1, 2. Чьрʹа гәләк фәрз ә дьл бьдьнә һәв?

КРИСТИНА ^[1] йа кӧ 18 сали йә, гьли дькә: «Де-баве мьн qә дьл надьнә мьн, дәwсе, әwана тʹьме жь мьн нәqайил ьн. Гьлийед wан дьле мьн гәләк дешиньн. Әwана мьнрʹа дьбежьн, wәки әз һе зарʹо мә, бефәʹм ьм у хӧрʹт ьм. У сәва ве йәке әз гәләк щар дьгьрим у qә нә жи дьхwазьм тʹәви wан хәбәрдьм. Әз дьфькьрьм, wәки әз бекер ьм». Рʹасти жи, чахе мәрьв дьл надьнә бәр һәв, әʹмьр дькарә гәләк чәтьн бә!

² Дьлдайин дькарә кʹарәкә гәләк мәзьн бинә. Бьраки мә дьбежә: «Бь сала әз нькарьм хwә хьлаз кьм жь wан фькьра кӧ әз бекер ьм. Ле щарәке мьн тʹәви рʹуспи хьзмәт дькьр кʹижани кӧ тедәрхьст wәки әз мәʹдәкьри мә. У чахе мьн жерʹа дьле хwә вәкьр, әwи гәләк бь дьлшәwати мьн дьбьһист. Паше әwи ани бира мьн кьред мьнә баш. Әwи ӧса жи ани бира мьн гьлийед Иса, wәки һәр мәрьв жь гәләк чʹьвика qимәттьр ә. Әз гәләк щар әwе рʹезе тиньм бира хwә у һʹәта ньһа әw мьн дьлгәрм дькә. Гьлийед рʹуспи гәләк дьле мьн гьрт ьн» (Мәт. 10:31).

3. а) Паwлосе шанди чь гот дәрһәqа wе йәке кӧ дьл бьдьнә һәв? б) Ве тʹемайеда әме дәрһәqа чь шеwьр кьн?

³ Кʹьтеба Пироз дьбежә wәки әм гәрәке тʹьме дьл бьдьнә һәв. Паwлосе шанди Мәсиһийед Ибранирʹа ньвиси: «Һаш жь хwә һәбьн хушк-бьрано, нәбә кӧ нава wә йәкида дьләки  хьраб у нәбаwәр һәбә, кӧ пьшта хwә бьдә Хwәдейе сах. Ле һәр рʹож дьл бьдьнә һәв, . . . wәки жь wә тʹӧ кәс бь гӧна нәхапә, нәбә сәрһʹьшк» (Ибрн. 3:12, 13). Һәрге һун тиньн бира хwә кӧ ча һун пе гьлйед кәсәки qәwи бунә, һун ида заньн кӧ чьqас фәрз ә дьл бьдьнә һәв. Wәрә әм әwан пьрса шеwьр кьн: Чьрʹа гәләк фәрз ә кӧ дьл бьдьнә һәв? Әм жь Йaһоwа, Иса у Паwлос чь дькарьн һин бьн wе йәкеда, кӧ wана ча дьл дьданә йед майин? У ча әм дькарьн йед дьн дьлгәрм кьн?

4. Кʹе һʹәwщә йә кӧ дьл бьдьнә бәр, у чьрʹа иро мәрьв һʹәwще wе йәке нә?

⁴ Мә гьшкарʹа лазьм ә дьл бьдьнә һәвдӧ, илаһи де-бав гәрәке дьл бьдьнә зарʹа. Дәрсдарәки гьлийед ӧса гот: «Чаwа кӧ шинкайерʹа ав лазьм ә, ӧса жи зарʹарʹа . . . лазьм ә дьл бьдьнә wан. Чахе дьл дьдьнә зарʹа, әwана тʹәхмин дькьн wәки wана qимәт дькьн у һʹьз дькьн». Ле йазьх, әм зәманед хьрабда дьжин, кʹидәре кӧ мәрьв хwәһʹьз у дьлсар ьн, ләма жи мәрьв кем дьл дьдьнә һәв (2 Тимтʹ. 3:1-5). Һьнә де-бав пʹайе зарʹед хwә надьн, чьмки де-баве wан жи дьл нәдьданә wан. Мәрьвед мәзьн жи һʹәwще пʹайа нә, мәсәлә, гәләк хәбатчи дькьнә кӧтә-кӧт чьмки әwана бона шьхӧле хwә qә пʹайа настиньн.

5. Әм ча дькарьн дьл бьдьнә йед дьн?

⁵ Әм дькарьн дьл бьдьнә мәрьва, чахе пʹайе wан дьдьн сәва кьре wани баш. Ӧса жи әм дькарьн wана дьлгәрм кьн бь ве йәке, кӧ wанрʹа бежьн wәки һʹӧнӧред wани баш һәнә, йан жи әм дькарьн бәр дьле wанда бен чахе әwана дьлтәнг ьн (1 Тʹеслн. 5:14). Хәбәра Йунани кӧ те һʹәсабе «дьл бьдьнә» бәр кәсәки, рʹастә-рʹаст те һʹәсабе «кʹеләка кәсәки бьсәньн». Бәле, әм гәләк щар тʹәви хушк-бьред мә нә, у гәләк мәщалед мә һәнә wәки гьлийед ширьн wанрʹа бежьн сәва дьл бьдьнә wан. (Бьхунә Wаиз 4:9, 10.) Wе керһати бә һәрге әм пьрсе бьдьнә хwә: «Гәло әз мәщале дьвиньм wәки йед дьненарʹа бежьм, кӧ чьрʹа әз wана qимәт дькьм у һʹьз дькьм?» Пешийа кӧ щаба ве пьрсе бьдьн, wе баш бә сәр ве рʹезе бьфькьрьн: «Готьна кӧ щийе хwәда те готьне, чьqас хwәшьк ә!» (Мәтʹлк. 15:23).

6. Чьрʹа Мире-щьн дьхwазә мә дьлтәнг кә? Мәсәле биньн.

⁶ Шәйтʹан дьхwазә мә дьлтәнг кә, чьмки әw занә wәки дьлтәнги дькарә рʹӧһʹанида мә сьст кә. Мәтʹәлок 24:10-да те готьне: «Һәгәр тӧ рʹожа тәнгасийеда мәтьрсийа [мерхасийа] хwә ӧнда бьки, дьбә кӧ һеза тә кем бә». Шәйтʹан хwәст пе тәнгасийед гьран Ибойе амьн дьлтәнг кә, ле йәкә хwәстьна wи нәһатә сери (Иб. 2:3; 22:3; 27:5). Әм жи дькарьн Хwәдерʹа амьн бьминьн у дьле Шәйтʹан ша нәкьн. Һәрге әм дьл бьдьнә нәфәред мала хwә у хушк-бьред щьватеда, әме чаwa малда ӧca жи Ода Щьватеда бәхтәwар у qәwи бьминьн.

7, 8. а) Йaһоwа ча дьл дьда мәрьва? б) Де-бав ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йaһоwа? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)

⁷ Йaһоwа дьл дьдә мәрьва. Зәбурбеж ньвиси: «Хӧдан незики кәсед дьлшькәстийа нә у йед кӧ рʹӧһʹе wан әщьqинә хьлаз дькә» (Зәб. 34:18). Чахе тьрс кʹәтә дьле Йерәмийа у әw дьлтәнг бу, Йaһоwа әw qәwи кьр у шьданд (Йерәм. 1:6-10). Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, кӧ Данийел пʹехәмбәр qәwатәкә ча станд чахе Хwәде мьлийакʹәт шанд сәва wи qәwи кә, у wирʹа гот кӧ әw йәки гәләк qимәт ә (Дан. 10:8, 11, 18, 19). Һун жи  дькарьн дьл бьдьнә хушк-бьра, пешәнга, у хушк-бьред әʹмьрда мәзьн, йед кӧ сьст бунә.

⁸ Йaһоwа у Иса гәләк wәхт сәр әʹзмана тʹәвайи бун, ле чахе Иса сәр әʹрде бу, Йaһоwа нәдьфькьри wәки нәлазьм ә пʹайе wи бьдә у дьл бьдә wи. Дәwсе Йaһоwа дӧ щара жь әʹзмана Исарʹа гот: «Әв ә Кӧрʹе мьни дәлал, кӧ әз жь wи рʹази мә» (Мәт. 3:17; 17:5). Бь wан гьлийа Хwәде пʹайе Иса да у жерʹа да кʹьфше кӧ wирʹа фьрнаq дьбә. Щара пешьн Йaһоwа wан гьлийа жерʹа гот чахе Иса дәстпекьр хьзмәт кә, ле щара дӧда әw сала пашийе бу йа жийина wи сәр әʹрде. Ӧса жи, чахе Иса шәва пешийа мьрьна хwә нав щәфайе гьранда бу, Йaһоwа мьлйакʹәте хwә шанд сәва Иса qәwи кә у дьлбинийе бьдә wи (Луqа 22:43). Де-бавно, wәрен әм чʹәʹв бьдьнә Йaһоwа, кӧ тʹьме дьл бьдьнә зарʹед хwә у пʹайе wан бьдьн сәва кьред wани баш. Ӧса жи, чахе мәкʹтәбеда әwана рʹасти щерʹьбандьна тен, әм гәрәке һʹәму тьшти бькьн сәва wана qәwи кьн у бьшьдиньн.

9. Әм жь Иса чь дькарьн һин бьн, кӧ әw ча бу һьндава шандийед хwә?

⁹ Иса жи мәсәләкә баш ә сәва әм чʹәʹв бьдьне. Чахе Иса дәрһәqа дәрбазкьрьна Евара Биранине тʹәми да шандийа, әwи тʹәхмин кьр wәки бал wана qӧрʹәбун пешда һатийә. Ләма Иса бь мьлукти ньгед wан шушт сәва дәрсе бьдә wан. Ле йәкә диса жи нав wанда дәʹw пешда һат, кӧ жь wан кʹе йә һәри мәзьн. Жь wан шандийа Пәтрус сәр хwә гәләк баwәр бу (Луqа 22:24, 33, 34). Ле Иса дина хwә нәда сәр шашийед wан, дәwсе әwи пʹайе wан да, кӧ әwана нава щерʹьбандьнед wида тʹәви wи ман. Иса ӧса жи гот кӧ әwана жь wан кьра кӧ әwи дькьр, һе мәстьр бькьн. Әwи ӧса жи әwана qәwи кьрьн чахе гот, кӧ Бав wана һʹьз дькә (Луqа 22:28; Йуһʹн. 14:12; 16:27). Әм дькарьн пьрсе бьдьнә хwә: «Ле гәло әз чʹәʹв дьдьмә Иса у пʹайе йед майин дьдьм бона һʹӧнӧред wани баш, йан әз дина хwә дьдьм сәр кемасийед у шашийед wан?»

10, 11. Жь чь те кʹьфше wәки Паwлос һʹәсаб дькьр кӧ гәләк фәрз ә дьл бьдә йед дьн?

¹⁰ Паwлосе шанди нәʹмед хwәда дәрһәqа бьра баш хәбәрдьда. Тʹәви һьнәка әwи бь сала рʹеwити дькьр, у дькарьн бежьн wәки әwи кемасийед wан жи заньбу. Ле әwи тʹьме дәрһәqа wан гьлийед ширьн дьгот у пʹайе wан дьда. Мәсәлә, Паwлос Тимотʹейо һʹәсаб дькьр ча «лаwе хwәйи дәлал у һьндава Хӧданда амьн». Паwлос итʹбарийа хwә Тимотʹейо дани кӧ әw wе бона Мәсиһийед дьн хәм бькә (1 Корн. 4:17; Фили. 2:19, 20). Паwлосе шанди дәрһәqа Тито щьвата Коринтʹира ньвиси: «Ew һәвал у хәбаткʹаре тʹәви мьн ә бона wә» (2 Корн. 8:23). Бәле, гьлийед Паwлос гәләк дьлгәрм кьрьн Тимотʹейо у Тито.

¹¹ Паwлос сәва бьра qәwи кә, гәләк щар дьчу wан щийа, кʹидәре кӧ әʹмьре wи дькʹәтә бьн qәзийайе. Мәсәлә, Паwлос у Барнабас Листрайеда рʹасти пәйкʹәтьна һатьн, ле йәкә диса жи вәгәрʹийанә wедәре сәва кӧ шагьртед тʹәзә бьшьдиньн у дьл бьдьнә wан, wәки әwана баwәрийеда бьминьн (Кʹар. Шанд. 14:19-22). Әфәсида жи пәй Паwлос дькʹәтьн, ле йәкә әw wи шәһәрида ма сәва бьра qәwи кә. Кʹаред Шандийа 20:1, 2-да те готьне: «Гава qалмә-qалм сәqьрʹи, Паwлос гази шагьрта кьр, дьл да wан у хатьре хwә жь wан хwәст, рʹабу чу Мәкәдонйайе. Ль wан алийа гәрʹийа, бь гәләк готьна дьл данә wан. Паше чу Йунаньстане». Бәле, әм дьвиньн wәки бона Паwлос гәләк фәрз бу кӧ хушк-бьра qәwи кә.

12. Чьрʹа лазьм ә кӧ әм тʹьме бенә щьвате?

¹² Йәк жь wан мәнийа кӧ чьрʹа Йaһоwа щьват саз кьр, әw ә кӧ Йaһоwа дьхwазә wәки әм тʹәвайи тʹоп бьн, у дьл бьдьнә бәр һәв. (Бьхунә Ибрани 10:24, 25.) Чаwа шагьртед Иса qьрʹна йәкеда, иро әм жи тʹәвайи тʹоп дьбьн wәки һин бьн у һәвдӧ qәwи кьн (1 Корн. 14:31). Кристина, дәрһәqа кʹижани жоре һатә готьне, дьбежә: «Йа лапә зәʹф чь кӧ мьн хwәш те щьватеда, әw ә кӧ әз wедәре һʹьзкьрьне у һелане дьстиньм. Щара әз дьлтәнг темә ода щьвате. Ле хушк незики мьн дьбьн, мьн һʹәмез дькьн у дьбежьн, wәки әз гәләк wан хwәш тем. Әwана дьбежьн, кӧ мьн һʹьз дькьн у гәләк ша нә, wәки әз рʹӧһʹанида пешда дьчьм. Әз хwә гәләк баш тʹәхмин дькьм чахе әwана дьл дьдьнә бәр мьн». Рʹасти жи чьqас фәрз ә wәки әм һелане бьдьнә һәв (Рʹом. 1:11, 12).

13. Чьрʹа хьзмәткʹаред щерʹьбанди һʹәwщә нә кӧ дьл бьдьнә бәр wан?

¹³ Һәла һе хьзмәткʹаред щерʹьбанди жи һʹәwщә нә кӧ һелана бьдьнә wан. Wәрә әм мәсәла Йешу шеwьр кьн. Әwи гәләк сала Хwәдерʹа бь амьни хьзмәт дькьр. Ле йәкә Йaһоwа готә Муса кӧ һәрʹә Йешу qәwи кә. Йaһоwа гот: «Ль Йешу әʹмьр кә, дьл бьдә ль бәр wи у бьшьдинә, чьмки әwе пешийа ви мьләтива һәрʹә у wи әʹрди кʹижани те бьбини wанрʹа бькә мьлкʹ» (Qан. Дщр. 3:27, 28, ПКʹМ). Йешу гәрәке рʹебәри Исраелийа бькьра сәва әwана әʹрде создайи wар буна. Әw гәрәке бькʹәта нав гәләк шәрʹа у һәла һе жи йа лапә кем шәрʹәкида wе бьда дәр (Йешу 7:1-9). Бешьк, Йешурʹа гәләк лазьм бу wәки дьл бьдьнә wи у wи qәwи кьн. Wәрә әм жи дьл бьдьнә рʹуспийа у ӧса жи бәрпьрсийаред мьһале, чьмки әwана хәбата гьран дькьн бона щьмәʹта Хwәде. (Бьхунә 1 Тʹесалоники 5:12, 13.) Бәрпьрсийарәки мьһале гьли кьр: «Щара бьра нәʹмә мәрʹа дьньвисьн, сәва рʹазибуна хwә бьдьнә кʹьфше бона сәрледана мә. Әм wан нәʹма хwәрʹа хwәй дькьн у чахе әм дьлтәнг дьбьн дьхуньн. Әw нәʹмә бь рʹастийе жи дьл дьдьнә бәр мә».

14. Чь дьдә кʹьфше wәки пайидайин у һеланкьрьн гәләк фәрз ьн, чахе әм ширәте дьдьнә кәсәки?

¹⁴ Щарәке Паwлос ширәт да Корьнтʹийа. Wана әw ширәт qәбул кьр, у сәва wе йәке Паwлос пʹайе wан да. Әwе йәке һелан да wан кӧ бәрдәwам кьн тьштед рʹаст бькьн (2 Корн. 7:8-11). Иро рʹуспи у де-бав жи дькарьн чʹәʹв бьдьнә Паwлос, wәки пʹайа бьдьнә wан, йед кӧ ширәтед Кʹьтеба Пироз тиньн сери. Андреас кӧ дӧ зарʹед wи һәнә дьбежә: «Чахе әм дьл дьдьнә бәр зарʹа, әw йәк али wан дькә кӧ рʹӧһʹанида мәзьн бьн у  гьһишти бьн. Рʹаст ә зарʹед мә заньн кӧ чь рʹаст ә, ле һәрге әм тʹьме һелана бьдьнә wан, wе wанрʹа бьбә хәйсәт wәки wе йәке бькьн чь кӧ рʹаст ә».

15. Гава пешьн кʹижан ә кӧ әм дькарьн бькьн, сәва дьл бьдьнә йед дьн?

¹⁵ Бежьн хушк-бьра кӧ һун шьхӧле wан у һʹӧнӧред wанә баш qимәт дькьн (2 Дир. 16:9; Иб. 1:8). Дьбәкә qәwата мә тʹӧнә сәва шьхӧле Пʹадшатийеда гәләк тьшт бькьн у пʹәра qӧрбан кьн, ле йәкә Йaһоwа у Иса гәләк qимәт дькьн чь кӧ һәр кәс жь мә дькә. (Бьхунә Луqа 21:1-4; 2 Корьнтʹи 8:12.) Мәсәлә, һьнә хушк-бьред мә, йед кӧ әʹмьрда мәзьн ьн, щәфа дькʹьшиньн сәва бенә щьвате у хьзмәт кьн. Әwана бь рʹастийе жи һежа нә, wәки әм дьл бьдьнә wан у пʹайе wан бьдьн!

16. Чьрʹа әм гәрәке хwә паш нәхьн, жь wе йәке кӧ һелане бьдьнә хушк-бьра?

¹⁶ Чаwа кӧ мәщәле дьвиньн, дьл бьдьнә йед дьн. Һәрге әм дьвиньн wәки кәсәк һежайи пʹайа йә, әм гәрәке хwә паш нәхьн. Wәрә бьньһерʹьн кӧ чь qәwьми чахе Паwлос у Барнабас чунә Әнтакйа Пьсидйайеда. Сәрwеред кʹьниште wанрʹа готьн: «Гәли бьра, һәгәр готьнәкә wә һәйә кӧ дьл бьдьнә щьмәʹте, кʹәрәм кьн бежьн» (Кʹар. Шанд. 13:13-16, 42-44). Рʹасти жи һәрге әм дькарьн дьл бьдьнә бәр һәв, әм гәрәке һәма ӧса жи бькьн. Һәрге әм дьл бьдьнә йед дьн, әwана жи wе һелан бьн дьл бьдьнә мә (Луqа 6:38).

17. Кʹәнге пʹайидайина мә дькарә кʹарәкә мәзьн бинә?

¹⁷ Дьлсах бьн, у бежьн сәва чь пʹайа дьдьн. Чахе Иса пʹайе Мәсиһийед Тийатирайе да, әwи рʹастә-рʹаст wанрʹа гот кӧ сәва чь әw пʹайе wан дьдә. Әм жи гәрәке чʹәʹв бьдьнә Иса. (Бьхунә Әʹйанти 2:18, 19.) Һәрге зарʹед мә һәнә, әм дькарьн пʹайе wан бьдьн, кӧ әwана рʹӧһʹанида пешда дьчьн. Ӧса жи, әм дькарьн пʹайе жьнәбийа бьдьн у wан кӧ бе мер ьн, кӧ әwана һʹале хwәйи гьранда ча баш зарʹед хwә мәзьн дькьн. Гьлийед мәйи ширьн дькарьн мәрьва гәләк дьлгәрм кьн!

18, 19. Әм ча дькарьн гәш кьн wан, йед кӧ һʹәwще бәрдьлийе нә?

¹⁸ Йaһоwа готә Муса wәки әw һәрʹә у дьл бьдә Йешу. Рʹаст ә иро Йaһоwа хwәха мәрʹа набежә, кӧ әм гәрәке дьл бьдьнә кәсәки, ле Йaһоwа гәләк ша дьбә чахе әм пе хәбәрдана хwә хушк-бьра qәwи дькьн (Мәтʹлк. 19:17; Ибрн. 12:12). Мәсәлә, әм дькарьн бежьн wи бьрайи йе кӧ готар хwәнд, wәки әw ширәтед жь готара wи гәләк лазьм у керһати бу. Йан жи бежьн, wәки әwе готаре али wә кьр кӧ рʹезәке жь Кʹьтеба Пироз һе рʹьнд фәʹм кьн. Хушкәк бьракирʹа кӧ сәр щьвата мәзьн готар хwәнд, ньвиси: «Рʹаст ә сәр щьвата мәзьн тә тʹәви мьн тʹәне чәнд дәqа хәбәрда, ле тә перʹа-перʹа тʹәхмин кьр кӧ әз чьqас дьлтәнг бум. Тӧ бәр дьле мьнда һати у тә мьн qәwи кьр. Әз дьхwазьм wәки тӧ бьзаньби, кӧ чахе тә ӧса һʹәйф у нәрм хәбәрда, һьн жь сене, һьн жи башqә тʹәви мьн, әw гьлийед ширьн бона мьн пʹешкʹеш жь Йaһоwа бу».

¹⁹ Бәле әм дькарьн гәләк мәщәла бьвиньн сәва рʹӧһʹанида йед дьн qәwи кьн. Wәрә әм әв ширәта Паwлос бьдьнә хәбате: «Дьл бьдьнә һәв у аликʹарийа һәвдӧ бькьн, чаwа һун дькьн жи» (1 Тʹеслн. 5:11). Һәрге әм «һәр рʹож дьл бьдьнә һәв», әме дьле Йaһоwа гәләк ша кьн.