1. Малбәта Аԛуб малбәтәкә чаԝа бу?

 МАЛБӘТА кӧ Аԛубе бьре Иса теда мәзьн бу, малбәтәкә рʹӧһʹани бу. * Дийа ԝи Мәрйәм у баве ԝи Усьв Йаһоԝа гәләк һʹьз дькьрьн у бь дьл у щан ԝирʹа хьзмәт дькьрьн. Сәрда жи, бьре Аԛуб йе мәзьн, паше бу Мәсиһе создайи. Бәле, бона Аԛуб ԛәдьрәки гәләк мәзьн бу малбәтәкә ӧсада мәзьн бә!

2. Чь мәʹни һәбун кӧ Аԛуб бьре хԝәйи мәзьнрʹа фьрнаԛ дьбу?

² Гәләк мәʹни һәбун кӧ Аԛуб бьре хԝәйи мәзьнрʹа фьрнаԛ дьбу (Мәтта 13:55). Мәсәлә, гава Иса 12 сали бу, әԝи Ньвисаред Пироз ӧса баш заньбу, кӧ рʹуспийед Оршәлиме «сәр занәбун у щабед ԝи зәндәгьрти дьман» (Луԛа 2:46, 47). Дьбәкә Аԛуб тʹәви Иса шьхӧле нәщарийе дькьр у ләма жи бьре хԝә рʹьнд нас дькьр. Бьре мә Нейтан Нор гәләк щар дьгот: «Гава тӧ тʹәви кәсәки дьхәбьти, тӧ ԝи рʹьнд нас дьки». * Аԛуб бе шьк дьдит, ԝәки «Иса бь сәрԝахти у бәжьне пешда дьчу у бь мәʹрифәти ль бәр Хԝәде у ль бәр мәрьва мәзьн дьбу» (Луԛа 2:52). Дьбәкә кәсәк бьфькьрә, ԝәки Аԛуб дәрберʹа бу шагьрте Иса, ле әв йәк ӧса нибу.

3. Гава Иса хьзмәта хԝә дәстпекьр, гәло ньһерʹандьна Аԛуб сәр ве йәке чь щурʹәйи бу?

³ Чахе Иса сәр әʹрде хьзмәт дькьр, һьнге Аԛуб шагьрте ԝи нибу (Йуһʹәнна 7:3-5). У дьбәкә Аԛуб жи йәк  жь ԝан мәрьвед Иса бу, йед кӧ дьфькьрин ԝәки Иса «һʹьше хԝә ӧнда кьрийә» (Марԛос 3:21). Ӧса жи, Кʹьтеба Пироз набежә кӧ чахе Иса сәр стуне дардадькьрьн, Аԛуб ԝедәре тʹәви дийа хԝә бу (Йуһʹәнна 19:25-27).

4. Әме кʹижан дәрса шеԝьр кьн?

⁴ Паше, Аԛуб баԝәрийа хԝә Иса ани у щьватеда бу рʹуспики хԝәйиԛәдьр. Ве готареда, әме дина хԝә бьдьн дӧ дәрса, йед кӧ әм дькарьн жь Аԛуб һин бьн: (1) Чьма фәрз ә кӧ әм мьлук бьн? (2) Әм чаԝа дькарьн бьбьн дәрсдаред баш?

5. Чахе Иса жь мьрьне рʹабу у хԝә нишани Аԛуб кьр, әв йәк ча сәр Аԛуб һʹӧкӧм кьр?

⁵ Гәло Аԛуб кʹәнге бу шагьрте Иса? Чахе Иса жь мьрьне рʹабу, әԝ «Аԛубва хӧйа бу, пәйрʹа һʹәму шандийава» (1 Корьнтʹи 15:7). Паши ве йәке, Аԛуб бу шагьрте Иса Мәсиһ. Гава шандийед Иса одәкә жорьнда ль Оршәлиме һивийа рʹӧһʹе пироз бун, Аԛуб жи ԝедәре бу (Кʹаред Шандийа 1:13, 14). Паше, Аԛуб бу әндәме кʹома рʹебәрийе йа ԛьрʹна йәке (Кʹаред Шандийа 15:6, 13-22; Галати 2:9). Чәндәк пешийа сала 62 Д.М., әԝи жь бина бәр Хԝәде шагьртед бь рʹӧһʹ кʹьфшкьрирʹа нәʹмә ньвиси. Һевийа мә чь бә жи, жийина ль әʹзмана йан ль сәр әʹрде, әв нәʹмә бона мә керһати йә (Аԛуб 1:1). Ль гора тʹәрихзан бь наве Усьве Флавиус, Аԛуб пе фәрмана Сәрәккʹаһин Һананийа Бьчʹук, һатә кӧштьне. Бәле, Аԛуб һʹәта хьлазийа жийина хԝә Йаһоԝарʹа амьн ма.

6. Аԛуб чьда жь сәрԝеред религи щӧдә дьбу?

⁶ Аԛуб йәки мьлук бу. Әм ве йәке жь кʹӧ заньн? Аԛуб нә мина ԝан сәрԝеред религи бу, йед кӧ Иса инкʹар дькьрьн. Гава Аԛуб избатед зәлал стандьн, кӧ Иса бь рʹасти Кӧрʹе Хԝәде йә, әԝи бь мьлукти ве йәке ԛәбул кьр. Сәрәкед кʹаһина мьлук нибун. Мәсәлә, ԝана рʹьнд заньбу ԝәки Иса бь рʹасти жи Лазар жь мьрьне рʹакьрьбу, ле ԝана әԝ ча шандийе Йаһоԝа ԛәбул нәдькьр. Сәрда жи, ԝана дьхԝәст һьм Иса һьм жи Лазар бькӧштана (Йуһʹәнна 11:53; 12:9-11). Паше, чахе Иса жь мьрьне рʹабу, ԝана һәр тьшти дькьр, ԝәки ве йәке жь хәлԛе вәшерьн (Мәтта  28:11-15). Әв сәрԝеред религи жь бо ԛӧрʹәбуне, Мәсиһ ԛәбул нәкьрьн.

7. Гәрәке әм чьрʹа ԛӧрʹә нибьн?

⁷ Дәрс: Ԛӧрʹә нибә, у һазьр бә жь Йаһоԝа һин би. Чаԝа кӧ нәхԝәши дькарә тамаред дьл бьхьтьминә у нәһелә ԝәки дьл рʹьнд бькʹӧтә, ӧса жи ԛӧрʹәбун дькарә бьбә сәбәб, кӧ дьле мәйи симболик рʹебәрийа Йаһоԝа ԛәбул нәкә. Дьле Ферьсийа һаԛас һʹьшк бу кӧ ԝана избатед зәлал, йед кӧ рʹӧһʹе пироз әшкәрә дькьр ԝәки Иса кӧрʹе Хԝәде йә, инкʹар дькьрьн (Йуһʹәнна 12:37-40). Сәва кʹӧбар-бабахийа хԝә, ԝана мәщала жийина һʹәта-һʹәтайе жь дәсте хԝә бәрʹда (Мәтта 23:13, 33). Ләма жи гәләк фәрз ә, ԝәки әм бь мьлукти изне бьдьн, ԝәки Кʹьтеба Пироз у рʹӧһʹе Хԝәде хәйсәт-һʹӧнӧред мә бьгӧһезьн, у сәр фькьр у сафикьрьнед мә һʹӧкӧм кьн (Аԛуб 3:17). Аԛуб йәки мьлук бу, ләма жи әԝ һазьр бу жь Йаһоԝа һин бә. Әме ньһа бьвиньн ԝәки Аԛуб ӧса жи дәрсдарәки баш бу, чьмки мьлук бу.

8. Чь дькарә али мә бькә кӧ әм бьбьнә дәрсдаред баш?

⁸ Аԛуб хԝәндьна бьльнд нәстандьбу. Мина Пәтрус у Йуһʹәнна, бешьк Аԛуб жи бәр чʹәʹве сәрԝеред религи йәки «нәхԝәнди у нәзан» бу (Кʹаред Шандийа 4:13). Диса жи, гава әм нәʹма Аԛуб дьхуньн, әм дьвиньн ԝәки әԝ дәрсдарәки баш бу. Мина Аԛуб, дьбәкә мә жи хԝәндьна бьльнд нәстандийә, ле бь аликʹарийа рʹӧһʹе Йаһоԝа у һинкьрьна кӧ әм жь тʹәшкиләта ԝи дьстиньн, әм жи дькарьн бьбьн дәрсдаред баш. Кʹа әм бьвиньн Аԛуб ча һин дькьр, у әм дькарьн жь ԝи чь дәрса һин бьн.

9. Аԛуб чаԝа һин дькьр?

⁹ Аԛуб готьнед чәтьн нәдьда хәбате у гьлийа һеса шьровәдькьр. Ләма жи гӧһдаред ԝи фәʹм дькьрьн кӧ гәрәке чь бькьн, у чаԝа. Мәсәлә, Аԛуб бь готьнед һеса зәлал кьр, кӧ шагьртед Иса гәрәке һьмбәри нәһәԛийе сәбьр кьн  у кʹине нәжон. Әԝи ӧса ньвиси: «Әм хԝәзийа хԝә ль йед сәбьр дькьн тиньн. Ԝә бона сәбьра Ибо бьһистийә у ԝә дит, Хӧдан ахьрийа ԝи чаԝа хер кьр. Хӧдан чьԛаси исаф у рʹәʹм ә» (Аԛуб 5:11). Аԛуб сәр һʹиме Ньвисаред Пироз һин дькьр. Бь аликʹарийа Хәбәра Хԝәде, әԝи нишан кьр ԝәки Йаһоԝа кәсед амьн хәлат дькә, чаԝа кӧ әԝи Ибо хәлат кьр. Аԛуб әв дәрс бь готьнед һеса у логики шьровәкьр. Бь ви щурʹәйи, әԝи дина мәрьва кʹьшандә сәр Йаһоԝа, нә кӧ сәр хԝә.

10. Мина Аԛуб, ԝе баш бә кӧ әм ча мәрьва һин кьн?

¹⁰ Дәрс: Бь готьнед һеса хәбәр дә у жь Хәбәра Хԝәде һин кә. Нета мә нә әв ә кӧ нишани мәрьва бькьн, ԝәки занәбуна мә чьԛас кʹур ә, ле әв ә кӧ нишани ԝан бькьн, ԝәки занәбуна Йаһоԝа чьԛас кʹур ә у әԝ чьԛас бона ԝан хәм дькә (Рʹомайи 11:33). Сәва кӧ әм бьгьһижьн ве нете, гәләк фәрз ә ԝәки готьнед мә һәртʹьм сәр һʹиме Ньвисаред Пироз бьн. Мәсәлә, дәԝса кӧ әм хԝәндәкʹаред хԝәрʹа бежьн мәйе чь бькьра, гәрәке әм али ԝан бькьн, ԝәки әԝана дина хԝә бьдьн мәсәлед жь Кʹьтеба Пироз, у ӧса жи фькьр у һәстед Йаһоԝа фәʹм бькьн. Бь ви щурʹәйи, әԝана ԝе бьхԝазьн нә кӧ дьле мә, ле дьле Йаһоԝа ша кьн.

11. Ԛьрʹна йәкеда, һьнә шагьртед Иса рʹасти чь чәтьнайа дьһатьн, у Аԛуб чь ширәт да ԝан? (Аԛуб 5:13-15)

¹¹ Аԛуб бир нәдькьр кӧ һәр кәс гӧнәкʹар ә. Жь нәʹма Аԛуб әшкәрә те кʹьфше кӧ әԝ һаш жь проблем у кемасийед хушк-бьра һәбу, у әԝи ширәтәк да ԝан кӧ чь бькьн. Мәсәлә, гава һьнә шагьртед Иса ширәт дьстандьн, әԝана ләз нәдькʹәтьн кӧ ве ширәте биньн сери (Аԛуб 1:22). Һьнә хушк-бьра жи кәсед дәԝләти сәр кәсед дьнрʹа дьгьртьн (Аԛуб 2:1-3). Һьнәкарʹа жи зор бу кӧ зьмане хԝә бькарьбьн (Аԛуб 3:8-10). Бәле, кемасийед ван хушк-бьра һәбун, ле диса жи Аԛуб һевийа хԝә жь ԝан нәдьбьрʹи. Әԝи зәлал у бь нәрми ширәт да ԝан, у ԝанрʹа, йед кӧ алийе рʹӧһʹанида сьст бун, дьгот ԝәки әԝана жь рʹуспийа жи аликʹарийе бьхԝазьн (Аԛуб 5:13-15 бьхунә).

12. Гава әм али хԝәндәкʹаред хԝә дькьн, әм чаԝа дькарьн ньһерʹандьна позитив хԝәй кьн?

¹² Дәрс: Бир нәкә кӧ һәр кәс гӧнәкʹар ә, ле һевийа хԝә жь ԝана нәбьрʹә. Һьнә хԝәндәкʹаред мәрʹа дьбәкә чәтьн ә, ԝәки ль гора рʹебәрийа Кʹьтеба Пироз бьжин (Аԛуб 4:1-4). Дьбәкә ԝанрʹа ԝәхт лазьм бә, кӧ хәйсәтед хԝәйә хьраб бьтʹәрькиньн у һʹӧнӧред баш нав хԝәда пешда биньн. Мина Аԛуб, ԝе баш бә ԝәки әм хԝәндәкʹаред хԝәрʹа бежьн, кӧ гәрәке әԝана чьда хԝә рʹаст кьн. Ӧса жи, гәрәке әм һевийа хԝә ӧнда нәкьн, ле баԝәр бьн кӧ Йаһоԝа ԝе мәрьвед мьлук бькʹьшинә бал хԝә у ԛәԝате бьдә ԝан, ԝәки жийина хԝә бьгӧһезьн (Аԛуб 4:10).

13. Ль гора Аԛуб 3:2, Аԛуб чь фәʹм дькьр?

¹³ Аԛуб хԝә жь кәсед дьн бьльндтьр һʹәсаб нәдькьр. Рʹаст ә Аԛуб бьре Иса бу у щабдарийед ԝийә мәхсус һәбун, ле диса жи әԝи хԝә сәр баԝәрмәндед дьнрʹа нәдьгьрт. Әԝи ԝанрʹа дьгот: «Хушк-бьрайед мьнә дәлал!» (Аԛуб 1:16, 19; 2:5). Әԝи хԝә ча мәрьве беԛьсур һʹәсаб нәдькьр, ле әԝи гот: «Әм һʹәму жи гәләки шашийа дькьн» (Аԛуб 3:2 бьхунә).

14. Чьрʹа фәрз ә әм биньн сәр хԝә кӧ әм шашийа дькьн?

 ¹⁴ Дәрс: Бир нәкә кӧ әм гьшк гӧнәкʹар ьн. Гәрәке әм хԝә жь хԝәндәкʹаред хԝә бьльндтьр һʹәсаб нәкьн. Гәло чьрʹа? Һәгәр әм хԝә ӧса бьдьнә кʹьфше кӧ те бежи әм беԛьсур ьн у шашийа накьн, әԝе дьԛәԝьмә бьфькьрьн кӧ әԝана тʹӧ щар нькарьбьн бьбьнә мина мә у һʹәму алийава бе шаши гӧрʹа Хԝәде бькьн. Ԝе баш бә әм бь һʹәлали биньн сәр хԝә, ԝәки мәрʹа жи щарна зор ә ль гора принсипед Кʹьтеба Пироз бьжин. Ӧса жи, әм дькарьн хԝәндәкʹаред хԝәрʹа гьли кьн, кӧ Йаһоԝа ча али мә кьрийә ԝәки әм пешда һәрʹьн. Бь ви щурʹәйи, әԝе фәʹм бькьн кӧ әԝана жи дькарьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн.

15. Аԛуб мәсәлед ча дьда хәбате? (Аԛуб 3:2-6, 10-12)

¹⁵ Аԛуб мәсәлед ӧса дьда хәбате, йед кӧ дьгьһиштьн дьла. Рʹӧһʹе пироз бешьк али ԝи дькьр, ле хенщи ве йәке, әԝ дьԛәԝьмә жь мәсәлед бьре хԝә Иса жи гәләк тьшт һин дьбу. Мәсәлед кӧ Аԛуб нәʹма хԝәда да хәбате, һеса нә, у нета ԝан зәлал те фәʹмкьрьне (Аԛуб 3:2-6, 10-12 бьхунә).

16. Чьрʹа лазьм ә әм мәсәлед ӧса бьдьнә хәбате, кӧ дьгьһижьн дьла?

¹⁶ Дәрс: Мәсәлед ӧса бьдә хәбате, кӧ бьгьһижьн дьла. Бь сайа мәсәлед баш, гӧһдаред тә ԝе готьнед тә дьһа баш фәʹм бькьн. Мәсәлед тә дькарьн али ԝан бькьн, ԝәки әԝана рʹастийед сәрәкә йед Кʹьтеба Пироз бир нәкьн. Иса бь һостәти мәсәла дьда хәбате, у бьре ԝи Аԛуб жи ӧса дькьр. Кʹа әм дина хԝә бьдьн мәсәләкә Аԛуб у бьвиньн, кӧ әв мәсәлә чьрʹа дьгьһижә дьла.

17. Мәсәла жь Аԛуб 1:22-25 чьрʹа керһати йә?

¹⁷ Аԛуб 1:22-25 бьхунә. Мәсәла Аԛуб дәрһәԛа нәйньке бь рʹасти жи гәләк керһати йә. Аԛуб дьхԝәст нишан кьра кӧ һәгәр әм дьхԝазьн жь Хәбәра Хԝәде кʹаре бьстиньн, бәс нинә тʹәне бьхуньн. Лазьм ә ԝәки әм ль гора ван тьшта бьжин, чь кӧ һин дьбьн. Мәсәла Аԛуб нишан дькә, кӧ һәгәр әм Хәбәра Хԝәде бьхуньн, ле хәйсәтед хԝәйә нәбаш рʹаст нәкьн, әме мина ԝи мәрьви бьн, йе кӧ нәйнькеда «хԝә  дьбинә, дәрбаз дьбә дьчә у зу бир дькә, кӧ әԝ йәки чаԝа бу».

18. Гава әм мәсәла дьдьнә хәбате, гәрәке әм дина хԝә бьдьн кʹижан се тьшта?

¹⁸ Гава тӧ мәсәләке дьди хәбате, ԝе баш бә кӧ тӧ ван се алийада чʹәʹв бьди Аԛуб: (1) Лазьм ә ԝәки мәсәлә тʹемайева гьредайи бә. (2) Мәсәлед һеса бьдә хәбате, йед кӧ гӧһдаред тә ԝе рʹьнд фәʹм бькьн. (3) Нета мәсәле зәлал бькә. Һәгәр тәрʹа чәтьн ә мәсәлед баш бини, «Индекса Әʹдәбийәта Бьрща Ԛәрәԝьлийеда» бьгәрʹә. Ԝедәре тӧйе гәләк мәсәлед баш бьвини. Ле бир нәкә, чаԝа кӧ микрофон дәнге мәрьв бьльнд дькә, мәсәлед мә жи дина гӧһдара дьһа зедә дькʹьшиньн сәр фькред кӧ әм шеԝьр дькьн. Ләма жи тʹәне бона фькред сәрәкә мәсәла бьдә хәбате. Гава әм хирәт дькьн кӧ бьбьн дәрсдаред дьһа баш, фәʹмдари йә нета мә нә әв ә ԝәки дина мәрьва бькʹьшиньн сәр хԝә, ле әв ә кӧ али ԝан бькьн бьбьнә пʹара малбәта Йаһоԝа.

19. Әм ча дькарьн нишан кьн, ԝәки әм малбәта хԝәйә рʹӧһʹани ԛимәт дькьн?

¹⁹ Рʹаст ә бьраки мәйи беԛьсур мина Иса тʹӧнә, ле әм ша нә кӧ әм пʹара малбәтәкә рʹӧһʹани нә. Әм дькарьн тʹәви хушк-бьра һәвалтийе бькьн, жь ԝана һин бьн у бь амьни мьзгине тʹәви ԝан бәла кьн. Бь ви щурʹәйи, әм дькарьн нишан кьн кӧ әм ԝана һʹьз дькьн. Бәле, сәва кӧ әм рʹумәте бьдьнә Йаһоԝа у али мәрьвед дьлсах бькьн, ԝәки әԝана бьбьн достед ԝи, ԝе баш бә кӧ әм чʹәʹв бьдьнә Аԛуб у методед ԝийә һинкьрьне бьдьнә хәбате.