Дәрбази һондоре буйин

Дәрбази навәроке буйин

ГОТАРА БОНА ҺИНБУНЕ 46

Йаһоԝа Чаԝа Али Мә Дькә кӧ Әм бь Шабуне Сәбьр кьн?

Йаһоԝа Чаԝа Али Мә Дькә кӧ Әм бь Шабуне Сәбьр кьн?

«Хӧдан дьсәкьнә кӧ кʹәрәма хԝә нишани ԝә бьдә. ... Рʹадьбә кӧ рʹәʹма хԝә нишани ԝә бьдә» (ИШАЙА 30:18, ИМ).

КʹЬЛАМА 3 Баԝәри, Итʹбари у Һәԝара Мә Хԝәде йә

ВЕ ГОТАРЕДА a

1-2. (а) Әме кʹижан пьрса шеԝьр кьн? (б) Әм жь кʹӧ заньн ԝәки Йаһоԝа дьхԝазә али мә бькә?

 ЙАҺОԜА дькарә али мә бькә, ԝәки әм нава тәнгасийада сәбьр кьн у жь хьзмәтийа пироз шабуне бьстиньн. Гәло әԝ чаԝа али мә дькә? Әм чаԝа дькарьн жь аликʹарийа Йаһоԝа бь тʹәмами кʹаре бьстиньн? Ве готареда, әме щабед ван пьрса бьстиньн. Ле сәрида, ԝәрә әм дина хԝә бьдьн ве пьрсе: Гәло Йаһоԝа бь рʹасти дьхԝазә у һазьр ә али мә бькә?

2 Хәбәрәкә кӧ Паԝлосе шанди нәʹмәкә хԝәда дабу хәбате, дькарә али мә бькә, ԝәки әм щаба ве пьрсе бьстиньн. Паԝлос ӧса ньвисибу: «Хӧдан пьштоване мьн ә у әз натьрсьм. Инсане чь ль мьн бькә?» (Ибрани 13:6). Ль гора фәрһәнгед Кʹьтеба Пироз, хәбәра «пьштован», йа кӧ ве рʹезеда һатийә хәбьтандьне, те һʹәсабе чахе мәрьвәк дьчә һәԝара кәсәки. Бинә бәр чʹәʹве хԝә, кӧ Йаһоԝа чаԝа бь ләз дьчә һәԝара кәсәки, йе кӧ кʹәтийә тәнгасийе. Бь тʹәхмина тә, гәло әв хәбәр нишан накә, ԝәки Йаһоԝа һазьр ә у дьхԝазә бьбә Пьштоване мә, демәк Аликʹаре мә? Бәле! Һәрге Йаһоԝа тʹәви мә йә, әм дькарьн нава тәʹли-тәнгийада жи бь шабуне сәбьр кьн.

3. Йаһоԝа бь кʹижан се тьшта али мә дькә, ԝәки әм нава тәнгасийада бь шабуне сәбьр кьн?

3 Гәло Йаһоԝа чаԝа али мә дькә, ԝәки әм нава щерʹьбандьнада бь шабуне сәбьр кьн? Сәва кӧ щаба ве пьрсе бьстиньн, ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә кʹьтеба Ишайа, чьмки гәләк тьштед кӧ Ишайа пʹехәмбәр жь бина бәр Хԝәде ньвисибу, бона мә нә жи. Ӧса жи, Ишайа бь готьнед һеса шьровәкьрьбу, кӧ Йаһоԝа йәки чаԝа йә. Мәсәлә, сәре 30 йа кʹьтеба Ишайа бинә бәр чʹәʹве хԝә. Ви сәрида, Ишайа пе мәсәлед хԝәш зәлал кьрьбу, кӧ Йаһоԝа чаԝа али хьзмәткʹаред хԝә дькә. Әԝи нишан кьрьбу, кӧ Йаһоԝа (1) дӧайед мә дьбьһе у щаба ԝан дьдә, (2) рʹебәрийа мә дькә у (3) һьм ньһа, һьм жи ахьрийеда ԝе мә кʹәрәм кә. Ԝәрә әм йәк-йәк ван тьшта шеԝьр кьн.

ЙАҺОԜА ГӦҺ ДЬДӘ МӘ

4. (а) Йаһоԝа дәрһәԛа Щьһуйед рʹожед Ишайада чь гот, у әԝи һишт кӧ чь бе сәре ԝан? (б) Йаһоԝа чь һеви да кәсед амьн? (Ишайа 30:18, 19)

4 Дәстпека сәре 30-да йа кʹьтеба Ишайа, Йаһоԝа Щьһуйед ԝи чахи нав кьрьбу ча «кӧрʹед сәрһʹьшк», йед кӧ «гӧнә ль сәр гӧна дькьн». Паше, әԝи гот: «Әԝ мьләтәки сәрһьлдер ә [рʹабәр ә], ... зарʹокед кӧ нахԝазьн Шәриәта [ԛануна] Хӧдан бьбьһизьн» (Ишайа 30:1, 9, ИМ). Щьмәʹте гӧһ нәдьда Йаһоԝа, ләма жи Ишайа пʹехәмбәрти кьрьбу, ԝәки Йаһоԝа ԝе бьһелә кӧ әԝана бькʹәвьнә тәнгасийе (Ишайа 30:5, 17; Йерәмйа 25:8-11). У ӧса жи ԛәԝьми, Бабилонийа әԝ бьрьнә дилтийе. Ле нав ԝанда һьнә кәсед амьн жи һәбун, у Ишайа һеви дабу ԝан. Әԝи ԝанрʹа готьбу кӧ рʹожәке, әԝе вәгәрʹьн ԝәлате хԝә (Ишайа 30:18, 19 бьхунә). Йаһоԝа созе хԝә ани сери, у ԝана жь дилтийе аза кьр. Диса жи, һʹәта ԝе рʹоже гәләк сал дәрбаз бу. Әԝ гьли «Хӧдан дьсәкьнә кӧ кʹәрәма хԝә нишани ԝә бьдә», нишани кәсед амьн дькьр, ԝәки һьнә ԝәхт ԝе дәрбаз бә, һʹәта кӧ әԝана бенә хьлазкьрьне. Ләма жи 70 сал дәрбаз бу, пешийа кӧ Исраели жь дилтийа Бабилоне һатьнә азакьрьне у һьнә жь ԝан вәгәрʹийан бажаре Оршәлиме (Ишайа 10:21; Йерәмйа 29:10). Гава әԝана гьһиштьн ԝәлате хԝә, һесьред дьлтәнгийе сәр һесьред шабуне һатьнә гӧһастьне.

5. Ишайа 30:19 чьда дьл дьдә мә?

5 Иро жи, әв готьн дьле мә рʹьһʹәт дькьн: «Һьлбәт ԝе Хӧдан ль сәр һәԝара тә кʹәрәме нишани тә бьдә» (Ишайа 30:19, ИМ). Ишайа дьл дьдә мә, кӧ Йаһоԝа ԝе гӧһ бьдә һәԝар-газийа мә у бе һәԝара мә. Ӧса жи, әԝи готьбу: «Чахе бьһист, ԝе бәрсьва [щаба] тә бьдә». Бәле, Баве мәйи әʹзмани бь дьл у щан һазьр ә кӧ бе һәԝара мә. Гәло әв йәк али мә накә, кӧ әм бь шабуне сәбьр кьн?

6. Готьнед Ишайа чаԝа нишан дькьн, ԝәки Йаһоԝа гӧһ дьдә дӧайед һәр хьзмәткʹаре хԝә?

6 Ӧса жи, әв рʹез дәрһәԛа дӧайед мә чь нишан дькә? Йаһоԝа гӧһ дьдә дӧайед һәр йәки жь мә. Гәло әм ве йәке жь кʹӧ заньн? Пʹара пешьнда йа сәре 30 жь кʹьтеба Ишайа, Йаһоԝа тʹәви һʹәму хьзмәткʹаред хԝә хәбәр дьдә, ләма хәбәра «ԝә» те хәбьтандьне. Ле рʹеза 19-да, хәбәра «тә» те хәбьтандьне, чьмки ль вьр, Йаһоԝа башԛә тʹәви һәр мәрьвәки хәбәр дьдә. Ишайа ӧса ньвисибу: «Те нәгьри. Һьлбәт ԝе Хӧдан ... кʹәрәме нишани тә бьдә. .... Ԝе бәрсьва [щаба] тә бьдә». Йаһоԝа Бавәки дьлован ә, ләма жи әԝ тʹӧ щар набежә ԛиз йан кӧрʹе хԝәйи дьлтәнг: «Тӧ гәрәке мина бьре хԝә йан хушка хԝә ԛәԝи би». Хԝәде бона һәр йәки жь мә башԛә хәм дькә у гӧһ дьдә дӧайед мә (Зәбур 116:1; Ишайа 57:15).

Әв гьлийед Ишайа чь тенә һʹәсабе: «Рʹьһʹәтийе нәдьн [Йаһоԝа]»? (Абзаса 7 бьньһерʹә)

7. Ишайа пʹехәмбәр у Иса чаԝа нишан кьрьбун, кӧ гәрәке әм һәр гав дӧа бькьн?

7 Гава әм Йаһоԝарʹа бәʹса дәрдед хԝә дькьн, Әԝ дькарә дәрберʹа ԛәԝате бьдә мә, ԝәки әм бькарьбьн сәбьр кьн. Һәрге тәнгасийа мә зу хьлаз нәбә, дьбәкә лазьм бә кӧ әм диса у диса жь Йаһоԝа ԛәԝате бьхԝазьн, ԝәки әм бькарьбьн сәбьр кьн. Ишайа ӧса готьбу: «Рʹьһʹәтийе нәдьн [Йаһоԝа]» (Ишайа 62:7, ИМ). Әв гьли чь тенә һʹәсабе? Гәрәке әм һәр гав дӧа бькьн у ча бежи рʹьһʹәтийе нәдьн Йаһоԝа. Әв йәк, гьлийед Иса дәрһәԛа дӧа тиньн бира мә, йед кӧ әм Луԛа 11:8-10, 13-да дьхуньн. Ван рʹезада, Иса готьбу кӧ чьԛас фәрз ә, ԝәки әм нәԝәстьн у тʹьме рʹӧһʹе пироз бьхԝазьн. Ӧса жи, әм дькарьн жь Йаһоԝа рʹебәрийе бьхԝазьн, ԝәки сафикьрьнед баш бькьн.

ЙАҺОԜА РʹЕБӘРИЙА МӘ ДЬКӘ

8. Ԝәʹде бәре, готьнед жь Ишайа 30:20, 21 чаԝа һатьнә сери?

8 Ишайа 30:20, 21 бьхунә. Гава ордийа Бабилоне саләк у нив дора бажаре Оршәлиме гьрт, щәфа у тәнгасийа кӧ щьмәʹте дькʹьшанд, бунә ча тьштед һәррʹожи, мина нан у ав. Ле рʹезед 20 у 21-да, Йаһоԝа соз да ԝан, кӧ һәрге әԝана тʹобә бькьн у хԝә рʹаст кьн, әԝе ԝана хьлаз кә. Ишайа ԝанрʹа гот, кӧ «Мамостәйе» Мәзьн Йаһоԝа ԝе ԝана һин кә, кӧ ча ԝи бьһʹәбиньн. Гава әԝана жь дилтийе дәркʹәтьн, әв соз һатә сери. Йаһоԝа ԝанрʹа бу Мамостә, у бь рʹебәрийа ԝи, ԝана һʹәбандьна рʹаст тʹәзәда ава кьр. Әм ша нә кӧ Йаһоԝа бона мә жи буйә Мамостәйе Мәзьн!

9. Йаһоԝа чаԝа рʹебәрийа мә дькә?

9 Паше, Ишайа мә бәрамбәри шагьрта дькә, кӧ алийе Йаһоԝава бь дӧ щурʹа тенә һинкьрьне. Пешийе Ишайа дьбежә: «Чʹәʹвед тә Мамостәйе ԝә бьвиньн, ИМ». Ль гора ве мәсәле, Мамостә ча бежи бәр шагьртед хԝә дьсәкьнә. Иро, дәрәща мә бь рʹасти жи ӧса йә. Йаһоԝа мә бь сайа тʹәшкиләта хԝә һин дькә. Бәле, әм бона рʹебәрийа зәлал, йа кӧ әм жь тʹәшкиләта Йаһоԝа дьстиньн, гәләк рʹази нә! Әв һинкьрьн кӧ әм сәр щьвата, щьватед мәзьн, бь сайа әʹдәбйәт, бродкастингед мә у бь гәләк щурʹед дьн дьстиньн, али мә дькә кӧ нава тәнгасийада бь шабуне сәбьр кьн.

10. Әм чаԝа дәнге Йаһоԝа пьшт хԝәва дьбьһен?

10 Йа дӧда, әм дәнге Йаһоԝа «пашва», демәк пьшт хԝәва дьбьһен. Мина дәрсдарәки кӧ пьшт шагьртед хԝә рʹе дьчә у рʹебәрийе дьдә ԝан, Йаһоԝа жи бь сайа Кʹьтеба Пироз, йа кӧ бь ԛьрʹна бәре һатьбу ньвисаре, тʹәви мә хәбәр дьдә. Ләма жи гава әм Кʹьтеба Пироз дьхуньн, әм дәнге Хԝәде ча бежи пьшт хԝәва дьбьһен (Ишайа 51:4).

11. Сәва кӧ әм бь шабуне сәбьр кьн, әм гәрәке кʹижан гава бавежьн у чьрʹа?

11 Гәло әм чаԝа дькарьн жь рʹебәрийа кӧ Йаһоԝа бь сайа тʹәшкиләт у Хәбәра хԝә дьдә, кʹаре бьстиньн? Ԝәрә әм биньнә бира хԝә, кӧ Ишайа чь готьбу: «Рʹе әв ә, ве рʹерʹа һәрʹьн!» (Ишайа 30:21, ИМ). Бәс нинә, ԝәки әм тʹәне бьзаньбьн кӧ «рʹе» кʹижан ә. Лазьм ә кӧ әм «ве рʹерʹа һәрʹьн». Йаһоԝа бь сайа тʹәшкиләта хԝә у Хәбәра хԝә мәрʹа шьровәдькә у зәлал дькә, ԝәки әм һин бьн, кӧ Әԝ жь мә чь дәʹԝа дькә у әм чаԝа дькарьн ль гора хԝәстьна Ԝи бьжин. Сәва кӧ әм бь шабуне Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн у кʹәрәмед ԝи бьстиньн, әм гәрәке һәрдӧ гава бавежьн.

ЙАҺОԜА МӘ КʹӘРӘМ ДЬКӘ

12. Ль гора Ишайа 30:23-26, Йаһоԝа соз дабу, кӧ әԝе хьзмәткʹаред хԝә чаԝа кʹәрәм кә?

12 Ишайа 30:23-26 бьхунә. Әв пʹехәмбәрти сәр Щьһуйен, кӧ жь дилтийа Бабилоне вәгәрʹийанә ԝәлате Исраеле, ча һатә сери? Йаһоԝа гәләк кʹәрәмед физики у рʹӧһʹани сәр ԝанда баранд. Мәсәлә, әԝи тʹер-тʹьжә хԝарьн да ԝан. Жь ве йәке фәрзтьр, чь кӧ Йаһоԝа дабу ԝан әԝ бу, гава һеди-һеди һʹәбандьна рʹаст тʹәзәда ава дьбу, у әԝи тʹер-тʹьжә хԝарьна рʹӧһʹани да ԝан. Кʹәрәмед рʹӧһʹани, йед кӧ хьзмәткʹаред Хԝәде ԝе дәме дьстандьн, жь йед бәре зедәтьр бун. Чаԝа рʹеза 26 нишан дькә, Йаһоԝа рʹонайа рʹӧһʹани гәләк зедә кьр (Ишайа 60:2). Кʹәрәмед Йаһоԝа али хьзмәткʹаред ԝи дькьрьн, ԝәки әԝана бь хирәт у бь шабуне ԝирʹа хьзмәт бькьн (Ишайа 65:14).

13. Пʹехәмбәртийа дәрһәԛа вәгәрʹандьна һʹәбандьна рʹаст рʹожед мәда чаԝа һатийә сери?

13 Гәло пʹехәмбәртийа дәрһәԛа вәгәрʹандьна һʹәбандьна рʹаст рʹожед мәда жи һатийә сери? Бәле! Жь сала 1919 Д.М.-да, бь милйона мәрьв жь дилтийа Бабилона Мәзьн, демәк жь империйа динед ԛәлп, аза бунә, у әԝана кʹәтьнә щьнәта рʹӧһʹани, йа кӧ жь Әʹрде Создайи кӧ ԝәʹде Исраелийа һәбу, дьһа баштьр ә (Ишайа 51:3; 66:8). Гәло әв щьнәта рʹӧһʹани чь йә?

14. Щьнәта рʹӧһʹани чь йә, у иро кʹе теда дьминә? (Готьн кӧ Һатә Шьровәкьрьне бьньһерʹә.)

14 Жь сала 1919 Д.М., кәсед бь рʹӧһʹ кʹьфшкьри щьнәта рʹӧһʹанида дьжин. b Ԝәʹдә шунда, «пәзед дьн» жи щьнәта рʹӧһʹанида щиԝар бун. Ньһа әԝана жи жь Йаһоԝа гәләк кʹәрәма дьстиньн у һивийа жийина һʹәта-һʹәтайе сәр әʹрде нә (Йуһʹәнна 10:16; Ишайа 25:6; 65:13).

15. Щьнәта рʹӧһʹани кʹидәре йә?

15 Әв щьнәта рʹӧһʹани кʹидәре йә? Иро, нав тʹәмамийа дьнйайеда хьзмәткʹаред Йаһоԝа һәнә. Ләма жи щьнәта ԝанә рʹӧһʹани жи сәр тʹәмамийа дьнйайе йә. Фьрԛи тʹӧнә әм кʹидәре дьжин, һәрге әм алийе хԝәда һәр тьшти дькьн, ԝәки пьштгьрийа һʹәбандьна рʹаст бькьн, әм дькарьн бьбьнә пʹара ве щьнәта рʹӧһʹани.

Әм чаԝа дькарьн щьнәта рʹӧһʹани бьхәмьлиньн? (Абзаса 16 у 17 бьньһерʹә)

16. Сәва кӧ әм бәдәԝбуна щьнәта рʹӧһʹани бьвиньн, гәрәке әм чь бькьн?

16 Сәва кӧ әм щьнәта рʹӧһʹанида бьминьн, гәләк фәрз ә, кӧ әм щьватед хԝәйә сәр тʹопа дьнйайе, жь дьл ԛимәт бькьн. Гәло чаԝа? Әм гәрәке дина хԝә бьдьн нә кӧ ԛьсуред ԝан мәрьва, йед кӧ щьнәта рʹӧһʹанида ньн, ле бәдәԝбуна ве щьнәте (Йуһʹәнна 17:20, 21). Чьрʹа фәрз ә, кӧ әм ве йәке бькьн? Бьдә бәр чʹәʹве хԝә, кӧ тӧ бахчәки бәдәԝда дьгәрʹи. Теда даред щурʹә-щурʹә һәнә, чаԝа кӧ щьватед мәда хушк-бьред щурʹә-щурʹә һәнә (Ишайа 44:4; 61:3). Лазьм ә кӧ әм дина хԝә бьдьн бәдәԝбуна ԝан баха бь тʹәмами, нә кӧ сәр ԛьсуред ԝан, йед кӧ әм незиква дьвиньн. Бьра тʹӧ щар ԛьсуред мә у хушк-бьра нәбьнә сәбәб, ԝәки әм бәдәԝбуна йәктийа щьвата һʹәмдьнйайе, нәвиньн.

17. Әм чаԝа дькарьн пьштгьрийа йәктийа щьвате бькьн?

17 Гава әм хирәт дькьн, ԝәки әʹдьлайе пешда биньн, әм алийе хԝәда аликʹарийе дьдьн ве йәктийе (Мәтта 5:9; Рʹомайи 12:18). Һәр щар чахе әм гава пешьн давежьн, ԝәки әʹдьлайе тʹәви хушк-бьра пешда биньн, әм щьнәта рʹӧһʹани дьхәмьлиньн. Әм гәрәке бир нәкьн, ԝәки һәр кәсе кӧ щьнәта рʹӧһʹанида йә, рʹастә-рʹаст жь алийе Йаһоԝава һатийә кʹьшандьне нава һʹәбандьна рʹаст (Йуһʹәнна 6:44). Һәла бьфькьрә: Һәрге Йаһоԝа һʹәму хьзмәткʹаред хԝә һаԛас ԛимәт дькә, гәло нә лазьм ә, ԝәки әм әʹдьлайи у йәктийе нав хԝәда пешда биньн у бь ви щурʹәйи дьле Йаһоԝа ша кьн? (Ишайа 26:3; Һагай 2:7)

18. Ԝе баш бә кӧ әм гәләк щар сәр чь кʹур бьфькьрьн, у чьрʹа?

18 Йаһоԝа гәләк кʹәрәма сәр хьзмәткʹаред хԝәда дьбаринә. Гәло әм чаԝа дькарьн жь ван кʹәрәма бь тʹәмами кʹаре бьстиньн? Чь кӧ әм жь Хәбәра Хԝәде у жь әʹдәбйәтед сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, әм гәрәке кʹур сәр ве йәке бьфькьрьн. Леколин у фькьрандьна кʹур ԝе али мә бькә, кӧ әм һʹӧнӧред Иса нав хԝәда пешда биньн у «һʹьзкьрьнеда чаԝа хушк-бьра сәр һәв шәԝат бьн» (Рʹомайи 12:10). Чьԛас әм сәр кʹәрәмед кӧ мә стандьнә кʹур бьфькьрьн, һаԛас әме дьһа незики Йаһоԝа бьн. Ӧса жи, ԝе баш бә ԝәки әм сәр кʹәрәмед, кӧ Йаһоԝа ԝе бьдә мә, кʹур бьфькьрьн, кӧ һевийа мә сах бьминә, ԝәки әме бькарьбьн һʹәта-һʹәтайе ԝирʹа хьзмәт бькьн. Әв йәк ԝе али мә бькә, кӧ әм бь шабуне Йаһоԝарʹа хьзмәт бькьн.

СӘБЬР КӘ

19. (а) Ль гора Ишайа 30:18, әм дькарьн чьда баԝәр бьн? (б) Чь ԝе али мә бькә, кӧ әм бь шабуне сәбьр кьн?

19 Ԝәхтәкә незикда, Йаһоԝа ԝе ‹рʹабә› у ве дьнйа хьраб ԛьрʹ кә (Ишайа 30:18). Әм рʹьнд заньн, ԝәки Йаһоԝа, йе кӧ Хԝәдайе һәԛийе йә, ԝе дьнйа Мире-щьна ԝәхта һәри рʹастда, ԛьрʹ кә (Ишайа 25:9). Мина Йаһоԝа, әм бь сәбьр һивийа ԝе рʹоже нә. Һʹәта һьнге, ԝәрә әм һәр гав дӧа бькьн, Хәбәра Хԝәде бьхуньн у ль гора ԝе бьжин у сәр кʹәрәмед кӧ мә стандийә, кʹур бьфькьрьн. Һәрге әм ӧса бькьн, Йаһоԝа ԝе али мә бькә, кӧ әм һʹәбандьна ԝида бь шабуне сәбьр кьн.

КʹЬЛАМА 142 Хԝә Ԛәԝи ль Баԝәрийе Дьгьрьн

a Әва готара ԝе дина мә бькʹьшинә сәр кʹьтеба Ишайа сәре 30. Әме пебьһʹәсьн кӧ Йаһоԝа чаԝа бь се щурʹә тьшта али хьзмәткʹаред хԝә дькә, ԝәки әԝана нава тәнгасийада бь шабуне сәбьр кьн. Леколинкьрьна ви сәри ԝе бинә бира мә кӧ чьԛас фәрз ә, ԝәки әм Йаһоԝарʹа дӧа бькьн, Хәбәра ԝи леколин бькьн у сәр кʹәрәмед иро у йед ахьрийе кʹур бьфькьрьн.

b ГОТЬН КӦ ҺАТӘ ШЬРОВӘКЬРЬНЕ: «Щьнәта рʹӧһʹани» әԝ һәйә щийе симболикә бехоф, кӧ әм теда бь йәкти Йаһоԝа дьһʹәбиньн. Ви щийида, хԝарьна рʹӧһʹани тʹер-тʹьжә һәйә, кʹидәреда дәрәԝед динед ԛәлп тʹӧнә. У шьхӧләки хԝәш мәрʹа һатийә дайине, кӧ әм мьзгинийа Пʹадшатийа Хԝәде әʹлам бькьн. Әм бунә достед Йаһоԝа, у әм тʹәви хушк-бьред хԝәйә дәлал әʹдьлайеда ньн. Әв хушк-бьра али мә дькьн, кӧ әм тәнгасийед жийине бь шабуне сәбьр кьн. Гава әм дькʹәвьнә сәр рʹийа һʹәбандьна рʹаст у хирәт дькьн кӧ чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа, әм дькʹәвьнә ве щьнәта рʹӧһʹани.