1. Гава кәсәк щара пешьн те сәр щьватед мә, әԝ чь дьвинә? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

 БЬДӘ бәр чʹәʹве хԝә кӧ жьн-мерәк щара пешьн тенә сәр щьвата Шәʹдед Йаһоԝа. Дьлгәрмийа хушк-бьра у һʹьзкьрьна нав ԝанда, дьле ԝан дьгьрә. Чахе әԝана вәдьгәрʹьн мале, жьн мере хԝәрʹа дьбежә: «Шәʹдед Йаһоԝа мәрьвнә чьԛас баш ьн, нә?»

2. Һьнә мәрьв чьрʹа дьлькʹӧмьн?

² Һʹьзкьрьна нав хьзмәткʹаред Йаһоԝада рʹасти жи мәхсус ә. Һәмьки, Шәʹдед Йаһоԝа беԛьсур ниньн (1 Йуһʹәнна 1:8). Чьԛас баш әм хушк-бьра нас дькьн, һаԛас һе зедә әм кемасийед ԝан дьвиньн (Рʹомайи 3:23). Ле сәд һʹәйф кӧ кемасийед кәсед дьн, һьнәкарʹа буйә кәвьре лькʹӧмандьне у ԝана пьшта хԝә дайә Йаһоԝа.

3. Гәло чь шагьртед Иса Мәсиһ жь кәсед дьн щӧдә дькә? (Йуһʹәнна 13:34, 35)

³ Ԝәрә әм рʹеза сәрәкә йа ве готаре бьхуньн (Бьхунә Йуһʹәнна 13:34, 35). Чаԝа мәрьв дькарьн тедәрхьн кӧ Мәсиһийед рʹаст кʹе нә? Бь сайа һʹьзкьрьне, кӧ әԝана һьндава һәвда дьдьнә кʹьфше. Дина хԝә бьдьне кӧ Иса нәгот: ‹Бь ве йәке һуне заньбьн һун шагьртед мьн ьн›. Әԝи гот: «Бь ве йәке һʹәмуйе заньбьн һун шагьртед мьн ьн». Демәк, Иса гот ԝәки бь сайа һʹьзкьрьна кӧ нава  шагьртед ԝида һәйә, нә тʹәне шагьртед ԝи, ле һәр кәс ԝе фәʹм бькә, ԝәки Мәсиһийед рʹаст әԝ ьн.

4. Һьнә мәрьв дьԛәԝьмә чь жь хԝә дьпьрсьн?

⁴ Һьнә мәрьв, йед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн дьԛәԝьмә пьрсәкә ӧса дьдьнә хԝә: «Һʹьзкьрьн чаԝа нишан дькә, кӧ шагьртед Иса кʹе нә? Иса чаԝа нишан кьр, кӧ әԝ шандийед хԝә һʹьз дькә? У иро, әм чаԝа дькарьн чʹәʹв бьдьнә Иса?» Ԝе баш бә кӧ әм сәр щабед ван пьрса кʹур бьфькьрьн. Әв йәк ԝе али мә бькә, ԝәки әм хушк-бьра дьһа зедә һʹьз бькьн, илаһи гава әм кемасийед ԝан дьвиньн (Әфәси 5:2).

5. Гәло Иса бь гьлийед жь Йуһʹәнна 15:12, 13 чь дьхԝәст бьгота?

⁵ Иса әшкәрә готьбу, кӧ шагьртед ԝи ԝе бь щурʹе мәхсус һәвдӧ һʹьз бькьн (Бьхунә Йуһʹәнна 15:12, 13). Әԝи тʹәмикә ӧса да шагьртед хԝә: «Һәвдӧ һʹьз бькьн, чаԝа кӧ мьн һун һʹьз кьрьн». Гәло әв чь те һʹәсабе? Иса да кʹьфше, ԝәки һʹьзкьрьна нав шагьртед ԝида гәрәке һаԛас мәзьн бә, кӧ һәрге лазьм бә, әԝана әʹмьре хԝә жи бона һәвдӧ бьдьн. b

6. Хәбәра Хԝәде чаԝа нишан дькә, ԝәки һʹьзкьрьн һʹӧнӧрәкә гәләк фәрз ә?

⁶ Хәбәра Хԝәде гәләк щара дьбежә кӧ һʹьзкьрьн чьԛас фәрз ә. Мәсәлә, гәләк кәс ван рʹеза һʹьз дькьн: «Хԝәде һʹьзкьрьн ә» (1 Йуһʹәнна 4:8). «Һәвале хԝә ԝәкә хԝә һʹьз бькә» (Мәтта 22:39). «Һʹьзкьрьн гәләк гӧна дьньхемә» (1 Пәтрус 4:8). «Һʹьзкьрьн тʹӧ щар кʹӧта набә» (1 Корьнтʹи 13:8). Әв рʹез у рʹезед мина ван, рʹьнд дьдьнә кʹьфше, ԝәки гәләк фәрз ә кӧ әм һʹьзкьрьне бьдьнә кʹьфше.

7. Мире-щьна чьрʹа нькарә нав мәрьвада йәкти у һʹьзкьрьна рʹаст пешда бинә?

 ⁷ Гәләк мәрьв ӧса дьпьрсьн: «Мәрьв чаԝа дькарьн бьзаньбьн кӧ религийа рʹаст кʹижан ә? Һʹәму мәрьв дьбежьн ԝәки дине ԝан, дине һәри рʹаст ә, ле һинкьрьнед ԝан дәрһәԛа Хԝәде жь һәв щӧдә дьбьн». Мире-щьна бь сайа религийед ԛәлп мәрьва дьхальфинә, ләма жи гәләк мәрьварʹа чәтьн ә кӧ тедәрхьн һәла религийа рʹаст кʹижан ә. Ле әԝ тʹӧ щар нькарә щьватәкә ӧса чекә, кʹидәре кӧ йәкти у һʹьзкьрьн һәбә. Тʹәне Йаһоԝа дькарә ве йәке бькә, чьмки канийа һʹьзкьрьна рʹаст әԝ ә. Бәле, тʹәне мәрьвед кӧ рʹӧһʹе пироз у кʹәрәма Йаһоԝа сәр ԝан ә, дькарьн бь дьл у щан һәвдӧ һʹьз бькьн (1 Йуһʹәнна 4:7). Ләма жи Иса готьбу, кӧ тʹәне шагьртед ԝи ԝе һʹьзкьрьна рʹаст һьндава һәвда бьдьнә кʹьфше.

8-9. Һʹьзкьрьна нав Шәʹдед Йаһоԝада чаԝа сәр гәләк мәрьва һʹӧкӧм кьрийә?

⁸ Чаԝа Иса готьбу, гәләка бь сайа ве йәке шагьртед ԝи нас кьрьбун, кӧ ортʹа ԝанда һʹьзкьрьн һәбу. Мәсәлә, бьраки бь наве Иен тинә бира хԝә, кӧ әԝ чаԝа щара пешьн чу сәр щьвата мәзьн йа Шәʹдед Йаһоԝа, кʹижан кӧ сәр стадионәке незики мала ԝи дәрбаз дьбу. Чәнд мәһ пешда, Иен бона листькәкә спорте чубу сәр ве стадионе. Әԝ дьбежә: «Нав Шәʹдед Йаһоԝа у мәрьвед дьнда фьрԛикә гәләк мәзьн һәбу. Шәʹдед Йаһоԝа дьлован бун, кʹьнщед ԝан бь маԛули бу у зарʹед ԝан жи нәʹси нә дькьрьн. Һьм жи дьһатә кʹьфше кӧ әԝана мәрьвнә әʹдьл у бәхтәԝар бун. Хут әԝ йәк мьнрʹа лазьм бу. Рʹаст ә жь ве щьвата мәзьн ԛә готарәк жи найе бира мьн, ле йа һәрә фәрз чь кӧ дьле мьн гьрт, әԝ рʹабун-рʹуньштьна Шәʹдед Йаһоԝа бу». c Һәмьки мәʹнийа ве йәке әԝ һәйә һʹьзкьрьна ортʹа ԝанда. Әм хушк-бьред хԝә һʹьз дькьн, ләма жи әм ԛәдьре ԝан дьгьрьн у һьндава ԝанда ԛәнщ ьн.

⁹ Бьраки бь наве Щон, гава дәстпекьр һәрʹә сәр щьвата, рʹабун-рʹуньштьна хушк-бьра сәр ԝи жи һʹӧкӧм кьр. Әԝ ӧса дьбежә: «Һәр кәс гәләк дьлован бу . . . әз дьфькьрим кӧ әԝана мәрьвнә беԛьсур ьн. Һʹьзкьрьна нав ԝанда әз дамә баԝәркьрьне кӧ рʹийа рʹаст әв ә». d Сәрһатийед ӧса избат дькьн ԝәки Шәʹдед Йаһоԝа бь рʹасти жи Мәсиһийед рʹаст ьн.

10. Илаһи кʹәнге әм дькарьн избат кьн кӧ әм хушк-бьра һʹьз дькьн? (Ӧса жи бьньһерʹә спартьн.)

¹⁰ Чаԝа мә серида гот, һәмьки хушк-бьред мә беԛьсур ниньн. Щарна готьн йан кьред ԝан дькарьн дьле мә бешиньн e (Аԛуб 3:2). Илаһи дәрәщед ӧсада, әм дькарьн пе кьред хԝә избат кьн, кӧ әм хушк-бьра һʹьз дькьн. Гәло әм ве йәкеда ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Иса? (Йуһʹәнна 13:15)

11. Дьле Аԛуб у Йуһʹәннада чь нета нәрʹаст һәбу? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

¹¹ Иса заньбу кӧ шагьртед ԝи беԛьсур ниньн. Әԝи бь дьловани али ԝан дькьр кӧ әԝана тʹәрка хәйсәтед хԝәйә хьраб бьдьн, ԝәки Йаһоԝа жь ԝан рʹази бә. Щарәке, Аԛуб у Йуһʹәннайе шанди бь  сайа дийа хԝә жь Иса хԝәстьн, ԝәки әԝ Пʹадшатийеда щийед мәхсус бьдә ԝан (Мәтта 20:20, 21). Бь ве йәке, ԝана нишан кьр кӧ дьле ԝанда ԛӧрʹәбун һәйә у ԝана дьхԝәст жь кәсед дьн четьр бьн (Мәтʹәлок 16:18).

12. Хенщи Аԛуб у Йуһʹәнна, кʹе диса хԝә нә рʹаст данә кʹьфше? Шьровәкә.

¹² Ве дәрәщеда, нә тʹәне Аԛуб у Йуһʹәнна хԝә нә рʹаст данә кʹьфше. Дина хԝә бьдьне кӧ щаба шандийед дьн чь бу: «Гава һәр дәһә шагьртед дьн әв йәк бьһист, дьле ԝан жь һәр дӧ бьра ма» (Мәтта 20:24). Кʹе занә кӧ Аԛуб, Йуһʹәнна у шандийед дьн, чаԝа һәвдӧрʹа кʹәтьнә дәʹԝе! Дьԛәԝьмә шандийед дьн ӧса готьн: «Һун чьма дьхԝазьн Пʹадшатийеда жь мә бьльндтьр бьн? Ԛә һун шәрм накьн? Мә жи бь дьл у щан тʹәви Иса кʹар кьрийә. Әм жи һежайи щабдарийед мәзьн ьн!» Әм ньзаньн кӧ ԝана ве дәме чь һәвдӧрʹа готьн, ле әшкәрә йә кӧ ԝана бир кьрьбу һәвдӧрʹа һʹьзкьрьне бьдьнә кʹьфше.

13. Иса һьмбәри кемасийед шандийа, хԝә ча дьда кʹьфше? (Мәтта 20:25-28)

¹³ Ле гәло Иса әв дәрәщә чаԝа сафи кьр? Әԝ һерс нәкʹәт. Әԝи нәгот кӧ әԝе ԝан бьһелә у хԝәрʹа шандийед дьһа мьлук у дьлован бьжберә. Дәԝсе Иса бь сәбьр ширәт да ԝан, чьмки әԝи заньбу кӧ әԝана дьхԝазьн тьштед рʹаст бькьн (Бьхунә Мәтта 20:25-28). Рʹаст ә әв нә щара пешьн у нә жи щара пашьн бу,  кӧ шанди һәвдӧрʹа дькʹәтьнә дәʹԝе, һәла нав ԝанда йе һәри мәзьн кʹи йә, диса жи Иса ԝанрʹа дьда кʹьфше кӧ әԝ ԝан һʹьз дькә (Марԛос 9:34; Луԛа 22:24).

14. Шандийед Иса културәкә чада мәзьн бьбун?

¹⁴ Бешьк, Иса һаш жь култура шандийед хԝә һәбу (Йуһʹәнна 2:24, 25). Әԝана щики ӧса мәзьн бьбун, кʹидәре кӧ сәрԝеред религи һӧрмәте дьданә тʹәне кәсед нав у дәнг (Мәтта 23:6). Ӧса жи сәрԝеред Щьһу дьфькьрин, кӧ әԝана жь кәсед дьн четьр ьн f (Луԛа 18:9-12). Иса заньбу кӧ әве културе дькарьбу ча сәр ньһерʹандьна шандийа дәрһәԛа хԝә, ӧса жи дәрһәԛа кәсен дьн, гәләк һʹӧкӧм кә (Мәтʹәлок 19:11). Әԝ нәдьфькьри кӧ шагьртед ԝи ԝе тʹӧ щара шашийа нәкьн, у гава кӧ ԝана шаши дькьр, әԝ бь зедәйи әʹщьз нәдьбу. Әԝи заньбу кӧ әԝана мәрьвнә баш ьн, ләма жи әԝи бь сәбьр али ԝан дькьр, кӧ әԝана ԛӧрʹәбуне жь дьле хԝә дәрхьн у һәвдӧ дьһа зедә һʹьз бькьн.

15. Әм дькарьн жь сәрһатийа Аԛуб у Йуһʹәнна чь дәрсе һин бьн?

¹⁵ Әм дькарьн жь сәрһатийа Аԛуб у Йуһʹәнна гәләк тьшт һин бьн. Әв йәк кӧ ԝана дьхԝәст Пʹадшатийеда щийе мәхсус бьгьрьн, нәрʹаст бу. Ӧса жи, нәрʹаст бу кӧ шандийед дьн изьн дан, ԝәки йәктийа ортʹа ԝанда хьраб бә. Ле Иса 12 шандийед хԝәрʹа һʹәйф у дьлован бу. Гәло әм чь дькарьн жь ве йәке һин бьн? Тьште һәри фәрз нә әв ә кӧ кәсед дьн чь дькьн йан чь накьн, ле әв ә кӧ әм ль һьмбәри шаши у кемасийед ԝан ча хԝә дьдьнә кʹьфше. Дәрәщед ӧсада гәло чь дькарә али мә бькә? Гава әм жь бо готьн йан кьред хушк йан бьраки әʹщьз дьбьн, әм дькарьн жь хԝә бьпьрсьн: «Гәло кьред ԝи чьма һаԛас мьн әʹщьз дькьн? Гәло дьбә кӧ кьред ԝи кемасикә мьн әшкәрә дькьн, йа кӧ әз гәрәке рʹаст кьм? Дьбәкә кәсе кӧ әз дамә хәйдандьне дәрәщәкә чәтьнда йә? Һәрге әз рʹаст бьм жи, гәло әз дькарьм һьндава ԝида рʹәʹм бьм у чʹәʹве хԝә сәр шашийа ԝи бьгьрьм?» Чьԛас әм һьндава кәсед дьн дьлован бьн, һаԛас әме избат кьн, кӧ әм бь рʹасти шагьртед Иса нә.

16. Әм дькарьн жь мәсәла Иса чь һин бьн?

¹⁶ Ӧса жи әм жь мәсәла Иса һин дьбьн, кӧ әм гәрәке һәр тьшти бькьн, ԝәки хушк-бьра фәʹм бькьн (Мәтʹәлок 20:5). Һәмьки Иса дькарьбу бьвинә кӧ дьле мәрьвада чь һәйә, ле әм нькарьн. Ле диса жи, әм дькарьн һьмбәри ԛьсуред хушк-бьра сәбьр бькьн (Әфәси 4:1, 2; 1 Пәтрус 3:8). Һәрге әм ԝана дьһа баш нас бькьн у пебьһʹәсьн кӧ әԝана әʹмьре хԝәда рʹасти чь дәрәща һатьнә, ԝе бона мә дьһа һеса бә һьндава ԝанда бь сәбьр бьн. Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә сәрһатийа бьраки мә.

17. Бәрпьрсийаре рʹеви чь кʹар станд, гава дәстпекьр дьһа баш хушк-бьра нас бькә?

¹⁷ Бәрпьрсийарәки рʹеви, йе кӧ ль Африкайа Рʹоһьлате хьзмәт дькә, бьраки жь щьватәке тинә бира хԝә. Серида, әԝ дьфькьри кӧ әԝ бьра йәки сәрт ә. Гәло бәрпьрсийаре рʹеви чь кьр? Әԝ дьбежә: «Әз жь ԝи нәдьрʹәвийам, ле мьн һәр тьшт дькьр кӧ ԝи дьһа баш нас кьм». Ӧса, бәрпьрсийаре рʹеви  фәʹм кьр, кӧ әԝ бьра чаԝа мәзьн бьбу у әв йәк ча сәр хәйсәт-һʹӧнӧред ԝи һʹӧкӧм кьрьбу. Бәрпьрсийаре рʹеви ӧса дьбежә: «Гава мьн фәʹм кьр кӧ әԝи бьрайи чьԛас ԛәԝат хәрщ кьрийә, ԝәки бе гӧһастьне у әԝ чьԛас пешда чуйә, әз гәләк ԝирʹа фьрнаԛ бум. Ԝәхт шунда, әм бунә достед һәв». Бәле, гава әм хирәт дькьн кӧ хушк-бьра фәʹм бькьн, мәрʹа дьһа һеса йә ԝана һʹьз бькьн.

18. Һәрге хушк йан бьраки дьле мә ешандийә, әм дькарьн чь пьрса бьдьнә хԝә? (Мәтʹәлок 26:20)

¹⁸ Дьԛәԝьмә әм щарна дьфькьрьн, ԝәки әм гәрәке тʹәви хушк йан бьраки кӧ дьле мә ешандийә, дәрберʹа хәбәр дьн. Ле пешийе ԝе баш бә кӧ әм пьрсед ӧса бьдьнә хԝә: «Гәло әз бь тʹәмами һаш пе һәмә кӧ чьрʹа ӧса ԛәԝьми йә?» (Мәтʹәлок 18:13). «Гәло дьбәкә әԝи нәдьхԝәст дьле мьн бешанда?» (Ԝаиз 7:20). «Мьн ԛә шашийед ӧса бәрнәдайә?» (Ԝаиз 7:21, 22). «Һәрге әз тʹәви ԝи хәбәр дьм, гәло проблем ԝе сафи бә, йан ԝе һе хьраб бә?» (Бьхунә Мәтʹәлок 26:20). Һәрге әм дәрһәԛа ве йәке кʹур бьфькьрьн, дьбәкә әм жь һʹьзкьрьне сафи кьн, ԝәки чʹәʹве хԝә сәр шашийа хушк йан бьре хԝә, бьгьрьн.

19. Тӧ бь дьл у щан дьхԝази чь бьки?

¹⁹ Шәʹдед Йаһоԝа һәвдӧ һʹьз дькьн у бь ве йәке избат дькьн, кӧ әԝана бь рʹасти шагьртед Иса нә. Һәрге һәр кәс жь мә һьмбәри кемасийед хушк у бьра сәбьр кә у ԝана һʹьз бькә, ԝе избат кә кӧ әԝ шагьрте Иса йә. Бь ви щурʹәйи әме али кәсед дьн жи бькьн, ԝәки әԝана религийа рʹаст бьвиньн у тʹәви мә Хԝәдейе һʹьзкьрьне, Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Бәле, һʹьзкьрьн нишана Мәсиһийед рʹаст ә! Ләма жи әм бь дьл у щан дьхԝазьн тʹьме ве һʹьзкьрьне бьдьнә кʹьфше.