1, 2. а) Иро гәләк жь мә рʹасти кʹижан проблема тен, у ча әw йәк сәр мә һʹöкöм дьбә? б) Ишайа 41:10, 13 ча мә дьлгәрм дькә?

ХУШКӘК кö пешәнга һәртʹьм ә у жьна рʹуспи йә, дьбежә: «Рʹаст ә әз тʹьме нав шьхöлед рʹöһʹанида ньм, ле йәкә әз бь сала дьчәрчьрьм жь бо хәмгинийед хwә. Әw йәк хәwа мьн дьтʹәqьсинә, һʹöкöм дьбә сәр сьһʹәт-qәwата мьн у сәр һәләqәтийа мьн тʹәви мәрьва. Щара, әз öса сьст дьбьм, wәки qә тьштәки жи нахwазьм бькьм у те бежи әз дькʹәвьмә гәли».

² Һун дькарьн һәстед ве хушке фәʹм кьн? Йазьх, жийина дьнйа Шәйтʹанда нәһеса йә, чьмки гәләк чәтьнайи һәнә, кʹижан кö дьбьн мәʹнийа хәмгинийе. У жь бо хәмгинийе мәрьв дькарә дьлтәнг у сьст бә у рʹöһʹанида пешда нәчә. Әw йәк мина ләнгәре йә, кʹижан кö гәмийева гьредайийә, у наһелә wәки гәми пешда һәрʹә (Мәтʹлк. 12:25). Ле бона wә чь дькарә бьбә мәʹни, кö һун щара сьст бьн? Дьбәкә wә мәрьве хwәйи незик öнда кьрийә, йан нәхwәшийа wәйә гьран һәйә, йан wәрʹа чәтьн ә малбәта хwә хwәй кьн жь бо проблемед економики, йан жи дьбәкә һьнә мәрьв мьqабьли wә дәртен. Чахе һун стресе дьстиньн, әв щара дькарә qәwате жь wә бьстинә у wә сьст кә, у дьбәкә һун шабуна хwә жи öнда кьн. Ле һун гәрәке сәд сәләфи баwәр бьн, wәки Хwәде тʹьме һазьр ә дәсте хwә дьрежи wә кә у али wә бькә. (Бьхунә Ишайа 41:10, 13.)

3, 4. а) Кʹьтеба Пирозда ча те хәбьтандьне хәбәра «дәст»? б) Чь дькарә бьбә мәʹни кö дәстед мә сьст бьн?

³ Кʹьтеба Пироз гәләк щар әндәмед бәдәне дьдә хәбате  бь нета симболики, чахе шьровәдькә щурʹә-щурʹә дәрәща йан шьхöла. Мәсәлә, хәбәра дәст, Кʹьтеба Пирозда бь сәда щара те хәбьтандьне. Дәсте кәсәки qәwи кьн, те һʹәсабе кö wи бьшьдиньн, хwәй кьн, у qәwате бьдьне, сәва әw тьштәки бькә (1 Сам. 23:16; Әзр. 1:6). Демәк, әw мәрьв шабуне хwәй кә у сәр ахьрийе позитив бьньһерʹә.

⁴ Чахе Кʹьтеба Пирозда те готьне кö дәсте кәсәки сьст бу, щара бь wан гьлийа те шьровәкьрьне һʹале wи кәси, мәсәлә чахе әw кәс дьлтәнг ә, дьлшкәсти йә, йан баwәрийа wи сәр тʹö тьшти тʹöнә (2 Дир. 15:7; Ибрн. 12:12). У һьнге мәрьв ида дькарә бәрхwә кʹәвә у сьст бә. Һәрге һун рʹасти wан дәрәща тен, кʹижан кö wә дькьнә стресе, йан жи сьст дькьн физикида, емосйалида, йан һәла һе жи рʹöһʹанида, һун жь кʹидәре дькарьн qәwате у мерхасийе бьстиньн? Һун ча дькарьн qәwи бьминьн, сәбьр кьн у шабуна хwә öнда нәкьн?

5. а) Чахе тәʹли-тәнгаси пешда тен, әм чь дькарьн бькьн, у чь гәрәке тʹьме биньн бира хwә? б) Ве тʹемайеда әме дәрһәqа чь шеwьр кьн?

⁵ Бьхунә Сефанйа 3:16, 17. Wәʹде тәнгасийа әм гәрәке нәтьрсьн у дьлтәнг нәбьн, демәк нәһельн wәки дәстед мә сьст бьн. Әм гәрәке öса бькьн чаwа Йaһоwа Баве мә мәрʹа дьбежә, демәк «һʹәму хәмед хwә бавежнә сәр wи» (1 Пәт. 5:7). Йaһоwа готә Исраелийа, wәки дәсте wийи һьмзор «кьн нәбуйә, кö нькарьбә хьлаз бькә» хьзмәткʹаред хwәйи амьн. Бәле, әв гьли сәва мә йә жи (Иша. 59:1). Ве тʹемайеда әме шеwьр кьн се мәсәлед жь Кʹьтеба Пироз, кʹижан кö дьдьнә кʹьфше wәки wәʹде чәтьнайед гьранда, Йaһоwа дьхwазә у дькарә щьмәʹта хwә qәwи кә, сәва әwана qьрара wи биньн сери. Әw мәсәлә дькарьн wә qәwи кьн у бьшьдиньн.

6, 7. Чь дәрсәкә мәзьн әм дькарьн һин бьн жь сәркʹәтьна Исраелийа һьмбәри Амалекийа?

⁶ Паши ве йәке чахе Исраели жь дилтийа Мьсьре аза бун, Амалеки мьqабьли Исраелийа дәркʹәтьн. Йешу кö мерхас бу, бь рʹебәрийа Муса сәрwерти сәр Исраелийа дькьр wи шәрʹида. Wи wәʹдәйи, Муса тʹәви Һарун у Һур һьлкʹьшийа сәр бьльндщики, сәва кö әwи шәрʹи бьвиньн. Ле гәло әwана чьрʹа чунә wедәре? Тьрсийан ләма? На!

⁷ Муса заньбу кö әw чь гәрәке бькә, wәки Исраели wи шәрʹида сәркʹәвьн. Муса дәсте хwә у шьвдара Хwәдайе рʹаст, бәрбь әʹзман бьльнд кьр. Чахе дәсте wи һьлкʹьшанди бун, Йaһоwа qәwат дьда Исраелийа сәва әwана һьмбәри Амалекийа сәркʹәвьн. Ле чахе дәстед Муса дьwәстийан у бәржер дьбун, Амалеки сәрдькʹәтьн. Гава Һарун у Һур әw йәк дитьн, дәрберʹа «кәвьрәк һьлдан данинә бьн [Муса] у әw ль сәр wи рʹуньшт. Һарун у Һур жи йәки аликива йе дьн жи алийе дьнва дәстед wи бьльнд хwәй кьрьн, һʹәта рʹо чу ава дәстед wи qәwин сәкьнин». Бәле, бь дәсте Хwәдейе qәwи, Исраели wи шәрʹида сәркʹәтьн (Дәркʹ. 17:8-13, ПКʹМ).

8. а) Аса ча хwә да кʹьфше чахе Әтйупи мьqабьли Щьһуда дәркʹәтьн? б) Әм ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Аса, кö чаwа әwи итʹбарийа хwә Йaһоwа дьани?

⁸ Wәʹде Асада жи, Йaһоwа әʹйан кьр кö дәсте wи кьн нинә. Кʹьтеба Пирозда дәрһәqа гәләк шәрʹа те гьликьрьне, ле шәрʹе Зәраһе Әтйупи тʹәви Аса, шәрʹәки гәләк мәзьн бу. Ордийа Зәраһе гәләк мәзьн бу. Милйон әскәред wийи qәwи у щерʹьбанди һәбун. Һәжмара wан жь һәжмара әскәред Аса, wәкә дö щара зедәтьр бу. Бьдьнә һʹәсабе хwә кö Аса ча дькарьбу дьлтәнг буйа, бьтьрсийа, у дәстед wи сьст буна. Ле öса нәбу, Аса дәрберʹа аликʹари жь Йaһоwа хwәст. Һәжмара әскәред Аса һьмбәри һәжмара әскәред  Әтйупийа зәʹф бьчʹук бу, у дькарьн бежьн әwана нькарьбун сәркʹәтана. Ле бәле, «һәр тьшт жь дәсте Хwәде те» (Мәт. 19:26). Йaһоwа qәwата хwәйә мәзьн әʹйан кьр у бәр чʹәʹве Аса qьрʹа Әтйупийа ани. Йaһоwа али Аса кьр, чьмки дьле wи тʹьме бь тʹәмами тʹәви Йaһоwа бу (2 Дир. 14:8-13; 1 Пʹадш. 15:14).

9. а) Чь али Нәһәмийа кьр сәва диwаред Оршәлиме тʹәзәда ава кә? б) Йaһоwа ча щаба дöайе Нәһәмийа да?

⁹ Wәрә шеwьр кьн дәрһәqа Нәһәмийа. Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә кö әwи чь тʹәхмин дькьр чахе чу Оршәлиме. Дькарьн бежьн шәһәр qә хwәйкьри нибу, у ләма Щьһу гәләк дьлтәнг дьбун. Мьләтед хәриб дьхwәстьн авакьрьна пʹарьстгәһе бьдьнә сәкьнандьне, ләма әwана мьqабьли Щьһуйа дәрдькʹәтьн. Жь бо ве йәке Щьһу бәрхwә кʹәтьн у «дәсте» wан сьст бу. Ле гәло Нәһәмийа жи дьлтәнг бу? На! Нәһәмийа мина Муса, Аса, у мәрьвед дьнә амьн, итʹбарийа хwә Йaһоwа дьани у бь дьле сах wирʹа дöа дькьр. Wи wәʹдәйи чахе Щьһу дьфькьрин кö чь бькьн, Йaһоwа щаба дöайе Нәһәмийа да. Хwәде пе qәwата хwәйә мәзьн у дәсте хwәйи һьмзор, дәстед Щьһуйа кö сьст бьбун, qәwи кьр. (Бьхунә Нәһәмийа 1:10; 2:17-20; 6:9.) Ле һун баwәр дькьн wәки Йaһоwа иро жи пе qәwата хwәйә мәзьн у дәсте хwәйи һьмзор, хьзмәткʹаред хwә qәwи дькә?

10, 11. а) Шәйтʹан чь дькә сәва кö дәстед мә сьст бьн? б) Йaһоwа ча мә qәwи дькә у qәwате дьдә мә? в) Wә чь кʹар стандийә жь һинкьрьне, кö әм жь организасийона мә дьстиньн?

¹⁰ Әм гәрәке бир нәкьн wәки Шәйтʹан тö щар дәсте хwә сьст накә, сәва кö шьхöлед мәйи рʹöһʹани бьдә сәкьнандьне. Әве йәке әw бь сайа дәрәwийе, бь сәрwертийа мәрьва, сәрwеред религийа, у рʹабәра дькә. Ле гәло нета wи чь йә? Шәйтʹан дьхwазә wәки дәстед мә сьст бьн, сәва әм ида нькарьбьн мьзгинийа Пʹадшатийе бәла кьн. Ле йәкә Йaһоwа дькарә у һьм жи һазьр ә кö бь сайа рʹöһʹе хwәйи пироз qәwате бьдә мә (1 Дир. 29:12). Бь сайа рʹöһʹе Хwәдейи пироз, әм дькарьн тәйах кьн бәр щерʹьбандьнед Шәйтʹан у дьнйа wи (Зәб. 18:39; 1 Корн. 10:13). У әм гәләк рʹази нә сәва Хәбәра Хwәде, кʹижан кö бь рʹöһʹе wийи пироз һатә ньвисаре. Әм öса жи гәләк тьшт һин дьбьн жь хwарьна рʹöһʹани, йа кö әм һәр мәһ дьстиньн. Хәбәред жь Зәкәрйа 8:9, 13 (бьхунә), һатьнә готьне чахе пʹарьстгәһа Оршәлиме дьһатә авакьрьне, у әw хәбәр гәләк керһати нә бона мә жи.

¹¹ Хwәде мә һин дькә бь сайа щьвинед мә, щьватед мәзьн у мәкʹтәбед кö организасийона мәда һәнә. Әw һинкьрьн мә qәwи дькьн. Хенщи ве йәке, әw һинкьрьн дькарә али мә бькә кö әм сәр тьшта рʹаст бьфькьрьн, öса жи нетед рʹöһʹани дайньн пешийа хwә, у щабдарийед хwәйә щьватеда биньн сери (Зәб. 119:32). Ле тö чь дьки сәва кö жь һинкьрьна Хwәде кʹаре бьстини?

12. Әм чь гәрәке бькьн, сәва кö рʹöһʹанида qәwи бьминьн?

¹² Йaһоwа али Исраелийа кьр, wәки әwана шәрʹда һьмбәри Амалекийа у Әтйупийа сәркʹәвьн. Йaһоwа öса жи qәwат да Нәһәмийа у йед кö тʹәви wи бун, wәки әwана шьхöле авакьрьна пʹарьстгәһе хьлаз кьн. Хwәде wе qәwате бьдә мә жи wәʹде пәйкʹәтьна, йан чахе әм дьлтәнг дьбьн, сәва бәрдәwам кьн мьзгинийе бәла кьн (1 Пәт. 5:10). Ле бәле, әм һивийе ниньн кö Йaһоwа wе бона мә кʹәрәмәта бькә. Дәwсе, әм алийе хwәда гәрәке тьштәки бькьн. Әм гәрәке һәр рʹож Хәбәра Хwәде бьхуньн, щьвата нәһельн у һазьр бьн бона щьвате. Хенщи wе йәке, бь сайа һинбуна шәхси у qöльхкьрьна тʹәви малбәте, әм гәрәке рʹöһʹанида хwә тʹер кьн. Öса жи әм гәрәке тʹьме итʹбарийа хwә  Йaһоwа биньн у wирʹа дöа бькьн. Йaһоwа бь сайа wан тьшта мә qәwи дькә у мә дьшьдинә. Ләма wәрә әм тʹö щар нәһельн wәки әʹмьре мәда шьхöлед дьн щийе пешьн бьгьрьн, дәwса шьхöлед рʹöһʹани. Һәрге wә тʹәхмин кьр кö wан шьхöлед рʹöһʹанида дәстед wә сьст бунә, аликʹарийе жь Хwәде бьхwазьн. Һуне бьвиньн кö ча әw бь рʹöһʹе хwә qәwате дьдә wә, кö «һун дьхwазьн у дькьн, чаwа ль wи хwәш те» (Фили. 2:13). Ле һун ча дькарьн дәстед йед дьн qәwи кьн?

13, 14. а) Бьраки мә ча аликʹари станд паши мьрьна жьна хwә? б) Чь щурʹәйи әм дькарьн дәстед хушк-бьра qәwи кьн?

¹³ Йaһоwа бьратийа һʹәмдьнйайе да мә, демәк хушк-бьра, йед кö дькарьн али мә бькьн у мә qәwи кьн. Биньн бира хwә гьлийед Паwлос: «Qолане мьлед хwәйә сьстбуйи у qöдуме чокед хwәйә бе тʹаqәт бьшьдиньн у ньгед хwә рʹийа рʹастда бавежьн» (Ибрн. 12:12, 13). Qьрʹна йәкеда гәләк Мәсиһи жь хушк-бьра аликʹарийа рʹöһʹани дьстандьн у qәwи дьбун. Рʹожа иройин жи öса нә. Бьрак, жьна кʹижани кö мьр у һьм жи диса рʹасти чәтьнайед дьн жи һат, гьли дькә: «Мьн фәʹм кьр кö әм хwәха нькарьн бьзаньбьн кö әме рʹасти чь щурʹә щерʹьбандьна бен. Әм öса жи нькарьн тедәрхьн кʹәнге у чьqас щар әме рʹасти wан щерʹьбандьна бен. Дöа у һинбуна шәхси мьн хwәй дькьн wәки әз рʹöһʹанида нәкʹәвьм, чаwа еләк мәрьва хwәй дькә кö нәкʹәвьн бьн аве. Мьн аликʹари дьстанд öса жи жь хушк-бьред рʹöһʹани. У мьн фәʹм кьр кö чьqас фәрз ә пешда һәләqәтийа хwә тʹәви Йaһоwа незик кьн, һәла һе рʹасти чәтьнайа нәһатьнә».

¹⁴ Wәʹде шәрʹ, Һарун у Һур бь рʹастийе дәсте Муса дьгьртьн. Ле әм ча дькарьн дәстед сьст qәwи кьн? Әм гәрәке дина хwә бьдьн кö кʹе һʹәwще аликʹарийе йә, у чьда лазьм ә али wан бькьн. Мәсәлә, мәрьвед әʹмьрда мәзьн, сьһʹәт-qәwата кʹе жи хьраб ә, йан әwед кö нәфәред мале мьqабьли wан дәртен, йед кö тʹәне нә, йан әwед кö мәрьве хwәйи незик öнда кьрьнә. Әм öса жи дькарьн щаһьла qәwи кьн, чьмки әwана ве дьнйайеда рʹасти щерʹьбандьна тен. Әв дьнйа, wана һелан дькә кö әwана тьштед нәрʹаст бькьн, йан жи пешдачуйи бьн мәсәлә хwәндьна бьльндда, материйалида, йан професийеда (1 Тʹеслн. 3:1-3; 5:11, 14). Бьфькьрьн кö wәʹде щьвате, хьзмәтийе, нанхwарьне, йан чахе пе тʹеле хәбәрдьдьн, һун ча дькарьн һʹале хушк-бьра бьпьрсьн у чьда дькарьн али wан бькьн.

15. Ча гьлийед мәйи позитив дькарьн сәр хушк-бьред мә һʹöкöм бьн?

¹⁵ Азарйа пʹехәмбәр паши сәркʹәтьна Аса, wи у щьмәʹта Исраел бь wан гьлийа шьданд: «Ле бәле һун хöрт [qәwи] бьн у бьра дәстед wә сьст нәбьн, жь бәр кö бәрдела кʹаред wә һәнә!» (2 Дир. 15:7). Әwан гьлийа Аса һелан кьрьн, кö гәләк гöһастьна бькә, сәва һʹәбандьна тʹәмьз пешда бьвә. Гьлийед мәйи позитив жи дькарьн гәләк баш һʹöкöм бьн сәр хушк-бьра, у әwана бь тʹәмами Йaһоwарʹа хьзмәт кьн (Мәтʹлк. 15:23). Чахе һун щьватеда дәсте хwә бьльнд дькьн у щаба хwә дьдьн, нәфькьрьн кö әw йәк сәр йед дьн һʹöкöм накә. Бь рʹастийе әw йәк жи сәр wана гәләк баш һʹöкöм дькә.

16. Рʹуспи ча дькарьн щьватеда дәстед хушк-бьра qәwи кьн мина Нәһәмийа? Мәсәле бинә, кö ча хушк-бьра али тә кьрьнә.

¹⁶ Йaһоwа дәстед Нәһәмийа у йед кö тʹәви wи бун qәwи кьр, сәва әwана шьхöле авакьрьне бькьн. Wана һәма нава 52 рʹожада авакьрьна диwаред Оршәлиме хьлаз кьрьн! (Нәһәм. 2:18; 6:15, 16). Wәʹде авакьрьне, Нәһәмийа бәрпьрсийаре авакьрьне бу, ле йәкә әwи хwә бешьхöл нәдьһишт. Әwи хwәха жи аликʹари дьда авакьрьнеда (Нәһәм. 5:16). Иро жи, гәләк  рʹуспи чʹәʹв дьдьнә Нәһәмийа у аликʹарийе дьдьн wәʹде авакьрьна Одед Щьвата, у щьватед мәзьн. Öса жи әwана аликʹарийе дьдьн wәʹде тʹәмьзкьрьн у тʹәзәкьрьна Ода Щьвата мьһала хwәда. Хенщи ве йәке, әwана тʹәви хушк-бьред сьстбуйи дәрдькʹәвьн хьзмәтийе сәва wан бьшьдиньн, йан жи тʹәсәлийа wан дькьн. Öса әwана дәстед wан qәwи дькьн, йед кö жь бо хәмгинийа хwә сьст бунә. (Бьхунә Ишайа 35:3, 4.)

17, 18. Wәʹде чәтьнайа йан чахе әм хәмгин дьбьн, чьда әм гәрәке дöдьли нәбьн?

¹⁷ Чахе әм бь дьл у щан тʹәви хушк-бьра хьзмәт дькьн, әw йәк йәктийе у тʹьфаqийе тинә. Хенщи ве йәке, һәләqәтийа мә тʹәви wан незик дьбә у әм баwәрийа һәвдö һьндава кʹәрәмед Пʹадшатийа Хwәде, qәwи дькьн. Чахе әм дәстед хушк-бьра qәwи дькьн, бь ве йәке әм али wан дькьн кö wәʹде тәнгасийа qәwи бьсәкьньн у ахьрийа баш бьдьн бәр чʹәʹве хwә. У һе зедә, чахе әм али йед дьн дькьн, әм хwәха жи кʹаре дьстиньн, әм рʹöһʹанида qәwи дьминьн у әм созед Хwәдеда дöдьли набьн. Бь рʹастийе жи, әw йәк дәстед мә жи qәwи дькә.

¹⁸ Әм дьвиньн кö бәре Йaһоwа ча щурʹә-щурʹә дәрәщада али хьзмәткʹаред хwәйи амьн кьрийә у wана хwәй кьрийә. Әw йәк гәрәке баwәрийа мә һьндава wи qәwи кә у әм гәрәке һе зедә итʹбарийа хwә wи биньн. Чахе һун рʹасти чәтьнайа у проблема тен, тʹö щар бьра дәстед wә сьст нәбьн! Дәwсе, Йaһоwарʹа дöа бькьн, у бьһельн кö дәсте wийи һьмзор wә qәwи кә у бәрбь кʹәрәмед Пʹадшатийе бьвә (Зәб. 73:23, 24).