1. Хԝәстьна гәләк бьред щаһьл чь йә, у әԝана ча дькарьн бьгьһижьн ве нете?

БЬРЕД щаһьл, ԛәԝат у хирәта ԝә гәләк кери щьвате те (Мәтʹәлок 20:29). Һун бона аликʹарийа хушк-бьред щьвате гәләк тьшт дькьн. Дьбәкә һун дьхԝазьн рʹожәке бьбьнә бәрдәстийед щьвате. Ле дьԛәԝьмә һун дьфькьрьн кӧ хушк-бьра ԝә һʹәсаб дькьн ча кәсед нәщерʹьбанди йан гәләк щаһьл, у бь дитьна ԝан, һун һазьр ниньн кӧ щабдарийед фәрз бьстиньн. Ле бьзаньбьн кӧ һун чьԛас щаһьл бьн жи, йәкә һун дькарьн гәләк тьшт бькьн, ԝәки ньһада итʹбарийа хушк-бьра ԛазанщ бькьн.

2. Ве готареда әме дина хԝә бьдьн чь?

² Ве готареда әме дина хԝә бьдьн сәрһатийед Даԝьд Пʹадша, Аса Пʹадша у Йәһошәфат Пʹадша. Әме бьвиньн кӧ әԝана рʹасти чь щурʹә тәнгасийа һатьн у кӧ бьред щаһьл дькарьн жь ван сәрһатийа чь һин бьн.

3. Бьред щаһьл чаԝа дькарьн али хушк-бьра бькьн?

³ Даԝьд хортәки жир у зен бу. Әԝи Йаһоԝа гәләк һʹьз дькьр. Мәрьвед дьн жи фәрәсәтед ԝи ԛимәт дькьрьн. Мәсәлә, Даԝьд странбежәки һостә бу, у странед ԝи Шаԝул Пʹадша гәләк хԝәш дьһатьн (1 Самуйел 16:16, 23). Бьред щаһьл, һун жи дькарьн фәрәсәтед хԝә  бона кʹара щьвате бьдьнә хәбате. Мәсәлә, һун дьбәкә дькарьн али һьнә хушк у бьред әʹмьрда мәзьн бькьн, кӧ әԝана тʹел у планшета хԝә бона леколина шәхси у бона щьват бьдьнә хәбате.

4. Бьред щаһьл гәрәке чʹәʹв бьдьнә кʹижан һʹӧнӧред Даԝьд? (Бьньһерʹә шькле рʹуйе журнале.)

⁴ Хортанийа хԝәда, Даԝьд йәки хирәт бу у мәрьв итʹбарийа хԝә ԝи дьанин. Мәсәлә, әԝи кәрийе пәзе баве хԝә дьпʹараст. Даԝьд Шаԝул Пʹадшарʹа ӧса гот: «Әзхӧлам, кʹәнге мьн пәзе баве хԝә дьчʹеранд, гава шер йан жи һьрчʹ дьһат у пәз жь кәри дьбьр, ль пәй дьчум, мьн ле дьхьст у бәрх жь дәве ԝи дәрдьхьст» (1 Самуйел 17:34, 35). Даԝьд щабдарийа хԝә кӧ мьԛати кәрийе пез бә, фәрз һʹәсаб дькьр, у ләма жи әԝи бь мерхаси кәри дьпʹараст. Мина Даԝьд, ԝе баш бә кӧ бьред щаһьл жи һʹәму щабдарийед кӧ ԝанрʹа тенә дайине бь дьл у щан биньн сери.

5. Ль гора Мәтʹәлок 3:32, гәләк фәрз ә кӧ бьред щаһьл чь бькьн?

⁵ Гәло бона Даԝьд, тьште һәри фәрз чь бу? Рʹаст ә, әԝ йәки мерхас бу у странбежәки һостә бу, ле бона ԝи тьште һәри фәрз, достийа тʹәви Йаһоԝа бу (Мәтʹәлок 3:32 бьхунә). Бьред щаһьл, һәгәр һун жи достийа хԝә тʹәви Йаһоԝа дьһа ԛәԝи кьн, һун жи дькарьн дьһа зедә щабдарийа бьстиньн.

6. Һьнә кәса сәр Даԝьд чаԝа дьньһерʹин?

⁶ Гава Даԝьд дьхԝәст һьнә тьшта бькә, кәсед ль дәр-дора ԝи дьфькьрин кӧ әԝ гәләк щаһьл ә у ԝе нькарьбә ван тьшта бькә. Мәсәлә, ԝәхта кӧ Даԝьд хԝәст тʹәви Голйат шәрʹ бькә, Шаԝул Пʹадша ԝирʹа ӧса гот: «Тӧ һе щаһьл и» (1 Самуйел 17:31-33). Ӧса жи, бьре Даԝьд йе мәзьн, ԝи нәһәԛ кьр кӧ әԝ йәки бетʹалаш ә (1 Самуйел 17:26-30).  Ле Йаһоԝа Даԝьд ча кәсәки нәгьһишти у бетʹалаш һʹәсаб нәдькьр, чьмки Йаһоԝа ԝи рʹьнд нас дькьр. Даԝьд хԝә дьспартә Йаһоԝа, Досте хԝә, ләма жи әԝ шәрʹе тʹәви Голйатʹда сәркʹәт (1 Самуйел 17:45, 48-51).

7. Тӧ дькари жь сәрһатийа Даԝьд чь һин би?

⁷ Тӧ дькари жь сәрһатийа Даԝьд чь һин би? Йа пешьн, гәрәке тӧ бь  сәбьр би. Щарна ԝәхт лазьм ә ԝәки кәсед кӧ жь бьчʹуктайе тә нас дькьрьн, ԛәбул бькьн кӧ тӧ ида мәзьн буйи. Ле тӧ дькари баԝәр би кӧ Йаһоԝа тʹәне бәжн-бала тә наньһерʹә. Әԝ занә кӧ тӧ йәки ча ни у дькари чь бьки (1 Самуйел 16:7). Йа дӧда, достийа хԝә тʹәви Хԝәде дьһа ԛәԝи бькә. Даԝьд сәва кӧ Йаһоԝа дьһа незик нас бькә, дина хԝә дьда чекьрьна дәстед ԝи у кʹур дьфькьри кӧ тʹәбийәт дәрһәԛа Хԝәде чь һин дькә (Зәбур 8:3, 4; 139:14; Рʹомайи 1:20). Йа сьсийа, хԝә бьсперә Йаһоԝа. Мәсәлә, дьбәк һьнә һәвалдәрсханед тә ԛәрфед хԝә тә дькьн, чьмки кӧ тӧ Шәʹде Йаһоԝа йи. Һәгәр ӧса йә, жь Йаһоԝа аликʹарийе бьхԝазә. Ӧса жи, ширәтед жь Кʹьтеба Пироз, жь әʹдәбйәт у видеойед мә бьдә хәбате. Һәр гав чахе тӧ дьвини кӧ Йаһоԝа чаԝа али тә дькә, баԝәрийа тә дьһа ԛәԝи дьбә. Сәрда, гава кәсед дьн дьвиньн кӧ тӧ хԝә дьспери Йаһоԝа, әԝе итʹбарийа хԝә тә биньн.

8-9. Пешийа кӧ Даԝьд бу пʹадша, әԝи чь дькьр, у бьред щаһьл дькарьн жь мәсәла ԝи чь һин бьн?

⁸ Даԝьд рʹасти зәʹмәтед дьн жи дьһат. Мәсәлә, паши кӧ әԝ һатә рʹункьрьне кӧ бьбә пʹадша, гәләк сал дәрбаз бун һʹәта кӧ әԝ бу пʹадша (1 Самуйел 16:13; 2 Самуйел 2:3, 4). Ԝәхта кӧ Даԝьд һивийе ве йәке бу, гәло чь али ԝи дькьр кӧ әԝ сәбьр бькә? Даԝьд бош-бәтал рʹунәдьньшт, ле әԝи шьхӧлед керһати дькьрьн. Мәсәлә, гава әԝ ча кʹочбәр ԝәлате Фьльстийада дьжит, әԝи тʹәви дьжмьнед Исраелийа шәрʹ дькьр. Бь ви аԝайи, әԝи синоред һәрема Щьһуда дьпарастьн (1 Самуйел 27:1-12).

⁹ Бьред щаһьл, гәло һун дькарьн жь мәсәла Даԝьд чь һин бьн? Мәщәла бьгәрʹьн кӧ али хушк-бьра бькьн. Дина хԝә бьдә сәрһатийа бьраки бь наве Рикардо *. Гава әԝ һе зарʹ бу, әԝи рʹуспийед щьватерʹа гот кӧ әԝ дьхԝазә бьбә пешәнге һәртʹьм, ле ԝана ԝирʹа гот кӧ әԝ һе һазьр нинә. Диса жи, әԝ бь зедәйи әʹщьз нәбу, нета хԝә нәгӧһаст у хьзмәта хԝә зедә кьр. Рикардо ӧса дьбежә: «Бь рʹасти жи мьн фәʹм кьр кӧ әз гәрәке дьһа пешда һәрʹьм. Ләма мьн хирәт дькьр кӧ һʹәму кәсед кӧ гӧһ данә мьн, диса тʹәсәлийа ԝан бькьм у бона сәрледана ԝан рʹьнд һазьр бьм. Бь сайа ве йәке мьн хԝәрʹа хԝәндәкʹарәки Кʹьтеба Пироз дит. Чьԛас щерʹьбандьна мьн зедә дьбу, һаԛас һе зедә әз хԝәда баԝәр дьбум». Рикардо ньһа пешәнге һәртʹьм у бәрдәстийе щьвате йә у щабдарийед хԝә рʹьнд тинә сери.

10. Щарәке, пешийа кӧ Даԝьд сафикьрьнәкә фәрз бькьра, әԝи чь кьр?

¹⁰ Дина хԝә бьдә ԛәԝьмандьнәкә дьн, йа кӧ һатьбу сәре Даԝьд. Гава Даԝьд у әскәред ԝи кʹочбәр бун, әԝана чунә шәрʹ. Чахе әԝана жь бажер дур кʹәтьн, дьжмьна малед ԝан тʹалан кьрьн у малбәтед ԝан рʹәвандьн. Даԝьд чьԛас әскәрәки гәләки щерʹьбанди бу жи, әԝ нәдьфькьри кӧ әԝ дькарә малбәта хԝә бь аԛле хԝә хьлаз кә, ле әԝи рʹебәрийа Йаһоԝа гәрʹийа. Бь аликʹарийа кʹаһинәки бь наве Абиатар, Даԝьд жь Йаһоԝа ӧса пьрси: «Әз бьдьм пәй еришкʹаред сьԝари, гәло әзе бьгьһижьм ԝан?» Йаһоԝа ӧса щаб да: «Бьдә пәй ԝан те бьгьһижи ԝан у те һесира рʹьзгар [хьлаз] бьки» (1 Самуйел  30:7-10). Жь ве сәрһатийе, әм дькарьн чь һин бьн?

11. Пешийа кӧ әм сафикьрьна бькьн, ԝе баш бә кӧ әм чь бькьн?

¹¹ Пешийа кӧ тӧ сафикьрьна бьки, ԝе баш бә кӧ тӧ жи ширәте бьгәрʹи. Мәсәлә, тӧ дькари жь де у баве хԝә йан жь рʹуспийед щьвате ширәте бьхԝази. Йаһоԝа ван рʹуспийед щерʹьбанди ча «пʹешкʹеш» һʹәсаб дькә у итʹбарийа хԝә ԝан тинә (Әфәси 4:8). Ләма тӧ жи дькари итʹбарийа хԝә ԝан бини. Баԝәрийа ԝан хԝәрʹа бькә мәсәлә у гӧһ бьдә ширәтед ԝанә бь  билани. Ньһа әме дина хԝә бьдьн сәрһатийа Аса Пʹадша, у әме бьвиньн кӧ чь дькарьн жь ве сәрһатийе һин бьн.

12. Дәстпека һʹӧкӧмдарийа хԝәда, Аса Пʹадша йәки чаԝа бу?

¹² Щаһьлтийа хԝәда, Аса Пʹадша йәки мьлук у мерхас бу. Мәсәлә, паши мьрьна баве хԝә Әбийа, гава Аса бу пʹадша, әԝи дәстпекьр пʹутпʹарьстийе кʹӧта кә. Ӧса жи, әԝи щьмәʹта Щьһударʹа гот кӧ бьра әԝана Йаһоԝа бьгәрʹьн у гӧһ бьдьн ԛанунед ԝи (2 Дирок 14:1-7). Гава Зәраһе Әтйопи тʹәви милйонәки әскәред хԝә кʹәтә ԝәлате Щьһуда, Аса Пʹадша жь Йаһоԝа аликʹари хԝәст. Әԝи фәʹм дькьр кӧ һәгәр Йаһоԝа али ԝан бькә, һәжмара ԝан ԛәт нә фәрз ә. Ләма Аса жь дьл баԝәр дькьр кӧ Йаһоԝа дькарә ԝи у мьләте ԝи хьлаз кә. Аса хԝә дьспарт Баве хԝәйи әʹзмани, у Әԝи дьжмьнед ԝи бьн дәст кьрьн (2 Дирок 14:8-12).

13. Чь һат сәре Аса, у чьма?

¹³ Гава милйонәк әскәр мьԛабьли Аса Пʹадша дәркʹәтьн, әв йәк бь рʹасти жи проблемәкә мәзьн бу. Аса жь Йаһоԝа аликʹари хԝәст, у әв йәк сафикьрьнәкә баш бу. Ле сәд һʹәйф кӧ гава проблемәкә бьчʹук пешда һат, Аса жь Йаһоԝа аликʹари нәхԝәст. Ԝәхта кӧ пʹадше Исраел Бааша дьхԝәст һʹьщуми Щьһуда бькә, Аса жь пʹадше Сурйайе аликʹари хԝәст. Ахьрийа ве сафикьрьне гәләк хьраб бу. Йаһоԝа бь сайа Һанани пʹехәмбәр Асарʹа ӧса гот: «Мадәм кӧ тә хԝә сьпарт ԛьрале [пʹадше] Сурийе у тә хԝә нәсьпарт Хԝәдайе  хԝә Хӧдан, ләма артеша ԛьрале Сурийе жь дәсте тәва рʹәвийа у хьлаз бу». Жь ԝе дәме, Аса Пʹадша мәщбур бу кӧ тʹьме шәрʹ бькә (2 Дирок 16:7, 9; 1 Пʹадшати 15:32). Жь сәрһатийа ԝи әм чь һин дьбьн?

14. Тӧ чаԝа дькари хԝә бьспери Йаһоԝа, у ль гора 1 Тимотʹейо 4:12, ахьрийа ве йәке ԝе чь бә?

¹⁴ Мьлук бьминә у тʹьме хԝә бьсперә Йаһоԝа. Ԝәхта кӧ тӧ һати ньхӧмандьне, тә баԝәрикә мәзьн әʹйан дькьр у тә хԝә дьспарт Йаһоԝа. У Йаһоԝа тӧ дь малбәта хԝәда ԛәбул кьри. Ньһа жи гәләк фәрз ә кӧ тӧ бәрдәԝам ки хԝә бьспери ԝи. Гава тӧ сафикьрьнед гәләк фәрз дьки, һьлбәт һеса йә кӧ тӧ баԝәрийа хԝә Йаһоԝа бини. Ле гава тӧ сафикьрьнед һәррʹожи дьки, тӧ һьнге жи рʹебәрийа Йаһоԝа дьгәрʹи? Мәсәлә, гава тӧ хԝәрʹа хәбатәки дьгәрʹи, ԝәʹдәдәрбазкьрьне дьжбери йан жь хԝәрʹа нета датини, тʹӧ щар хԝә нәсперә аԛьле хԝә. Принсипед Кʹьтеба Пироз бьгәрʹә, йед кӧ ԝе али тә бькьн ԝәки тӧ сафикьрьнед рʹаст бьки, у пәй ԝан принсипа һәрʹә (Мәтʹәлок 3:5, 6). Һәгәр тӧ ӧса бьки, тӧйе дьле Йаһоԝа ша бьки у бона хушк-бьра бьби мәсәла баш (1 Тимотʹейо 4:12 бьхунә).

15. Ль гора 2 Дирок 18:1-3; 19:2, Йәһошәфат чь шаши кьр?

¹⁵ Ча һәр кәс, һьлбәт тӧ жи щарна шашийа дьки. Ле әв йәк гәрәке рʹийа тә нәгьрә кӧ хьзмәтийа хԝәда хирәт би. Сәрһатийа Йәһошәфат Пʹадша бинә бәр чʹәʹве хԝә. Гәләк һʹӧнӧред ԝи йед баш һәбун. Гава әԝ хорт бу, әԝ «ль Хԝәдайе баве хԝә гәрʹийа у . . . дь әʹмьред Хԝәдеда мәшийа». Ӧса жи, әԝи һьнә сәрок шандьн бажаред Щьһуда, ԝәки әԝ щьмәʹте дәрһәԛа Йаһоԝа һин бькьн (2 Дирок 17:4, 7). Йәһошәфат чьԛас мәрьвәки дьлпʹак бу жи, әԝи щарна сафикьрьнед нәрʹаст дькьр. Щарәке, паши кӧ Йәһошәфат сафикьрьнәкә нәрʹаст кьр, Йаһоԝа бь сайа хьзмәткʹарәки хԝә ширәт да ԝи (2 Дирок 18:1-3; 19:2 бьхунә). Тӧ дькари жь ве сәрһатийе чь дәрсе бьстини?

16. Сәрһатийа Ращев чь мә һин дькә?

¹⁶ Гава тәрʹа ширәте дьдьн, ль гора ве  ширәте бькә. Дьбәкә тәрʹа чәтьн ә кӧ рʹьнд дина хԝә бьди хьзмәта Йаһоԝа. Һәгәр ӧса йә, мерхасийа хԝә ӧнда нәкә. Бьраки бь наве Ращев дәрһәԛа щаһьлтийа хԝә ӧса дьбежә: «Щаһьлтийеда мьн щарна ньзаньбу кӧ чь бькьм. Мина гәләк щаһьлед дьн, мьн жь щьвина у хьзмәте зедәтьр, жь спорте у жь мьжулийед дьн шабун дьстанд». Чь али Ращев кьр? Рʹуспик бь нәрми дина ԝи кʹьшандә сәр принсипа жь 1 Тимотʹейо 4:8. Ращев әв ширәт бь мьлукти ԛәбул кьр. Әԝ ӧса дьбежә: «Мьн сафи кьр ԝәки һәри зедә дина хԝә бьдьм нетед рʹӧһʹани». Бәле, Ращев фәʹм кьр кӧ дь жийина ԝида тьште һәри фәрз бь рʹасти чь йә. Ахьрийа ве йәке бу чь? Ращев дьбежә: «Чәнд сал шунда, әз бум бәрдәстийе щьвате».

17. Хушк у бьра чьма ԛимәте дьдьн бьрайед щаһьл?

¹⁷ Бьред щаһьл, хушк-бьра ԝә гәләк ԛимәт дькьн, чьмки һун тʹәви ԝан «мьл бь мьл» Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьн (Сефанйа 3:9). Хирәт у рʹәзәдьлийа ԝә гәләк ԝан хԝәш те. Баԝәр бьн, әԝана ԝә гәләк һʹьз дькьн! (1 Йуһʹәнна 2:14).

18. Ль гора Мәтʹәлок 27:11, хьзмәта бьред щаһьл сәр Йаһоԝа чаԝа һʹӧкӧм дькә?

¹⁸ Бьред щаһьл, тʹӧ щара бир нәкьн кӧ Йаһоԝа ԝә һʹьз дькә у итʹбарийа хԝә ԝә тинә. Жь бәрева Кʹьтеба Пирозда һатьбу ньвисаре кӧ рʹожед ахьрийеда, гәләк хорт ԝе бь рʹәзәдьли Йаһоԝарʹа хьзмәт бькьн (Зәбур 110:1-3). Хԝәде занә кӧ һун ԝи һʹьз дькьн у дьхԝазьн бь дьл у щан ԝирʹа хьзмәт бькьн. Һьм ль һьмбәри хԝә, һьм жи ль һьмбәри кәсед дьн бь сәбьр бьн. Гава һун сәва шашикә хԝә тенә ширәткьрьне, ве йәке ԛәбул бькьн ча ширәта жь Йаһоԝа (Ибрани 12:6). Һʹәму щабдари у шьхӧлед хԝә бь хирәт биньн сери. У йа лапә фәрз, һәр тьшти ӧса бькьн, ԝәки Баве ԝәйи әʹзмана ԝәрʹа фьрнаԛ бә (Мәтʹәлок 27:11 бьхунә).