1-3. а) Чьрʹа Йаһоԝа Сьлеман һʹьз дькьр, у Сьлеман чь кʹәрәм станд? б) Ве готареда әме кʹижан пьрса шеԝьр кьн?

СЬЛЕМАН щаһьлтийеда бу пʹадше Исраеле. Дәстпека пʹадшатийа ԝи, Йаһоԝа хәԝнеда жерʹа хӧйа бу у гот: «Бьхԝазә, тӧ чь дьхԝази кӧ әз бьдьмә тә». Сьлеман щаба хԝә да: «Әз щаһьл ьм у нәщерʹьбанди мә . . . Ләма жи дьле гӧһдар бьдә хьзмәткʹаре хԝә, сәва диԝана щьмәʹта тә бькьм» (1 Пʹадш. 3:5-10, ДТʹ). Рʹасти жи әԝ чьԛас мьлук бу, кӧ «дьле гӧһдар» жь Хԝәде хԝәст, ләма жи әʹщебмайи нинә кӧ Йаһоԝа Сьлеман һʹьз дькьр (2 Сам. 12:24). Әԝ хԝәстьна ԝи ӧса дьле Хԝәде һат, ԝәки әԝи Сьлеманрʹа «дьле бь занйари у бь фәʹмкʹари» да (1 Пʹадш. 3:12).

² Һʹәта кӧ Сьлеман Хԝәдерʹа амьн бу, әԝи гәләк кʹәрәм дьстанд. Жерʹа ԛәдьрәки ӧса һатә дайине, ԝәки әԝи «бона наве Йаһоԝа Хԝәдейе Исраеле» пʹарьстгәһ ава кьр (1 Пʹадш. 8:20, ДТʹ). Әԝ пе биланийа хԝә кӧ Хԝәде дабу ԝи, бу мәрьвәки гәләк нав у дәнг. У готьнед ԝи һатьнә ньвисаре се кʹьтебед Кʹьтеба Пирозда. Йәк жь ԝан кʹьтеба Мәтʹәлок ә.

³ Хәбәра дьл кʹьтеба Мәтʹәлокда бь сәда щара зедәтьр те хәбьтандьне. Мәсәлә, Мәтʹәлок 4:23-да те готьне: «Жь һәр тьшти зедәтьр мьԛати дьле хԝә бә». Ве рʹезеда хәбәра дьл чь те һʹәсабе? Әме щаба ве пьрсе ве готареда шеԝьр кьн. Әме ӧса жи шеԝьр кьн дӧ пьрсед дьн: Чаԝа Шәйтʹан дьхԝазә дьле мә хьраб кә? У ча әм гәрәке мьԛати дьле хԝә бьн? Әм гәрәке фәʹм кьн щаба ԝан пьрсед фәрз, сәва Хԝәдерʹа амьн бьминьн.

4-5. а) Мәтʹәлок 4:23-да хәбәра «дьл» чь те һʹәсабе? б) Чаԝа мәсәла дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата мәйә физики, дьдә кʹьфше ԝәки гәләк фәрз ә әм мьԛати дьле хԝә бьн?

⁴ Хәбәра «дьл» кӧ Мәтʹәлок 4:23-да һатә хәбьтандьне, те һʹәсабе кӧ бь рʹасти мәрьв чь щурʹәйи йә, демәк дьле хԝәда йәки ча нә. Бь гьлийед майин һәрге бежьн, «дьл» әԝ һәйә фькьр, нет, емосийа у хԝәстьн, чь кӧ мәрьварʹа найенә кʹьфше. Әԝ те һʹәсабе кӧ бь рʹасти һӧндӧрда әм мәрьвнә чь щурʹәйи нә, нә кӧ тʹәне рʹува ча тенә кʹьфше.

⁵ Ԝәрә әм дина хԝә бьдьн мәсәләкә дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата мәрьва, кӧ дьдә кʹьфше ԝәки гәләк фәрз ә һаш жь хԝә һәбьн кӧ әм һӧндӧрда мәрьвнә чь щурʹәйи нә. Йа пешьн, сәва кӧ сьһʹәт-ԛәԝата мә баш бә, әм гәрәке хԝарьнәкә керһати бьхԝьн, у щар-щара спортева мьжул бьн. Сәва әм рʹӧһʹанида жи сьһʹәт-ԛәԝат бьн, әм гәрәке хԝарьна рʹӧһʹани бьхԝьн у тʹьме пе әʹмьре хԝә избат кьн, кӧ баԝәрийа хԝә Йаһоԝа тиньн. Әԝ баԝәрийа мә те кʹьфше, чахе әм ԝан тьшта тиньн сери чь кӧ педьһʹәсьн у дәрһәԛа баԝәрийа хԝә гьли дькьн (Рʹом. 10:8-10; Аԛуб 2:26). Йа дӧда, чахе бәдәна мә рʹува баш те хане, әм дьбәкә дьфькьрьн, ԝәки сьһʹәт-ԛәԝат ьн, ле йәкә навдьле мә нәхԝәш ә. Ԝи щурʹәйи, чахе әм шьхӧлед рʹӧһʹани дькьн, дьбәкә әм дьфькьрьн ԝәки баԝәрийа мә ԛәԝи йә, ле дьле мәда хԝәстьнед хьраб дьбәкә шин дьбьн (1 Корн. 10:12; Аԛуб 1:14, 15). Әм гәрәке тʹӧ щар бир нәкьн, ԝәки Шәйтʹан дьхԝазә фькьред мә мина йед ԝи бьн. Ле чаԝа әԝ ве йәке дькә? У ча әм дькарьн хԝә хԝәй кьн?

6. Нета Шәйтʹан чь йә, у чаԝа әԝ әве нета хԝә дьхԝазә бинә сери?

⁶ Шәйтʹан дьхԝазә ԝәки әм бьбьнә мина ԝи, демәк бьбьнә рʹабәр, йед кӧ принсипед Йаһоԝа пьшт гӧһе хԝәва давежьн у пәй хԝәстьнед хԝә дькʹәвьн. Рʹаст ә Шәйтʹан нькарә зоре мә бькә, ԝәки әм мина ԝи бьфькьрьн йан жи мина ԝи бькьн, ле әԝ дьхԝазә щурʹәки майин мә бәрбь ве йәке бьвә. Бәʹса хәбәре, әԝ мә дькә нава ԝан мәрьва, дьле кʹижана жи әԝи ида хьраб кьрийә (1 Йуһʹн. 5:19). Әԝ һивийе йә, ԝәки әм ԝәʹде хԝә тʹәви ԝан мәрьва дәрбаз кьн, у пьшт гӧһе хԝәва бавежьн ве  принсипе, кʹидәре те готьне ԝәки һәвалтийа хьраб фькьр у кьред мә «хьраб дькә» (1 Корн. 15:33). Сьлеман Пʹадша кʹәтә һәма тʹәлькәкә ӧса. Әԝи гәләк жьнед пʹутпʹарьст станд, у әԝана ӧса ԛайим сәр ԝи һʹӧкӧм бун, кӧ һеди-һеди дьле ԝи жь Йаһоԝа дур хьстьн (1 Пʹадш. 11:3).

7. Шәйтʹан диса чь дьдә хәбате сәва фькьред хԝә бәла кә, у чьрʹа әм гәрәке фәсал бьн?

⁷ Шәйтʹан занә ԝәки мәрьв һʹьз дькьн щурʹә-щурʹә сәрһатийа бьбьһен, у ләма әԝ филм у шоу йед телевисйоне, дьдә хәбате, сәва фькьр у ньһерʹандьна хԝә бәла кә. Әԝ занә ԝәки әԝ тьшт нә кӧ тʹәне һʹәԝасе мәрьварʹа тиньн, ле ӧса жи һин дькьн кӧ чаԝа бьфькьрьн, чь тʹәхмин кьн у бькьн. Иса әԝ метода һинкьрьне бона кʹара мәрьва дьда хәбате, бәʹса хәбәре, әԝи мәтʹәлока дәрһәԛа мәрьве Самәри у ӧса жи кӧрʹе ӧндабуйи мәрьварʹа гьли кьр (Мәт. 13:34; Луԛа 10:29-37; 15:11-32). Ле әԝ мәрьв йед кӧ ида кʹәтьнә бьн һʹӧкӧме Шәйтʹан, щурʹә-щурʹә сәрһатийа дькарьн бьдьнә хәбате, сәва дьле мә хьраб бә. Ләма әм гәрәке фәсал бьн. Рʹаст ә мәрʹа һʹәԝас ә филм у ТВ шоу бьньһерʹьн, ле әм гәрәке фәсал бьн ԝәки һʹьш-аԛьле мә хьраб нәбә. Чахе әм дьхԝазьн тьштәкива мьжул бьн у һеса бьн, әм гәрәке пьрсе бьдьнә хԝә: «Дьбә кӧ әԝ филм йан жи ТВ шоу мьн һин дькә, ԝәки тьштәки хьраб ве йәкеда тʹӧнә, һәрге әз бькʹәвьмә һʹәйра хԝәстьнед хԝә?» (Галт. 5:19-21; Әфәс. 2:1-3). Һәрге һун тʹәхмин дькьн, ԝәки бәʹса хәбәре фьлан програм фькьред Шәйтʹан бәла дькә, һун чь гәрәке бькьн? Дәрберʹа инкʹар кьн, чаԝа кӧ һун хԝә хԝәй дькьн жь нәхԝәшийа кӧ дәрбази мәрьва дьбә.

8. Чаԝа де-бав дькарьн али зарʹед хԝә бькьн, кӧ мьԛати дьле хԝә бьн?

⁸ Де-бавно щабдарийа ԝәйә мәхсус һәйә, кӧ зарʹед хԝә хԝәй кьн, ԝәки Шәйтʹан дьле ԝан хьраб нәкә. Бешьк, һун һәр тьшти дькьн сәва зарʹед ԝә нәхԝәш нәкʹәвьн. Бәʹса хәбәре, һун мале тʹәмьз  дькьн у жь мал дәрдьхьн у давежьн һәр тьште кӧ дькарә зарʹед ԝә нәхԝәш бехә. Ԝи щурʹәйи һун гәрәке зарʹед хԝә жь һʹӧкӧме Шәйтʹан хԝәй кьн. Ԝана дур хԝәй кьн жь ԝан филма, ТВ шоу, листькед әләктроник у малпәред ӧса, кʹижан кӧ дькарьн фькьред Шәйтʹан бькьнә һʹьше ԝан. Йаһоԝа щабдари дайә ԝә, сәва һун мьԛати рʹӧһʹанийа зарʹед хԝә бьн (Мәтʹлк. 1:8; Әфәс. 6:1, 4). Нәтьрсьн мала хԝәда синора дайньн, кʹижан кӧ сәр һʹиме принсипед Кʹьтеба Пироз ьн. Зарʹед хԝәрʹа бежьн, ԝәки чь изьн ә әԝана бьньһерʹьн у чь на, у али ԝан бькьн ԝәки әԝана фәʹм кьн кӧ чьрʹа ԝә ӧса сафи кьрийә (Мәт. 5:37). Чахе зарʹед ԝә һьнәки ида мәзьн бьн, ԝана һин кьн ԝәки тедәрхьн ль гора принсипед Йаһоԝа чь рʹаст ә у чь хьраб ә (Ибрн. 5:14). У бир нәкьн ԝәки зарʹед ԝә ԝе һе зәʹф жь мәсәла ԝә һин бьн кӧ һун чь дькьн, нә кӧ жь хәбәрдана ԝә (Ԛан. Дщр. 6:6, 7; Рʹом. 2:21).

9. Кʹижан фькьр Шәйтʹан бәла дькә у чьрʹа әԝ йәк хоф ә?

⁹ Шәйтʹан ӧса жи бь ԝе йәке дьхԝазә дьле мә хьраб кә, кӧ әм итʹбарийа хԝә биланийа мәрьва биньн, нә кӧ фькьред Йаһоԝа (Колс. 2:8). Бьфькьрьн дәрһәԛа фькьрәкә ӧса кӧ Шәйтʹан бәла дькә, мәсәлә әԝ мәрьва дьдә баԝәркьрьне, ԝәки дәԝләтибун гәрәке нетәкә сәрәкә бә әʹмьре ԝанда. Әԝед кӧ ӧса дьфькьрьн, дьԛәԝьмә ԛә дәԝләти нәбьн жи. Ле фьрԛи тʹӧнә дәԝләти бьн йан на, йәкә әԝана хԝә дькьнә бьн хофе. Чьрʹа? Чьмки әԝана дькарьн ӧса бькʹәвьнә һʹәйра пʹәра, ԝәки сьһʹәт-ԛәԝата хԝә, һәләԛәтийа тʹәви нәфәред хԝә у һәла һе жи достийа хԝә тʹәви Хԝәде, ӧнда кьн (1 Тимтʹ. 6:10). Әм гәрәке рʹази бьн, кӧ Баве мәйи билан али мә дькә, ԝәки әм рʹаст бьньһерʹьн сәр пʹәра (Ԝаиз 7:12; Луԛа 12:15).

10-11. а) Әм чь гәрәке бькьн сәва хԝә жь һʹӧкӧме Шәйтʹан хԝәй кьн? б) Ԝәʹде бәре шьхӧле нобәдара чь бу у чаԝа исафа мә дькарә мәрʹа бьбә мина нобәдар?

¹⁰ Һәрге әм дьхԝазьн мьԛати дьле хԝә бьн, әм гәрәке бьзаньбьн кӧ чь хоф һәнә, у дәрберʹа тьштәки бькьн сәва хԝә хԝәй кьн. Хәбәра «мьԛат» кӧ Мәтʹәлок 4:23-да ньвисар ә, тинә бира мә дәрһәԛа шьхӧле нобәдара. Ԝәʹде бәре нобәдар сәр диԝаред шәһәр дьсәкьнин у һәрге тьштәки хоф дьдитьн, дәнг дәрдьхьстьн. Һәрге әм әԝе йәке бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, әме фәʹм кьн кӧ әм чь гәрәке бькьн, сәва Шәйтʹан һʹьш-аԛьле мә хьраб нәкә.

¹¹ Бәре нобәдара тʹәви дәргәвана һәвкʹари дькьрьн (2 Сам. 18:24-26). Әԝана тʹәвайи мьԛати шәһәр дьбун, у чахе дьжмьн незик дьбу, әԝана щабдар бун, ԝәки дәргәһед шәһәр зу бенә дадане (Нәһәм. 7:1-3). Исафа * мәйә пе Кʹьтеба Пироз һинкьри жи дькарә мина нобәдар али мә бькә. Чахе Шәйтʹан дьхԝазә сәр дьле мә һʹӧкӧм кә, демәк сәр фькьр, нет-мәрәм у хԝәстьнед мә, исаф пешда дькарә әʹлами мә кә. Чахе исафа мә ча бежи дәнг дәрдьхә, чьмки хофе тʹәхмин дькә, әм гәрәке гӧһ бьдьнә исафе у бь симболик дәргәһ дадьн.

12-13. Ча әм дькарьн бенә щерʹьбандьне, у әм гәрәке чь бькьн?

¹² Бьфькьрьн дәрһәԛа ԝе мәсәле, кӧ чаԝа әм дькарьн хԝә хԝәй кьн, ԝәки нәкʹәвьнә бәр байе фькьред Шәйтʹан. Йаһоԝа мә һин дькә, ԝәки «наве ԛавийе у һәр һʹәрамийе, . . . гәрәке нава [мәда] нәйе һьлдане» (Әфәс. 5:3). Ле һәрге хәбатеда  йан жи мәкʹтәбеда кәсәк дәстпедькә дәрһәԛа бенамусийе хәбәр дә, әме чь бькьн? Әм заньн, ԝәки әм гәрәке «нәпʹакийе у дьлһавьжийед дьнйайе инкʹар кьн» (Тито 2:12). Нобәдар, демәк исафа мә, ԝе дәнг дәрхә, чахе хофе тʹәхмин кә (Рʹом. 2:15). Ле гәло әме гӧһ бьдьн исафа хԝә? Дәмед ӧсада әм тенә щерʹьбандьне, һәла әме гӧһ бьдьн мәрьва йан жи ԝан шьклед бенамуси бьньһерʹьн, кʹижан кӧ әԝана мәрʹа нишан дькьн, йан гӧһ бьдьнә исафа хԝә. Ле һьнге һәма әԝ ԝәʹдә йә, кӧ лазьм ә дәргәһед шәһәр дадьн, демәк хәбәрдане бьгӧһезьн йан жи жь ԝедәре һәрʹьн.

¹³ Рʹасти жи мерхаси лазьм ә сәва нәкʹәвьнә бәр байе фькьр у кьред мәрьвед дор-бәре хԝә. Әм гәрәке дӧдьли нәбьн, кӧ Йаһоԝа дьвинә ԝәки әм нахԝазьн чʹәʹв бьдьнә ԝан мәрьва, у әԝ ԝе ԛәԝате у биланийе бьдә мә, сәва әм нәкʹәвьнә тʹәлька Шәйтʹан (2 Дир. 16:9; Иша. 40:29; Аԛуб 1:5). Ле әм диса чь дькарьн бькьн, сәва дьле хԝә хԝәй кьн?

14-15. а) Әм бона чь гәрәке дьле хԝә вәкьн, у чаԝа ве йәке бькьн? б) Чаԝа Мәтʹәлок 4:20-22 али мә дькә әм жь хԝәндьна Кʹьтеба Пироз һе зедә кʹаре бьстиньн? (Ӧса жи бьньһерʹә чаргошә бь наве « Чаԝа Бьфькьрьн»).

¹⁴ Сәва дьле хԝә хԝәй кьн, әм гәрәке нә кӧ тʹәне бь симболик дәргәһ дадьн, ԝәки хԝә жь һʹӧкӧме хьраб хԝәй кьн, ле ӧса жи дәргәһ вәкьн, сәва кӧ тьштед керһати ԛәбул кьн. Диса бьфькьрьн дәрһәԛа мәсәла дәргәһед шәһәр. Дәргәван чахе дьжмьн дьдит, дәргәһед шәһәр дадьда, ле ԝәʹде дьн әԝи дәргәһ вәдькьрьн, сәва хԝарьн у тьштед лазьм бькʹәвьн шәһәр. Һәрге дәргәһед шәһәр тʹӧ щар вәнәкьрана, бьнәлийед шәһәр ԝе бьрʹчина бьмьрана. Әм жи мина ве йәке гәрәке дьле хԝә вәкьн, сәва фькьред Хԝәде тʹьме сәр мә һʹӧкӧм кьн.

¹⁵ Кʹьтеба Пирозда һәнә фькьр у ньһерʹандьнед Йаһоԝа, ләма жи һәр гав чахе әм Кʹьтеба Пироз дьхуньн, әм дьһельн ԝәки фькьред ԝи сәр һʹьш, емосийа у кьред мә һʹӧкӧм кьн. Ле чаԝа һе зедә кʹаре бьстиньн жь хԝәндьна Кʹьтеба Пироз? Дӧа гәләк фәрз ә. Хушкәкә мә дьбежә: «Пешийа хԝәндьна Кʹьтеба Пироз, әз Йаһоԝарʹа дӧа дькьм у жь ԝи аликʹарийе дьхԝазьм, сәва әԝ чʹәʹве мьн вәкә кӧ әз Хәбәра ԝида кʹәрәмәтед ԝи бьвиньм» (Зәб. 119:18). Әм ӧса жи гәрәке бьфькьрьн сәр хԝәндьне. Һәрге әм дӧа бькьн, бьхуньн у сәр бьфькьрьн, Хәбәра Хԝәде ԝе бьгьһижә дьле мә у әме фькьред Йаһоԝа һʹьз бькьн. (Бьхунә Мәтʹәлок 4:20-22; Зәб. 119:97).

16. Хушк-бьра чь кʹаре дьстиньн жь ньһерʹандьна JW Бродкастинге?

¹⁶ Диса щурʹәки кӧ ча әм дькарьн бьһельн, ԝәки фькьред Хԝәде сәр мә һʹӧкӧм кьн, әԝ һәйә ньһерʹандьна видеойед жь JW Бродкастинге^®. Жьн-мерәк дьбежьн: «Бәрнама һәр мәһи бь рʹасти жи щаба дӧайед мә бу! Чахе әм бәрхԝә дькʹәвьн йан жи хԝә тʹәне тʹәхмин дькьн, әԝ бәрнамә мә ԛәԝи дькьн у дьшьдиньн. Әм ӧса жи малда кʹьламед жь Бродкастинге дьбьһен. Әм чахе хԝарьне чедькьн, мале дьдьнә һәв, у чахе чай вәдьхԝьн, әм хԝәрʹа ԝан кʹьлама ведьхьн». Бәле, әԝ һʹәму тьшт али мә дькьн, кӧ әм дьле хԝә хԝәй кьн. Һьн жи әԝ програм мә һин дькьн, ԝәки әм мина Йаһоԝа бьфькьрьн у инкʹар кьн һәр тьшти, чь кӧ дькарьн фькьред Шәйтʹан бькьнә һʹьше мә.

17-18. а) Ль гора 1 Пʹадшати 8:61, чь дьԛәԝьмә чахе әм дьдьнә хәбате ԝан тьшта, кʹижан кӧ жь Йаһоԝа педьһʹәсьн? б) Әм жь мәсәла Һьзԛийа Пʹадша чь һин дьбьн? в) Ль гора дӧайе Даԝьд жь Зәбур 139:23, 24, әм дәрһәԛа чь дькарьн дӧа бькьн?

¹⁷ Һәр щар чахе әм дьвиньн кӧ чьԛас кʹар ә тьштед рʹаст бькьн, баԝәрийа мә һе ԛәԝи дьбә (Аԛуб 1:2, 3). Дьле мә ша дьбә, ԝәки Йаһоԝа мәрʹа фьрнаԛ дьбә кӧ мә нав  дькә зарʹе хԝә, у әм һе зедә дьхԝазьн дьле ԝи ша кьн (Мәтʹлк. 27:11). Паше, һәр щерʹьбандьн мәрʹа дьбә мәщал кӧ жерʹа нишан кьн, ԝәки әм бь рʹасти дьхԝазьн Баве хԝәрʹа хьзмәт кьн (Зәб. 119:113). Әм Йаһоԝарʹа избат дькьн, ԝәки әм бь тʹәмамийа дьле хԝә ԝи һʹьз дькьн. (Бьхунә 1 Пʹадшати 8:61.)

¹⁸ Ле әм гӧнәкʹар ьн, ләма жи щара шашийа дькьн. Һәрге мә шаши кьрийә, әм гәрәке биньн бира хԝә Һьзԛийа Пʹадша. Әԝи жи шаши кьрьн, ле гӧне хԝә ани рʹуйе хԝә у бәрдәԝам кьр Йаһоԝарʹа бь тʹәмамийа дьле хԝә хьзмәт кә (Иша. 38:3-6; 2 Дир. 29:1, 2; 32:25, 26). Ԝәрә әм инкʹар кьн һәр тьштед кӧ фькьре Шәйтʹан дькарә бькә һʹьше мә. Ԝәрә әм тʹьме дӧа бькьн, ԝәки Хԝәде «дьле гӧһдар, ДТʹ» бьдә мә (1 Пʹадш. 3:9; бьхунә Зәбур 139:23, 24.) Бәле, әм дькарьн Йаһоԝарʹа амьн бьминьн, тʹәне һьнге, һәрге әм һәр гав мьԛати дьле хԝә бьн.