1. Чаwа нава щьмәʹта Хwәдеда һʹьзкьрьн те кʹьфше?

ӘМ Щьмәʹта Хwәде малбәтәкә рʹöһʹани нә, кʹижан кö бь һʹьзкьрьне әʹйан ә. Әм һәвдö һʹьз дькьн (1 Йуһʹн. 4:16, 21). Әм һʹьзкьрьна хwә дьһа зәʹф дьдьнә кʹьфше шьхöлед бьчʹукда у тьштед гәләк һурда, нә кö тʹәне пе кьред мәзьн у мәхсус. Мәсәлә, әм һәврʹа ширьн хәбәр дьдьн, һьндава һәвда һʹәйф ьн у бона һәв хәм дькьн. Чахе әм öса дькьн, әм «чаwа зарʹед һʹьзкьри» чʹәʹв дьдьнә Хwәде (Әфәс. 5:1).

2. Иса һʹьзкьрьнеда ча чʹәʹв дьда Баве хwә?

² Иса жи бь тʹәмами чʹәʹв дьда Баве хwә. Әwи гот: «Wәрьнә щәм мьн һʹәмуйед wәстийайи у баргьран у әзе рʹьһʹәтийе бьдьмә wә . . . чьмки әз шкәсти мә у дьлмьлаһим ьм» (Мәт. 11:28, 29). Чахе әм чʹәʹв дьдьнә Иса, кö «хәм» дькьн «бона йе кʹәсиб», әм qәбулкьрьна Баве хwәйи әʹзмана дьстиньн у бәхтәwар дьбьн (Зәб. 41:1). Ве готареда әме шеwьр кьн, кö чаwа әм дькарьн бона нәфәред хwә, хушк-бьред щьватеда, у мәрьвед мьһала хwәда, хәм бькьн.

3. Чаwа мер дькарә тʹәви жьна хwә бь фәʹмдарийе бә у бона wе хәм бькә? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)

³ Малхед мале гәрәке мәсәлә бьн ве йәкеда кö хәм бькьн бона нәфәред хwә (Әфәс. 5:25; 6:4). Мәсәлә, әwана гәрәке тʹәви жьнед хwә «бь фәʹмдарийе» бьн (1 Пәт. 3:7). Бәле, гәләк фәрз ә мер жьна хwә фәʹм кә у һʹәwщед wе һьлдә һʹәсаб. Бәʹса хәбәре, мере фәʹмкʹар занә, wәки әw гәләк тьштада жь жьна хwә щöдә дьбә, ле жьна хwә баштьр нинә (Дәстп. 2:18). Әw öса жи бона wе хәм дькә, фькьред wе у һʹале wе һьлдьдә һʹәсаб, у һьндава wеда бь qәдьр у мәʹрифәт ә. Кʹöлфәтәк жь Канадайе дәрһәqа малхе хwә öса гот: «Әw тʹö щар бона фькьред мьн йан жи гьлийед мьн, мьн беһʹöрмәт накә, у навежә ‹Тö нәрʹаст и›. Һьн жи чахе әз тьштәки жерʹа дьбежьм, әw рʹьнд гöһ дьдә мьн. Чахе әw дьхwазә тьштәкида мьн рʹаст кә у ширәт кә, әw ве йәке гәләк бь нәрми дькә».

4. Мере кö бона жьна хwә хәм дькә, һьндава жьнед дьн чаwа хwә дьдә кʹьфше?

⁴ Мере фәʹмкʹар öса жи wе тʹö щар хwә һьндава жьнед дьн нәрʹаст нәдә кʹьфше, чьмки wе нәхwазә дьле жьна хwә бешинә. Әw wе тʹö щар флирте нәкә тʹәви жьнед дьн у һьндава wанда wе öса бә чаwа щайиз ә. Әw öса жи wе нә Интернетеда у нә жи малпәра сосйалида öса нәкә (Иб. 31:1). Әw һәр тьштида wе жьна хwәрʹа амьн бә, нә тʹәне сәва ве йәке кö әw ле һʹьз дькә, ле чьмки әw Хwәде һʹьз дькә у хьраби бәр чʹәʹве wи рʹәш ә. (Бьхунә Зәбур 19:14; 97:10.)

5. Чаwа жьн дькарә бьдә кʹьфше, wәки бона мере хwә хәм дькә?

⁵ Чахе малхе мале чʹәʹв дьдә Иса Мәсиһ, кö сәре wи йә, жьна wирʹа һеса дьбә qәдьре wи бьгьрә (Әфәс. 5:22-25, 33). Чахе жьн qәдьре wи бьгьрә, ида wе алийе хwәда бона wи хәм бькә у wи фәʹм бькә. Мәсәлә, чахе щьватеда гәләк щабдарийед wи һәнә, йан жи чахе проблем дькʹәвьнә стуйе wи, әwе пьштгьрийа wи бькә. Малхек кö жь Британйайе йә, дьбежә: «Щара жьна мьн тʹәхмин дькә, wәки әз мәʹдәкьри мә у бона тьштәки бәрхwә дькʹәвьм. Һьнге әw принсипа жь Мәтʹәлок 20:5 дьдә хәбате, кö һивийа wәʹде рʹаст ә сәва фькьред мьн ‹һʹьлчʹьнә›. Һәрге проблем конфиденсийал нинә, әз дьле хwә жерʹа вәдькьм».

6. Чаwа һәр кәс жь мә дькарә дьл бьдә зарʹа, wәки бона йед дьн хәм бькьн, у зарʹ жь ве йәке чь кʹаре wе бьстиньн?

⁶ Чахе де-бав бона һәвдö хәм дькьн, әwана зарʹед хwәрʹа мәсәла баш дьһельн. Сәва кö зарʹ жи бона мәрьва хәм бькьн, де-бав борщдар ьн wана һин кьн. Мәсәлә, әwана дькарьн зарʹед хwә һин кьн, wәки дор бәре Ода Щьвате нәрʹәвьн. Йан жи чахе тʹәвайи тʹоп дьбьн сәва wәʹдә дәрбаз кьн, дькарьн зарʹед хwәрʹа бежьн, wәки рʹе бьдьнә мәзьна сәва пешийе әwана хwәрʹа хwарьне һьлдьн. Ле щьватеда гьшк дькарьн али де-бава бькьн. Бәʹса хәбәре, пʹайе зарʹа бьдьн чахе qәнщийе дькьн, мәсәлә гава бона хушк-бьра дәри вәдькьн. Әw йәк wе дьл бьдә зарʹа, у әwана wе фәʹм бькьн, wәки «хwәзи ль дайийа, нә кö ль стандийа» (Кʹар. Шанд. 20:35).

7. Иса ча хәм кьр бона мәрьвәки кәрʹ-лал?

⁷ Щарәке чахе Иса региона Декаполиседа бу, щьмәʹте «мәрьвәки кәрʹ у лал анинә щәм wи» (Марq. 7:31-35). Иса әw мәрьв бәр щьмәʹте qәнщ нәкьр, ле «әw мәрьв жь әʹлаләте qәтанд», паше qәнщ кьр. Чьрʹа әwи öса кьр? Әwи мәрьви wе хwә нава әʹлаләтеда хьраб тʹәхмин кьра, чьмки кәрʹ-лал бу. Ләма дьбәкә Иса wи башqә qәнщ кьр. Рʹаст ә әм мина wи нькарьн кʹәрәма бькьн, ле әм гәрәке бона һʹәwщед хушк-бьра хәм бькьн у бькʹәвьнә һʹәйра wан. Паwлосе шанди  ньвиси: «Бьра әм бона һәвдö хәм бькьн, wәки һʹьзкьрьне у qәнщикьрьнеда һелана бьдьнә һәв» (Ибрн. 10:24). Иса фәʹм дькьр кö әw мәрьве кәрʹ-лал ча хwә тʹәхмин дькьр у анәгори ве йәке һьндава wида нәрм у qәнщ бу. Әw рʹасти жи мәсәләкә баш ә бона мә!

8, 9. Чь щурʹәйи әм дькарьн бона хушк-бьред әʹмьрда мәзьн у йед сәqәт хәм бькьн? (Мәсәла биньн.)

⁸ Бона йед әʹмьрда мәзьн у йед нәхwәш хәм бькьн. Щьвата Мәсиһити әʹйан ә пе һʹьзкьрьна öса, кö накʹәвә һʹәйра хwә (Йуһʹн. 13:34, 35). Әw һʹьзкьрьн мә һелан дькә алийе хwәда һәр тьшти бькьн, сәва али хушк-бьред әʹмьрда мәзьн у йед сәqәт бькьн, wәки әwана бенә сәр щьвата у хьзмәтийе. Һәрге жи тʹаqәта wан тʹöнә гәләк тьшт бькьн, йәкә әм бь һʹьзкьрьне али wан дькьн (Мәт. 13:23). Майкл, кö сәр кʹöрсийа сәqәта йә, гәләк дьшекьринә аликʹарийа жь нәфәред хwә у йа бьред жь кʹома хwәйә даннасинкьрьне. Әw дьбежә: «Бь сайа аликʹарийа wан, әз дькарьм гәләк щар бемә сәр щьвате у öса жи тʹьме дәртем хьзмәтийе. Әз öса жи зәʹф һʹьз дькьм хьзмәтийа щийе кö гәләк мәрьв тʹоп дьбьн».

⁹ Гәләк Бәйтʹәлада хушк-бьред әʹмьрда мәзьн у сәqәт һәнә. Бәрпьрсийаред кö бона wан хушк-бьред амьн хәм дькьн, али wана дькьн, wәки әwана пе нәʹма у öса жи пе тʹеле шәʹдәтийе бьдьн. Бил кö 86 сали йә, нәʹма дьньвисә мәрьварʹа, йед кö щийед дур дьжин. Әw дьбежә: «Әм гәләк дьшекьриньн qәдьрәки öса, wәки дькарьн нәʹма бьньвисьн». Ненси, йа кö wәкә 90 сали йә, дьбежә: «Бона мьн ньвисандьна нәʹма тʹәне qәткьрьна конверта нинә. Әw бона мьн мьһала хьзмәтийе йә. Мәрьв гәрәке рʹастийе бьзаньбьн!». Етел йа кö сала 1921-да һатийә буйине, дьбежә: «Еш буйә пʹара жийина мьн. Щара мьнрʹа һәла һе жи чәтьн ә кʹьнще хwә хwәкьм». Ле wи һʹалида жи әw шәʹдәтийа пе тʹеле һʹьз дькә у һьнә сәрледанед wе жи һәнә. Барбара кö 85 сали йә, дьбежә: «Жь бо сьһʹәт-qәwата мьнә хьраб, мьнрʹа чәтьн ә тʹьме хьзмәт кьм. Ле шәʹдәтийа пе тʹеле али мьн дькә, wәки тʹәви мәрьва хәбәр дьм. Шькьр тәрʹа Йаһоwа». Бәйтʹәләкеда, кʹомәкә хушк-бьред дәлал, йед кö әʹмьрда мәзьн ьн, нава саләке кемтьр хьзмәтийеда 1 228 сьһʹәт хәрщ кьрьнә, 6 265 нәʹмә ньвисинә, 2 000 мәрьварʹа зедәтьр тʹелехьстьнә, у 6 315 әʹдәбйәт бәла кьрьнә. Бешьк, әw щәфе wан дьле Йаһоwа гәләк ша кьрийә! (Мәтʹлк. 27:11).

10. Ча әм дькарьн али хушк-бьра бькьн, wәки әwана жь щьвате бь тʹәмами кʹаре бьстиньн?

¹⁰ Сәр щьвате, дина хwә бьдьнә хушк-бьра. Һәрге әм щьватеда бона хушк-бьра хәм бькьн, öса әwана wе бь тʹәмами жь щьвате кʹаре бьстиньн. Ле чаwа? Мәсәлә, һәрге әм дәрәнг нәйенә сәр щьвате у дина wан нәрʹәвиньн. Щара öса жи дьбә, кö тьштәк дьqәwьмә у әм дәрәнги дькʹәвьн. Ле һәрге мә хwәрʹа кьрийә хәйсәт дәрәнги кʹәвьн, әм гәрәке бьфькьрьн гәло бь ве йәке те кʹьфше, wәки әм бона wана хәм дькьн. Әм гәрәке öса жи бир нәкьн, wәки әм меванед Йаһоwа у Кöрʹе wи нә (Мәт. 18:20). Әwана бешьк һежа нә, wәки әм qәдьре wан бьгьрьн у дәрәнги нәкʹәвьн!

11. Чьрʹа бьред кö щьвата дәрбаз дькьн, гәрәке тʹәмийа жь 1 Корьнтʹи 14:40 биньн сери?

¹¹ Хәмкьрьна бона хушк-бьра öса жи те һʹәсабе әве тʹәмийе биньн сери: «Һәр тьшт бьра бь тʹәрбәт, щи бь щи у маqули бә» (1 Корн. 14:40). Бьред кö щьвата дәрбаз дькьн гәрәке готаред хwә wәʹдәда хьлаз кьн. Wи щурʹәйи әwана wе нишан кьн, wәки һьн qәдьре готарван дьгьрьн кö wе паши wи дәре, у öса жи qәдьре хушк-бьра. Һьн жи һьнә хушк-бьра дури  щьвате дьминьн, рʹийа һьнәка жи транспортева гьредайи йә, ле һьнәк жи жьн йан мере wан нәбаwәр ьн у һивийе нә кö әwана зу бенә мал.

12. Чьрʹа илаһи рʹуспи һежа нә, wәки «qәдьре wана бь һʹьзкьрьне һе бьльнд бьгьрьн»? (Бьньһерʹьн чаргошә бь наве « Бона Бьред Щабдар Хәм Бькьн».)

¹² Рʹуспи щьватеда гәләк шьхöл дькьн у хьзмәтийеда жи хирәт ьн, ләма жи илаһи әwана һежайи qәдьр у һʹьзкьрьна мә нә. (Бьхунә 1 Тʹесалоники 5:12, 13.) Бешьк һун дьшекьриньн әw щәфе wан, кö әwана бона wә дькʹьшиньн. Чахе һун гöрʹа wанда ньн у пьштгьрийа wан дькьн, һун wанрʹа дьдьнә кʹьфше, wәки wана qимәт дькьн. Бир нәкьн кö әwана «бона рʹöһʹе wә хәwе жь чʹәʹве хwә дькьн, чьмки wе бона wә щабдар бьн» (Ибрн. 13:7, 17).

13. Әм чь дькарьн жь Иса һин бьн, кö әw ча бу һьндава мәрьва?

¹³ Ишайа дәрһәqа Иса пʹехәмбәрти кьр: «Әw qамише пʹәрчʹьqи һур накә, пʹьлта дьчʹьрусә венасинә» (Иша. 42:3, ДТʹ). Иса мәрьв һʹьз дькьрьн у ләма һьндава wанда дьлшәwат бу. Әw һьндава мәрьвед дьлшкәсти у йед сьст, кö мина qамише пʹәрчʹьqи у пʹьлта чʹьруси бун, бь дьлшәwати у бь сәбьр бу. Әwи wана фәʹм дькьр у бона wан хәм дькьр. Һәла һе зарʹ жи незики wи дьбун (Марq. 10:14). Рʹаст ә әм мина Иса нькарьн мәрьва фәʹм кьн у wана һин кьн, ле әм дькарьн у һьн жи гәрәке хәм бькьн бона мәрьвед мьһала хwәда. Әw те һʹәсабе кö әм бьзаньбьн ча, кʹәнге, у чьqас дьреж тʹәви wан хәбәр дьн.

14. Чьрʹа әм гәрәке мьqати хәбәрдана хwә бьн чахе шәʹдәтийе дьдьн?

 ¹⁴ Ча әм гәрәке тʹәви мәрьва хәбәр дьн? Иро гәләк мәрьв жь дәсте мәрьвед хwәйиһʹöкöм, кö пʹәрәһʹьз у дьлсар ьн, öса жи жь дәсте политик у сәрwеред религийа, дьчәрчьрьн у «бәлабуйи» нә (Мәт. 9:36). Ләма жи әw мәрьв ида итʹбарийа хwә кәсәки найньн у бе һеви нә. Чьqас фәрз ә һьндава wанда һʹәйф у дьлшәwат бьн, нә тʹәне бь гьлийед хwә, ле öса жи бь дәнге хwә! Бь рʹасти гәләк мәрьв мьзгинийа мә qәбул дькьн, нә тʹәне бона занәбуна мәйә Кʹьтеба Пироз йан жи шеwьркьрьна мә тʹәви wан, ле öса жи әwана дьвиньн кö әм бона wан хәм дькьн у qәдьре wан дьгьрьн.

15. Чаwа әм дькарьн нишан кьн, wәки хәм дькьн бона wан мәрьва кʹижанарʹа шәʹдәтийе дьдьн?

¹⁵ Һәнә гәләк мәщал кö әм дькарьн нишан кьн, wәки хәм дькьн бона wан, кʹерʹа әм шәʹдәтийе дьдьн. Бәʹса хәбәре, метʹода баш бона һинкьрьне әw һәйә пьрс. Ле әм гәрәке бь нәрми у бь qәдьр пьрса бьдьнә wан. Пешәнгәк кʹижан кö мьһаләкә öсада хьзмәт дькьр, кʹидәре мәрьв шәрмокә бун, хwәрʹа нет дани wәки пьрсед öса бьдә wан, кö әwана шәрм нәкьн щаба хwә бьдьн. Әwи пьрсед öса нәдьда, кö әwана нькарьбьн щабе бьдьн, йан жи щаба нәрʹаст бьдьн. Мәсәлә, әwи wана нәдьпьрси: «Һун наве Хwәде заньн», йан жи «Һун заньн Пʹадшатийа Хwәде чь йә?». Дәwсе әwи wанрʹа дьгот: «Әз жь Кʹьтеба Пироз пеһʹәсийам, wәки наве Хwәде һәйә. Изьнә әз wәрʹа нишан кьм наве wи?». Бәле, щурʹә-щурʹә щийада әʹдәт у мәрьв щурʹә-щурʹә нә, ләма жи әм тʹö qәйда данайньн. Ле фәрз ә әм тʹьме фькьред мәрьва һьлдьн һʹәсаб у һьндава wанда бь qәдьр бьн. Сәва ве йәке лазьм ә әм мәрьвед мьһала хwәда рʹьнд нас бькьн.

16, 17. Ча әм нишан дькьн кö хәм дькьн бона мәрьва, гава сафи дькьн а) кʹәнге һәрʹьн мала wан? б) чьqас wәхт тʹәви wан хәбәр дьн?

¹⁶ Кʹәнге әм гәрәке тʹәсәлийа wан бькьн? Чахе әм дьчьн мал бь мал хьзмәт кьн, мәрьв һивийа мә ниньн. Ләма жи чьqас фәрз ә, wәки һьнге һәрʹьнә мала wан, чахе әwана wе һазьр бьн гöһ бьдьн (Мәт. 7:12). Мәсәлә, дьбәкә мьһала wәда мәрьв Шәми у Ләʹде һʹьз дькьн гәләк рʹазен. Һьнге һун дькарьн шәбәqе дәстпекьн дәрва хьзмәт бькьн, йан щийед кö гәләк мәрьв тʹоп дьбьн, йан жи һәрʹьн сәрледана дöбарә бькьн, кʹижан кö һун заньн, wәки әwана рʹазайи нибьн у wе бькарьбьн гöһ бьдьнә wә.

¹⁷ Чьqас wәхт әм гәрәке тʹәви wан хәбәр дьн? Гәләк мәрьв бәтал ниньн, чьмки шьхöлед wан зәʹф ә. Ләма жи wе баш бә һун дәстпекеда хәбәрдана хwә зу хьлаз кьн. Һе баш ә гьлийед хwә зу кʹöта кьн, нә кö гәләк wәхт бьминьн (1 Корн. 9:20-23). Чахе мәрьв дьвиньн кö әм дькʹәвьнә һʹәйра wан, чьмки гәләк шьхöлед wан һәйә, әwана wе щарәкә дьн диса гöһ бьдьнә мә. Бәре рʹöһʹе Хwәдейи пироз гәрәке хьзмәтийа мәда әшкәрә бе кʹьфше. Гава әм ве йәке нишан дькьн, әм дьбьнә һәвалхәбаткʹаред Хwәде. Йаһоwа һәла һе жи бь аликʹарийа мә дькарә мәрьва бинә сәр рʹийа рʹастийе (1 Корн. 3:6, 7, 9).

18. Һәрге әм бона мәрьва хәм дькьн, әме кʹижан кʹәрәма бьстиньн?

¹⁸ Wәрә әм алийе хwәда һәр тьшти бькьн, wәки хәм бькьн бона нәфәред хwә, хушк-бьред щьватеда у мәрьвед мьһала хwәда. Һәрге әм öса бькьн, әме гәләк кʹәрәма бьстиньн, һьн ньһа һьн жи ахьрийеда. Зәбур 41:1, 2-да әм дьхуньн: «Хwәзи ль wи кö хәм дькә бона йе кʹәсиб, рʹожед тәнгасийеда Хöдане wи хьлаз кә . . . әwе ль сәр дьне хwәзьли бә».