1. Рʹаст ә дәстпебуна зәԝаще шабуне тинә, ле ахьрийе мер у жьн дькарьн рʹасти чь бен? (Бьньһерʹә шькле әʹԝльн.)

ЧАХЕ бук у зәʹва рʹожа дәʹԝате һәв дьвиньн, бь гьлийа найе готьне кӧ шабуна ԝана чьԛас зәʹф ә. Чахе әԝана рʹасти һәв дьһатьн ԝәки рʹьнд һәв нас кьн, һʹьзкьрьна ԝана ӧса ԛәԝи бу, кӧ әԝана һазьр бун соз бьдьнә һәв, кӧ ԝе һәврʹа амьн бьминьн. Паши дәʹԝате ԝанрʹа лазьм ә нав хԝәда гӧһастьна бькьн, ԝәки йәктийеда бьн. Ләма жи Хәбәра Хԝәде ширәта билани дьдә ԝан, йед кӧ дьхԝазьн бьзәԝьщьн. Чьмки Сазкʹаре зәԝаще Йаһоԝа дьхԝазә, ԝәки щоте зәԝаще бь рʹастийе шабуне бьстиньн зәԝаща хԝәда (Мәтʹлк. 18:22). Ле йәкә Хәбәра Хԝәде дьбежә, кӧ щотед зәԝаще ча мәрьвед гӧнәкʹар «ԝе рʹасти охьрмед гьран бен» (1 Корн. 7:28). Әԝ охьрмед гьран, демәк проблем, ча дькарьн кем бьн? У чь дькарә зәԝаща Мәсиһити бәхтәԝар кә?

2. Щотед зәԝаще кʹижан щурʹед һʹьзкьрьне гәрәке бьдьнә кʹьфше?

² Кʹьтеба Пироз дьбежә кӧ һʹьзкьрьн гәләк фәрз ә. Һәнә щурʹед һʹьзкьрьне, у әԝан һʹәму щурʹа мер у жьн зәԝащеда гәрәке бьдьнә кʹьфше. Мәсәлә, дьлшәԝати (Сәр зьмане Йунани, филеа) гәләк лазьм ә зәԝащеда. Һʹьзкьрьна романтик жи (ерос) лазьм ә ортʹа мер у жьнда. Ӧса  жи һʹьзкьрьна һьндава малбәте (сторге) гәләк фәрз ә, илаһи чахе малбәтеда зарʹ һәнә. Ле һәйә һʹьзкьрьнәкә ӧса, кʹижан кӧ сәр һʹиме принсипа йә, у бь рʹастийе малбәте бәхтәԝар дькә. Әԝ һәйә һʹьзкьрьна агапе. Дәрһәԛа ве һʹьзкьрьне Паԝлосе шанди ӧса ньвиси: «Жь ԝә һәр кәс жи бьра жьна хԝә һʹьз бькә чаԝа хԝә у жьн жи ԛәдьре мере хԝә бьгьрә» (Әфәс. 5:33, ДТʹ).

3. Һʹьзкьрьн зәԝащеда гәрәке чьԛас ԛәԝи бә?

³ Паԝлос ньвиси: «Мерно, жьнед хԝә һʹьз бькьн, чаԝа кӧ Мәсиһ щьвин һʹьз кьр у жийина хԝә бәр ԝева да» (Әфәс. 5:25). Чʹәʹв бьдьнә Иса, те һʹәсабе кӧ гәрәке ӧса һәв һʹьз кьн, ча Иса пәйчуйед хԝә һʹьз дькьр. (Бьхунә Йуһʹәнна 13:34, 35; 15:12, 13.) Мер у жьнед Мәсиһи гәрәке ӧса ԛайим һәв һʹьз кьн, кӧ һазьр бьн әʹмьре хԝә жи бона һәв бьдьн. Чахе зәԝащеда проблемед мәзьн пешда тен, һьнәк жь ԝан дьфькьрьн кӧ мәʹни әԝ ә, ԝәки һʹьзкьрьн ортʹа ԝанда сьст буйә. Ле чь дькарә али ԝан бькә? Һʹьзкьрьна агапе, йа кӧ «бина хԝә дь һәр тьштида фьрәһ дькә, жь һәр тьшти баԝәр дькә, һевийа ԝе жь һәр тьшти һәйә, ль һәр тьшти сәбьр дькә, ИМ». Бь рʹастийе жи, «һʹьзкьрьн тʹӧ щар кʹӧта набә» (1 Корн. 13:7, 8). Һәрге щоте зәԝаще бира хԝәда хԝәй кьн созе һʹьзкьрьне у һәврʹа амьн бьминьн, ԝе бькарьбьн йәктийеда проблемед кӧ рʹасти ԝан бен, бь принсипед Йаһоԝа сафи кьн.

4, 5. а) Ча сәре малбәте борщдарийа мер чь йә? б) Жьн гәрәке ча бә һьндава сәрԝертийа мере хԝәда? в) Щотәки зәԝаще гәрәке нав хԝәда чь бьгӧһастана?

⁴ Паԝлос дәрһәԛа борщдарийа мер у жьн ньвиси: «Жьнно! Ԝәк кӧ һун бь йа Хӧдан дькьн, ӧса бь йа мере хԝә бькьн, чьмки, кʹа чаԝа Мәсиһ сәре Щьвине йә, мер жи сәре жьне йә» (Әфәс. 5:22, 23, ИМ). Гьлийед Паԝлос найе һʹәсабе кӧ жьн гәрәке бьбә щарийа мере хԝә. Дәԝсе, әԝ гьли али жьна дькә, ԝәки бьԛәдиньн ве борщдарийа хԝә, кʹижан кӧ Хԝәде сәре-серида дабу ԝан чахе гот: «Нә баш ә кӧ мер тʹәне бьминә, кʹомәкдарәк кӧ лайиԛи ԝи бә чекьм» (Дәстп. 2:18, ПКʹМ). Мер гәрәке сәрԝертийа хԝә бь һʹьзкьрьн бькә, чаԝа Мәсиһ «сәре щьвине» сәрԝертийе дькә. Һәгәр мер ӧса бькә, һьнге жьн ԝе хԝә хԝәйкьри тʹәхмин кә у ԝерʹа ԝе һеса бә ԛәдьре мере хԝә бьгьрә.

⁵ Кети ^[1] кӧ Фред стандийә, дьбежә: «Чахе әз азәп бум, хԝә-сәри хԝә бум у мьн хԝәха бона хԝә хәм дькьр. Зәԝаще әз һин кьрьм баԝәрийа хԝә у итʹбарийа хԝә мере хԝә биньм. Әԝ йәк һеса нибу, ле чахе мә тʹәвайи һʹәму тьшт ӧса дькьр чаԝа кӧ Йаһоԝа хԝәш дьһат, әм һәвдӧрʹа незик дьбун чаԝа щоте зәԝаще». Мере ԝе Фред дьбежә: «Мьнрʹа тʹӧ щар һеса нибу сафикьрьна бькьм. Зәԝащеда ида гәрәке бона дӧ мәрьва хәм бьки, әԝ йәк нәһеса йә. Ле чахе мьн Йаһоԝарʹа дӧа дькьр, рʹебәрийа ԝи ԛәбул дькьр у ӧса жи готьна жьна хԝә һьлдьда һʹәсаб, рʹож бь рʹож мьнрʹа ида һеса дьбу кӧ сафикьрьна бькьм. У әз тʹәхмин дькьм кӧ әм чаԝа кʹом йәктийеда ньн!»

6. Ча һʹьзкьрьн «йәктийа тʹам һәвва гьредьдә», чахе зәԝащеда проблем пешда тен?

⁶ Зәԝащ дькарә ԛәԝи бә һәрге мер у жьн «һәв сәбьр кьн у ль һәв бьбахшиньн». Һәрдӧ жи гӧнәкʹар ьн, ләма жи шашийед ԝана ԝе һәбьн. Чахе әԝана шашийа дькьн, жь ԝе йәке әԝана дькарьн хԝәрʹа дәрса һьлдьн, мәсәлә, һин бьн кӧ һәв бьбахшиньн у һʹьзкьрьна агапе бьдьнә кʹьфше. Әԝ һʹьзкьрьн «йәктийа тʹам һәвва гьредьдә» (Колс. 3:13, 14). Һьн жи «һʹьзкьрьн думькдьреж у ширьн ә, . . . кʹине нажо» (1 Корн. 13:4,  5). Чахе Мәсиһи һәв фәʹм накьн у проблем пешда тен, пьрс гәрәке ӧса зу бенә сафикьрьне, һʹәта кӧ рʹо нәчуйә ава (Әфәс. 4:26, 27). Сәва бь дьл бежьн «бьбахшинә, мьн тә хәйиданд», мьлукти у мерхаси лазьм ә. Әԝ йәк ԝе аликʹарийе бьдә ԝә, кӧ проблема сафи кьн у ча щоте зәԝаще һәврʹа незик бьн.

7, 8. а) Кʹьтеба Пироз чь ширәте дьдә дәрһәԛа һәләԛәтийа сексуал зәԝащеда? б) Чьрʹа гәрәке мер у жьн һьндава һәвда бь һʹьзкьрьн у назьк бьн?

⁷ Кʹьтеба Пироз ширәтед гәләк баш дьдә, дәрһәԛа һәләԛәтийа мер у жьн нава зәԝащеда у ӧса жи дәрһәԛа борщед ԝан. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 7:3-5.) Гәләк фәрз ә кӧ мер у жьн тʹьме һьлдьнә һʹәсаб һʹәԝщед һәв у ӧса жи һʹал у фькьред һәв. Һәгәр мер һьндава жьна хԝә бь һʹьзкьрьн у нәрм нибә, жьн ԝе нава борщед хԝәда шабуне нәвинә. Мер гәрәке «бь фәʹмдарийе» бә һьндава жьна хԝәда (1 Пәт. 3:7). Ортʹа мер-жьнда һәләԛәтийа сексуали гәрәке бь зоре нибә у нәйе дәʹԝакьрьне, әв гәрәке тʹьме тʹәбийәти бә. Мәсәлә, алийе физики мер һе зу дькарьн һазьр бьн бона һәләԛәтийа сексуали. Ле йәкә мер у жьн гәрәке ԝәʹдәки рʹаст бьжберьн, ԝәки һәр дӧ жи алийе емосиалида һазьр бьн.

⁸ Кʹьтеба Пироз синора данайнә у набежә кӧ пешийа һәләԛәтийа сексуали йан жи паше, чь изьн ә бькьн у чь на. Ле Кʹьтеба Пирозда те готьне дәрһәԛа кʹьфшкьрьна һʹьзкьрьне у назькайе (Стр. Слм. 1:2; 2:6). Мер у жьн ԝе йәкеда гәрәке бь нәрми бьн һьндава һәвда.

9. Чь щурʹәйи нәрʹаст ә һʹәԝщед хԝәйә сексуали рʹази кьн?

⁹ Һʹьзкьрьна ԛәԝи һьндава Хԝәде у ӧса жи һьндава һәвдӧ, али мер у жьн дькә кӧ һәләԛәтийа хԝәйә баш ӧнда нәкьн. Һьнә зәԝащада һәләԛәтийа мер у жьн хьраб бу у һьнәкада жи лап һатә һьлшандьне, жь бо ньһерʹандьна порнографийе. Һәгәр хԝәстьна ӧса пешда те гәрәке зу жь хԝә дур хьн. Демәк һәгәр хԝәстьна ԝә пешда те кӧ һʹәԝщед хԝәйә сексуали рʹази кьн нә кӧ зәԝащеда ле жь зәԝаще дәр, һун гәрәке зу хԝә хьлаз кьн жь ԝе хԝәстьне. Нәрʹаст ә тʹәви кәсәки дьн флирте бькьн, ләма жи әм гәрәке хԝә жь ве йәке хԝәй кьн. Әм гәрәке тʹьме бира хԝәда хԝәй кьн, кӧ Хԝәде һәр фькьре мә у һәр кьред мә дьвинә. Әԝ йәк ԝе али ԝә бькә тʹьме дьле Йаһоԝа ша кьн у ԝирʹа амьн бьминьн. (Бьхунә Мәтта 5:27, 28; Ибрани 4:13.)

10, 11. а) Чьԛас бәла буйә һәвԛәтандьн? б) Кʹьтеба Пироз чь дьбежә дәрһәԛа ве йәке, кӧ мер у жьн жь һәвдӧ башԛә бьжин? в) Чь ԝе али мер у жьн бькә сәва кӧ ләз нәкʹәвьн жь һәв башԛә бьжин?

¹⁰ Чахе проблем нәсафикьри дьминьн, һьнә мер у жьн сафи дькьн йан башԛә бьжин йан жи һәв бьԛәтьн. Һьнә ԝәлатада мер у жьн ниве зәʹф һәв дьԛәтьн. Щьватед Мәсиһийада әв йәк бәлабуйи нинә, ле зәԝаще ԝанда проблем зедә дьбьн у әԝ дьбә мәʹнийа хәмгинийе.

¹¹ Кʹьтеба Пироз бона ве йәке рʹебәрийе дьдә: «Бьра жьн жь мер нәԛәтә, һәгәр бьԛәтә жи, бьра мер нәкә ль һәв бе. У мер жи бьра жьна хԝә бәрʹнәдә» (1 Корн. 7:10, 11). Пешийа кӧ сафи кьн башԛә бьжин гәрәке кʹур бьфькьрьн. Дькарә ӧса бе кʹьфше кӧ һәрге башԛә бьжин, проблем ԝе сафи бьн, ле бь рʹастийе проблем һе зедә дьбьн. Иса гьлийед Баве хԝә ԝәкʹьланд, кӧ мер ԝе де у баве хԝә бьһелә, хԝә ль жьне бьгьрә. Паше әԝи гот: «Әԝед кӧ Хԝәде кьрьнә йәк, бьра мәрьв жь һәвдӧ нәԛәтинә» (Мәт. 19:3-6; Дәстп. 2:24). Әԝ те һʹәсабе  кӧ нә жьн нә жи мер гәрәке жь һәвалзәԝаще хԝә нәԛәтә, чьмки Хԝәде әԝ кьрьнә йәк. Йаһоԝа дьхԝазә ԝәки мер у жьн һʹәта-һʹәтайе тʹәви һәв бьжин (1 Корн. 7:39). Һәр кәс жь мә гәрәке бира хԝәда хԝәй кә, кӧ әме бәр Йаһоԝа щаба хԝә бьдьн. Әԝ йәк дькарә али мә бькә проблема сафи кьн, һʹәта кӧ әԝ проблем һе гьран нәбунә.

12. Жь бо чь мер йан жьн дьбәкә сафи кьн кӧ башԛә бьжин?

¹² Чахе мер у жьн нә реали дьньһерʹьн сәр зәԝаще, һьнге дькарьн проблем пешда бен. Һәрге мәрьв зәԝаща бәхтәԝар дьдә бәр чʹәʹве хԝә, ле әԝ йәк найе сери, ԝи чахи мәрьв дькарә дьлтәнг бә у һәла һе һерс кʹәвә. Ортʹа мер у жьнда дькарьн проблем пешда бен дәрһәԛа ԝан пьрса йед кӧ гьредайи нә тʹәви пʹәра, бьра-пьзмама у ширәткьрьна зарʹа. Проблемед ӧса дькарьн һәбьн, чьмки жьн мер мина һәв нәһатьнә мәзьн кьрьне у мина һәв нафькьрьн. Ле чьԛас баш ә, кӧ һʹәчʹи зәʹф жь щотед Мәсиһийа, пьрсед ԝи щурʹәйи бь йәкти ӧса сафи дькьн, кӧ һәрдӧ жи ԛайил ьн. Әԝана ӧса дькьн, чьмки пе рʹебәрийа Йаһоԝа дьчьн.

13. Чь мәʹни гәрәке һәбьн кӧ мер у жьн сафи кьн башԛә бьжин?

¹³ Щар-щара рʹасти жи мәʹни һәйә кӧ мер у жьн жь һәв башԛә бьжин. Мәсәлә, мәʹни әԝ ә, чахе мер нахԝазә хәм бькә бона малбәта хԝә, зийана физики дьдә әʹмьре ԝе, у рʹийа ԝе дьгьрә сәва Йаһоԝарʹа хьзмәт нәкә. Чахе проблемед мәзьн йед жьн меред Мәсиһи һәнә, әԝана гәрәке аликʹарийе жь рʹуспийа бьхԝазьн. Әԝ бьред щабдар дькарьн али щотед зәԝащеда бькьн, ԝәки әԝана ширәтед жь Хәбәра Хԝәде әʹмьре хԝәда биньн сери. Сәва кӧ ԝан проблема сафи кьн, әм гәрәке дӧайед хԝәда рʹӧһʹе Хԝәдейи пироз бьхԝазьн. У ӧса жи аликʹарийе жь ԝи бьхԝазьн, сәва кӧ принсипед жь Кʹьтеба Пироз биньн сери, у бәре рʹӧһʹ бьдьнә кʹьфше (Галт. 5:22, 23). ^[2]

14. Кʹьтеба Пироз чь дьбежә ԝан Мәсиһийа, жьн йан мере кʹижана Йаһоԝа наһʹәбиньн?

¹⁴ Һәнә дәрәщед ӧса кӧ Мәсиһи зәԝьщи йә тʹәви ԝи мәрьви, кʹижан кӧ Йаһоԝа наһʹәбинә. Кʹьтеба Пироз рʹьнд дьдә кʹьфше кӧ чьрʹа мер йан жьн гәрәке жь һәв нәԛәтьн, һәла һе ԝи чахи жи гава йәк жь ԝан Йаһоԝа наһʹәбинә. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 7:12-14.) Әԝ жьн йан мер йед кӧ нә Мәсиһи нә, дьԛәԝьмә тедәрнахьн, ле әԝана жи тенә «пирозкьрьн», чьмки баԝәрмәнде Хԝәде стандьнә. Зарʹед кӧ ԝанарʹа дьбьн, әԝана жи пирозкьри нә, у бьн пʹәрʹе Хԝәдеда ньн. Паԝлос гот: «Тӧ чь зани кʹӧлфәте, бәлки те мере хԝә хьлаз ки? Йан жи тӧ чь зани меро, бәлки те кʹӧлфәта хԝә хьлаз ки?» (1 Корн. 7:16). Гәләк мәсәлед баш һәнә, кӧ жьн у меред Мәсиһи алийе мер йан жьна хԝә кьрьнә у әԝана жи бунә Шәʹдед Йаһоԝа.

15, 16. а) Кʹьтеба Пирозда чь ширәт те дайине сәва жьнед Мәсиһи, йед кӧ меред ԝан хьзмәткʹаред Хԝәде ниньн? б) Ньһерʹандьна Мәсиһи гәрәке чь щурʹәйи бә, чахе щоте нәбаԝәр дьхԝазә же бьԛәтә?

¹⁵ Пәтрусе шанди ширәта дьдә жьнед Мәсиһийа, кӧ гӧрʹа мере хԝәда бьн, «ԝәки жь ԝан һьнәк жи, һәгәр гӧһдарийа хәбәре накьн, бь пʹәргалийа жьнед хԝә, бе готьн жи бенә сәр баԝәрийе гава пʹәргалийа ԝәйә хофә у навә-намус бьбиньн». Һе баш ә, ԝәки жьн нә кӧ тʹьме дәрһәԛа баԝәрийа хԝә мере хԝәрʹа бежә, ле бь «рʹӧһʹәки мьлук . . . кӧ ль бәр Хԝәде пʹьрʹ бь ԛимәт әм», алийе мере хԝә бькә, кӧ әԝ рʹастийе ԛәбул кә (1 Пәт. 3:1-4).

¹⁶ Ча бькьн чахе жьн йан мере нәбаԝәр дьхԝазә кӧ һәв бьԛәтьн? Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Һәгәр нәбаԝәр бьԛәтә, бьра бьԛәтә. Хушк йан бьра ве дәрәщеда аза йә. Бәле Хԝәде гази ԝә  әʹдьлайийе кьр» (1 Корн. 7:15). Ле әԝ найе һʹәсабе кӧ ль гора Кʹьтеба Пироз Мәсиһи дькарә бьзәԝьщә тʹәви кәсәки дьн. Ӧса жи Мәсиһи гәрәке зоре йе нәбаԝәр нәкә кӧ тʹәви ԝи зәԝащеда бьминә, әԝ бь исафа тʹәмьз дькарә ле бьԛәтә. Ԝәʹдә дәрбаз бә, дьбәкә йе нәбаԝәр пʹошман бә у пашда вәгәрʹә, ԝәки диса ль һәв бен. У ахьрийеда әԝ жи бьбә хьзмәткʹаре Хԝәде.

17. Жьн-мер зәԝащеда чь гәрәке дайньн щийе пешьн?

¹⁷ Чьмки әм хьлазийа «рʹожед ахьрийеда» дьминьн, әм бәр «зәманед хьраб» тәйах дькьн (2 Тимтʹ. 3:1-5). Ләма жи, чахе әм рʹӧһʹанида ԛәԝи нә, әв йәк али мә дькә кӧ нәкʹәвьнә бәр байе һʹӧкӧме ве дьнйайе. Паԝлос ньвиси: «Ԝәхт һьндьк майә. Жь вьр шунда әԝе кӧ жьна ԝи һәйә бьра ӧса бә чаԝа йе бе жьн, . . . у әԝе кӧ шьхӧле дьнева мьжул дьбә чаԝа йе пева мьжул набә» (1 Корн. 7:29-31). Готьна Паԝлос әԝ нибу кӧ жьн у мер һьндава һәвда бетʹалаш бьн. Ле жьн у мер гәрәке рʹӧһʹани дайньн щийе пешийе, чьмки ԝәʹдә һьндьк майә (Мәт. 6:33).

18. Чьрʹа әм дькарьн бежьн, кӧ зәԝаща Мәсиһийа дькарә бәхтәԝар бә?

¹⁸ Бәле, әм ԝәʹдәки ӧса чәтьнда дьжин, кӧ гәләк мер жьн һәв дьԛәтьн. Ле ча әм дькарьн зәԝаща хԝә бәхтәԝар кьн? Һәрге жьн у меред Мәсиһи һәләԛәтийа незикда ньн тʹәви Йаһоԝа у щьмәʹта ԝи, у ԛәбул дькьн ширәтед жь Кʹьтеба Пироз у рʹебәрийа рʹӧһʹе пироз, әԝана дькарьн зәԝаща хԝә хԝәй кьн. Ӧса әԝана дьдьнә кʹьфше кӧ ԛимәт дькьн ве йәке кӧ «Хԝәде әԝ кьрьнә йәк» (Марԛ. 10:9).