1. Жь бо гӧнә, хьзмәткʹаред Хԝәде щара ча хԝә тʹәхмин дькьн?

«ӘЗ Чь мәрьвәки һесир-бәләнгаз ьм!» (Рʹом. 7:24). Гәләк хьзмәткʹаред Хԝәде ӧса хԝә тʹәхмин дькьн чаԝа Паԝлос гот. Гәло чьрʹа? Чьмки әм гьшк гӧнәкʹар ьн у шашийа дькьн. У чахе әм щара пе кьред хԝә дьле Йаһоԝа дешиньн, әм дьлтәнг дьбьн. Һьнә Мәсиһи йед кӧ гӧне гьран кьрьнә, һәла һе жи дьфькьрьн кӧ Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар ԝана нәбахшинә.

2. а) Зәбур 34:22 ча дьдә кʹьфше ԝәки хьзмәткʹаред Хԝәде гәрәке хԝә гәләк нәчәрчьриньн сәва гӧнед хԝә? б) Ве готареда әме дәрһәԛа чь шеԝьр кьн? (Бьньһерʹә чаргошә бь наве « Дәрс йан Шьровәкьрьна Симболик?»)

² Кʹьтеба Пироз мәрʹа дьбежә ԝәки әԝед кӧ бал Йаһоԝа сьтʹаре дьгәрʹьн, гәрәке сәва гӧнед хԝә һәр гав хԝә нәһәԛ нәкьн у нәчәрчьриньн. (Бьхунә Зәбур 34:22.) Ле чь те һʹәсабе хԝә бькьн бьн сийа Хԝәде, демәк бьн сьтʹара ԝи? Әм гәрәке чь гава бавежьн сәва кӧ рʹәʹм у бахшандьна Йаһоԝа бьстиньн? Щаба ԝан пьрса әме пебьһʹәсьн чахе шеԝьр кьн дәрһәԛа шәһәред сьтʹарбуне кӧ бәре Исраеледа һәбун. Дәрһәԛа башԛәкьрьна ԝан шәһәра, һатә готьне пәймана Ԛанунеда, кʹижан кӧ сала 33 Д.М., Рʹожа Пенщийе  Һʹәсабе жь ԛәԝате дәркʹәт. Ле биньн бира хԝә кӧ әв Ԛанун жь Йаһоԝа бу. Ләма жи жь ԝан шәһәред сьтʹарбуне, әм дькарьн пебьһʹәсьн кӧ Йаһоԝа ча дьньһерʹә сәр гӧнә, сәр ԝан кʹе гӧнә кьрьнә, у сәр тʹобәкьрьне. Пешийе, ԝәрә әм пебьһʹәсьн кӧ әв шәһәр бона чь бун.

3. Исраелийа гәрәке чь бькьрана һьндава меркӧжа?

³ Йаһоԝа сьвьк наньһерʹә сәр хунрʹетьне. Ԝәʹде бәре, һәрге Исраели кәсәк бькӧшта, мәрьве йе мьри гәрәке ԝи бькӧшта. Әԝ гәрәке мер буйа, у сәр ԝи дьготьн «йе кӧ һʹәйфа хуне» һьлдьдә (Жьмар 35:19). Ӧса меркӧж һәԛе хԝә дьстанд, чьмки әʹмьре мәрьве бесущ сьтандьбу. Һәрге әԝ меркӧж нәһата щәзакьрьне, Әʹрде Создайи һʹәрам дьбу, демәк ида пироз нибу, чьмки Йаһоԝа тʹәми да Исраелийа: «Әʹрде кӧ һун ль сәр дьжин, нәһʹәрʹьминьн, чьмки хун [хунрʹетьна мәрьва] әʹрде дьһʹәрʹьминә» (Жьмар 35:33, 34).

4. Чахе кәсәки бе һʹәмде хԝә мәрьвәк бькӧшта, әв ԛәԝьмандьн ча сафи дьбу?

⁴ Ле чь дьԛәԝьми тʹәви ԝи мәрьви, йе кӧ бе һʹәмде хԝә хуна кәсәки бьрʹета? Рʹаст ә әԝи нәдьхԝәст мьрьна ԝи мәрьви, ле әԝ диса жи нәһәԛ бу кӧ хуна мәрьве бесущ һатә рʹетьне (Дәстп. 9:5). Ве дәрәщеда, әԝе кӧ бе һʹәмде хԝә кӧшт, дькарьбу бьрʹәвийа бажарәки сьтʹарбуне, сәва кӧ хԝә жь дәсте ԝи хьлаз кьра, йе кӧ гәрәке һʹәйфа хуне һьлда. Ԝедәре әԝ хԝәйкьри бу. Әԝ гәрәке ԝи шәһәре сьтʹарбунеда бьма, һʹәта мьрьна сәрәккʹаһин (Жьмар 35:15, 28).

5. Чаԝа бажаред сьтʹарбуне дькарьн али мә бькьн ԝәки һе рʹьнд Йаһоԝа фәʹм кьн?

⁵ Әв бажаред сьтʹарбуне мәрьва хԝәха жь бәр хԝә дәрнәхьстьнә. Әв Йаһоԝа тʹәми да Йешу: «Исраелрʹа бежә кӧ бьра бажаред жь ԝанрʹа бьбьн сьтʹаргәһ, хԝәрʹа һьлбьжерьн». Әԝ бажар һатьнә пирозкьрьне, демәк башԛәкьрьне (Йешу 20:1, 2, 7, 8). Бәле, Йаһоԝа хԝәха рʹебәри кьр, ԝәки әв шәһәр башԛә бьн бона нетәкә мәхсус. Дьбәкә ньһа бал мә әԝ пьрс пешда те: «Гәло жь ве тʹәмийе, ча зәлал рʹәʹма Йаһоԝа те кʹьфше? У ча әм дькарьн иро бьн сьтʹара ԝида бьн?»

6, 7. а) Рʹуспийа чь дькьрьн һьндава мәрьве кӧ бе һʹәмде хԝә кәсәк кӧштьбу? (Бьньһерʹә шькле әʹԝльн.) б) Чьрʹа бь билани бу һәрге әԝ меркӧж незики рʹуспийа буйа?

⁶ Һәрге Исраелики бе һʹәмде хԝә кәсәк бькӧшта, әԝ гәрәке бьрʹәвийа шәһәре сьтʹарбуне, у бәр дәргәһ «рʹуспийарʹа» гьли кьра кӧ «чь ԛәԝьми». Рʹуспийа гәрәке ԝи бь дьл у щан ԛәбул кьрана (Йешу 20:4, ДТʹ). Һьнә ԝәʹдә шунда, ԝана ԝи дьшандьнә бал рʹуспийед ԝи шәһәри, кʹидәре кӧ кӧштьн ԛәԝьмибу, сәва әԝана диԝане бькьн кӧ ча у чьрʹа кӧштьн ԛәԝьми. (Бьхунә Жьмар 35:24, 25.) Һәрге әван рʹуспийа әʹлам кьрана кӧ әԝи бь рʹастийе нәхԝәстьбу у бе һʹәмде хԝә кӧштьбу, әԝ дькарьбу диса вәгәрʹийа шәһәре сьтʹарбуне.

⁷ Ле чьрʹа лазьм бу кӧ рʹуспи бькʹәвьнә нав ԝи шьхӧли? Чьмки әԝана гәрәке щьвата Исраел хԝәй кьрана, у ӧса жи али ԝи бькьрана йе кӧ бе һʹәмде хԝә кӧштьбу, сәва әԝи рʹәʹма Йаһоԝа бьстанда. Зандарәки Кʹьтеба Пироз ньвиси кӧ һәрге йе рʹәви нәчуйа бал рʹуспийа, «әԝи хԝә дькьрә хәтайе». Әԝи гот: «Хуна ԝи сәр стуйе ԝи дьма, чьмки әԝи нәхԝәст хԝәйкьрьна Хԝәде бьстинә». Ԝирʹа лазьм бу аликʹарийе бьгәрʹә у ԛәбул кә. Һәрге әԝи щи-сьтʹар нәдьгәрʹийа ԝан шәһәрада йед кӧ Йаһоԝа башԛә кьрьбу, изьна мәрьве незик йе мьри һәбу кӧ һʹәйфе һьлдә у ԝи бькӧжә.

8, 9. Һәрге Мәсиһи гӧне гьран кьрийә, чьрʹа гәрәке һәрʹә бал рʹуспийа?

 ⁸ Иро, һәрге Мәсиһи гӧне гьран кьрийә, әԝ гәрәке һәрʹә бал рʹуспийа, сәва кӧ әԝана ԝи рʹӧһʹанида ԛәнщ кьн. Гәло чьрʹа әԝ йәк фәрз ә? Йа пешьн, хԝәха Йаһоԝа щабдари да рʹуспийа, ԝәки гӧнед гьран сафи кьн, у Хәбәра ԝи әԝе йәке зәлал дьдә кʹьфше (Аԛуб 5:14-16). Йа дӧда, рʹуспи али ԝи кәси дькьн кӧ диса ԛәбулкьрьна Хԝәде бьстинә у ида гӧнә нәкә (Галт. 6:1; Ибрн. 12:11). Йа сьсийа, рʹуспи щабдар ьн у һинкьри нә, кӧ дьлбинийе бьдьнә ԝан йед кӧ тʹобә дькьн, ԝәки әԝана хԝә нәчәрчьриньн сәва гӧне хԝә у еша ԝан сьвьк бә. Йаһоԝа ԝан рʹуспийа нав дькә ча щи-сьтʹара кӧ «жь байе . . . вәдьшерә» (Иша. 32:1, 2). Бәле, әԝ тʹәми кӧ Йаһоԝа дайә, дьдә кʹьфше ԝәки әԝ ча рʹәʹм ә һьндава мә.

⁹ Гәләк хьзмәткʹаред Хԝәде дьлрʹьһʹәт бунә чахе незики рʹуспийа бунә у аликʹари жь ԝана хԝәстьнә. Мәсәлә, бьраки мә бь наве Даниел, гӧне гьран кьр, у чәнд мәһа әԝи шәрм дькьр кӧ незики рʹуспийа бә. Әԝ гьли дькә: «Һаԛас ԝәʹдә дәрбаз бу кӧ әз дьфькьрим ԝәки ида рʹуспи нькарьн али мьн бькьн. Ле тʹьме тьрса мьн һәбу кӧ кьред мьн әшкәрә бьн у әзе ахьрийа кьред хԝә бьстиньм. Гава мьн Йаһоԝарʹа дӧа кьр, мьн жь ԝи бахшандьн һиви дькьр бона кьред хԝә». Ахьрийеда, Даниел чу бал рʹуспийа. Әԝ тинә бира хԝә у дьбежә: «Бәле, әз гәләк дьтьрсийам незики ԝан бьм. Ле чахе мьн тʹәви ԝан хәбәр да, те бежи барәки гьран сәр мьн һатә һьлдане. Ньһа әз ида аза дькарьм тʹәви Йаһоԝа хәбәр дьм». Иро исафа Даниел тʹәмьз ә, у ԝан пашԝәхтийа әԝ ча бәрдәстийе щьвате һатә кʹьфшкьрьне.

10. Әԝе кӧ бе һʹәмде хԝә кәсәк кӧшт, ча дькарьбу бахшандьн бьстанда?

¹⁰ Мәрьве кӧ бе һʹәмде хԝә кәсәк кӧштьбу, сәва кӧ бахшандьн бьстанда, гәрәке бьрʹәвийа шәһәре сьтʹаргәһе. (Бьхунә Йешу 20:4.) Сәва әʹмьре хԝә хьлаз кьра, әԝ гәрәке зу бьрʹәвийа ԝи шәһәри у ԝедәре бьма. Әԝ  йәк бона ԝи һеса нибу, чьмки әԝи гәрәке гәлә тьшт жь хԝә кем кьра. Бәʹса хәбәре, әԝи гәрәке хәбата хԝә у мал-һале хԝә бьһишта. Әԝ ӧса жи һʹәта мьрьна сәрәккʹаһин ԝе нькарьбуйа кʹӧда бьхԝазә һәрʹә * (Жьмар 35:25). Ле чь жи әԝи жь хԝә кем дькьр, һежа бу. Ле һәрге әԝ жь ԝи шәһәри бьчуйа, бь ве йәке әԝи нишан дькьр кӧ тʹалаша ԝи нибу кӧ хуна кәсәки һатә рʹетьне, у һьн жи әԝи әʹмьре хԝә дькьрә бьн ԛәзийе.

11. Мәсиһийе кӧ гӧне хԝә тинә рʹуйе хԝә, ча нишан дькә ԝәки рʹәʹма Хԝәде ԛимәт дькә?

¹¹ Иро жи әԝе кӧ гӧне хԝә тинә рʹуйе хԝә, гәрәке тьштәки бькә сәва рʹәʹма Хԝәде бьстинә. Әԝ гәрәке бьһелә рʹийа нәрʹаст, у жь һәр тьшти хԝә дур бьгьрә чь кӧ дькарә ԝи бәрбь гӧнед гьран бьвә. Паԝлосе шанди гьли кьр кӧ Мәсиһийед Корьнтʹи ча пе кьред хԝә, гӧнед хԝә анинә рʹуйе хԝә. Әԝи ньвиси: «Дина хԝә бьдьнә ԝе бәрхԝәкʹәтьна ль гора хԝәстьна Хԝәде кӧ чьԛас кʹар да ԝә: Ԝә чаԝа щәʹданд бь рʹуспити щаба хԝә да! Чь һерс, чь хоф, чь һʹьзрәт, чь хирәт, чь щәзадайина бона нәһәԛийе!» (2 Корн. 7:10, 11). Чахе әм һәр тьшти дькьн сәва ида гӧнә нәкьн, әм нишан дькьн ԝәки әм хԝәрʹази ниньн, ле пʹошман дьбьн, у әм рʹәʹма Хԝәде һьндава хԝә ԛимәт дькьн.

12. Сәва кӧ Мәсиһи бәрдәԝам кә рʹәʹма Хԝәде бьстинә, әԝ гәрәке чь бьтʹәрькинә?

¹² Ле Мәсиһи чь гәрәке бьтʹәрькинә, сәва кӧ Йаһоԝа бәрдәԝам кә рʹәʹма хԝә жерʹа нишан кә? Әԝ гәрәке ԝан тьшта жи бьтʹәрькинә кʹижана әԝ бәгәм дькә, ле дькарьн ԝи бәрбь гӧнә бьвьн (Мәт. 18:8, 9). Мәсәлә, һәрге һәвал тә һелан дькә ве йәке бьки чь кӧ Йаһоԝа хԝәш найе, гәло тӧйе диса бәрдәԝам ки тʹәви ԝи һәвалтийе бьки? Йан жи һәрге тӧ хԝә дьгьри ԝәки ичʹке гәләк вәнәхԝи, тӧ дькари хԝә дур бьгьри жь ԝан дәрәща, кʹидәреда ԝе тәрʹа чәтьн бә хԝә бьгьри? Һәрге тәрʹа чәтьн ә хԝәстьнед сексуали контрол ки, тӧйе хԝә дур бьгьри жь филм, малпәр, у тьштед дьн кʹижан кӧ фькьред нәтʹәмьз пешда тиньн? Бир нәкьн кӧ һежа йә әм тьштәки жь хԝә кем кьн сәва амьнийа хԝә һьндава Йаһоԝа хԝәй кьн. Һәрге Йаһоԝа мә бьһелә, жь ве хьрабтьр тьштәк тʹӧнә. Ле чахе әм тʹәхмин дькьн «һʹьзкьрьна ԝийә амьн», жь ве четьр тьштәк тʹӧнә (Иша. 54:7, 8, ДТʹ).

13. Шьровәкьн кӧ чьрʹа йе рʹәви шәһәре сьтʹарбунеда дькарьбу бетьрс, хԝәйкьри у бәхтәԝар бьжита.

¹³ Гава кӧ йе рʹәви дькʹәтә бажаре сьтʹарбуне, ԝедәре әԝ хԝәйкьри бу. Дәрһәԛа ван бажара Йаһоԝа гот: «Әԝ бона ԝә ԝе бьбьн щи-сьтʹар» (Йешу 20:2, 3, ДТʹ). Йаһоԝа дәʹԝа нәдькьр ԝәки әԝе кӧ бе һʹәмде хԝә кӧштьбу, диса бона ве йәке бе диԝанкьрьне. У әԝ мәрьве кӧ дькарьбу һʹәйфе һьлдә, изьна ԝи тʹӧнә бу бькʹәта бажаре сьтʹарбуне. Демәк, әв мәрьв тʹӧ щар ԝе нәтьрсийа кӧ кәсәке ԝи щәза бькә. Ԝи шәһәрида әԝ бьн хԝәйкьрьна Йаһоԝада бу. Әԝ кәледа нибу. Ви шәһәрида әԝ дькарьбу бьхәбьтийа, али мәрьва бькьра, у әʹдьлайеда Йаһоԝарʹа хьзмәт кьра. Бәле, әԝи дькарьбу бь әʹмьре бәхтәԝар бьжита!

14. Мәсиһи кӧ гӧне хԝә тинә рʹуйе хԝә чьда дькарә баԝәр бә?

¹⁴ Һьнә Мәсиһи кӧ гӧнед гьран кьрьнә, ле паше тʹобә кьрьнә, йәкә диса хԝә дьчәрчьриньн сәва гӧнед хԝә. Һьнәк һәла һе жи дьфькьрьн кӧ Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар бир нәкә гӧнед ԝан. Һәрге тӧ ӧса хԝә тʹәхмин дьки, дӧдьли нәбә кӧ чахе Йаһоԝа тә дьбахшинә, дьле тә гәрәке рʹьһʹәт бә, чьмки Йаһоԝа бь тʹәмами дьбахшинә. Даниел, бәʹса кʹижани  мә жоре кьр, баԝәр кьр кӧ әв йәк ӧса нә. Рʹуспийа ԝи ширәт кьрьн у али ԝи кьрьн, ԝәки әԝ исафа хԝә тʹәмьз кә. Даниел гьли кьр: «Те бежи әз тʹәзәда сах бум. Чахе һәр тьшт сафи бу ча лазьм бу, ида мьн хԝә нәһәԛ нәдькьр. Гава гӧнә те бахшандьне, әԝ ида дәрбаз дьбә дьчә. Чаԝа Йаһоԝа гот, әԝ баре мә һьлдьдә у давежә дур. Һуне тʹӧ щар ида ве нәвиньн». Чахе йе рʹәви дькʹәтә бажаре сьтʹарбуне, әԝ ида гәрә нәтьрсийа, ԝәки йе кӧ һʹәйфа хуне гәрәке һьлда, ԝе ԝи бькӧжә. Ӧса жи әм дькарьн бежьн дәрһәԛа хԝә, гава Йаһоԝа гӧне мә дьбахшинә, әм ида гәрәке нәтьрсьн кӧ әԝ ԝе мәʹнийа бьгәрʹә сәва диса әви гӧнәйи бькә бира мә йан жи мә щәза кә. (Бьхунә Зәбур 103:8-12.)

15, 16. Ԛӧрбана Иса у щабдарийа ԝи ча Сәрәккʹаһин, ча дькарә баԝәрийа ԝә һьндава рʹәʹма Хԝәде ԛәԝи кә?

¹⁵ Иро дьһа зәʹф мәʹнийед мә һәнә кӧ рʹәʹма Йаһоԝада дӧдьли нәбьн. Чахе Паԝлос гот кӧ әԝ хԝә чьԛас һесир-бәләнгаз тʹәхмин дькә, паше гот: «Шькьр жь Хԝәдерʹа, бь сайа Хӧдане мә Иса Мәсиһ!» (Рʹом. 7:25). Рʹаст ә әԝи шәрʹ дькьр мьԛабьли гӧнә у пʹошман дьбу бона кьред хԝәйи бәре, ле йәкә әԝ баԝәр бу кӧ Хԝәде бь сайа Иса ԝи бахшандийә. Иса бона мә әʹмьре хԝә да ча кʹьрʹин, у әԝ исафа тʹәмьз у дьлрʹьһʹәтийе дьдә мә (Ибрн. 9:13, 14). Чаԝа Сәрәккʹаһин, «әԝ һәр гав дькарә ԝан хьлаз кә, йед кӧ бь дәсте ԝи незики Хԝәде дьбьн, чьмки әԝ тʹьме сах ә, кӧ бона ԝан лава-навчетийе бькә» (Ибрн. 7:24, 25). Ԝәʹде бәре сәрәккʹаһин али Исраелийа дькьр кӧ баԝәр кьн, ԝәки Йаһоԝа гӧнед ԝан дьбахшиньнә. Илаһи әм гәрәке ве йәкеда ԛә дӧдьли нәбьн, чьмки Иса йә сәрәккʹаһине мә. Әԝ дьбежә кӧ «рʹәʹме бьстиньн у кʹәрәме бьбиньн кӧ гава әм һʹәԝщә бьн, аликʹарийа мә бькә» (Ибрн. 4:15, 16).

¹⁶ Хԝә бькә бьн сьтʹара Йаһоԝа у баԝәрийа хԝә ԛӧрбана Иса бинә. Бәле, ԛӧрбана Иса бона тʹәмамийа инсанәте йә, ле баԝәр кә кӧ хут шәхси бона тә йә жи (Галт. 2:20, 21). Дӧдьли нәбә кӧ ԛӧрбана Иса әԝ һәйә һʹиме бахшандьна гӧнед тә. Ԛайим баԝәр кә кӧ әв ԛӧрбан тәрʹа мәщале дьдә кӧ жийина һʹәта-һʹәтайе бьстини. Ԛӧрбана Иса жь Йаһоԝа пʹешкʹеш ә хут бона тә жи.

17. Чьрʹа һун дьхԝазьн бьн сьтʹара Йаһоԝада бьн?

¹⁷ Бәле, шәһәред сьтʹарбуне зәлал әʹйан дькьн рʹәʹма Йаһоԝа. Бь тʹәмийа дәрһәԛа ван шәһәра, Йаһоԝа нә кӧ тʹәне нишан кьр кӧ әʹмьр ԛимәт дькә, ле ӧса жи нишан кьр чаԝа рʹуспи али мә дькьн, чь те һʹәсабе бь рʹастийе гӧнед хԝә тʹобә бькьн, у чьрʹа әм гәрәке дӧдьли нәбьн ԝәки Йаһоԝа бь тʹәмами мә дьбахшинә. Ле һун хԝә дькьнә бьн сьтʹара Йаһоԝа? Һун тʹәне ве сьтʹареда дькарьн хԝәйкьри бьн! (Зәб. 91:1, 2). Готара дьнда әме бьвиньн чаԝа әв шәһәред сьтʹарбуне дәрсе дьдьнә мә, ԝәки чʹәʹв бьдьнә һәԛийа у рʹәʹма Йаһоԝа.