1, 2. а) Иро щьмәʹта Хԝәде бона чь ша дьбьн? б) Ча де-баве Мәсиһи у рʹуспи дькарьн али щаһьла бькьн кӧ фәʹм кьн чь те һʹәсабе ньхӧмандьн?

РʹУСПИКИ щьвате готә Кристофере 12 сали: «Әз тә жь бьчʹуктайе нас дькьм, у әз гәләк ша мә кӧ тӧ дьхԝази бейи ньхӧмандьне. Ле әз дьхԝазьм жь тә бьпьрсьм: ‹Чьрʹа тӧ дьхԝази әве гаве бьки?›» Пьрса ԝи рʹуспийи бь аԛьлайи бу. Бәле, әм гьшк ша дьбьн чахе һәр сал бь һʹәзара щаһьл нав тʹәмамийа дьнйайе тенә ньхӧмандьне (Ԝаиз 12:1). Ле де-бав у рʹуспийед щьвате дьхԝазьн баԝәр бьн кӧ щаһьл дьле хԝәда хԝәха сафи кьрийә кӧ бе ньхӧмандьн, у ӧса жи фәʹм дькә кӧ чь те һʹәсабе бе ньхӧмандьн.

² Хәбәра Хԝәде әʹйан дькә кӧ тʹәсмилбуйин у ньхӧмандьн  дәстпека жийина Мәсиһити йә. Ԝәʹде ԝе жийина тʹәзә мәрьв ԝе гәләк кʹәрәма жь Йаһоԝа бьстинә, ле ӧса жи ԝе жь Шәйтʹан пәйкʹәтьн һәбьн (Мәтʹлк. 10:22; 1 Пәт. 5:8). Ләма де-бавед кӧ Мәсиһи нә, зарʹед хԝә һин дькьн кӧ чь те һʹәсабе бьбьнә шагьртед Мәсиһ. Ле әԝ щаһьлед кӧ де-баве ԝан Мәсиһи ниньн, дькарьн аликʹарийе жь рʹуспийа бьстиньн, сәва кӧ фәʹм бькьн чь те һʹәсабе тʹәсмилбуйин у ньхӧмандьн. (Бьхунә Луԛа 14:27-30.) Чаԝа кӧ лазьм ә пешда һʹәсаба бькьн сәва кӧ авайе баш ава кьн, ӧса жи лазьм ә пешда һазьр бьн кӧ «һʹәта хьлазийе» бь амьнийе Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн (Мәт. 24:13). Ле чь дькарә али щаһьла бькә кӧ сафи кьн һʹәта-һʹәтайе Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн? Ԝәрә әм шеԝьр кьн.

3. а) Гьлийед Иса у Пәтрус ча дьдьнә кʹьфше кӧ ньхӧмандьн тьштәки фәрз ә? (Мәт. 28:19, 20; 1 Пәт. 3:21). б) Кʹижан пьрса әме шеԝьр кьн дь ве тʹемайеда, у чьрʹа?

³ Һәрге тӧ щаһьл и у дьхԝази бейи ньхӧмандьне, тӧ һежайи кӧ пʹайе тә бьдьн. Ԛәдьрәки мәзьн ә кӧ бейи ньхӧмандьне чаԝа Шәʹде Йаһоԝа. Һьн жи, ньхӧмандьн дәʹԝакьрьн ә бона Мәсиһийа, у фәрз ә бона хьлазбуне (Мәт. 28:19, 20; 1 Пәт. 3:21). Һәрге тӧ тейи ньхӧмандьне, демәк тӧ дьди кʹьфше кӧ дьхԝази созе хԝә бини сери ԝәки тʹьме Йаһоԝарʹа хьзмәт ки. Ԝе гәләк керһати бә һәрге тӧ сәр ван се пьрса бьфькьри, йед кӧ ԝе али тә бькьн тедәрхи һәла тӧ һазьр и бейи ньхӧмандьне, йан на. Пьрс әԝ ьн: 1) Гәло әз епʹещә гьһишти мә кӧ әве сафикьрьне бькьм? 2) Гәло әԝ хԝастьна мьнә шәхси йә? 3) Әз бь рʹастийе фәʹм дькьм кӧ чь те һʹәсабе хԝә тʹәсмили Йаһоԝа бькьм? Ԝәрә әм әԝан пьрса шеԝьр кьн.

4, 5. а) Чьрʹа ньхӧмандьн тʹәне бона мәрьвед мәзьн нинә? б) Гьһиштибун бона Мәсиһи чь те һʹәсабе?

⁴ Кʹьтеба Пирозда найе готьне кӧ тʹәне мәрьве мәзьн гәрәке бенә ньхӧмандьн, йан жи мәрьв гәрәке чәнд сали бә ԝәки бе ньхӧмандьне. Мәтʹәлок  20:11-да әм дьхуньн: «Һʹәта зарʹок жи бь лекәред [кьред] хԝәва хԝә дьдә хӧйакьрьн, гәло кьрьнед ԝи пʹак ьн у рʹаст ьн, йан на». Демәк, щаһьл жи дькарә фәʹм бькә кӧ чь те һʹәсабе тьштед рʹаст бькә у чь те һʹәсабе хԝә тʹәсмили Хԝәде бькә. Ләма, ньхӧмандьн әԝ гавәкә гәләк фәрз ә бона щаһьлед кӧ гьһишти нә у кӧ хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьрьнә (Мәтʹлк. 20:7).

⁵ Ле чь те һʹәсабе гьһиштибун? Гьһиштибун әԝ найе һʹәсабе чахе мәрьв тʹәне физики мәзьн дьбә. Кʹьтеба Пирозда те готьне кӧ мәрьвед гьһишти әԝ ьн, йед кӧ «сәԝдайе хԝәда кʹәтирʹабуйи нә, ԛәнщи у хьрабийе жь һәв дәрдьхьн» (Ибрн. 5:14). Мәрьве гьһишти занә кӧ чь рʹаст ә чʹәʹве Йаһоԝада, у дьле хԝәда сафи дькә кӧ һәма ӧса жи бькә. Ләма ԝирʹа чәтьн нинә хԝә бьгьрә кӧ тьштед нәрʹаст нәкә. Һьн жи, әԝ һʹәԝщә нинә кӧ кәсәк тʹьме ԝирʹа бежә кӧ әԝ тьштед рʹаст бькә. Бь рʹастийе, щаһьле кӧ дьхԝазә бе ньхӧмандьне, принсипед Йаһоԝа тинә сери ԝи чахи жи, чахе де-бав йан жи кәсәки мәзьн ԝи навиньн. (Бәрамбәр кьн Филипи 2:12.)

6, 7. а) Гьли кьн кӧ Данийел Бабилонеда рʹасти чь щерʹьбандьна дьһат. б) Чаԝа Данийел да кʹьфше кӧ әԝ гьһишти йә?

⁶ Ле гәло щаһьл дькарә ӧса гьһишти бә? Ԝәрә мәсәла Данийел шеԝьр кьн. Чахе әԝ чаԝа дил бьрьнә Бабилоне, ԝи чахи дьԛәԝьмә әԝ ԝәкә 13-17 сали бу. Дор бәре ԝи мәрьвед ӧса бун, кӧ гӧрʹа Хԝәде нәдькьрьн. Һьн жи, чәтьнайикә дьн жи һәбу. Бабилонеда Данийел щийе мәхсус дьгьрт. Жь гәләк щаһьла әԝ һатә бьжартьне кӧ бәр пʹадша бьсәкьнә (Дан. 1:3-5, 13). Бь рʹастийе Исраеледа мәщаләкә ԝийә ӧса ԝе тʹӧнәбуйа, чаԝа кӧ Бабилонеда.

⁷ Ле Данийел ча дьньһерʹи сәр ԝан тьшта? Гәло әԝи дьхԝаст кӧ Бабилонеда ԝан тьшта ԛазанщ кә? Йан жи әԝи һишт кӧ мәрьвед дор бәре ԝи ньһерʹандьна ԝи хьраб кьн у баԝәрийа ԝи сьст кьн? Тʹӧ щар! Кʹьтеба Пироз дьбежә кӧ чахе әԝ Бабилонеда бу, әԝи дьле хԝәда сафи кьр кӧ хԝә һʹәрам накә бь ԝан тьшта, чь кӧ пʹутпʹарьстийева гьредайи бун (Дан. 1:8). Бь рʹастийе жи әʹйан те кʹьфше кӧ Данийел гьһишти бу!

8. Щаһьлно, һун жь Данийел чь дькарьн һин бьн?

⁸ Һун чь дькарьн жь Данийел һин бьн? Йа пешийе, щаһьле гьһишти баԝәрийа хԝәда ԛәԝи йә. Әԝ мина хамелион нинә, йе кӧ анәгори щи рʹәнге хԝә дьгӧһезә. Демәк мәрьве гьһишти дӧрʹу нинә, мәсәлә, әԝ ӧса нинә кӧ Ода Щьватеда досте Хԝәде йә, ле мәкʹтәбеда һәвале ве дьнйайе. Дәԝсе, әԝ һәла һе щерʹьбандьнед ԛайимда жи Хԝәдерʹа амьн дьминә. (Бьхунә Әфәси 4:14, 15.)

9, 10. а) Чьрʹа кʹар ә һәрге щаһьл бьфькьрә, кӧ әԝи ча хԝә кʹьфш дькьр чахе баԝәрийа ԝи дьһатә щерʹьбандьне? б) Ньхӧмандьн чь те һʹәсабе?

⁹ Бәле, тʹӧ кәс беԛьсур нинә. Щаһьл жи чаԝа йед мәзьн щара шашийа дькьн (Ԝаиз 7:20). Ләма һәрге тӧ дьхԝази бейи ньхӧмандьне, ԝе бь билани бә һәрге бьфькьри кӧ тӧ чьԛас һазьр и сәва принсипед Йаһоԝа бини сери. Тӧ ча дькари хԝә бьщерʹьбини ве йәкеда? Жь хԝә бьпьрсә: «Ԝан пашԝәхтийа мьн принсипед Хԝәде дьани сери?» Бьфькьрә тә чь кьр чахе баԝәрийа тә һатә щерʹьбандьне. Тә дайә кʹьфше кӧ дькари рʹасти у нәрʹасти жь һәв дәрхи? Ле һәрге кәсәк тә һелан дькә чаԝа Данийел һелан дькьрьн, кӧ ве дьнйа Шәйтʹанда пешдачуйи би, тӧйе  чь бьки? Гәло тӧ дькари ԝәʹде щерʹьбандьнед ԝи щурʹәйида тедәрхи «чь йә ԛьрара» Йаһоԝа? (Әфәс. 5:17).

¹⁰ Чьрʹа әм ван пьрса шеԝьр дькьн? Чьмки әԝ пьрс али ԝә дькьн кӧ фәʹм бькьн ньхӧмандьн чь те һʹәсабе. Чаԝа кӧ ида һатә готьне, ньхӧмандьн дьдә кʹьфше кӧ тә Йаһоԝарʹа соз дайә, кӧ тʹьме ԝи һʹьз бьки у бь тʹәмамийа дьле хԝә һʹәта-һʹәтайе ԝирʹа хьзмәт бьки (Марԛ. 12:30). Һәр кәс кӧ те ньхӧмандьне гәрәке әԝи сози бинә сери. (Бьхунә Ԝаиз 5:4, 5.)

11, 12. а) Мәрьве кӧ дьхԝазә бе ньхӧмандьне гәрәке чьда баԝәр бә? б) Чь дькарә али ԝә бькә кӧ бь ньһерʹандьна Йаһоԝа бьньһерʹьн сәр ньхӧмандьне?

¹¹ Кʹьтеба Пирозда те готьне кӧ щьмәʹта Хԝәде, демәк йед щаһьл жи, ԝе бь рʹәзәдьли бьхԝазьн ԝирʹа хьзмәт кьн (Зәб. 110:3). Ләма әԝе кӧ дьхԝазә бе ньхӧмандьне гәрәке баԝәр бә, кӧ әԝ хԝәстьна ԝийә шәхси йә. Чьмки дьбәкә тӧ нава рʹастийеда һати мәзьнкьрьне, ләма лазьм ә хԝә кʹур бьщерʹьбини, һәла әԝ хԝәстьна тә йә кӧ бейи ньхӧмандьне.

¹² Нава салада дьбәкә тә дитийә кӧ гәләк мәрьв һатьнә ньхӧмандьне, у нава ԝанда дьбәкә һәвал йан хушкбьред тәйи һʹәлал бун. Һәрге ӧса йә, тӧ гәрәке фәсал би. Тӧ гәрәке бьфькьри, гәло тӧ дьхԝази бейи ньхӧмандьн сәва ве йәке, чьмки щаһьлед дьн ԝи әʹмьрида тенә ньхӧмандьн. Тӧ ча дькари баԝәр би кӧ сәр ньхӧмандьне ӧса дьньһерʹи ча Йаһоԝа дьньһерʹә? Ԝәʹдә хԝәрʹа бьвинә кӧ бьсәкьни у бьфькьри дәрһәԛа ве йәке, кӧ чьрʹа ньхӧмандьн ӧса фәрз ә. Һьнә мәʹнийед кӧ чьрʹа ньхӧмандьн фәрз ә, әме ве тʹемайеда у йа дьнда шеԝьр кьн.

13. Тӧ ча дькари тедәрхи хԝәстьна тә кӧ бейи ньхӧмандьне жь дьле тә йә?

¹³ Һәнә һьнә тьшт, бь сайа кʹижана тӧ дькари тедәрхи һәла хԝәстьна тә кӧ бейи ньхӧмандьне, жь дьле те йә йан на. Мәсәлә, хԝәстьна тә кӧ тӧ дьхԝази Йаһоԝарʹа хьзмәт бьки, ԝе дӧайед тәда әʹйан бьн. Һәрге тӧ тʹьме дӧа дьки у дӧайед тә конкрет ьн, әԝ йәк дьдә кʹьфше кӧ һәләԛәтийа тә тʹәви Йаһоԝа чьԛас незик ә (Зәб. 25:4). Йаһоԝа бь сайа Хәбәра хԝә щаба дӧайед мә дьдә. Ләма һәрге тӧ тʹьме Кʹьтеба Пироз леколин дьки, әԝ жи дьдә кʹьфше кӧ тӧ дьхԝази незики Йаһоԝа би у бь тʹәмамийа дьле хԝә жерʹа хьзмәт бьки (Йешу 1:8). Һәла жь хԝә бьпьрсә: «Дӧайед мьн конкрет ьн? Һинбуна мьнә шәхси тʹьме һәйә?» У һәрге малбәта тә Ԛӧльхкьрьна тʹәви Малбәте дәрбаз дькә, жь хԝә бьпьрсә: «Әз бь һазьрбуне темә сәр ве щьвина малбәте?» Щабед тәйә сәр ԝан пьрса ԝе али тә бькьн кӧ тедәрхи, һәла әԝ хԝәстьна тәйә шәхси йә кӧ бейи ньхӧмандьне.

14. Гьли кьн дәрһәԛа фьрԛийа ортʹа тʹәсмилкьрьне у ньхӧмандьне.

¹⁴ Һьнә щаһьл дьбәкә рʹаст фәʹм накьн фьрԛийа ортʹа тʹәсмилбуйине у ньхӧмандьне. Мәсәлә, һьнә щаһьл дьбежьн кӧ ԝана ида хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьрийә, ле йәкә һе һазьр ниньн кӧ бенә ньхӧмандьне. Гәло әԝ йәк рʹаст ә? Чахе мәрьв хԝә тʹәсмили Йаһоԝа дькә, әԝ те һʹәсабе кӧ әԝ Йаһоԝарʹа соз дьдә, ԝәки ԝирʹа һʹәта-һʹәтайе хьзмәт кә. Ле чахе мәрьв те ньхӧмандьне, әԝ һʹәмушкарʹа әʹйан дькә кӧ әԝи ида дӧайе хԝәда хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьрийә. Ләма, чахе тӧ тейи ньхӧмандьне, тӧ гәрәке баԝәр би кӧ тӧ фәʹм дьки тʹәсмилкьрьн чь те һʹәсабе.

15. Тʹәсмилкьрьн чь те һʹәсабе?

 ¹⁵ Чахе тӧ хԝә тʹәсмили Йаһоԝа дьки, тӧ хԝә инкʹар дьки. Тӧ Йаһоԝарʹа соз дьди кӧ ԛьрара ԝи ԝе жийина тәда сәр щийе пешьн бә. (Бьхунә Мәтта 16:24.) Бәле, әм гәрәке сәр һәр сози фәсал бьньһерʹьн, ле илаһи чьԛас фәрз ә бона мә созе кӧ мә Йаһоԝа Хԝәдерʹа дайә! (Мәт. 5:33). Ле тӧ ча дькари бьди кʹьфше кӧ бь рʹастийе тә хԝә инкʹар кьрийә у кӧ ньһа тӧ бона Йаһоԝа дьжи? (Рʹом. 14:8).

16, 17. а) Шьровәкьн кӧ чь те һʹәсабе хԝәинкʹаркьрьн. б) Чахе мәрьв хԝә тʹәсмили Хԝәде дькә, бь рʹастийе әԝ чь дьбежә?

¹⁶ Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә кӧ һәвале ԝә ԝәрʹа әʹрәба пʹешкʹеш дьдә. Әԝ ԝәрʹа документа әʹрәба дьдә у дьбежә: «Әԝ әʹрәбә йа тә йә». Ле паше әԝ зедә дькә: «Кʹьлит ԝе щәм мьн бә. У тʹәне әзе әве әʹрәбе бажом, нә кӧ тӧ». Әԝ «пʹешкʹеш» ԝе ԝә хԝәш бе? Һуне чь бьфькьрьн дәрһәԛа ԝи һәвали?

¹⁷ Ньһа бьфькьрьн кӧ Йаһоԝа һивийа чь йә жь ԝи мәрьви, кʹижан кӧ хԝә тʹәсмили ԝи дькә, у жерʹа дьбежә: «Әз әʹмьре хԝә дьдьмә тә. Мьн хԝә тʹәсмили тә кьрийә». Ле һәрге әԝ мәрьв паше дәстпедькә нәрʹаст бьжи, мәсәлә дьзикава рʹасти нәбаԝәра те? Йан һәрге әԝ хәбатәкә ӧса ԛәбул дькә, жь бо кʹижани ԝәʹде ԝи тʹӧнә кӧ һәрʹә хьзмәтийе у сәр щьвате? Гәло әԝ нә мина ве йәке йә, кӧ әԝ мәрьв кʹьлита әʹрәбе щәм хԝә хԝәй дькә? Мәрьве кӧ хԝә тʹәсмили Йаһоԝа дькә, бь рʹастийе ԝирʹа гьлийед ӧса дьбежә: «Әʹмьре мьн һе зәʹф йе тә йә, нә кӧ йе мьн. Һәрге ӧса  бьԛәԝьмә кӧ әз гәрәке бьжберьм кӧ ԛьрара тә биньм сери йан хԝәстьна хԝә, әзе тʹьме әԝе йәке бькьм чь кӧ ԛьрара тә йә». Әԝ ньһерʹандьн мина ньһерʹандьна Иса йә, кʹижан кӧ чахе сәр әʹрде бу гот: «Әз жь әʹзмен һатьмә хԝаре, нә кӧ хԝәстьна хԝә бькьм, ле хԝәстьна ԝи, йе кӧ әз шандьмә» (Йуһʹн. 6:38).

18, 19. а) Ча гьлийед Рози у Кристофер дьдьнә кʹьфше кӧ ньхӧмандьн әԝ ԛәдьрәки мәзьн ә, кʹижан кӧ кʹәрәма тинә? б) Һун чь дьфькьрьн дәрһәԛа ԝи ԛәдьри, демәк ньхӧмандьне?

¹⁸ Әʹйан ә, кӧ ньхӧмандьн әԝ гавәкә гәләк фәрз ә, у тʹӧ кәс гәрәке сәр ве йәке сәрʹа-бәрʹа нәньһерʹә. Ле тʹәсмилбуйин у ньхӧмандьн әԝ ԛәдьрәки мәзьн ә. Щаһьлед кӧ Йаһоԝа һʹьз дькьн у фәʹм дькьн кӧ тʹәсмилбуйин чь те һʹәсабе, тʹӧ щар паш нахьн кӧ бенә ньхӧмандьне. У әԝана нә жи пʹошман дьбьн жь бо сафикьрьна хԝә. Хушкәкә щаһьл кӧ наве ве Роси йә, дьбежә: «Әз Йаһоԝа һʹьз дькьм, у тʹӧ тьшт нькарә мьн ӧса бәхтәԝар кә, чаԝа кӧ хьзмәткьрьна ԝирʹа. Әз жийина хԝәда тʹӧ тьштида ӧса баԝәр нибум, чаԝа сафикьрьна хԝәда кӧ бемә ньхӧмандьне».

¹⁹ Ԝәрә биньн бира хԝә Кристофер, дәрһәԛа кʹижани жоре һатә готьне. Гәло әԝ чахе 12 салийа хԝәда һатә ньхӧмандьне, әԝ сафикьрьна рʹаст бу? Ньһа Кристофер чахе тинә бира хԝә тʹәсмилкьрьн у ньхӧмандьна хԝә, әԝ пʹьрʹ рʹази йә. Әԝи 17 салийа хԝәда дәстпекьр ча пешәнг хьзмәт кә, у 18 салийеда һатә кʹьфшкьрьне ча бәрдәстийе щьвате. Иро әԝ Бәйтʹәледа хьзмәт дькә. Әԝ дьбежә: «Ньхӧмандьн, әԝ сафикьрьна рʹаст бу. Жийина мьн тʹьжә йә бь шьхӧлед һʹәԝас бона Йаһоԝа у тʹәшкиләта ԝи». Һәрге тӧ дьфькьри дәрһәԛа ньхӧмандьне, тӧ ча дькари хԝә һазьр ки бона ньхӧмандьне? Тʹема дьнда әме дәрһәԛа ве пьрсе шеԝьр кьн.