1. Де-бав чьда дьхԝазьн баԝәр бьн пешийа кӧ зарʹед ԝан бенә ньхӧмандьне?

ХУШКӘКӘ мә бь наве Блосом Брант дәрһәԛа сафикьрьна хԝә кӧ бе ньхӧмандьне гьли кьр: «Мьн бь мәһа, де-баве хԝәрʹа дьгот ԝәки әз дьхԝазьм бемә ньхӧмандьне, у гәләк щар ԝана тʹәви мьн дәрһәԛа ԝе йәке хәбәр дьдан. Ԝана дьхԝәст баԝәр буна кӧ әз рʹьнд фәʹм дькьм ԝәки әԝ сафикьрьн гәләк фәрз ә. Сала 1934-да, 31 Кануна Пешьн бона мьн бу рʹожәкә мәхсус, чьмки әз һатьмә ньхӧмандьне». Иро жи де-бавед кӧ Мәсиһи нә, дьхԝазьн али зарʹед хԝә бькьн, ԝәки әԝана сафикьрьнед билани бькьн. Ле һәрге бе мәʹнийа фәрз ньхӧмандьне дәрәнги хьн, әԝ йәк ԝе хьраб һʹӧкӧм бә сәр рʹӧһʹанийа зарʹа (Аԛуб 4:17). Ле йәкә де-бав дьхԝазьн ԝәки зарʹа ԝан пешийа ньхӧмандьне бь рʹасти һазьр бә сәва борщдарийа Мәсиһити һьлдә сәр хԝә.

2. а) Һьнә бәрпьрсийаред мьһале дина хԝә данә сәр чь? б) Ве готареда әме дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

² Һьнә бәрпьрсийаред мьһале дина хԝә дан ԝәки гәләк  щаһьл, йед кӧ рʹастийеда мәзьн бунә, ньхӧманди ниньн. Гәләк жь ԝан щаһьла тенә сәр щьвата, хьзмәт дькьн, у хԝә һʹәсаб дькьн ча Шәʹдед Йаһоԝа. Ле йәкә һәнә мәʹни кӧ әԝана хԝә дьгьрьн кӧ хԝә тʹәсмили Йаһоԝа бькьн у бенә ньхӧмандьне. Ле гәло әԝ чь мәʹни нә? Щара де-бав хԝәха ԝана дәрәнги дьхьн. Ве готареда әме чар мәʹнийа шеԝьр кьн, кʹижан кӧ рʹе де-бава дьгьрьн ԝәки али зарʹед хԝә бькьн бенә ньхӧмандьне.

3. Де-баве Блосом дәрһәԛа чь бәрхԝә дькʹәтьн?

³ Де-баве Блосом бәʹса кʹижана мә абзаса пешьнда кьр, бәрхԝә дькʹәтьн чьмки дьфькьрин, кӧ дьбәкә ԛиза ԝан һе рʹьнд фәʹм накә, ԝәки ньхӧмандьн гавәкә гәләк фәрз ә. Ле гәло ча де-бав дькарьн бьзаньбьн ԝәки зарʹ һазьр ә хԝә тʹәсмили Хԝәде кә?

4. Чаԝа тʹәмийа Иса кӧ Мәтта 28:19, 20-да ньвисар ә, али де-бава дькә ԝәки зарʹед хԝә һин кьн?

⁴ Бьхунә Мәтта 28:19, 20. Чаԝа мә готара дьнда дит, Кʹьтеба Пирозда найе готьне, ԝәки мәрьв гәрәке чәнд сали бә сәва бе ньхӧмандьне. Ле ԝе баш бә ԝәки де-бав кʹур бьфькьрьн кӧ чь те һʹәсабе бьбьнә шагьрт. Хәбәра Йунани кӧ те ԝәлгәрʹандьне «бькьн шагьрт» кʹижан кӧ Мәтта 28:19-да те готьне, фькьрәкә ӧса дьдә кʹьфше ча кәсәки һин кьн бь ве нете сәва әԝ бьбә шагьрт. Шагьрт әԝ ә, йе кӧ һин дьбә у фәʹм дькә һинкьрьнед Иса, у сафи дькә ԝан тьшта бинә сери. Демәк, нета һʹәму де-бава гәрәке әԝ бә кӧ зарʹед хԝә жь зарʹотийе һин кьн бь ве нете кӧ бьбьнә шагьртед Иса. Рʹаст ә зарʹа вьрʹни нькарә бе ньхӧмандьне, ле Кʹьтеба Пироз дьдә кʹьфше ԝәки һәла һе зарʹа бьчʹук жи дькарә рʹастийед Кʹьтеба Пироз фәʹм кә у һʹьз кә.

5, 6. а) Сәрһатийа Тимотʹейо дәрһәԛа ньхӧмандьне чь мә һин дькә? б) Де-баве сәрԝахт ча дькарьн аликʹарийе бьдьнә зарʹед хԝә?

⁵ Тимотʹейо һәла һе щаһьлтийеда рʹасти ԛәбул кьр у сафи кьр кӧ Хԝәдерʹа хьзмәт кә. Паԝлосе шанди гот, кӧ Тимотʹейо рʹастийа Хәбәра Хԝәде бьчʹуктайеда пеһʹәсийайә. Рʹаст ә баве Тимотʹейо нәбаԝәр бу, ле дийа ԝи у пирька ԝи али ԝи кьрьн, ԝәки әԝ Хәбәра Хԝәде һʹьз кә. Ӧса баԝәрийа ԝи ԛәԝи бу (2 Тимтʹ. 1:5; 3:14, 15). Чахе әԝ бу ԝәкә 20 сали, әԝи ида щьватеда щабдарийед мәхсус дьстанд (Кʹар. Шанд. 16:1-3).

⁶ Һәр зарʹәк щурʹәки йә, демәк һʹәмушк нә мина һәв дьгьһижьн. Һьнә зарʹ зу рʹастийе фәʹм дькьн, сафикьрьнед аԛьлайи дькьн у дьхԝазьн бенә ньхӧмандьне. Һьнәк жи һʹәта кӧ һьнәки мәзьн нәбьн һазьр ниньн бенә ньхӧмандьне. Ләма жи де-бавед сәрԝахт тʹӧ щар зоре зарʹед хԝә накьн, кӧ бенә ньхӧмандьне. Ле әԝана алийе рʹӧһʹанида аликʹарийе дьдьнә зарʹед хԝә, ԝәки зарʹ хԝәха пешда һәрʹьн. Де-бав гәләк ша дьбьн чахе зарʹед ԝан һьлдьдьнә һʹәсаб гьлийе жь Мәтʹәлок 27:11. (Бьхунә.) Йәкә, де-бав гәрәке бир нәкьн кӧ нета ԝан әԝ ә, ԝәки али зарʹед хԝә бькьн, кӧ әԝана бьбьнә шагьрт. Ләма жи де-бав гәрәке пьрсәкә ӧса бьдьнә хԝә: «Гәло занәбуна зарʹа мьн һаԛас һәйә, ԝәки әԝ хԝә тʹәсмили Хԝәде кә у бе ньхӧмандьне?».

7. Гәло әʹсәйи йә мәрьве кӧ дьхԝазә бе ньхӧмандьне, Кʹьтеба Пироз бь тʹәмами бьзаньбә? Шьровәкьн.

⁷ Чахе де-бав зарʹед хԝә рʹастийе һин дькьн, әԝана дьхԝазьн зарʹед ԝан  дәрһәԛа рʹастийе рʹьнд бьзаньбьн. Чьрʹа? Чьмки әԝ занәбун ԝе али зарʹа бькә ԝәки хԝә тʹәсмили Хԝәде кьн. Ле сәва кӧ мәрьв хԝә тʹәсмили Хԝәде кә у бе ньхӧмандьне, әʹсәйи нинә әԝ һәр тьшти һур бь һур бьзаньбә. Йәкә паши ньхӧмандьне жи һʹәму шагьрт гәрәке занәбуна хԝә зедә кьн. (Бьхунә Колоси 1:9, 10.) Ле гәло чьԛас занәбуна мәрьв гәрәке һәбә сәва бе ньхӧмандьне?

8, 9. Әм чь дәрсе дькарьн һин бьн жь сәрһатийа дәрһәԛа Паԝлос у сәрԝере кәле?

⁸ Сәрһатийа малбәтәкә ԛьрʹна йәке, дькарә иро али де-бава бькә (Кʹар. Шанд. 16:25-33). Паԝлос ԝәʹде рʹеԝитийа хԝәйә дӧда, незики сала 50 Д.М., тʹәсәлийа Филипйайе кьр. Чахе әԝ ԝедәре бу, тʹәви Силас һатә гьртьне у кʹәтә кәле. Шәв, ньшкева әʹрд ԛайим һәжийа у һʹәму дәрен кәле вәбун. Сәрԝере кәле тьрсийа кӧ гьрти ԝе бьрʹәвьн у дьхԝәст хԝә бькӧшта, ле Паԝлос ԝи да сәкьнандьне. Паше Паԝлос тʹәви Силас дәрһәԛа Иса шәʹдәти да ԝи у малбәта ԝи. Әԝе малбәте рʹастийа кӧ пеһʹәсийан ԛәбул кьрьн у ԛимәт кьрьн. Бь ԝе йәке әԝана һелан бун у перʹа-перʹа һатьнә ньхӧмандьне. Гәло әм жь ве сәрһатийе чь һин дьбьн?

⁹ Әԝ сәрԝере кәле дьԛәԝьмә бәре әскәре Рʹоме бу. Әԝи Хәбәра Хԝәде ньзаньбу. Ләма жи сәва кӧ әԝ бьбуйа Мәсиһи, әԝи гәрәке рʹастийед сәрәкә бьзаньбуйа, фәʹм кьра кӧ чь те һʹәсабе бьбә хьзмәткʹаре Хԝәде у бьхԝаста һинкьрьнед Иса пек бинә. Ԝәʹдәки кьнда, әԝ рʹастийед сәрәкә пеһʹәсийа у һʹьз кьр, ләма жи әԝи хԝәст бе ньхӧмандьне. Бешьк дькарьн бежьн, ԝәки паши ньхӧмандьне жи әԝи бәрдәԝам кьр занәбуна хԝә зедә кә. Де-бавно, ле һун чь гәрәке бькьн чахе зарʹа ԝә дьбежә кӧ әԝ дьхԝазә бе ньхӧмандьне, чьмки Йаһоԝа һʹьз дькә у дьхԝазә гӧрʹа ԝи бькә? Һун дькарьн жерʹа бежьн, ԝәки незики рʹуспийед щьвате бә, сәва әԝана бьньһерʹьн һәла әԝ һазьр ә бе ньхӧмандьне йан на. * Чаԝа һʹәму Мәсиһийед ньхӧманди, әԝ жи ԝе бәрдәԝам кә тʹәмамийа әʹмьре хԝәда, дьԛәԝьмә һʹәта-һʹәтайе жи, дәрһәԛа Йаһоԝа һе зедә пебьһʹәсә (Рʹом. 11:33, 34).

10, 11. а) Һьнә де-бав дәрһәԛа чь дьфькьрьн? б) Де-бав пешийе дәрһәԛа чь гәрәке бьфькьрьн?

¹⁰ Һьнә де-бав дьфькьрьн ԝәки һе баш ә зарʹа ԝан пешийе хԝәндьна бьльнд бьстинә у хәбатәкә баш хԝәрʹа бьвинә, паше бе ньхӧмандьне. Рʹаст ә бь ве йәке де-бав зарʹа хԝәрʹа хьрабийе нахԝазьн, ле һәрге зарʹ пешийе әԝан нета дайнә пешийа хԝә, гәло бь рʹастийе ԝе пешдачуйи у бәхтәԝар бә? Ԝе баш бә де-бав пьрсед ӧса бьдьнә хԝә: Гәло әԝ йәк ль гора Хәбәра Хԝәде йә? Гәло Йаһоԝа ча дьхԝазә әм әʹмьре хԝә дәрбаз кьн? (Бьхунә Ԝаиз 12:1.)

¹¹ Гәләк фәрз ә бир нәкьн ԝәки әв дьнйа у тьштед ве дьнйайе, мьԛабьли ԛьрар у ньһерʹандьна Йаһоԝа нә (Аԛуб 4:7, 8; 1 Йуһʹн. 2:15-17; 5:19). Чахе һәләԛәтийа зарʹе тʹәви Йаһоԝа незик ә, әԝ йәк дькарә ԝи жь Шәйтʹан у дьнйа ԝи, у ӧса жи жь ньһерʹандьна ве дьнйа хьраб хԝәй кә. Һәрге де-бав  хԝәндьна бьльнд у хәбате датиньн сәр щийе пешьн, зарʹ дькарә бьфькьрә ԝәки әԝ тьшт жь һәләԛәтийа тʹәви Йаһоԝа фәрзтьр ьн. Әԝ йәк гәләк хоф ә. Де-бавед кӧ зарʹед хԝә һʹьз дькьн, ԝе тʹӧ щар нәхԝазьн ԝәки зарʹед ԝан ве дьнйайеда пешдачуйи бьн. Бь рʹастийе бәхтәԝари у пешдачуйина рʹаст тʹәне һьнге йә, чахе Йаһоԝа йә сәр щийе пешьн әʹмьре мәда. (Бьхунә Зәбур 1:2, 3.)

12. Чьрʹа һьнә де-бав дьхԝазьн зарʹа ԝан ньхӧмандьне паш хә?

¹² Хушкәкә мә гьли кьр кӧ чьрʹа әԝе нәдьхԝәст ԛиза ԝе бе ньхӧмандьне. Әԝе гот: «Әз шәрм дькьм бежьм, ле мәʹнийа сәрәкә әԝ бу кӧ әз дьтьрсийам әԝ гӧнә бькә у жь щьвате бе дәрхьстьне». Һьнә де-бав мина ве хушке дьфькьрьн, ԝәки һе баш ә ньхӧмандьна зарʹа ԝан паш кʹәвә һʹәта әԝ мәзьн бә, ԝәки бефәʹмтийа нәкә (Дәстп. 8:21; Мәтʹлк. 22:15). Әԝана дьбәкә ӧса дьфькьрьн: «Һʹәта кӧ зарʹа мьн нәньхӧманди йә, әԝ ԝе жь щьвате нәйе дәрхьстне». Ле гәло чьрʹа ньһерʹандьна ӧса нәрʹаст ә? (Аԛуб 1:22).

13. Һәрге кәсәк ньхӧмандьна хԝә паш дьхә, гәло әв те һʹәсабе ԝәки әԝ бәр Йаһоԝа щабдар нинә? Шьровәкьн.

¹³ Фәʹмдари йә ԝәки де-бавед кӧ Мәсиһи нә, нахԝазьн зарʹа ԝан бе ньхӧмандьне һʹәта әԝ епʹещә гьһишти нибә сәва хԝә тʹәсмили Хԝәде кә. Ле нә рʹаст ә бьфькьрьн кӧ зарʹа нәньхӧманди бона кьред хԝә бәр Йаһоԝа щабдар нинә. Чьрʹа? Чьмки әԝ йәк ньхӧмандьнева гьредайи нинә. Чахе зарʹ занә кӧ бәр чʹәʹве Йаһоԝа чь рʹаст ә у чь хьраб ә, әԝ ида бәр Хԝәде щабдар ә. (Бьхунә Аԛуб 4:17.) Ләма жи дәԝса рʹе зарʹа бьгьрьн кӧ бенә ньхӧмандьне, де-бавед сәрԝахт ԝе һәр тьшти бькьн сәва мәсәла баш бьн бона зарʹед хԝә. Әԝана зарʹа хԝә һе жь зарʹотийеда һин дькьн кӧ Йаһоԝа һʹьз бькьн у принсипед ԝи биньн сери (Луԛа 6:40). Һʹьзкьрьна зарʹа һьндава Йаһоԝа ԝе ԝана хԝәй кә, ԝәки гӧнә нәкьн у хԝә ль рʹийа Йаһоԝа бьгьрьн (Иша. 35:8).

14. Рʹуспи ча дькарьн аликʹарийе бьдьнә де-бава, йед кӧ дьхԝазьн зарʹед ԝан бенә ньхӧмандьне?

¹⁴ Рʹуспи дькарьн аликʹарийе бьдьнә ԝан де-бава, йед кӧ пьштгьрийа зарʹед хԝә дькьн, ԝәки нетед рʹӧһʹани дайньн пешийа хԝә. Хушкәкә мә йа кӧ 70 сала зедәтьр ча пешәнг хьзмәт дькьр, дәрһәԛа хәбәрдана хԝә тʹәви Чарлз Т. Рассел гьли кьрийә, чахе әԝ шәш сали бу. Әԝе гот: «Әԝи 15 дәԛә тʹәви мьн хәбәр дьда дәрһәԛа нетед мьнә рʹӧһʹани». Әԝ хәбәрдан гәләк сәр ԝе һʹӧкӧм бу. Бәле, гьлийед баш у дьлдайин дькарә гәләк ԝәхт бира мәрьвада бьминә (Мәтʹлк. 25:11). Щьватеда рʹуспи дькарьн де-бава у зарʹед ԝан тʹәглиф кьн, ԝәки Ода Щьватеда һәвкʹарийе бькьн. Бәʹса хәбәре, шьхӧл бьдьнә ԝан зарʹа йан жи щаһьла анәгори сал у фәрәсәтед ԝан.

15. Чь щурʹәйи хушк-бьред щьвате дькарьн аликʹарийе бьдьнә щаһьла?

¹⁵ Хушк-бьред щьватеда жи дькарьн аликʹарийе бьдьнә щаһьла. Әԝана дькарьн дина хԝә бьдьне кӧ ча щаһьл рʹӧһʹанида пешда дьчьн. Бәʹса хәбәре, чахе зарʹ сәр щьвате щаба хԝә рʹьнд дьдьн, йан жи щьватеда пе дәрсе дәрдькʹәвьн, йан жи дьбәкә мәкʹтәбеда шәʹдәтийе дьдьн, йан жи щерʹьбандьнеда  амьн дьминьн, хԝә нәгьрьн у пʹайе ԝан бьдьн. Ԝе керһати бә кӧ әм нете хԝәрʹа дайньн, ԝәки пешийа йан жи паши щьвате тʹәви щаһьла хәбәр дьн. Ԝи щурʹәйи әԝана ԝе тʹәхмин кьн ԝәки пʹара «щьвата мәзьн» ьн, демәк тʹәшкиләта Хԝәде (Зәб. 35:18).

16, 17. а) Чаԝа ньхӧмандьн әʹмьрва гьредайи йә? б) Һʹәму де-бав кӧ Мәсиһи нә, дьхԝазьн чь шабуне бьстиньн? (Бьньһерʹә шькле әʹԝльн.)

¹⁶ Зарʹед хԝә «бь ширәт у һинкьрьна Хӧдан» мәзьн кьн, әԝ ԛәдьрәки мәзьн ә бона де-бава (Әфәс. 6:4; Зәб. 127:3). Исраела бәреда, чахе зарʹ дьһатьнә буйине, әԝана ида тʹәсмилкьрийе Йаһоԝа бун. Ле иро ӧса нинә. Хенщи ве йәке, һʹьзкьрьна де-бава һьндава Хԝәде у рʹастийе, дәрбази зарʹа набә. Жь рʹожа буйина зарʹе, нета де-бава гәрәке әԝ бә, кӧ зарʹед ԝан ахьрийеда бьбьнә шагьрт, демәк, хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьн у бенә ньхӧмандьне. Ле чь дькарә жь ве йәке фәрзтьр бә? Тʹәсмилбуйин, ньхӧмандьн, у хьзмәткьрьн Хԝәдерʹа, мәщала дьдә зарʹе, ԝәки ԝәʹде тәнгасийа мәзьн хьлаз бә (Мәт. 24:13).

¹⁷ Чахе Блосом Брант сафи кьр кӧ әԝ дьхԝазә бе ньхӧмандьне, де-баве ԝейә хԝәдехоф, дьхԝәстьн баԝәр буна, ԝәки әԝ бь рʹастийе һазьр ә гавәкә ӧса фәрз бавежә. Чахе ԝана дит кӧ әԝ ида һазьр ә бона ве гаве, ԝана пьштгьрийа сафикьрьна ԝе кьрьн. Еваре пешийа рʹожа ньхӧмандьне, баве ԝе тьштәки ӧса кьр кӧ гәләк ԝәхт бира ԝеда ма. Блосом гьли кьр: «Әԝи гот ԝәки әм сәр чока рʹунен, у дәстпекьр дӧа кә. Әԝи дӧада Йаһоԝарʹа гот, ԝәки әԝ гәләк бәхтәԝар ә кӧ ԛиза ԝийә бьчʹук сафи кьр әʹмьре хԝә тʹәсмили Ԝи кә». Паши ве йәке 60 сали зедәтьр дәрбаз бу у Блосом гьлийед ӧса гот: «Әз дьхԝазьм бежьм, ԝәки чьԛас сал жи дәрбаз бьн, әзе тʹӧ щар бир нәкьм әве еваре!». Де-бавно, бьра зарʹед ԝә жи хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьн у бенә ньхӧмандьне, у һун жи ԝанрʹа ша бьн.