ГӘЛӘК щаһьлед Бәйтʹәледа мьнрʹа öса дьбежьн «Баво», «Апо», «Папа». Әw йәк мьн хwәш те, чьмки әз ньһа ида 89 сали мә. Әз әван гьлийед ширьн у әве һʹьзкьрьна һьндава хwә, һʹәсаб дькьм ча кʹәрәм жь Йаһоwа бона 72 салед хьзмәтийа мьнә һәртʹьм. Анәгори хьзмәтийа хwәйә һаqас сал, әз дькарьм бь дьл һелане бьдьмә щаһьла, wәки «Шьхöле wә wе бе кʹәрәмкьрьне, һәрге һун дәстед хwә сьст нәкьн» (2 Дир. 15:7).

Де-баве мьн жь Украине дәрбази Канадайе бун. Әwана шәһәре Росборнеда дьжитьн. Дийа мьнрʹа 8 кöрʹ у 8 qиз бун, әз йе 14 бум. Баве мьн Кʹьтеба Пироз һʹьз дькьр у һәр рʹожа Ләʹде мәрʹа дьхwәнд. Ле әwи баwәрийа хwә сәрwеред дере нәдьани, чьмки дьфькьри, wәки дәрде wан тʹәне әw ә кö пʹәра жь щьмәʹте бьстиньн, нә кö али щьмәʹте бькьн. Щара әwи һʹәнәк дькьр у дьгот: «Әз хwәрʹа дьфькьрьм, гәло кʹе пʹәрә дьда Иса, бона хьзмәтийе у һинкьрьне?».

Ахьрийеда чар хушк у чар бьред мьн, рʹасти qәбул кьрьн. Хушка мьн Роус, һʹәта мьрьна хwә ча пешәнг хьзмәт дькьр. Әwе рʹожед пешийа мьрьна хwә дина мә дьда сәр Хәбәра Хwәде у дьгот: «Әз дьхwазьм wә дьнйа тʹәзәда бьвиньм». Бьре мьни мәзьн Тед пешийа кö бьһата сәр рʹийа рʹастийе, һинкьрьна дәрһәqа щәʹньме qайим баwәр дькьр у бәла дькьр. Шәбәqе һәр рʹожа Ләʹде әwи пе радиойе әв һинкьрьн бәла дькьр, у гöһдарванарʹа тʹьме дьгот, wәки йед гöнәкʹар wе һʹәта-һʹәтайе агьре щәʹньмеда бьчәрчьрьн. Ле паше әw бу хьзмәткʹаре Йаһоwайи амьн у хирәт.

Рʹожәке, мәһа Һʹәзиране сала 1944 чахе әз жь мәкʹтәбе һатьмә мал, малда мьн сәр тʹәхтә әʹдәбйәтәк дит («Thе Coming World Rеgеnеration»). * Чахе мьн рʹупʹела пешьн хwәнд, паше мьн ида бь тʹәмами хwәнд. Чахе мьн әw әʹдәбйәт тʹәмам хwәнд, нет кʹәтә һʹьше мьн кö мина Иса Йаһоwарʹа хьзмәт кьм.

Ле әw әʹдәбйәт кʹöрʹа кʹәтә сәр тʹәхте мә? Бьре мьни мәзьн Стив гот, кö 2 мер бәр мала мә кʹьтеб у бәлавок «дьфротьн». Әwи гот: «Мьн жи йәк һьлда чьмки әw гәләк әрзан бу». Әw мер Ләʹдәкә дьн һатьнә мала мә. Wана готә мә  wәки әwана Шәʹдед Йаһоwа нә, у кö әwана бь сайа Кʹьтеба Пироз щаба пьрсед мәрьва дьдьн. Әw йәк мә хwәш һат, чьмки де-баве мә öса әм мәзьн кьрьбун, wәки qәдьре Хәбәра Хwәде бьгьрьн. Wан һәрдö мера öса жи готьнә мә, wәки Винипегеда, шәһәре кö хушка мьн дьжит, wе щьвата мәзьнә Шәʹдед Йаһоwа дәрбаз бә. Мьн хwәрʹа сафи кьр wәки һәрʹьм.

Әз пе бисиклета хwә чумә Винипеге кö 320 километьр дур бу, у рʹекә гьрди-гьрди бу. Рʹева әз шәһәре Келwудеда сәкьним, кʹидәре кö әw дö Шәʹдед Йаһоwа дьжитьн, йед кö һатьбунә мала мә. Чахе әз wедәре бум, әз щара пешьн чумә сәр щьвате. Әз öса жи пеһʹәсийам кö һʹәму мәрьв, дьхwази мер, жьн у щаһьл бә, гәрәке мал бь мал хьзмәт кә, чаwа кö Иса дькьр.

Винипегеда, әз рʹасти бьре хwәйи мәзьн Щек һатьм, әw жь Онтарйойа бакʹуре жь щьвата мәзьн вәдьгәрʹийа. Рʹожа пешьн йа щьвата мәзьн, бьра әʹлам кьр wәки wе ньхöмандьн һәбә. Әз у Щек мә сафи кьр, wәки сәр ве щьвата мәзьн бенә ньхöмандьне. Мә һәрда жи сафи кьр, wәки паши ньхöмандьне бьбьнә пешәнг. Щек паши ве щьвата мәзьн бу пешәнг, ле әз һьнге 16 сали бум у мьн гәрәке мәкʹтәб хьлаз кьра, ләма саләк шунда әз бумә пешәнг.

Мьн шәһәре Соуриседа тʹәви бьраки мә Стен Николсон дәстпекьр ча пешәнг хьзмәт кьм. Wәʹдә шунда мьн фәʹм кьр, wәки һәр гав һеса нинә хьзмәт ки ча пешәнг. Мә дит wәки пʹәре мә хьлаз дьбә, ле йәкә мә хьзмәтийа хwә бәрдәwам дькьр. Рʹожәке, паши хьзмәткьрьна тʹәмамийа рʹоже чахе әм вәгәрʹийанә мал, qә пʹәре мә тʹöнә бу у әм гәләк бьрчи бун. Ле әм чьqас әʹщебмайи ман чахе мә дит, wәки бәр дәре мә тʹорбәки мәзьн тʹьжә хwарьн данинә. Һʹәта рʹожа иро әм ньзаньн әw тʹорбә кʹе мәрʹа данибу. Ве еваре мә хwарьна хwә мина пʹадша дьхwар. Рʹасти жи әw йәк кʹәрәм бу, чьмки мә дәстед хwә сьст нәкьр! Хьлазийа wе мәһе, әз öса кʹок бум, wәки тʹö щар öса нибум.

Чәнд мәһ дәрбаз бу, әм һатьнә кʹьфшкьрьне шәһәре Гилберт Плеинседа, кö wәкә 240 километьра дур бу жь Соуриса бакʹуре. Wан рʹожада һәр щьватәкеда хәритәкә мәзьн сәр сене һәбу, кʹижане дьда кʹьфше wәки щьват нава мәһәкеда хьзмәтийеда гьһиштийә чь. Щарәке хьлазийа мәһе, щьватеда мьн готар хwәнд, wәки хушк-бьрарʹа бьдьмә кʹьфше кö wана гәрәке хьзмәтийеда һе зедә бькьрана. Паши щьвате, хушкәкә әʹмьрда мәзьн кö пешәнг бу у мере wе баwәрмәнд нибу, бь һесьра мьнрʹа гот: «Мьн дьхwәст һе зедә бькьм, ле чьqас qәwата мьн гьһиште, мьн һаqас кьр». Һьнге әз жи гьрийам у мьн жь wе бахшандьн хwәст.

Бьред щаһьл жи мина мьн дькарьн щара шашийед wи щурʹәйи бькьн у паше пʹошман бьн у бәрхwә кʹәвьн. Ле мьн әʹмьре хwәда фәʹм кьр, wәки дәwса кö дәстед хwә сьст кьн, һе баш ә жь шашийед хwә һин бьн у дәрсе бир нәкьн. Паше һәрге һун бь амьни бәрдәwам кьн шьхöл бькьн, һуне кʹәрәма бьстиньн.

Бона мьн qәдьрәки гәләк мәзьн бу кö 21 сали бум у чумә Мәкʹтәба Гиләде. Мьн сала 1950-да, мәһа Сьбате әw мәкʹтәб хьлаз кьр. Жь 103 шагьртед ве Мәкʹтәбе, wәкә 25 шагьрт һатьнә шандьне провинсйа Кwебекеда (Канада), кʹидәре кö сәр зьмане Франси хәбәр дьдьн. Wедәре Шәʹдед Йаһоwа гәләк дьһатьнә зерʹандьне. Әз һатьмә кʹьфшкьрьне шәһәре Валдореда, кʹидәреда зерʹ дьһатә дәрхьстьн. Рʹожәке, әм бь кʹом чунә хьзмәтийе незики гöнде Валсенвил. Wедәре кʹәшиш мә да тьрсандьне йанчь wе мә бькʹöтьн, һәрге әм жь wи гöнди дәрнәйен. Бона ве йәке мьн әw кʹәшиш да диwане, у щьрм данә сәр wи. *

Әw qәwьмандьн у диса qәwьмандьнед мина wе бунә пʹарәкә «Мьqабьлибуна Кwебекеда». Провинсйа Кwебеке, нава 300 сала зедәтьр, бьн һʹöкöме Дера Католика Рʹомайида бу. Сәрwеред дере у политикед кö пьштгьрийа wан дькьрьн,  пәй Шәʹдед Йаһоwа дькʹәтьн. Әw wәʹдәки чәтьн бу, у әм жи һьндьк бун. Ле йәкә мә дәстед хwә сьст нәкьр. Мәрьвед дьлсах гöһ дьданә мьзгинийе. Бона мьн qәдьрәки мәзьн бу, кö мьн тʹәви чәнд мәрьва һинбуна Кʹьтеба Пироз дәрбаз дькьр, у әwана һатьнә сәр рʹийа рʹаст. Жь wана малбәтәкә жь дәһә нәфәра бу. Ахьрийеда тʹәмамийа малбәте дәстпекьр Йаһоwарʹа хьзмәт кьн. Мерхасийа wана һелан да гәләка, wәки Дера Католики бьһельн. Мә хьзмәтийа хwә бәрдәwам дькьр, у ахьрийеда әм wи шәрʹида сәркʹәтьн.

Сала 1956-да, әз һатьмә кʹьфшкьрьне Һаитида. Wедәре һʹәчʹи зәʹф мисйонеред тʹәзә зьмане Франси рʹьнд ньзаньбун, ле йәкә мәрьва гöһ дьданә wан. Мисйонер Стенлей Богус гот: «Әм әʹщебмайи дьман кö щьмәʹте алийе хwәда һәр тьшт дькьр, сәва али мә бькьн wәки әм алийе зьманда пешда һәрʹьн». Пешийе әз ша бум кö әз зьмане Франси Кwебекеда һин бум. Ле зутьрәке мә дит, wәки һʹәчʹи зәʹф хушк-бьра тʹәне сәр зьмане Һаити Креоле хәбәр дьдан. Ләма жи һәрге мә мисйонера дьхwәст һе зедә бькьра, әм гәрәке зьмане щьмәʹте һин буна. Мә öса жи кьр, у әм бона щәфе хwә һатьнә кʹәрәмкьрьне.

Мә жь Кʹома Рʹебәрийе qәбулкьрьн станд, wәки «Бьрща Qәрәwьлийе» у әʹдәбйәтед майин сәр зьмане Һаити Креоле wәлгәрʹиньн, сәва али хушк-бьра бькьн. Нава тʹәмамийа wәлатда мәрьв һе зедә у зедә дьһатьнә сәр щьвата. Сала 1950 Һаитида 99 мьзгинван һәбун, ле wәкә сала 1960 әw һәжмар зедә бу у бу 800 мьзгинвана зедәтьр! Wи wәʹдәйи, әз һатьмә кʹьфшкьрьне Бәйтʹәледа. Сала 1961 мьн аликʹари дьда дәрбазкьрьна Мәкʹтәба Мьзгинванед Пʹадшатийе. Мә 40 шагьрт һин дькьрьн, әw рʹуспийед щьвате у пешәнгед мәхсус бун. Сәр щьвата мәзьн мәһа Чьләйе сала 1962, мә бьра һелан дькьрьн кö хьзмәтийеда пешда һәрʹьн, у һьнәк һатьнә кʹьфшкьрьне ча пешәнгед мәхсус. Әw йәк бь рʹасти wәʹдәда бу, чьмки мьqабьлибун пешда дьһат.

Сала 1962, 23 Чьләйе һәма паши щьвата мәзьн, филиаледа мьн у мисйонер Ендрйу Дамико гьртьн у журналед «Һʹьшйар бьн!»  йед 8 Чьләйе сала 1962 (сәр зьмане Франси) һьлдан бьрьн. Ве журналеда йа «Һʹьшйар бьн!», һәбу тситата жь рʹожнамед Франси, кʹидәре кö дьһатә готьне, wәки Һаитида сербази (вуду) те кьрьне. Әw гьли һьнәка хwәш нәһат у готьн йанчь мә әw готар ве филиаледа ньвисийә. Чәнд һʹәфти шунда, мисйонер һатьнә депорткьрьне. * Ле бьред жь wи щийи qәwи ман. Иро әм тʹәви wан ша дьбьн, wәки wана ча сәбьр кьр у алийе рʹöһʹанида пешда чун. Иро бал wана һәйә «Wәлгәрʹандьна Дьнйа Тʹәзә» сәр зьмане Һаити Креоле. Әw йәк һьнге мә нә жи дьда бәр чʹәʹве хwә.

Әз паши хьзмәтийа хwәйә Һаитида, Кʹомара Африкайа Навәндда ча мисйонер һатьмә кʹьфшкьрьне. Паше мьн wедәре ча бәрпьрсийаре рʹеwи хьзмәт дькьр у паше жи ча сәркʹаре филиале.

Wи wәʹдәйи гәләк Одед Щьвата һʹаләки нәбашда бун. Әз һин бум кö чаwа гиһе тʹоп кьм у пе гиһе банийа чекьм. Кʹе жи мьн дьдит кö әз чь дькьм, кʹәне wан дьһат. Бьра жи һелан бун, кö һе зедә шьхöле авакьрьн у тʹәзәкьрьна Одед Щьвата бькьн. Сәрwеред религийа мә дькʹәнийан, чьмки банед деред wан жь һәсьн (жешт) бун, ле йед мә на. Ле мә бәрдәwам дькьр банед Одед Щьвата хwә пе гиһе чекьн. Чахе фьртонәкә мәзьн рʹабу сәр пʹайтʹәхта Банги, әwед кö дькʹәнийан ида хwә кәр кьрьн. Әwе фьртоне банед wани жь һәсьн рʹакьр у авитә ортʹа кʹуче. Ле банед мәйи жь гиһе щида ман. Сәва кö шьхöле бәлакьрьна мьзгинийе һе пешда һәрʹә, мә һәма нава пенщ мәһада филиала тʹәзә у мала бона мисйонера ава кьр. *

Сала 1976 әз һатьмә кʹьфшкьрьне Нджаменеда, кö пʹайтʹәхта Чаде йә. Һьнге шьхöле бәлакьрьна мьзгинийе Кʹомара Африкайа Навәндда һатә qәдәхәкьрьне. Ле тьштәки баш жи һәбу, әз рʹасти Һепи һатьм, кʹижан кö пешәнга мәхсус бу. Әw жь Камеруне бу. Мә һәв станд 1 Нисане сала 1978. Һәма ве мәһе wәлатда шәрʹ дәстпебу, у гәләк мәрьв öса жи әм рʹәвинә алийе башуре. Чахе шәрʹ сәqьри, әм пашда вәгәрʹийан, ле мә дит wәки мала мә кьрьбунә щийе әскәра. Әʹдәбйәтед мала мәда, у öса жи пʹешкʹеш у дере дәʹwате öнда бьбун. Ле йәкә мә дәстед хwә сьст нәкьр. Йа лапә фәрз әw бу, кö әм диса тʹәвайи бун у мә хwәрʹа нет дани һе зедә шьхöл һьлдьн сәр хwә.

Wәкә дö сал шунда, Кʹомара Африкайа Навәндда qәдәхәкьрьна шьхöле мә һатьбу һьлдане. Әм вәгәрʹийанә wедәре сәва кö диса шьхöле бәрпьрсийартийе бькьн. Авта мәзьн кö әм пе дьчун, бьбу мала мә, щийе рʹазана мә дьһатә qәткьрьне, ава мә балоне 200 литьреда бу, ле сарьнща мә йа пропана газе бу. Рʹеwити һеса нибу. Тʹәне сәр рʹеwитике wәкә 117 щара полиса әм дьданә сәкьнандьне.

Щара öса гәрм бу, wәки дьгьһиштә һʹәта 50 градус. Сәр щьвата мәзьн щарна чәтьн бу аве дәстхьн сәва ньхöмандьне. Ләма жи бьра чʹәме зьһабуйи дькʹолан сәва һьнә ав тʹоп кьн, у гәләк щар бочкеда ав тʹоп дькьрьн сәва мәрьва бьньхöминьн.

Сала 1980 әм дәрбази Нижәрйайе бун. Wедәре мә дö сал у нива аликʹари да һазьркьрьна авакьрьна филиала тʹәзә. Бьра ханики дö qәте кʹьрʹин, кʹижан кö гәрәке һьлшандана у тʹәзәда ава кьрана. Шәбәqәке әз һьлкʹьшийам сәр хани, сәва һьлшандьнеда аликʹарийе бьдьм. Нивро мьн хwәст бәржер бьм, ле ньшкева әз жорда кʹәтьм. Мә тʹьре wәки һале мьн гәләк хьраб ә, ле чахе әм чунә бал һʹәким, әwи готә Һепи: «Бәрхwә нәкʹәвә. Тʹәне һьнә чʹилед wи qәтийанә, у һʹәфтекида йан жи һьнәки дәрәнг, wе qәнщ бә».

Сала 1986 әм дәрбази Кот Девуаре бун, wедәре мә шьхöле бәрпьрсийартийе дькьр. Буркина Фасо дькʹәтә нава мьһала мәда. Мьн нә  жи дьда бәр чʹәʹве хwә, wәки wе сал дәрбаз бьн у Буркина ахьрийеда wе бьбуйа мала мә.

Мьн сала 1956 Канада һишт, ле паши 47 сала, демәк сала 2003 әз диса вәгәрʹийамә Бәйтʹәла Канадайе, ле ида тʹәви Һепи. Рʹаст ә әм пе документа дьһатьнә һʹәсабе бажарванед Канадайе, ле мә хwә тʹәхмин дькьр ча бажарванед Африкайе.

Паше сала 2007, чахе әз 79 сали бум, әм диса чунә Африкайе! Әм һатьнә кʹьфшкьрьне Буркина Фасода, кʹидәре кö әз бумә әндәме Комитейа Wәлат. Әw офис паше бу офиса wәлгәрʹандьне, кʹижан кö бьн рʹебәрийа филиала Бенинда бу, у сала 2013 мәһа Тʹәбахе, әм һатьнә кʹьфшкьрьне Бәйтʹәла Бенинеда.

Рʹаст ә сьһʹәт-qәwата мьн ида qәwи нинә, йәкә әз хьзмәтийе гәләк һʹьз дькьм. Нава wан се салед пашwәхтийеда мьн пе аликʹарийа рʹуспийа у жьна хwәйә дәлал, шабунәкә мәзьн станд. Дö мәрьв Гедеон у Фрегис, тʹәви кʹижана мьн һинбуна Кʹьтеба Пироз дәрбаз дькьр, һатьнә ньхöмандьне. Ньһа әwана бь хирәт Йаһоwарʹа хьзмәт дькьн.

Һьнге әз у жьна мьн һатьнә кʹьфшкьрьне филиала Африкайа Башуреда. Wедәре хушк-бьред Бәйтʹәледа мьqати сьһʹәт-qәwата мьн дьбьн. Африкайа Башуре кʹидәре кö мьн хьзмәт дькьр әw һәбу wәлате һʹәфта Африкайеда. Сала 2017-да мәһа Щотмәһе, мә кʹәрәмәкә мәзьн станд. Әм чунә сәр тʹәсмилкьрьна филиала сәрәкә Wорwикеда, (Нийу Йорк). Әw qәwьмандьнәкә гәләк мәхсус бу, кʹижан кö әме тʹö щар бир нәкьн.

Кʹьтеба «Һәрсали йа сала 1994», сәр рʹупʹела 255 һатийә готьне: «Әм дьхwазьн һʹәмуйед, кö гәләк сала шьхöле Хwәдеда qәwи дьминьн, һелан кьн: ‹Мерхас бьн у дәстед хwә сьст нәкьн, чьмки һуне бона шьхöле хwә хәлате бьстиньн›» (2 Дир. 15:7, ДТʹ). Әз у Һепи әве һеланкьрьне qәбул дькьн у әм дьл дьдьнә һʹәмушка жи wәки öса бькьн.