1-2. а) Гьлийед жь Ишайа 41:10, ча сәр хушкәкә мә Йошико һʹӧкӧм бун? б) Йаһоԝа бона кʹара кʹе әԝ соз дайә ньвисаре у хԝәйкьрьне?

ХУШКӘКӘ амьн кӧ наве ԝе Йошико йә, жь һʹәкима хԝә әʹламәтийа хьраб пеһʹәсийа. Һʹәким жерʹа гот, ԝәки әԝ ԝе тʹәне чәнд мәһа бьжи. Ле Йошико чь кьр чахе әԝ йәк бьһист? Әԝе һьнге рʹезәкә Кʹьтеба Пироз кӧ гәләк һʹьз дькьр, ани бира хԝә, әԝ һәбу Ишайа 41:10. (Бьхунә.) Паше әԝе рʹьһʹәт һʹәкима хԝәрʹа гот, ԝәки әԝ натьрсә, чьмки Йаһоԝа дәсте ԝе дьгьрә. * Гьлийед жь ве рʹезе али ԝе хушке кьрьн, кӧ әԝе бь тʹәмами итʹбарийа хԝә Йаһоԝа ани. Әԝ рʹез ԝе али мә жи бькә ԝәʹде тәнгасийед гьран дьлрʹьһʹәтийе ӧнда нәкьн. Сәва фәʹм кьн чаԝа әԝ рʹез дькарә али мә бькә, йа пешьн ԝәрә әм шеԝьр кьн, чьрʹа Хԝәде әԝ әʹламәти да Ишайа.

² Йаһоԝа әԝ гьли бь Ишайа да ньвисаре, пешийе сәва дьлбинийе бьдә ԝан Щьһуйед кӧ ԝе бькʹәтана дилтийа Бабилоне. Ле Йаһоԝа әԝ гьли да хԝәйкьрьне нә тʹәне бона кʹара ԝан Щьһуйа, ле ӧса жи бона һʹәму щьмәʹта хԝә һʹәта рʹожа иро (Иша. 40:8; Рʹом. 15:4). Иро әм зәманед хьрабда дьжин, ләма илаһи ньһа мәрʹа гәләк лазьм ә әԝ бәрдьли, кӧ кʹьтеба Ишайада ньвисар ә (2 Тимтʹ. 3:1).

3. а) Ишайа 41:10-да, дәрһәԛа кʹижан соза те готьне? б) Чьрʹа мәрʹа лазьм ә баԝәрийа ԛәԝи һьндава созед кӧ Йаһоԝа дьдә мә?

³ Ве готареда, әме дина хԝә бьдьн сәр се созед * Йаһоԝа  жь Ишайа 41:10, кʹижан кӧ баԝәрийа мә ԛәԝи дькьн: 1) Йаһоԝа ԝе тʹәви мә бә, 2) әԝ ә Хԝәдайе мә, у 3) әԝ ԝе али мә бькә. Әԝ соз мәрʹа лазьм ьн, чьмки әм жи мина Йошико рʹасти чәтьнайа тен. Ӧса жи жь бо тьштед хьраб кӧ ве дьнйайеда дьԛәԝьмьн, дәрдед мә зедә дьбьн. Һьнәк жь мә һәла һе алийе сәрԝеред ԛәԝида жи тенә зерандьне. Ләма ԝәрә әм ԝан һәр се соза, йәк бь йәк шеԝьр кьн.

4. а) Кʹижан ә созе пешьн кӧ әме шеԝьр кьн? (Ӧса жи бьньһерʹә спартьн.) б) Йаһоԝа чь щурʹәйи һʹьзкьрьна хԝә һьндава мә дьдә кʹьфше? в) Әԝ гьлийед Хԝәде ча сәр ԝә һʹӧкӧм дькьн?

⁴ Пешийе Йаһоԝа бәрдьлийе дьдә мә бь ԝан гьлийа: «Нәтьрсә, чьмки әз тʹәви тә мә». * Йаһоԝа мәрʹа дьбежә, ԝәки әԝ тʹәви мә йә, чʹәʹве ԝи сәр мә йә у мә һʹьз дькә. Дина хԝә бьдьне Йаһоԝа ча әве һʹьзкьрьна хԝәйә мәзьн һьндава мә дьдә кʹьфше, әԝ дьбежә: «Тӧ чʹәʹве мьнда ԛимәт и. Тӧ һати һӧрмәткьрьне. Әз тә һʹьз дькьм» (Иша. 43:4, ДТʹ). Тʹӧ кәс, нә жи тʹӧ тьшт, нькарә әве һʹьзкьрьна Йаһоԝа һьндава хьзмәткʹаред ԝи сар кә. Амьнийа ԝи һьндава мә тʹӧ щар сьст набә (Иша. 54:10). Һʹьзкьрьна ԝи у достийа ԝи мерхасийе дьдә мә. Йаһоԝа ԝе мә жи хԝәй кә, чаԝа кӧ әԝи Абрам (Бьраһим) досте хԝә, хԝәй кьр. Йаһоԝа готә ԝи: «Нәтьрсә, Абрам, әз жь тәрʹа мәртʹал ьм» (Дәстп. 15:1).

5-6. а) Әм жь кʹӧ заньн ԝәки Йаһоԝа дьхԝазә али мә бькә, гава әм рʹасти тәнгасийа тен? б) Әм чь дәрсе дькарьн жь Йошико һин бьн?

⁵ Чахе әм тәнгасийада ньн, әм заньн кӧ Йаһоԝа һʹале мә фәʹм дькә у дьхԝазә али мә бькә. Әԝ соз дьдә щьмәʹта хԝә: «Дәма тӧ дь нава аведа дәрбаз бьби, әзе бь тәрʹа бьм у дәма тӧ дь нава чʹәмада дәрбаз бьби, ԝе дь сәр тәва нәчьн; гава тӧ дь нава агьрда бьмәши, тӧйе нәшәԝьти у ԝе пет тә нәшәԝьтинә» (Иша. 43:2). Гәло әԝ гьли чь тенә һʹәсабе?

⁶ Йаһоԝа соз надә, ԝәки әме рʹасти чәтьнайа у тәнгасийа нәйен. Ле әԝ ԝе тʹӧ щар нәһелә, ԝәки чәтьнайед кӧ мина «чʹәм» ьн, мә бьхәньԛиньн, йан жи әԝ тәнгасийед кӧ мина «агьр» ьн, зийанәкә мәзьн у дьреж бьдьн мә. Әԝ соз дьдә,  ԝәки ԝе тʹәви мә бә у али мә бькә чахе тәʹли-тәнгийарʹа «дәрбаз бьн». Ле чь щурʹәйи Йаһоԝа ԝе али мә бькә? Әԝе дьле мә рʹьһʹәт кә, ԝәки әм нәтьрсьн у бькарьбьн амьнийа хԝә жерʹа хԝәй кьн, һәла һе жи һәрге мьрьн бәр чʹәʹве мә йә (Иша. 41:13). Йошико дәрһәԛа, кʹижани мә жоре гот, ве йәкеда хԝәха избат бу. Ԛиза ԝе дьбежә: «Әм гәләк әʹщебмайи дьман, кӧ дайка мьн ча рʹьһʹәт бу. Мә хԝәха пе чʹәʹве хԝә дьдит, кӧ Йаһоԝа ча дьлрʹьһʹәтийе дьдә ԝе. Дайка мьн һʹәта мьрьне жи нәхԝәшханеда бәрдәстийед һʹәкимарʹа у ӧса жи нәхԝәшарʹа дәрһәԛа Йаһоԝа у созед ԝи гьли дькьр». Әм жь сәрһатийа Йошико чь һин дьбьн? Һәрге әм итʹбарийа хԝә ԝи созе Хԝәде биньн, кӧ дьбежә «әз тʹәви тә мә», әме жи ԝәʹде тәʹли-тәнгасийа мерхас бьн у ԛәԝи бьн.

7-8. а) Кʹижан ә созе дӧда кӧ әме шеԝьр кьн, у әԝ чь те һʹәсабе? б) Чьрʹа Йаһоԝа готә Щьһуйед дил: «Бәрхԝә нәкʹәвә»? в) Кʹижан гьлийед жь Ишайа 46:3, 4, дьле щьмәʹта Хԝәде рʹьһʹәт кьр?

⁷ Дина хԝә бьдьнә созе дӧда, кӧ Ишайа ньвиси: «Бәрхԝә нәкʹәвә, чьмки әз ьм Хԝәдайе тә, ДТʹ». Ле чь те һʹәсабе әԝ гьли «бәрхԝә нәкʹәвә»? Ве рʹезеда зьмане орижиналеда хәбәра «бәрхԝәкʹәтьн», фькьрәкә ӧса дьдә, кӧ кәсәк «жь тьрсе дор бәре хԝә дьзьвьрʹә у дьньһерʹә, чьмки хофе тʹәхмин дькә», йан жи «жь бо тьрсе тʹәвһәв дьбә».

⁸ Ле чьрʹа Йаһоԝа готә Щьһуйед кӧ Бабилонеда бьбуна дил, ԝәки бәрхԝә нәкʹәвьн? Чьмки Йаһоԝа заньбу кӧ ԝе тьрс бькʹәвә нава бьнәлийед ԝи ԝәлати. Ле мәʹнийа ве йәке ԝе чь буйа? Хьлазийа 70 салед дилтийа Щьһуйа, Бабилон гәрәке бьһата зәфткьрьне алийе ордикә ԛәԝида, әԝ һәбу ордийа Мәдийа-Фарьсе. Йаһоԝа ԝе әԝ орди бьда хәбате, сәва щьмәʹта хԝә жь дилтийа Бабилоне аза кьра (Иша. 41:2-4). Щьмәʹта Бабилони у мьләтед майин кӧ һьнге ԝедәре дьжитьн, чахе педьһʹәсийан ԝәки дьжмьн незик ә у дьхԝәстьн мерхасийе хԝәй кьн, һәвдӧрʹа дьготьн: «Ԛәԝи бә». Ԝана ӧса жи һе зедә хӧданед пʹут чедькьрьн, чьмки ԝана тʹьре кӧ әԝ пʹут ԝе али ԝан бькьн (Иша. 41:5-7). Ле Йаһоԝа дьле ԝан Щьһуйед дил рʹьһʹәт дькьр, бь ԝан гьлийа: «Тӧ, Исраел, хьзмәткʹаре мьн и [нә мина мәрьвед дьн и]. . . . Бәрхԝә нәкʹәвә, чьмки әз ьм Хԝәдайе тә» (Иша. 41:8-10, ДТʹ). Дина хԝә бьдьне Йаһоԝа гот: «Әз ьм Хԝәдайе тә». Бь ԝан гьлийа Йаһоԝа дьл да хьзмәткʹаред хԝә, ԝәки дьлтәнг нәбьн, чьмки әԝи ԝана бир нәкьрьбу, әԝ диса жи Хԝәдайе ԝан бу, у әԝана диса жи щьмәʹта ԝи бун. Әԝи готә ԝан: «Әзе [тә] һьлгьрьм у хьлаз бькьм». Әԝ гьлийед шәԝат, бешьк ԝе ԝан Щьһуйа ԛәԝи кьрана. (Бьхунә Ишайа 46:3, 4.)

9-10. Чьрʹа мәʹнийед мә тʹӧнә нә кӧ бьтьрсьн? Мәсәле биньн.

⁹ Ньһа ԝәʹдәки ӧса йә, кӧ мәрьв бәрхԝә дькʹәвьн, чьмки һʹале дьнйайе чьԛас дьчә хьраб дьбә. Фәʹмдари йә, әԝ һʹал сәр мә жи һʹӧкӧм дьбә. Йәкә әм гәрәке тʹӧ щар нәтьрсьн, чьмки Йаһоԝа мәрʹа дьбежә: «Әз ьм Хԝәдайе тә, ДТʹ». Ле әԝ гьли чь щурʹәйи ԛәԝате дьдә мә, ԝәки әм дьлрʹьһʹәтийе ӧнда нәкьн?

¹⁰ Дина хԝә бьдьнә ве мәсәле: Дӧ гәдә Щим у Бен тәйареда ньн. Ба тәйаре һәԝеда дьбә-тинә у тәйаре дьһәжинә. Һьнге дәнге пилот те: «Кʹәмбәред кʹӧрсийед хԝә ԛәԝи хԝәва гьредьн, чьмки һьнә ԝәхт тәйар ԝе бьһәжә». Щим ида дьтьрсә. Ле паше пилот дьбежә: «Бәрхԝә нәкʹәвьн. Әԝ пилоте ԝә тʹәви ԝә хәбәр дьдә». Һьнге Щим сәре хԝә  дьһәжинә у дьбежә: «Ижа чь, әԝ йәк ԛә дьле мә рʹьһʹәт накә!». Щим дьньһерʹә сәр Бен у тедәрдьхә, ԝәки әԝ ԛә бәрхԝә накʹәвә. Әԝ жь ԝи дьпьрсә: «Тӧ чьрʹа ӧса рʹьһʹәт и?» Бен дькʹәнә у дьбежә: «Чьмки әз ԝи пилоти рʹьнд нас дькьм. Әԝ баве мьн ә!». Паше Бен гьлийед хԝә бәрдәԝам дькә дьбежә: «Әзе тәрʹа дәрһәԛа баве хԝә ньһа гьли кьм, у әз баԝәр ьм, ԝәки чахе тӧ дәрһәԛа ԝи у фәрәсәтед ԝи кӧ әԝ ча тәйаре дажо, пебьһʹәси, те жи рʹьһʹәт би у нәтьрси».

11. Әм жь мәсәла дӧ гәда чь дәрса һин дьбьн?

¹¹ Әм жь ве мәсәле чь һин дьбьн? Мина Бен, әм жи рʹьһʹәт ьн у натьрсьн, чьмки әм Йаһоԝа, Баве Хԝәйи әʹзмана рʹьнд нас дькьн. Әм заньн ԝәки әԝ ԝе али мә бькә һәла һе дәрд-кӧлед мәзьнда жи, кʹижан кӧ ԝан рʹожед ахьрийеда рʹасти мә тен (Иша. 35:4). Әм итʹбарийа хԝә Йаһоԝа тиньн, ләма жи әм дьлрʹьһʹәт дьминьн, һьнге жи гава тʹәмамийа дьнйайе тьрседа нә (Иша. 30:15). Мина Бен, әм жи мәрьварʹа гьли дькьн, кӧ чьрʹа әм Хԝәдеда баԝәр ьн. Ԝи щурʹәйи әԝана жи дькарьн дӧдьли нәбьн, ԝәки фьрԛи тʹӧнә әԝана рʹасти кʹижан чәтьнайа жи бен, Йаһоԝа ԝе бе һәԝара ԝан.

12. а) Кʹижан ә созе сьсийа кӧ әме шеԝьр кьн? б) Гьли «дәсте» Йаһоԝа, чь тинә бира мә?

¹² Ньһа ԝәрә әм шеԝьр кьн созе сьсийа кӧ Ишайа ньвисийә: «Әзе тә хԝәй кьм, бәле, әзе али тә бькьм, ДТʹ». Ишайа ида готьбу, кӧ Йаһоԝа ԝе чь щурʹәйи щьмәʹта хԝә хԝәй кә у ԛәԝи кә, әԝи гот: «Йаһоԝа ԝе бь ԛәԝат бе, у ԝе дәсте ԝи сәрԝертийе бькә бона ԝи» (Иша. 40:10, ДТʹ). Кʹьтеба Пироз гәләк щар хәбәра «дәст» дьдә хәбате, сәва бь симболик ԛәԝате бьдә кʹьфше. Ләма жи әԝ гьли «ԝе дәсте ԝи сәрԝертийе . . . бькә», тинә  бира мә кӧ Йаһоԝа Пʹадшайе зор ә. Бәре әԝи ԛәԝата хԝәйә бесинор дьда хәбате, сәва али хьзмәткʹаред хԝә бькә у ԝана хԝәй кә. Иро жи әԝ бәрдәԝам дькә бьшьдинә у хԝәй кә ԝан, йед кӧ итʹбарийа хԝә ԝи тиньн (Ԛан. Дщр. 1:30, 31; Иша. 43:10).

13. а) Илаһи кʹәнге Йаһоԝа созе хԝә тинә сери кӧ ԝе мә хԝәй кә? б) Кʹижан соз ԛәԝате у мерхасийе дьдә мә?

¹³ «Әзе тә хԝәй кьм». Йаһоԝа хԝәйе ԝи созе хԝә йә, илаһи чахе дьжмьн пәй мә дькʹәвьн. Иро һьнә ԝәлатада, дьжмьнед мә дьхԝазьн һәр тьшти бькьн, сәва бәлакьрьна мьзгинийе бьдьнә сәкьнандьне, йан жи шьхӧле тʹәшкиләта мә ԛәдәхә кьн. Ԝи һʹале чәтьнда жи, әм зәʹф бәрхԝә накʹәвьн, чьмки Йаһоԝа мәрʹа соз дайә кӧ ԝе әʹсә ԛәԝате у мерхасийе бьдә мә. Әԝ дьбежә: «Ԛәт чʹәкед кӧ ль дьжи [мьԛабьли] тә һатьнә чекьрьн, ԝе жь тʹӧ кʹарирʹа нәбә» (Иша. 54:17). Әԝ гьли се тьштед фәрз тиньн бира мә.

14. Чьрʹа әм әʹщебмайи наминьн, кӧ дьжмьнед Хԝәде пәй мә дькʹәвьн?

¹⁴ Йа пешьн, әм бәр чʹәʹве ве дьне рʹәш ьн, чьмки әм шагьртед Иса нә (Мәт. 10:22). Иса пʹехәмбәрти кьр ԝәки рʹожед ахьрийеда, шагьртед ԝи ԝе бенә зерʹандьне (Мәт. 24:9; Йуһʹн. 15:20). Йа дӧда, Ишайа пʹехәмбәрти кьр, ԝәки дьжмьн ԝе мә нә кӧ тʹәне нәфрʹәт кьн, ле ӧса жи щурʹә-щурʹә чʹәк мьԛабьли мә бьдьнә хәбате. Һьнә чʹәк әԝ ьн: ԛәлпи, бӧхдан, у зерандьна бехԝәдети һьндава мә (Мәт. 5:11). Йаһоԝа ԝе ԝан дьжмьна нәдә сәкьнандьне, кӧ әԝан чʹәка мьԛабьли мә нәдьнә хәбате (Әфәс. 6:12; Әʹйан. 12:17). Ле йәкә әм гәрәке нәтьрсьн? Гәло чьрʹа?

15-16. а) Әм кʹижан тьште фәрз гәрәке бира хԝәда хԝәй кьн, у Ишайа 25:4, 5 ча әве йәке нишан дькә? б) Чаԝа Ишайа 41:11, 12 гьли дькә дәрһәԛа ахьрийа ԝан, йед кӧ мьԛабьли мә дәртен?

¹⁵ Дина хԝә бьдьнә тьште сьсийа, кӧ әм гәрәке бира хԝәда хԝәй кьн. Йаһоԝа гот ԝәки тʹӧ «чʹәк» кӧ мьԛабьли мә бе хәбьтандьне, «ԝе жь тʹӧ кʹарирʹа нәбә».  Мина диԝаред кӧ мә жь ԛәԝата ба-багәре хԝәй дькьн, Йаһоԝа жи мә хԝәй дькә жь «һьлма зордара, ДТʹ». (Бьхунә Ишайа 25:4, 5.) Дьжмьнед мә ԝе тʹӧ щар нькарьбьн рʹе мә бьгьрьн, кӧ әм жийина һʹәта-һʹәтайе бьстиньн (Иша. 65:17).

¹⁶ Йаһоԝа баԝәрийа мә дьшьдинә ӧса жи бь ве йәке, кӧ һур бь һур мәрʹа дьбежә, ԝәки чь һивийа ԝан ә, йед кӧ мьԛабьли мә дәртен. (Бьхунә Ишайа 41:11, 12.) Фьрԛи тʹӧнә дьжмьнед мә ча мьԛабьли мә дәртен, йан жи чьԛас әԝ шәрʹ гӧрʹ бә жи, ле ахьри йәк ә: Һʹәму дьжмьнед щьмәʹта Хԝәде «ԝе нә тʹӧ тьшт бьн у ԛьрʹ бьн, ДТʹ».

17-18. а) Чаԝа хԝәндьна Кʹьтеба Пироз дькарә али мә бькә баԝәрийа хԝә һьндава Хԝәде ԛәԝи кьн? Мәсәле биньн. б) Чаԝа фькьрандьна сәр рʹеза сала 2019 дькарә али мә бькә?

¹⁷ Әме баԝәрийа хԝә һьндава Йаһоԝа ԛәԝи кьн, чахе дәрһәԛа ԝи һе зедә пебьһʹәсьн у ԝи һе рʹьнд нас бькьн. Тʹәне бь сайа хԝәндьна Кʹьтеба Пироз у фькьрандьна сәр, әм дькарьн бь рʹасти ԝи нас кьн. Кʹьтеба Пирозда те гьликьрьне кӧ Йаһоԝа ча ԝәʹде бәре хьзмәткʹаред хԝә хьлаз дькьр. Кьред ԝийи бәре баԝәрийа мә ԛәԝи дькьн ԝе йәкеда, кӧ әԝе мә хԝәй кә.

¹⁸ Ԝәрә дина хԝә бьдьнә ԝан гьлийед хԝәш, кӧ Ишайа ньвиси, ԝәки Йаһоԝа чаԝа мә хԝәй дькә. Ишайа, Йаһоԝа бәрамбәри шьван дькә, ле хьзмәткʹаред Хԝәде бәрамбәри бәрхька дькә. Әԝ дәрһәԛа Йаһоԝа дьбежә: «Бь баске хԝә ԝе бәрхькан бьщьвинә у . . . бьчʹеринә» (Иша. 40:11). Чахе әм ԛәԝата баскед Йаһоԝа тʹәхмин дькьн, әм тьштәки натьрсьн у дьлрʹьһʹәт ьн. Сәва әм ԝәʹде тәнгасийа дьлрʹьһʹәтийе ӧнда нәкьн, хӧламе амьн у сәрԝахт рʹеза сала 2019 бьжарт Ишайа 41:10: «Бәрхԝә нәкʹәвә, чьмки әз ьм Хԝәдайе тә, ДТʹ». Бьфькьрьн сәр ԝан гьлийед дьлгәрм, чьмки ԝәʹде тәнгасийед кӧ һивийа мә нә, әԝ гьли ԝе мә ԛәԝи кьн.