Дәрбази һондоре буйин

Дәрбази навәроке буйин

Кʹе сәр Һʹьш-Аԛьле Тә Һʹӧкӧм Дькә?

Кʹе сәр Һʹьш-Аԛьле Тә Һʹӧкӧм Дькә?

«Нәкʹәвьнә кьрасе бәнде ве дьнйайе» (РʹОМ. 12:2).

КʹЬЛАМЕД: 88, 45

1, 2. а) Иса ча щаба Пәтрус да, чахе әԝи гот кӧ «һьндава хԝәда ԛәнщ бә»? (Бьньһерʹә шькле әʹԝльн.) б) Чьрʹа Иса ӧса щаба ԝи да?

ШАГЬРТЕД Иса нькарьбун баԝәр кьрана чь кӧ әԝана жь ԝи бьһистьн. Ԝана тʹьре кӧ Иса гәрәке пʹадшатийа Исраелийа вәгәрʹанда, ле әԝи ԝанрʹа гот кӧ гәрәке зутьрәке бьчәрчьрә у бьмьрә. Пәтрус дәрберʹа ԝи бьрә алики у жерʹа гот: «Һьндава хԝәда ԛәнщ бә, Хӧдан! Әԝ тьшт ԝе тʹӧ щар нәйе сәре тә!». Ле Иса ԝи вәгәрʹанд у гот: «Дури мьн һәрʹә, Шәйтʹан! Тӧ кәвьр и пешийа мьн, чьмки әԝ фькьред тә нә жь Хԝәде нә, ле жь мәрьва нә» (Мәт. 16:21-23, ДТʹ; Кʹар. Шанд. 1:6).

2 Бь ԝан гьлийа Иса да кʹьфше фьрԛийа ортʹа фькьред кӧ жь Хԝәде тен у фькьред кӧ жь ве дьнйа Шәйтʹан тен (1 Йуһʹн. 5:19). Пәтрус һьнге ньһерʹандьна ве дьнйайе да кʹьфше, кʹижан кӧ мәрьва һелан дькә тʹәне бона хԝә бьфькьрьн у хԝә нәдьнә щәфе. Ле Иса заньбу ԝәки Баве ԝи щурʹәки майин дьфькьрә. Әԝи заньбу ԝәки Хԝәде дьхԝәст, кӧ әԝ һʹьш-аԛьле хԝә дайнә сәр тьштед кӧ пешийа ԝи бун, демәк чәрчьрандьн у мьрьн. Иса пе щаба хԝә Пәтрусрʹа, әшкәрә да кʹьфше ԝәки әԝ ньһерʹандьна Йаһоԝа ԛәбул дькә, ле ньһерʹандьна ве дьнйайе инкʹар дькә.

3. Чьрʹа чәтьн ә мина Йаһоԝа бьфькьрьн?

3 Ле дәрһәԛа хԝә әм чь дькарьн бежьн? Гәло фькьред мә мина йед Хԝәде нә, йан мина ве дьнйайе? Фәʹмдари йә, әм һәр тьшти дькьн сәва пе шьхӧлед хԝә дьле Хԝәде ша кьн. Ле дәрһәԛа фькьред хԝә әм чь дькарьн бежьн? Гәло әм фькьр у ньһерʹандьна хԝә дькьнә анәгори йед Йаһоԝа? Бона ве йәке лазьм ә әм гәләк сәр хԝә бьхәбьтьн. Бь рʹасти мәрьв һеса дькарә мина ве дьнйайе бьфькьрә, чьмки рʹӧһʹе ве дьнйайе дор бәре мә йә (Әфәс. 2:2). Һьн жи, рʹӧһʹе ве дьнйайе мәрьва һелан дькә кӧ хԝәһʹьз бьн, ләма жи әԝ фькьр дькарьн дьле гәләка бен. Бәле, чәтьн ә мина Йаһоԝа бьфькьрьн, ле гәләк һеса йә мина мәрьвед ве дьнйайе бьфькьрьн.

4. а) Чь ԝе бьԛәԝьмә һәрге әм бькʹәвьнә бәр байе фькьред ве дьнйайе? б) Әԝ готар чьда ԝе али мә бькә?

4 Ле һәрге әм бьһельн, кӧ әв дьнйа һʹӧкӧми сәр фькьред мә кә, әме бьбьнә хԝәһʹьз у бьхԝазьн хԝә сәри хԝә бьн, кӧ хԝәха сафи кьн чь рʹаст у чь хьраб ә (Марԛ. 7:21, 22). Ләма жи гәләк фәрз ә кӧ «фькьред» мә мина йед Хԝәде бьн, нә кӧ йед мәрьва. Ве йәкеда әԝ готар ԝе али мә бькә. Әме шеԝьр кьн, кӧ һәрге фькьред мә мина йед Йаһоԝа бьн, әԝ нә кӧ ԝе мә бькә синора, ле кʹаре бинә. Ӧса жи әԝ готар ԝе нишан кә, чаԝа нәкʹәвьнә бәр байе фькьред ве дьнйайе. Ле готара дьнда, әме шеԝьр кьн кӧ чаԝа сәр щурʹә-щурʹә тьшта мина Йаһоԝа бьфькьрьн у фькьред ԝи бькьнә йед хԝә.

ФЬКЬРЕД ЙАҺОԜА КʹАРЕ МӘРʹА ТИНЬН

5. Чьрʹа һьнәка хԝәш найе, ԝәки кәсәки сәр фькьрандьна ԝан һʹӧкӧм кә?

5 Һьнә мәрьва хԝәш найе, ԝәки кәсәк сәр фькьрандьн у ньһерʹандьна ԝан һʹӧкӧм кә. Әԝана дьбежьн: «Әва ише мьн ә, әз хԝә сәри хԝә мә». Бь ԝи щурʹәйи әԝана дьбәкә нишан дькьн, кӧ дьхԝазьн хԝәха сафикьрьнед хԝә бькьн, у бь рʹасти әԝ йәк гәрәке ӧса бә. Әԝ мәрьв нахԝазьн кәсәк ԝана контрол кә, йан жи зоре бькә кӧ мина мәрьвед дор бәре хԝә бьн. *

6. а) Йаһоԝа чь азайи дайә мә? б) Гәло әԝ азайи бесинор ә?

6 Ле һәрге әм мина Йаһоԝа бьфькьрьн, әԝ найе һʹәсабе ԝәки фькьред мәйә шәхси тʹӧнә у әм нькарьн бь һʹьше хԝә дьшьрмиш бьн. Әм 2 Корьнтʹи 3:17-да дьхуньн: «Хӧдан ль кʹӧ дәре бә, ль ԝе дәре жи азайи һәйә». Бәле, азайа мә һәйә кӧ бьбьнә мәрьве ӧса, чаԝа әм дьхԝазьн. Бал мә һәнә тьштед ӧса кӧ мә хԝәш тен у мәрʹа һʹәԝас ьн. Бь рʹасти Йаһоԝа мә бь ве азайе әʹфьранд. Ле йәкә ве азайеда синор һәнә. (Бьхунә 1 Пәтрус 2:16.) Чахе әм гәрәке бьжберьн кӧ чь рʹаст у чь нәрʹаст ә, әм гәрәке пе рʹебәрийа Хәбәра ԝи һәрʹьн, кʹидәре Хԝәде мәрʹа дәрһәԛа фькьред хԝә әʹйан дькә. Ле гәло әԝ те һʹәсабе ԝәки Йаһоԝа һьндава мәда сәрт ә, йан әԝ кʹара мә дьхԝазә?

7, 8. Һәрге әм сәр тьшта мина Йаһоԝа дьфькьрьн, чьрʹа әв йәк мә накә синора? Мәсәле биньн.

7 Бьфькьрьн дәрһәԛа ве мәсәле. Де-бав чахе зарʹед хԝә мәзьн дькьн, тьштед ԛәнщ һин дькьн у ширәт дькьн. Әԝана зарʹед хԝә һин дькьн кӧ һʹәлал бьн, хәбатһʹьз бьн у бона мәрьвед дьн хәм бькьн. Әԝ йәк алийе ԝанда сәрт нинә, дәԝсе, бь ве йәке де-бав ԝана һазьр дькьн сәва зарʹ ахьрийеда бәхтәԝар бьжин. Чахе зарʹ мәзьн дьбьн у башԛә дьбьн, әԝана ида аза нә у хԝәха сафикьрьна дькьн. Һәрге әԝана бьжин ӧса чаԝа де-бав әԝана һинкьрьнә, ԝе әʹмьре хԝәда сафикьрьнед ӧса бькьн, кӧ паше пʹошман нәбьн. Ԝи щурʹәйи зарʹ ԝе хԝә жь гәләк проблема у дьлтәнгбуне хԝәй кьн.

8 Мина бавәки ԛәнщ, Йаһоԝа дьхԝазә ԝәки зарʹед ԝи бь әʹмьрәки бәхтәԝар бьжин (Иша. 48:17, 18). Бона ве йәке, әԝи принсипед дәрһәԛа намусийе у рʹабун-рʹуньштьне дайә мә у ӧса жи ширәт кӧ ча бьн һьндава мәрьва. Әԝ дьхԝазә ԝәки әм сәр ԝан тьшта мина ԝи бьфькьрьн у анәгори ве йәке бьжин. Әв йәк мә нә кӧ дькә синора, ле мә аԛьл дькә, һин дькә рʹаст бьфькьрьн у тьшта бьщерʹьбиньн (Зәб. 92:5; Мәтʹлк. 2:1-5; Иша. 55:9). Әԝ йәк ԝе али мә бькә сафикьрьнед ӧса бькьн, кʹижан кӧ ԝе мә бәхтәԝар кьн у хәйсәт-һʹӧнӧред мә баш кьн (Зәб. 1:2, 3). Бәле, чахе әм мина Йаһоԝа дьфькьрьн, әм гәләк тьштада кʹаре дьстиньн.

ФЬКЬРЕД ЙАҺОԜА ҺӘРИ БЬЛЬНД ЬН

9, 10. Чьда фькьред Йаһоԝа жь фькьред ве дьнйайе бьльндтьр ьн?

9 Диса мәʹник һәйә кӧ чьрʹа хьзмәткʹаред Йаһоԝа дьхԝазьн, ԝәки фькьрандьна ԝан мина йа Хԝәде бә. Фькьред Йаһоԝа жь фькьред ве дьнйайе бьльндтьр ьн. Рʹаст ә әв дьнйа ширәта дьдә кӧ рʹабун-рʹуньштьн гәрәке ча бә, чаԝа малбәтеда бәхтәԝар бьн, ча хәбата баш бьжберьн, у диса тьштед дьн, ле һʹәчʹи зәʹф әԝ ширәт жь фькьред Йаһоԝа лап щӧдә дьбьн. Мәсәлә, әв дьнйа мәрьва һелан дькә тʹәне кʹара хԝә бьгәрʹьн у бона хԝә бьфькьрьн. Һьн жи әԝ мәрьва дьдә баԝәркьрьне, ԝәки бенамусийеда тьштәки хьраб тʹӧнәйә. Ӧса жи әԝ дьнйа фькьред ӧса бәла дькә, кӧ мер у жьн дькарьн бона һәр мәʹни жи башԛә бьжин йан жи һәв бьԛәтьн, һәрге әԝ йәк ԝана һе бәхтәԝар кә. Әԝ һʹәму ширәт у ньһерʹандьн бь тʹәмами мьԛабьли һинкьрьнед Кʹьтеба Пироз ьн. Ле гәло дькарә ӧса бә кӧ һьнә ширәтед ве дьнйайе иро һе керһати бьн, нә кӧ ширәтед Кʹьтеба Пироз?

10 Иса гот: «Сәрԝахти бь әʹмәлед хԝә кʹьфш дьбә» (Мәт. 11:19). Әԝ дьнйа алийе техноложида гәләк пешда чуйә, ле йәкә әԝ нькарә проблемед мәзьн сафи кә, сәва мәрьв бәхтәԝар бьжин, мәсәлә шәрʹ, расизм у зорбәтийе нькарә бьдә һьлдане. Хенщи ве йәке, әԝ дьнйа бенамусийе ԛәбул дькә. Гәләк мәрьв фәʹм дькьн, ԝәки бенамуси нәфәра жь һәв дьԛәтинә, нәхԝәшийа пешда тинә у диса тьштед хьраб. Ле Йаһоԝа ԝан тьштада чь ширәта дьдә? Мәсиһийед кӧ мина Йаһоԝа сәр ԝан тьшта дьньһерʹьн, малбәтеда бәхтәԝар ьн, сьһʹәт-ԛәԝата ԝан һе баш ә, чьмки нав-намус дьжин, у нава бьратийа һʹәмдьнйайеда әʹдьлайи жи һәйә (Иша. 2:4; Кʹар. Шанд. 10:34, 35; 1 Корн. 6:9-11). Бәле, әԝ йәк әшкәрә дьдә кʹьфше, ԝәки фькьред Йаһоԝа жь фькьред ве дьнйайе гәләк бьльндтьр ьн.

11. Кʹе фькьрандьна Муса дьгӧһаст, у ахьрийа ве йәке чь бу?

11 Хьзмәткʹаред Йаһоԝайи бәре, заньбун ԝәки фькьред Йаһоԝа чьԛас бьльнд ьн. Мәсәлә, Муса кӧ «тʹәмамийа сәрԝахтийа мьсьрийа» һин бу, жь Хԝәде хԝәст ԝәки «дьләки сәрԝахт» жерʹа бьдә (Кʹар. Шанд. 7:22; Зәб. 90:12). Әԝи ӧса жи жь Йаһоԝа һиви кьр: «Рʹийед хԝә ль бәр мьн вәкә» (Дәркʹ. 33:13). Муса хԝәст ԝәки Йаһоԝа фькьрандьна ԝи бьгӧһезә, ләма жи Йаһоԝа ԝи да хәбате сәва ԛьрара Ԝи бинә сери. Һьн жи Йаһоԝа ԛәдьрәки ӧса да ԝи, кӧ Кʹьтеба Пироз Муса ча мәрьвәки бь баԝәрийа ԛәԝи әʹйан дькә (Ибрн. 11:24-27).

12. Фькьрандьна Паԝлос сәр һʹиме чь бу?

12 Паԝлосе шанди мәрьвәки аԛьл у хԝәнди бу, кʹижан кӧ лап кем сәр 2 зьмана хәбәр дьда (Кʹар. Шанд. 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3). Ле чахе әԝи гәрәке бьжбарта чь рʹаст ә у чь на, әԝи нә кӧ фькьред ве дьнйайе һьлдьда һʹәсаб, ле фькьред ԝи сәр һʹиме Хәбәра Хԝәде бун. (Бьхунә Кʹаред Шандийа 17:2; 1 Корьнтʹи 2:6, 7, 13.) Бь сайа ве йәке, Паԝлос хьзмәтийеда гәләк пешдачуйи бу у хәлата жийина һʹәта-һʹәтайе станд (2 Тимтʹ. 4:8).

13. Кʹе щабдар ә сәва фькьрандьна мә ль гора фькьрандьна Йаһоԝа бьгӧһезә?

13 Әшкәрә йә, фькьред Йаһоԝа жь йа ве дьнйайе бьльндтьр ьн. Һәрге әм анәгори фькьрандьна ԝи бьжин, әме бәхтәԝар у пешдачуйи бьн. Ле Йаһоԝа тʹӧ щар зоре мә накә, ԝәки мина ԝи бьфькьрьн. Нә «хӧламе амьн у сәрԝахт» у нә жи рʹуспи, фькьред мә контрол накьн (Мәт. 24:45; 2 Корн. 1:24). Һәр кәс жь мә щабдар ә, ԝәки фькьрандьна хԝә ль гора фькьрандьна Хԝәде бьгӧһезә. Ле ча әм дькарьн ве йәке бькьн?

НӘҺЕЛЬН ӘВ ДЬНЙА ФЬКЬРАНДЬНА ԜӘ БЬГӦҺЕЗӘ

14, 15. а) Сәва кӧ мина Йаһоԝа бьфькьрьн, әм гәрәке һʹьше хԝә бь чь тʹьжә кьн? б) Ль гора Рʹомайи 12:2, чьрʹа әм гәрәке хԝә жь фькьред ве дьнйайе дур бьгьрьн? Мәсәле биньн.

14 Рʹомайи 12:2-да те готьне: «Нәкʹәвьнә кьрасе бәнде ве дьнйайе, ле һʹьш-аԛьле хԝә ну кьн у бь ве йәке ԝәрьн гӧһастьн, сәва фәʹм кьн чь йә ԛьрара Хԝәде, кӧ ԛәнщи, хԝәши у кʹамьли йә, (ДТʹ)». Әԝ рʹез нишан дькә, кӧ һәрге жи фькьрандьна мә нәрʹаст бу пешийа кӧ әм рʹастийе пеһʹәсийан, йәкә әм дькарьн фькьрандьна хԝә бьгӧһезьн, бькьн мина йа Хԝәде. Ӧса жи рʹаст ә генетика мә у ӧса жи ԛәԝьмандьнед әʹмьре мәда һьнәк сәр фькьрандьна мә һʹӧкӧм бунә, йәкә әм дькарьн һʹьше хԝә бьгӧһезьн. Әм чь жи дькьнә һʹьше хԝә у сәр чь жи гәләк дьфькьрьн, әԝ йәк һʹьше мә дьгӧһезә. Демәк, һәрге әм кʹур дьфькьрьн дәрһәԛа фькьред Йаһоԝа, әме фәʹм кьн ԝәки ньһерʹандьна ԝи тʹьме рʹаст ә. Паше ида әме хԝәха бьхԝазьн сәр тьшта мина ԝи бьньһерʹьн.

15 Дина хԝә бьдьне, кӧ сәва фькьрандьна мә мина йа Йаһоԝа бә, әм гәрәке «нәкʹәвьнә кьрасе бәнде ве дьнйайе». Әм гәрәке нәһельн, ԝәки фькьр йан жи ньһерʹандьна кӧ Хԝәде ԛәбул накә, бькʹәвьнә һʹьше мә. Ԝәрә пе мәсәле бьвиньн, кӧ чьрʹа әԝ йәк гәләк фәрз ә. Бәʹса хәбәре, кәсәк дьхԝазә ԝәки сьһʹәт-ԛәԝата хԝә баш кә, у ләма сафи дькә тʹәне хԝарьна баш у керһати бьхԝә. Ле һәрге әԝ һьн жи тʹьме хԝарьна нәтʹәмьз бьхԝә, әԝ йәк ԝе жерʹа кʹаре нәйнә. Һәрге әм жи һʹьше хԝә пе фькьред Йаһоԝа тʹьжә дькьн у ԝи ԝәʹдәйи ӧса жи дьһельн ԝәки әԝ дьнйа сәр фькьрандьна мә һʹӧкӧм кә, әме тʹӧ кʹаре нәстиньн.

16. Жь чь әм гәрәке хԝә хԝәй кьн?

16 Ле гәло әм бь тʹәмами дькарьн хԝә жь ве дьнйайе дур бьгьрьн? На, әм нькарьн хԝә жь ве дьнйайе бь тʹәмами бьԛәтиньн, йан жи лап дәркʹәвьн (1 Корн. 5:9, 10). Әм нькарьн хԝә жь ве йәке хԝәй кьн илаһи ԝәʹде хьзмәтийе, чьмки дьхԝази нахԝази әм фькьред нәрʹаст у һинкьрьнед ԛәлп дьбьһен. Рʹаст ә әм нькарьн хԝә жь ԝан тьшта бь тʹәмами хԝәй кьн, ле әм гәрәке әԝ фькьред кӧ Хԝәде хԝәш найен, ԛәбул нәкьн у сәр дьшьрмиш нәбьн. Мина Иса, әм гәрәке дәрберʹа инкʹар кьн ԝан фькьра, кʹижан жь Шәйтʹан ньн. Ӧса әме нәкʹәвьнә бәр байе фькьред ве дьнйайе. (Бьхунә Мәтʹәлок 4:23.)

17. Әм чь щурʹәйи дькарьн нәкʹәвьнә бәр байе фькьред ве дьнйайе?

17 Мәсәлә, әм гәрәке фәсал бьн кӧ тʹәви кʹе әм һәвалтийе дькьн. Кʹьтеба Пироз пешда ширәте дьдә мә, ԝәки тʹәви ԝан мәрьва һәвалтийе нәкьн, йед кӧ Йаһоԝарʹа хьзмәт накьн, чьмки фькьред ԝан ԝе дәрбази мә бьн (Мәтʹлк. 13:20; 1 Корн. 15:12, 32, 33). Әм ӧса жи ԝәʹдәдәрбазкьрьна гәрәке фәсал бьжберьн. Һәрге әм инкʹар дькьн ԝан ԝәʹдәдәрбазкьрьна, кʹидәре теорийа еволусйайе, зорбәти, йан жи бенамуси һәйә, әме пе ԝан фькьред кӧ «мьԛабьли занәбуна Хԝәде» нә, һʹьше хԝә жәʹрдадайи нәкьн (2 Корн. 10:5).

Гәло әм али зарʹед хԝә дькьн, ԝәки ԝәʹдәдәрбазкьрьнед хьраб инкʹар кьн? (Бьньһерʹә абзаса 18, 19)

18, 19. а) Чьрʹа әм гәрәке фәсал бьн чахе әшкәрә фькьред ве дьнйайе навиньн? б) Кʹижан пьрса әм гәрәке бьдьнә хԝә у чьрʹа?

18 Ӧса жи фәрз ә кӧ әм тедәрхьн у инкʹар кьн фькьред ве дьнйайе һьнге жи, гава әԝ фькьр әшкәрә найенә кʹьфше. Мәсәлә, нучада тьштед ӧса дьбежьн, чь кӧ пьштгьрийа ньһерʹандьна политика дькә. Йан жи һәнә сәрһатийед ӧса, кӧ бәрбь нетед ве дьнйайе һелан дькьн. Һьнә филм у кʹьтеб жи әве ньһерʹандьне бәла дькьн кӧ мәрьв хԝәһʹьз бьн, у малбәта хԝә сәр һәр тьштирʹа бьгьрьн. Гәләк мәрьв дьфькьрьн, ԝәки әԝ йәк аԛьлайи йә, баш ә у рʹаст ә жи. Ле Кʹьтеба Пироз һин дькә, ԝәки мәрьв гәрәке һʹьзкьрьна Йаһоԝа сәр һʹәму тьштирʹа бьгьрә, у тʹәне һьнге әԝ у малбәта ԝи бь рʹасти дькарә бәхтәԝар бә (Мәт. 22:36-39). Ӧса жи һьнә сәрһатийед бона зарʹа, мәсәлә филмада йан жи кʹьтебада, кӧ гәләк мәрьв ԛәбул дькьн, дькарьн зарʹа һелан кьн, ԝәки рʹабун-рʹуньштьна бенамуси ԛәбул кьн.

19 Ле әв һʹәму тьшт найе һʹәсабе, ԝәки нәрʹаст ә һәрге әм ԝәʹдәдәрбазкьрьна баш ԛәбул кьн. Йәкә әм гәрәке пьрсед ӧса бьдьнә хԝә: «Гәло әз дәрберʹа һинкьрьнед ве дьнйайе тедәрдьхьм, һәла һе йед кӧ әшкәрә найен кʹьфше? Гәло әз хԝә у зарʹа хԝә хԝәй дькьм, ԝәки хԝә дур бьгьрьн жь телевисйона йан жи хԝәндьна ԝан тьшта, кӧ фькьред ве дьнйайе бәла дькьн? Гәло әм инкʹар дькьн фькьред ве дьнйайе кӧ әм дьбьһен, у али зарʹед хԝә дькьн, ԝәки мина Йаһоԝа бьньһерʹьн сәр тьшта?». Һәрге әм тедәрдьхьн фьрԛийа ортʹа фькьред Хԝәде у йед ве дьнйайе, әме «нәкʹәвьнә кьрасе бәнде ве дьнйайе».

КʹЕ НЬҺА ФЬКЬР У НЬҺЕРʹАНДЬНА ТӘ ДЬГӦҺЕЗӘ?

20. Чаԝа фәʹм кьн кӧ кʹе фькьред мә дьгӧһезә?

20 Бир нәкьн ԝәки һәнә дӧ канийед информасийе, әԝ һәйә йа Йаһоԝа у йа дьнйа Шәйтʹан. Ле кʹижан кани сәр мә һʹӧкӧм дькә? Щаб әԝ ә, кӧ әм жь кʹидәре информасийе дьстиньн. Һәрге әм фькьред ве дьнйайе ԛәбул дькьн, әв дьнйа ԝә һʹьш-аԛьле мә бьгӧһезә, у әме мина мәрьвед ве дьнйайе бьфькьрьн у рʹабун-рʹуньштьна мә жи мина йед ԝан бә. Ләма жи гәләк фәрз ә әм мьԛати хԝә бьн кӧ нәһельн фькьр у ньһерʹадьна ве дьнйайе бькʹәвә һʹьше мә.

21. Дәрһәԛа чь тьште фәрз әме готара дьнда шеԝьр кьн?

21 Чаԝа мә жоре шеԝьр кьр, сәва әм мина Йаһоԝа бьфькьрьн, бәс нинә тʹәне һʹьше хԝә жь һʹӧкӧме хьраб хԝәй кьн. Әм ӧса жи гәрәке һʹьше хԝә бь фькьред Хԝәде тʹьжә кьн, сәва мина ԝи бьфькьрьн. Готара дьнда әме шеԝьр кьн кӧ чаԝа әм дькарьн ве йәке бькьн.

^ абз. 5 Бь рʹасти һәла һе мәрьвед кӧ гӧһ надьнә кәсәки у хԝә сәри хԝә нә, йәкә дькʹәвьнә бьн һʹӧкӧме фькьред мәрьвед дьн. Мәсәлә, дәрһәԛа ве йәке кӧ жийин ча дәстпебу, йан жи дәрһәԛа кʹьнщхԝәкьрьне. Ԝан пьрсада мәрьв беһʹәмде хԝә дькʹәвьнә бәр байе фькьред мәрьвед дьн. Ле бь рʹасти әм хԝәха дьжберьн кӧ бькʹәвьнә бьн һʹӧкӧме фькьред кʹе.