1. Хьзмәткʹаред Хԝәде жь чь алийава бәрамбәри бахе дьбьн? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

 «БА НЬКАРӘ баха кӧ дьтәԝә бьшкенә». Әв гьли дьдьнә кʹьфше ԝәки бах гәрәке нәрм бьн у һеса бенә тәԝандьне, ԝәки бәр байе ԛәԝи нәшкен. Сәва кӧ әм бәр «байе жийине» ԛәԝи бьминьн, гәрәке әм жи нәрм у бәрбьһер бьн, демәк һазьр бьн кӧ һини дәрәщед тʹәзә бьн. Мәсәлә, гава һʹале мә те гӧһастьне йан жи гава ньһерʹандьн у сафикьрьнед мә жь йа мәрьвед дьн щӧдә дьбә, әм гәрәке мәрьвнә нәрм бьн у сәрԝахти бьдьнә кʹьфше.

2. Кʹижан һʹӧнӧр ԝе али мә бькьн кӧ әм һини дәрәщед тʹәзә бьн, у ве готареда әме дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

² Чаԝа хьзмәткʹаред Йаһоԝа, әм дьхԝазьн сәрԝахт бьн. Ӧса жи, әм дьхԝазьн бәрбьһер у дьлован бьн. Ве готареда, әме бьвиньн кӧ әв һʹӧнӧр чаԝа али хьзмәткʹаред Хԝәде кьрьнә, ԝәки һини дәрәщед тʹәзә бьн. Әме һин бьн кӧ әв һʹӧнӧр чаԝа дькарьн али мә бькьн. Ле пешийе, әме дина хԝә бьдьне, кӧ әм дькарьн жь сәрԝахти у бәрбьһерийа Йаһоԝа у Иса чь һин бьн.

3. Чь дьдә кʹьфше ԝәки Йаһоԝа Хԝәдейе сәрԝахт у бәрбьһер ә?

³ Дәрһәԛа Йаһоԝа те готьне кӧ әԝ «Ԛәйа йә», чьмки әԝ йәки ԛәԝи йә (Ԛануна Дӧщари 32:4). Ле ӧса жи әԝ йәки сәрԝахт ә. Гава һʹале ве дьнйайе те гӧһастьне, әԝ диса жи һәр тьшти дькә, ԝәки хԝәстьна хԝә бинә сери. Йаһоԝа әм ӧса әʹфьрандьнә, кӧ әм дькарьн һини гӧһастьна бьн. Әԝ бь сайа принсипед Кʹьтеба Пироз али мә дькә, кӧ әм һʹәму дәрәщед жийина хԝәда сафикьрьнед баш бькьн. Мәсәла  Йаһоԝайә шәхси у принсипед ԝи избат дькьн, кӧ әԝ һьм мина «Зьнар» ә, һьм жи йәки сәрԝахт у бәрбьһер ә.

4. Дәрһәԛа сәрԝахтийа Йаһоԝа мәсәләке биньн (Ԛануна Кʹаһинтийе 5:7, 11)

⁴ Рʹийед Йаһоԝа беԛьсур у сәрԝахт ьн. Әԝ һьндава мәрьвада сәрт нинә. Мәсәлә, ԝәрә әм дина хԝә бьдьне кӧ Йаһоԝа чаԝа бәрбьһерийа хԝә нишани Исраелийа кьр. Бәре, әԝи жь кәсед кʹәсиб у дәԝләмәнд ԛӧрбанед мина һәв дәʹԝа нәдькьр. Һьнә дәрәщада, әԝи изьн дьда кӧ мәрьв ԛаси ԛәԝата хԝә ԛӧрбана биньн (Бьхунә Ԛануна Кʹаһинтийе 5:7, 11).

5. Дәрһәԛа мьлукти у дьлованийа Йаһоԝа мәсәле бинә.

⁵ Мьлукти у дьлованийа Йаһоԝа ԝи һелан кьр, бь сәрԝахти сафикьрьна бькә. Мәсәлә, паши кӧ Йаһоԝа сафи кьр, ԝәки бажаре Содоме ԝеран кә, мьлуктийа ԝи әшкәрә бу. Бь сайа мәләкед хԝә, Йаһоԝа мерәки ԛәнщрʹа бь наве Лут гот, кӧ әԝ бьрʹәвә чʹийе. Ле Лут дьтьрсийа кӧ һәрʹә ԝедәре. Ләма жи, әԝи жь Йаһоԝа рʹәща кьр, кӧ әԝ изьне бьдә ԝи у малбәта ԝи, кӧ әԝана һәрʹьн бажаре Соһаре, ле Йаһоԝа сафи кьрьбу кӧ әв бажаре бьчʹук жи ԝеран кә. Йаһоԝа дькарьбу Лутрʹа бьгота кӧ гәрәке әԝ хут ль гора рʹебәрийа ԝи бькә. Дәԝса ве йәке, Йаһоԝа хԝәстьна Лут ԛәбул кьр у бажаре Соһаре ԝеран нәкьр (Дәстпебун 19:18-22). Паши чәнд ԛьрʹна, Йаһоԝа дьлрʹәʹмийа хԝә нишани щьмәʹта Нинәԝайе кьр. Әԝи бь сайа Уньс пʹехәмбәр әʹлам кьр, кӧ Әԝе ԝи бажари у мәрьвед хьраб ԛьрʹ кә. Ле гава ԝана тʹобә кьр, Йаһоԝа рʹәʹма хԝә һьндава ԝанда да кʹьфше у бажаре ԝан ԝеран нәкьр (Уньс 3:1, 10; 4:10, 11).

6. Мәсәле биньн кӧ Иса чаԝа чʹәʹв дьда бәрбьһерийа Йаһоԝа?

⁶ Иса чʹәʹв дьда сәрԝахтийа Йаһоԝа. Рʹаст ә әԝ «тʹәне бона пәзед мала Исраелейә ӧндабуйи» һатьбу шандьне, ле әԝи кәсед дьнрʹа жи бь бәрбьһерийе мьзгини бәла дькьр. Щарәке жьнькәкә нә Исраели жь ԝи лава кьр, кӧ әԝ ԛиза ԝе ԛәнщ кә, йа кӧ жь алийе щьнада дьһатә чәрчьрандьне. Дьле Иса сәр шәԝьти у әԝи ԛиза ԝе ԛәнщ кьр (Мәтта 15:21-28). Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә мәсәләкә дьн. Щарәке Иса ӧса гот: «Кʹи кӧ мьн . . . инкʹар кә, әзе жи ԝи . . . инкʹар кьм» (Мәтта 10:33). Ле әԝи Пәтрус инкʹар нәкьр, йе кӧ се щара ԝи инкʹар кьрьбу, чьмки Иса баԝәри у пʹошманбуна ԝи дит. Паши кӧ Иса жь мьрьне рʹабу, әԝи хԝә нишани Пәтрус кьр у жерʹа гот, кӧ бахшандийә ԝи у ле һʹьз дькә (Луԛа 24:33, 34).

7. Ль гора Филипи 4:5, әм дьхԝазьн кӧ кәсед дьн дәрһәԛа мә чаԝа бьфькьрьн?

⁷ Мә дит кӧ Йаһоԝа Хԝәде у Иса һәр тьштида сәрԝахти у бәрбьһерийе дьдьнә кʹьфше. Йаһоԝа дьхԝазә кӧ әм жи мәрьвнә бәрбьһер бьн (Бьхунә Филипи 4:5). Әм дькарьн жь хԝә бьпьрсьн: «Гәло кәсед дьн мьн ча йәки бәрбьһер у нәрм һʹәсаб дькьн, йан ча йәки сәрт у сәрһʹьшк? Гәло әз тʹьме дьфькьрьм кӧ  мәрьвед дьн жи гәрәке ӧса бькьн, чаԝа кӧ әз һʹәсаб дькьм рʹаст ә, йан әз ньһерʹандьна ԝан жи һьлдьдьм һʹәсаб?» Гава әм хирәт дькьн ԝәки бь бәрбьһерийе һәр тьшти бькьн, әм нишан дькьн кӧ әм чʹәʹв дьдьнә Йаһоԝа у Иса. Әме ньһа дина хԝә бьдьнә дӧ дәрәща. Гава кӧ жийина мә бе гӧһастьне йан жи гава ньһерʹандьн у сафикьрьнед кәсед дьн жь йед мә щӧдә бьн, гәло әм чаԝа дькарьн сәрԝахтийа хԝә нишан кьн?

8. Чь дькарә али мә бькә кӧ бәрбьһер бьн, гава дәрәща әʹмьре мә те гӧһастьне? (Ӧса жи бьньһерʹә спартьн.)

⁸ Бәрбьһери те һʹәсабе кӧ гава дәрәща жийина мә те гӧһастьне, әм гәрәке һазьр бьн ль гора дәрәща тʹәзә бьжин. Гӧһастьнед ӧса дькарьн проблемед тʹәзә пешда биньн. Мәсәлә, дьбәкә әм ньшкева ԛайим нәхԝәш кʹәвьн, рʹасти проблемед економики бен, йан жи жь бо гӧһастьнед политики әʹмьре мә дьһа чәтьн бә (Ԝаиз 9:11; 1 Корьнтʹи 7:31). Йан жи, дьбәкә әм тʹәшкиләта Йаһоԝада щабдарикә тʹәзә бьстиньн. Әʹмьре хԝәда әм рʹасти чь жи бен, әв чар тьшт ԝе али мә бькьн: (1) Дәрәща тʹәзә ԛәбул кә, (2) дәрһәԛа ахьрийе бьфькьрә, (3) дина хԝә бьдә тьштед баш, у (4) али кәсед дьн бькә. b Ньһа әме бьвиньн, кӧ әв чар тьшт чаԝа али чәнд хушк-бьра кьрьнә.

9. Чь али жьн-мерәки кьр, ԝәки һьмбәри чәтьнайед хԝә сәбьр кьн?

⁹ Дәрәща тʹәзә ԛәбул кә. Бьре мә Емануел у кʹӧлфәта ԝи Франческа, ча мисйонер шандьнә ԝәлатәки хәриб. Чахе ԝана дәстпекьр зьмане тʹәзә һин бьн у щьвата тʹәзә нас кьн, пандемийа коронавирусе дәстпебу у әԝана мәщбур бун хԝә жь кәсед дьн дур бьгьрьн. Паше дийа Франческайе ньшкева мьр. Әԝе гәләк дьхԝәст кʹеләка малбәта хԝә бә, ле жь бо пандемийайе нькарьбу һәрʹә ԝедәре. Чь али ԝе кьр, ԝәки бәр ван дәрдед гьран сәбьр кә? Йа пешьн, Емануел у Франческайе тʹәвайи дӧа дькьрьн у жь Хԝәде һиви дькьрьн ԝәки биланийе бьдә ԝан, кӧ әԝана бькарьбьн бәр хәмед һәррʹожи тәйах кьн. Йаһоԝа ԝәʹдәда бь сайа тʹәшкиләта хԝә щаба дӧайед ԝан да. Мәсәлә, ԝана жь тьштед кӧ бьраки видеокеда готьбу, бәрдьли станд. Әԝи ӧса готьбу: «Әм чьԛас зу һини дәрәща тʹәзә бьн, һаԛас зу әме шабуне бьстиньн. Паше әм дькарьн хирәт бькьн, кӧ ль гора дәрәща тʹәзә бьжин». c Йа дӧда, ԝана сафи кьр, ԝәки хьзмәтийа пе тʹеле дьһа баш кьн у ԝана һәла һе тʹәви мәрьвәки һинбуна Кʹьтеба Пироз жи дәстпекьр. Йа сьсийа, ԝана изьн да ԝәки хушк-бьред щьвате али ԝан бькьн у әԝана бона һʹьзкьрьна ԝан гәләки рʹази бун. Хушкәкә дьлован нава саләкеда һәр рʹож рʹезәкә жь Кʹьтеба Пироз ԝанрʹа дьшанд. Һәрге әм жи дәрәща хԝәйә тʹәзә ԛәбул кьн, әме жь ԝан тьшта шабуне бьстиньн, чь кӧ дькарьн бькьн.

10. Хушка мә Кристина чаԝа һини гӧһастьнәкә мәзьн бу?

¹⁰ Дәрһәԛа ахьрийе бьфькьрә у дина хԝә бьдә тьштед баш. Кристина, хушкәкә жь Руманйайе, йа кӧ Жапонйайеда дьжи, гот кӧ гава щьвата ԝе сәр зьмане Инглизи һатә дадане, әԝ хәмгин бу. Ле әԝ сәр тьштед чуйи нәдьфькьри. Дәԝса ве йәке, әԝ дәрбази щьватәкә сәр зьмани Жапони бу у хирәт дькьр кӧ сәр ви зьмани мьзгинийе бәла кә. Әԝе жь һәвалхәбатчийа  хԝәйә бәре хԝәст кӧ әԝ зьмане Жапони ле һин кә. Әԝе жьньке ԛәбул кьр, кӧ бь сайа Кʹьтеба Пироз у брошура Ша бә Жийинерʹа Һʹәта-Һʹәтайе! зьмане Жапони Кристинайе һин кә. Бь ви щурʹәйи, Кристина һин бу сәр зьмане Жапони дьһа баш хәбәр дә, ле йа фәрз әԝ бу кӧ һәвалхәбатчийа ԝе хԝәст дьһа зедә дәрһәԛа Кʹьтеба Пироз пебьһʹәсә. Бәле, һәрге әм дәрһәԛа тьштед чуйи нафькьрьн у дина хԝә дьдьнә тьштед позитив, гӧһастьнед кӧ ньшкева дьԛәԝьмьн, дькарьн кʹәрәмед ӧса пешда биньн, кӧ әм нә жи һивийе бун.

11. Гава жьн-мерәк рʹасти проблемед економики һатьн, гәло чь али ԝан кьр?

¹¹ Али кәсед дьн бькә. Ԝәлатәкида, кʹидәре кӧ шьхӧле мә һатийә ԛәдәхәкьрьне, жь бо кризиса економики бьраки мә у жьна ԝи ида нькарьбун әʹбура хԝә бькьн. Гәло әԝ чаԝа һини ве гӧһастьне бун? Йа пешьн, ԝана дәстпекьр жийина хԝә сьвьк кьн. Паше, дәԝса кӧ дина хԝә бьдьнә проблемед хԝә, ԝана сафи кьр бәрдәԝам кьн мьзгинийе бәла кьн у али кәсед дьн бькьн (Кʹаред Шандийа 20:35). Бьре мә гот: «Әв йәк кӧ мә һʹәчʹи зәʹф ԝәʹдә хьзмәтийеда хәрщ дькьр, ԝәʹде мә нәдьма ԝәки әм сәр проблемед хԝә бьфькьрьн. Ида дьһа зедә ԝәʹде мә һәбу, кӧ дина хԝә бьдьнә шьхӧле Хԝәде». Бәле, гава әʹмьре мә ньшкева те гӧһастьне, әм гәрәке бир нәкьн кӧ чьԛас фәрз ә ԝәки әм бәрдәԝам кьн али кәсед дьн бькьн, илаһи бь сайа хьзмәтийе.

12. Мәсәла Паԝлосе шанди ча али мә дькә, ԝәки хьзмәтийа хԝә ль гора һʹәԝщед мәрьва бьгӧһезьн?

¹² Гәрәке әм һазьр бьн кӧ хьзмәтийа хԝә ль гора дәрәща мәрьва бьгӧһезьн. Әм рʹасти мәрьвед жь гәләк мьләта тен, баԝәри у култура кʹижана щӧдә йә. Ве йәкеда Паԝлосе шанди мәсәләкә баш мәрʹа һиштийә. Иса әԝ ча «шандийе нәщьһуйа» бьжартьбу (Рʹомайи 11:13). Паԝлос шәʹдәти дьда Щьһуйа, Йунанийа, мәрьвед хԝәнди, щоткʹара, кәсед ԛәдьрбьльнд у пʹадша. Сәва кӧ мьзгинийе бьгьһинә дьле мәрьвед щурʹә-щурʹә, Паԝлос бона «һәр кәси» бу һәр тьшт (1 Корьнтʹи 9:19-23). Әԝи рʹьнд дина хԝә дьда мьләт, култура у баԝәрийа мәрьва у метода хьзмәтийа хԝә ль гора һʹәԝще ԝан дьгӧһаст. Һәрге әм жи хьзмәтийа хԝә ль гора һʹәԝщед мәрьва бьгӧһезьн, хьзмәтийа мә жи ԝе дьһа пешдачуйи бә.

13. Чьма фәрз ә кӧ әм ԛәдьре ньһерʹандьна кәсед дьн бьгьрьн? (1 Корьнтʹи 8:9)

¹³ Ӧса жи бәрбьһери али мә дькә, ԝәки әм ԛәдьре ньһерʹандьна мәрьвед дьн бьгьрьн. Мәсәлә, һьнә хушкед мә һʹьз дькьн макийаж бькьн, ле һьнәк жи һʹьз накьн. Һьнә хьзмәткʹаред Хԝәде бь сәрԝахти ичʹке вәдьхԝьн, ле кәсед дьн хԝә жь ве йәке дур дьгьрьн у ԛә вәнахԝьн. Һʹәму хьзмәткʹаред Хԝәде сьһʹәт-ԛәԝата баш дьхԝазьн, ле әԝана щурʹә-щурʹә метода дьдьнә хәбате, кӧ мьԛати хԝә бьн. Һәрге әм дьфькьрьн, кӧ әм тʹьме рʹаст ьн у әм дьхԝазьн ԝәки хушк-бьра ӧса бькьн чаԝа әм һʹәсаб дькьн кӧ рʹаст ә, дьбәкә әме бьбьн мәʹни кӧ кәсәк бьлӧкʹӧмә у щӧдәти бькʹәвә нава щьвате. Әм нахԝазьн тьштәки ӧса бькьн! (Бьхунә 1 Корьнтʹи 8:9; 1 Корьнтʹи 10:23, 24) Гәло принсипед Кʹьтеба Пироз ча дькарьн али мә бькьн, ԝәки әм бь сәрԝахти бьфькьрьн у йәктийа щьвате хԝәй кьн? Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә дӧ мәсәла.

14. Кʹижан принсипед Кʹьтеба Пироз али мә дькьн, кӧ әм дәрһәԛа кʹьнщхԝәкьрьн у хәмьландьна хԝә сафикьрьнед баш бькьн?

¹⁴ Кʹьнщхԝәкьрьн у хәмьландьн. Йаһоԝа  мәрʹа набежә кӧ әм гәрәке чь хԝә кьн, ле Әԝи принсип данә мә, ԝәки әм сафикьрьнед баш бькьн. Гәрәке әм кʹьнщед ӧса хԝә кьн, кʹижан кӧ ԝе наве Хԝәде рʹумәт кьн. Кʹьтеба Пироз дьбежә кӧ әм гәрәке бь «шәрме у бәрбьһерийе хԝә бьхәмьлиньн» (1 Тимотʹейо 2:9, 10; 1 Пәтрус 3:3). Ләма жи әм нахԝазьн дина кәсед дьн бь зедәйи бькʹьшиньн сәр кʹьнщхԝәкьрьн у хәмьландьна хԝә. Принсипед Кʹьтеба Пироз али рʹуспийа дькьн, ԝәки әԝана ль гора ньһерʹандьна хԝә, ԛәйд-ԛануна данәйньн. Мәсәлә, рʹуспийед щьватәке дьхԝәстьн али чәнд бьред щаһьл бькьн. Ԝана пʹорʹе хԝә ль гора мода тʹәзә чекьрьбун у пʹорʹе ԝан шәкьри жи нибу. Гәло рʹуспи ча дькарьбун али ԝан бькьрана у һьм жи ԛәйдед хԝә данәнийана? Бәрпьрсийаре мьһале ширәт дабу ԝан, кӧ ӧса бежьн: «Һәрге тӧ сәр сене бьсәкьни у гӧһдарван бь зедәйи дина хԝә бьдьн нә кӧ готьнед тә, ле кʹьнщ у пʹорʹе тә, әв йәк те һʹәсабе, кӧ кʹьнщхԝәкьрьн у хәмьландьна тәда проблем һәйә». Әв шьровәкьрьна һеса али бьред щаһьл кьр, кӧ фәʹм кьн ԝәки әԝана гәрәке чь бькьн, у рʹуспийарʹа нә лазьм бу ԛәйдед тʹәзә бона ве йәке дайньн. d

15. Кʹижан ԛанун у принсипед Кʹьтеба Пироз али мә дькьн, ԝәки әм дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата хԝә сафикьрьнед баш бькьн? (Рʹомайи 14:5)

¹⁵ Сьһʹәт ԛәԝата мә. Һәр хьзмәткʹаре Хԝәде гәрәке хԝәха сафи кә, кӧ ча мьԛати сьһʹәта-ԛәԝата хԝә бә (Галати 6:5). Гава Мәсиһи дәрһәԛа метода ԛәнщкьрьне сафикьрьна дькьн, әԝана гәрәке гӧһ бьдьнә ԛанунед Кʹьтеба Пироз, ԝәки хԝә жь хуне у сербазийе дур бьгьрьн (Кʹаред Шандийа 15:20; Галати 5:19, 20). Ле һьнә дәрәщада әм гәрәке хԝәха сафи кьн, кӧ кʹижан методед ԛәнщкьрьне бьжберьн.  Һьнә мәрьв тʹәне аликʹарийа дохдьра ԛәбул дькьн, ле һьнә кәсед дьн жи методед алтернатив дьгәрʹьн. Фьрԛи тʹӧнә әм чь дьфькьрьн дәрһәԛа фьлан метода ԛәнщкьрьне, ле йәкә әм гәрәке ԛәдьре сафикьрьна хушк-бьра бьгьрьн, чьмки әԝ сафикьрьна шәхси йа һәр кәси йә. Ләма жи әм гәрәке ван чар тьшта һьлдьн һʹәсаб: (1) Тʹәне Пʹадшатийа Хԝәде ԝе мә жь һʹәму нәхԝәшийа ԛәнщ кә (Ишайа 33:24). (2) Һәр хьзмәткʹаре Хԝәде гәрәке хԝәха бона хԝә сафикьрьнәкә лапә баш бькә у ве йәкеда «баԝәр бә» (Бьхунә Рʹомайи 14:5). (3) Әм нахԝазьн сәр сафикьрьнед кәсед дьн һʹӧкӧм кьн у бь кьред хԝә бьбьн мәʹни кӧ әԝана бьлькʹӧмьн (Рʹомайи 14:13). (4) Хьзмәткʹаред Хԝәде һʹьзкьрьне дьдьнә кʹьфше у фәʹм дькьн, ԝәки йәктийа щьвате жь ньһерʹандьнед ԝанә шәхси фәрзтьр ә (Рʹомайи 14:15, 19, 20). Һәрге әм ван тьшта бира хԝәда хԝәй кьн, һәвалтийа мә тʹәви хушк-бьра ԝе дьһа ԛәԝи бә у щьватеда ԝе әʹдьлайи бе хԝәйкьрьне.

16. Рʹуспи ча дькарә сәрԝахти у бәрбьһерийе бьдә кʹьфше? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

¹⁶ Рʹуспи гәрәке сәрԝахти у бәрбьһерийеда кәсед дьнрʹа бьбьнә мәсәлә (1 Тимотʹейо 3:2, 3). Мәсәлә, әԝ гәрәке нәфькьрә кӧ һәрге әԝ әʹмьрда жь рʹуспийед дьн мәстьр ә, ньһерʹандьна ԝи гәрәке тʹьме ԛәбул кьн. Әԝ занә кӧ рʹӧһʹе пироз дькарә сәр һәр рʹуспи һʹӧкӧм кә кӧ әԝ тьштәки бежә, ԝәки сафикьрьнәкә баш бе кьрьне. У һәрге һʹәчʹи зәʹф рʹуспи сафикьрьнәке бькьн, йа кӧ мьԛабьли принсипед Кʹьтеба Пироз нинә, рʹуспики сәрԝахт у бәрбьһер ԝе бь шабуне тʹәви сафикьрьна ԝан рʹази бә, һәла һе һьнге жи, гава әԝ йәк жь ньһерʹандьна ԝи щӧдә дьбә.

17. Хьзмәткʹаред Хԝәде йед кӧ сәрԝахти дьдьнә кʹьфше, чь кʹаре дьстиньн?

¹⁷ Һәрге әм мәрьвнә бәрбьһер бьн, әв йәк ԝе кʹаре мәрʹа бинә. Әме жь һәвалтийа тʹәви хушк-бьра шабуне бьстиньн, у щьватеда әʹдьлайи ԝе бе хԝәйкьрьне. Әме мина малбәтәкә мәзьн бьн, кʹижан кӧ жь гәләк мьләт, култур у хәйсәт-һʹӧнӧра нә, у әме бь шабуне Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Хенщи ве йәке, әм ша нә кӧ мәщала мә һәйә чʹәʹв бьдьнә Хԝәдайе хԝә Йаһоԝа, йе кӧ һәр тьштида сәрԝахт у бәрбьһер ә.