1. Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа Йаһоԝа чь дьбежә, у чьрʹа әԝ гьли дьлбинийе дьдьнә мә?

ԜӘЙЕ бьхԝәста кӧ мәрьв сәр һʹиме рʹәнге чʹәрме ԝә, йан сьфәте ԝә, йан жи бәжьн-бала ԝә ломә ԝә бькьн? Фәʹмдари йә тʹӧ кәс ве йәке нахԝазә. Рʹасти жи әм чьԛас дьлбинийе дьстиньн кӧ заньн, ԝәки Йаһоԝа тʹӧ щар ль гора дитьна чʹәʹве мәрьва, диԝана мә накә! Биньн бира хԝә, чахе Самуйел кӧрʹед Йеша ньһерʹи, әԝи әԝ йәк нәдит чь кӧ Йаһоԝа дит. Йаһоԝа готә Самуйел, ԝәки кӧрʹәки Йеша ԝе бьбә пʹадше Исраеле. Ле кʹижан? Гава Самуйел кӧрʹе Йешайи мәзьн Әлийаб дит, гот: «Бь рʹасти жи мәсиһе Хӧдан ль бәр ԝи йә!» Әлийаб йәки бәрбьчʹәʹв бу, ләма жи Самуйел тʹьре әԝ ә бьжартийе Хԝәде. Ле Йаһоԝа готә Самуйел: «Ль хӧйабуна ԝи у дьрежийа ԛама [бәжьна] ԝи нәньһерʹә; жь бәр кӧ ԝи рәд кьрьм». Әԝ гьли чь дәрсе мә һин дькьн? Йаһоԝа гот: «Мәрьв ль ԝәщ дьньһерʹә; ле бәле Хӧдан ль дьл дьньһерʹә» (1 Сам. 16:1, 6, 7).

2. Ль гора Йуһʹәнна 7:24, чьрʹа әм гәрәке анәгори дитьна чʹәʹве хԝә, диԝана мәрьва нәкьн? Мәсәле биньн.

² Әм мәрьвнә гӧнәкʹар ьн, ләма нав мәда әԝ хәйсәт һәйә, кӧ анәгори дитьна чʹәʹвед хԝә диԝана мәрьва бькьн. (Бьхунә Йуһʹәнна 7:24.) Ле әм бь дитьна чʹәʹве хԝә, бь рʹасти дәрһәԛа мәрьва тʹәне һьнә тьшт педьһʹәсьн. Бьфькьрьн сәр ве мәсәле: Һәла һе һʹәкиме гәләк баш у щерʹьбанди жи, нькарә дәрһәԛа мәрьве нәхԝәш гәләк тьшт пебьһʹәсә, һәрге тʹәне рʹува ԝи бьньһерʹә. Пешийе әԝ гәрәке рʹьнд гӧһ бьдә ԝи, һәла чь нәхԝәшийед ԝи һәбун, сәва пебьһʹәсә дәрһәԛа һʹале ԝи у симптомед нәхԝәшийа ԝи. Һʹәким дьбәкә жерʹа бежә, кӧ лазьм ә рентген бькә, сәва бьвинә нав дьле ԝи ча нә. Һәрге һʹәким леколине нәкә, ԝе йе нәхԝәшрʹа нәрʹаст дәрмана бьньвисә. Мина ве йәке,  әме жи нькарьбьн бь тʹәмами хушк-бьра фәʹм бькьн, һәрге тʹәне рʹува ԝана бьньһерʹьн. Әм гәрәке бьхәбьтьн, кӧ тедәрхьн әԝана дьлда мәрьвнә ча ньн. Һәмьки әм нькарьн дьла бьвиньн, ләма жи әм тʹӧ щар нькарьн мина Йаһоԝа мәрьва фәʹм бькьн. Ле лазьм ә әм чьԛас дькарьн, чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа. Чь щурʹәйи?

3. Ча сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз, кӧ ве готареда әме шеԝьр кьн, ԝе али мә бькьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа?

³ Йаһоԝа ча нә һьндава хьзмәткʹаред хԝә? Әԝ гӧһ дьдә ԝан, дәрәщед ԝан у чь кӧ сәр ԝан һʹӧкӧм дьбә, һьлдьдә һʹәсаб, у дьлшәԝат ә һьндава ԝан. Ве готареда әме шеԝьр кьн, кӧ Йаһоԝа ча бу һьндава Уньс, Елйас, Һащәре у Лут, у бьфькьрьн кӧ әм ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа һәләԛәтийа тʹәви хушк-бьрада.

4. Чьрʹа әм дәрһәԛа Уньс дькарьн нәбаш бьфькьрьн?

⁴ Биньн бира хԝә сәрһатийа Уньс. Әм дәрһәԛа ԝи нә һәр тьшти заньн, у ләма аликива мәрʹа те кʹьфше, кӧ әԝ мәрьвәки бь итʹбар нибу, у һәла һе жи йәки нәамьн бу. Әԝи жь Йаһоԝа тʹәми станд, ԝәки һәрʹә Нәйноԝайе у дәрһәԛа диԝана Йаһоԝа әʹлам кә. Ле Уньс гӧрʹа Йаһоԝа нәкьр, дәԝсе рʹабу кӧ «жь бәр чʹәʹве Хӧдан бьрʹәвә» (Унс. 1:1-3). Һәрге һун буна, ԝәйе диса мәщал бьда Уньс, ԝәки ԝи шьхӧли бинә сери? Дьбәкә жи на. Ле Йаһоԝа һʹәсаб кьр, кӧ Уньс һежа йә диса мәщале бьстинә (Унс. 3:1, 2).

5. Дәрһәԛа Уньс һун жь гьлийед кӧ Уньс 2:1, 2, 9-да ньвисар ьн, чь педьһʹәсьн?

⁵ Жь дӧайе Уньс те кʹьфше, кӧ әԝ дьлда мәрьвәки ча бу. (Бьхунә Уньс 2:1, 2, 9.) Бешьк, Уньс тʹьме Йаһоԝарʹа дӧа дькьр, ле әв дӧайе ԝи зьке мәʹсида, али мә дькә, ԝәки әм сәр ԝи ӧса нәньһерʹьн ча сәр мәрьвәки тьрсонәк, йе кӧ жь щабдарийа хԝә рʹәви. Гьлийед ԝи әʹйан дькьн, ԝәки әԝ мәрьвәки мьлук у шекьрдар бу, у дьхԝәст гӧрʹа Йаһоԝа бькә. Бәле, Йаһоԝа дина хԝә да дьле ԝи, нә кӧ тʹәне кьре ԝи. Әԝи щаба дӧайе Уньс да у диса жи ԝи һʹәсаб дькьр ча пʹехәмбәре хԝә!

6. Чьрʹа лазьм ә әм рʹьнд гӧһ бьдьнә хушк-бьра?

⁶ Әм гәрәке мьлук у бь сәбьр бьн сәва рʹьнд гӧһ бьдьнә хушк-бьра. Ԝәрә әм се мәʹнийа шеԝьр кьн, кӧ чьрʹа һежа йә әм ве йәке бькьн. Йа пешьн, әме дәрберʹа дәрһәԛа мәрьва хьраб нәфькьрьн. Йа дӧда, әме фәʹм кьн, ԝәки әԝана чь сәр хԝә тʹәхмин дькьн, у тедәрхьн кӧ мәʹнийа гьли у кьред ԝан чь йә. Әԝ йәк ԝе али мә бькә, кӧ һьндава ԝанда дьлшәԝат бьн. Йа сьсийа, әме бькарьбьн али ԝан бькьн,  һәрге ԝана рʹьнд нас кьн. Щара әм бь тʹәмами хԝәха хԝә жи фәʹм накьн, һʹәта кәсәкирʹа дьле хԝә вәнәкьн (Мәтʹлк. 20:5). Рʹуспик жь Асйайе дьбежә: «Әз шашийа хԝә бир накьм кӧ хәбәрданеда әз ча ләз кʹәтьм. Щарәке мьн дәԝса кӧ пешийе гӧһ бьда хушкәке, әз ләз кʹәтьм у мьн жерʹа гот, ԝәки әԝ гәрәке сәр хԝә бьхәбьтә, кӧ сәр щьвате щабед һе баш бьдә. Ле паше әз пеһʹәсийам, ԝәки жерʹа хԝәндьн чәтьн ә у әԝ гәләк дьхәбьтә сәр хԝә, сәва бькарьбә щаба бьдә». Рʹасти жи чьԛас фәрз ә, ԝәки рʹуспи пешийа кӧ кәсәкирʹа ширәте бьдьн, һәр тьшти рʹаст пебьһʹәсьн (Мәтʹлк. 18:13).

7. Һун жь ве йәке кӧ Йаһоԝа һьндава Елйасда ча бу, чь һин дьбьн?

⁷ Һьнә хушк-бьрарʹа чәтьн ә кәсәкирʹа дьле хԝә вәкьн жь бо әʹмьре хԝәйи бәре, әʹдәте мьләте хԝә, йан жи хәйсәте хԝә. Ле әм ча дькарьн ԝана һелан кьн, ԝәки дьле хԝә мәрʹа вәкьн? Бир нәкьн, ԝәки Йаһоԝа тʹәви Елйас ча бу, гава әԝ жь Изабеле дьрʹәвийа. Елйасрʹа гәләк рʹож лазьм бун, ԝәки бь тʹәмами дьле хԝә Баве хԝәйи әʹзманарʹа вәкә. У паши ве йәке Йаһоԝа дьл да Елйас у шьхӧләки фәрз да ԝи (1 Пʹадш. 19:1-18). Чахе хушк-бьра дьле хԝә мәрʹа вәдькьн, ӧса әм дькарьн һе рʹьнд ԝана фәʹм кьн. Ле һьнә хушк-бьрарʹа дьбәкә ԝәʹдә лазьм ә сәва итʹбарийа хԝә мә биньн. Ләма жи һәрге әм сәбьреда чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа, әԝана ԝе ахьрийеда итʹбарийа хԝә мә биньн. У гава әԝана дьле хԝә мәрʹа вәкьн, әм гәрәке рʹьнд гӧһ бьдьнә ԝан.

8. Ль гора Дәстпебун 16:7-13, Йаһоԝа ча али Һащәре кьр?

⁸ Һащәр щарийа Сарайе чахе бу жьна Бьраһим, дәстпекьр тьштед бефәʹмти бькә. Гава әԝ һʹәмлә бу, ида ԛәдьре ханьма хԝә кӧ безӧрʹәт бу, нәдьгьрт. Ортʹа ԝан һәрда ӧса хьраб бьбу, ԝәки Һащәр жь Сарайе рʹәви чу (Дәстп. 16:4-6). Пе ньһерʹандьна мә, дьбәкә Һащәр йәкә ԛӧрʹә у зьмантуж бу, у һежайи щәзайе бу. Ле йәкә Йаһоԝа дәрһәԛа Һащәре ӧса нәдьфькьри. Әԝи мәләке хԝә шандә щәм ԝе, у чахе мәләк әԝ дит, али ԝе кьр ԝәки ньһерʹандьна хԝә рʹаст кә, у паше әԝ кʹәрәм кьр. Бь ве йәке, Һащәре фәʹм кьр, ԝәки Йаһоԝа дина хԝә дьда ԝе у һаш жь дәрәща ԝе һәбу. Әԝ йәк ӧса дьле ԝе гьрт, кӧ әԝе гот: «Тӧ йи Хԝәдейе кӧ мьн дьбини». (Бьхунә Дәстпебун 16:7-13.)

9. Дәрәща Һащәреда Хԝәде чь һьлда һʹәсаб?

⁹ Йаһоԝа дәрәща Һащәреда чь һьлда һʹәсаб? Әԝ һаш жийина ԝейә бәре һәбу у заньбу әԝе бәр чь тәйах дькьр (Мәтʹлк. 15:3). Һащәр хԝәха жь Мьсьре бу, ле малбәта Ибранида дьжит. Дьԛәԝьмә әԝе щара хԝә хәриб тʹәхмин дькьр, у бира нәфәред хԝә у ԝәлате хԝә дькьр. Һьн жи тʹәне әԝ нибу жьна Бьраһим. Рʹаст ә ԝәʹдәки һьнә меред амьн чәнд жьн дьанин, ле сәри серида әԝ йәк ԛьрара Йаһоԝа нибу (Мәт. 19:4-6). Ләма әʹщебмайи нинә, ԝәки пʹьрʹәжьни нав малбәтена һʹәвсуди у нәфьрʹәти пешда дьани. Йаһоԝа чʹәʹве хԝә данәда сәр беԛәдьрийа Һащәре һьндава Сарайе, ле йәкә әԝи һʹале ԝе һьлда һʹәсаб.

10. Әм ча дькарьн хушк-бьра дьһа рʹьнд нас кьн?

¹⁰ Әм жи дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа ве йәкеда, кӧ хушк-бьра фәʹм кьн. Бона ве йәке әм гәрәке ԝана рʹьнд нас кьн. Чаԝа? Пешийа у паши щьвате тʹәви ԝан хәбәр дьн, тʹәвайи хьзмәт кьн, у чахе дькарьн ԝана тʹәглифи мала хԝә кьн, кӧ тʹәвайи нан бьхԝьн. Һәрге һун ӧса бькьн, һуне пебьһʹәсьн, ԝәки әԝ хушк йа кӧ бь тʹәхмина ԝә һәвалһʹьз нинә, бь рʹасти шәрмокә йә, йан жи әԝ бьра кӧ һун дьфькьрин пәй пʹәра дькʹәвә, бь рʹасти меванһʹьз у мәрʹд ә, йан жи әԝ хушк йа кӧ  тʹәви зарʹед хԝә дәрәнг те щьвате, малда нәфәр мьԛабьли ԝе нә (Аԛуб 4:12). Һәмьки әм гәрәке фәсал бьн, ԝәки «тʹәви шьхӧле хәлԛе» нәбьн (1 Тимтʹ. 5:13). Ле йәкә ԝе баш бә әм хушк-бьра рʹьнд нас кьн у һаш жь дәрәщед ԝан һәбьн, йед кӧ сәр хәйсәте ԝан һʹӧкӧм бунә. Ӧса әме дьһа рʹьнд ԝана фәʹм бькьн.

11. Чьрʹа фәрз ә рʹуспи хушк-бьра рʹьнд нас кьн?

¹¹ Илаһи рʹуспи гәрәке хушк-бьра рʹьнд нас кьн, бона кʹижана әԝана щабдар ьн у хәм дькьн. Дина хԝә бьдьн мәсәла бьраки мә Артур, йе кӧ бәрпьрсийаре мьһале бу. Әԝ тʹәви рʹуспики чу тʹәсәлийа хушкәке бькә, йа кӧ дьһатә кʹьфше ԝәки шәрмокә бу у һәвалһʹьз нибу. Артур гьли дькә: «Әм һьнге пеһʹәсийан кӧ чахе әԝе мер кьр, ԝәʹдә шунда мере ԝе мьр, у әԝе нава чәтьнайада дӧ ԛизед хԝә ӧса мәзьн кьр, кӧ бунә хьзмәткʹаред Йаһоԝа. Һьн жи әԝ чʹәʹвада ида бәләнгаз дьбу, у депресийа ԝе һәбу. Ле чь жи һәбу, һʹьзкьрьна ве хушке һьндава Йаһоԝа у баԝәрийа ԝе ԛәԝи мабу. Мә фәʹм кьр кӧ мәсәла ве хушке гәләк тьшт мә һин дькә» (Фили. 2:3). Әԝ бәрпьрсийаре мьһале чʹәʹв дьда Йаһоԝа, йе кӧ хьзмәткʹаред хԝәйи амьн рʹьнд нас дькә у зәлулийа ԝан жи занә (Дәркʹ. 3:7). Бәле, һәрге рʹуспи хушк-бьра рʹьнд нас бькьн, әԝана ԝе дьһа баш бькарьбьн али ԝан бькьн.

12. Хушкәкерʹа чь бу дәрс, чахе хушкәкә жь щьвата хԝә незик нас кьр?

¹² Гава щьватеда кәсәк ԝә әʹщьз дькә, ԝи һе рʹьнд нас бькьн, чьмки ӧса ԝәрʹа ԝе дьһа һеса бә ԝи фәʹм кьн у һьндава ԝида шәԝат бьн. Дина хԝә бьдьнә мәсәла хушкәкә мә жь Асйайе. Әԝ дьбежә: «Мьн тʹьре хушкәк жь щьвата мьн бемәʹрифәт ә, чьмки әԝе бь дәнге бьльнд хәбәр дьда. Ле чахе әз тʹәви ԝе чум хьзмәтийе, әз пеһʹәсийам, ԝәки әԝе базареда али де-баве хԝә дькьр мәʹси дьфьрот. У әԝе бь дәнге бьльнд хәбәр дьда, сәва дина бькʹьрчийа бькʹьшинә. Һьнге мьн хԝәрʹа дәрс һьлда, кӧ сәва хушк-бьра рʹьнд фәʹм кьм, гәрәке ԝана незик нас кьм». Рʹаст ә бона ве йәке ԝәʹдә лазьм ә, ле һәрге һун ширәта Кʹьтеба Пироз биньн сери, кӧ дьле хԝә фьрә кьн, һуне чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа, йе кӧ «һʹәму мәрьва» һʹьз дькә (1 Тимтʹ. 2:3, 4; 2 Корн. 6:11-13).

13. Ль гора Дәстпебун 19:15, 16, мәләка чь кьрьн чахе Лут ньгед хԝә пашда давит, у чьрʹа ԝана ӧса кьр?

¹³ Дәрәща гьранда Лут гәрәке тʹәмийа Йаһоԝа зу бьанийа сери, ле әԝи дәрәнги  дьхьст. Дӧ мәләк һатьн щәм Лут у жерʹа готьн, ԝәки малбәта хԝә жь Содоме дәрхә. Ле чьрʹа? Ԝана гот: «Әме ви щийи ԝеран кьн» (Дәстп. 19:12, 13). Сьбәһтьре Лут нәфәред хԝәва һәла һе малда бун, ләма жи мәләка диса жерʹа готьн, кӧ жь ԝи шәһәри зу дәркʹәвә. Ле Лут диса жи «ньгед хԝә пашда давит». Әм дьбәкә Лут нәһәԛ кьн, у ԝи ча йәки бетʹалаш һʹәсаб кьн, у бьфькьрьн кӧ әԝ гӧрʹа Хԝәдеда нибу. Ле Йаһоԝа тʹәрька Лут нәда. «Бь рʹәʹма Хӧдан» мәләка дәсте Лут у нәфәред ԝи гьртьн, у әԝана жь шәһәр дәрхьстьн. (Бьхунә Дәстпебун 19:15, 16.)

14. Чьрʹа Йаһоԝа һьндава Лут рʹәʹм бу?

¹⁴ Мәʹни һәбун кӧ чьрʹа Йаһоԝа рʹәʹма хԝә һьндава Лут да кʹьфше. Дьԛәԝьмә Лут жь щьмәʹта ԝи шәһәри дьтьрсийа, ләма әԝ зу жь мала хԝә дәрнәдькʹәт. Ле диса хоф һәбун. Дьԛәԝьмә Лут бьһистьбу, ԝәки дәшта незики ԝи щийи, чʹәʹлед ԛире һәбун, чьмки дӧ пʹадша кʹәтьбун нав ԛире (Дәстп. 14:8-12). Ча малхе мале у бав, Лут бона нәфәред хԝә жи бәрхԝә дькʹәт. Хенщи ве йәке, Лут йәки дәԝләти бу, у ләма дьԛәԝьмә Содомеда мала ԝи гәләк баш бу (Дәстп. 13:5, 6). Һәмьки әԝ мәʹни Лут һәԛ дәрнахьн, кӧ әԝи гӧрʹа Йаһоԝа нәкьр. Рʹаст ә Лут шаши кьр, ле йәкә Йаһоԝа ԝи һʹәсаб кьр мәрьвәки «рʹаст» (2 Пәт. 2:7, 8).

15. Дәԝса кӧ хушк-бьра сущдар кьн, әм гәрәке чь бькьн?

¹⁵ Дәԝса һьндава хушк-бьрада газьна бькьн, һе баш ә әм һәр тьшти бькьн, сәва ԝана фәʹм кьн. Вероника, хушкәкә мә жь Әԝропайе, сәр хԝә хәбьти ԝәки һәма ӧса бькә. Әԝ гьли дькә: «Хушкәк һәр гав мәʹдәкьри бу. Әԝе ӧса жи хԝә жь мәрьва башԛә дькьр. Щара әз дьтьрсийам незики ԝе бьм. Ле мьн хԝәрʹа гот: ‘Һәрге әз дәԝса ԝе бума, мьне бьхԝәста һәваләкә мьн һәбуйа. Ләма мьн сафи кьр, ԝәки жерʹа хәбәр дьм у бьпьрсьм кӧ әԝ ча нә. У әԝе дәстпекьр дьле хԝә мьнрʹа вәкә! Ньһа әз ле һе рʹьнд фәʹм дькьм».

16. Чьрʹа әм гәрәке Йаһоԝарʹа дӧа бькьн, ԝәки мәрьва фәʹм бькьн?

¹⁶ Тʹәне кәсәк дькарә мә бь тʹәмами фәʹм кә, әԝ һәйә Йаһоԝа (Мәтʹлк. 15:11).  Жь Йаһоԝа бьхԝазьн, кӧ али ԝә бькә нав мәрьвада ве йәке бьвиньн, чь кӧ әԝ дьвинә, у фәʹм бькьн кӧ ча һьндава ԝанда дьлшәԝат бьн. Дӧа али хушкәкә мә Анжелайе кьр, кӧ дьһа дьлшәԝат бә. Хушкәкә жь щьвата ԝе бьбу йәкә ӧса, кӧ чәтьн бу жерʹа зьман бьвиньн. Анжела гьли дькә: «Һьндьк мабу әз бькʹәтама тʹәльке, кӧ әԝ хушк сущдар кьра у хԝә жь ԝе дур хьста. Ле мьн жь Йаһоԝа һиви кьр, ԝәки али мьн бькә, әз ве хушке фәʹм кьм». Гәло Йаһоԝа щаба дӧайе ԝе да? Анжела гьли дькә: «Әм тʹәвайи чун хьзмәтийе, у паше мә чәнд сьһʹәта һәврʹа хәбәр да. Мьн бь дьл у щан гӧһ да ԝе. Паши ве йәке, мьн әԝ гәләк һʹьз кьр, у мьн хԝәрʹа нет дани, ԝәки али ԝе бькьм».

17. Әм гәрәке хԝәрʹа чь нете дайньн?

¹⁷ Һун нькарьн бьжберьн, кӧ кʹижан хушк йан бьра һежа йә, кӧ һун һьндава ԝида дьлшәԝат бьн. Һәр кәс жь ԝана мина Уньс, Елйас, Һащәр у Лут, рʹасти проблема тен. Щара хԝәха дьбьнә сәбәбе проблемед хԝә. У бь рʹасти әм гьшк жи щара хԝәха хԝә дькьнә нава проблема. Ԝе билани бә, кӧ жь Йаһоԝа һиви кьн, ԝәки али мә бькә, сәва әм һьндава һәвда шәԝат бьн у һәв фәʹм кьн (1 Пәт. 3:8). Чахе әм гӧрʹа Йаһоԝа дькьн, әм тʹьфаԛийе дькьнә нава малбәта хԝәйә һʹәмдьнйайе, кӧ мәхсус ә у жь щурʹә-щурʹә мәрьва йә. Ләма ԝәрә әм хԝәрʹа нете дайньн, кӧ гӧһ бьдьнә хушк-бьра, ԝана һе рʹьнд нас кьн у һьндава ԝанда дьлшәԝат бьн.