1, 2. Чьрʹа Хwәде Данийел һʹәсаб дькьр ча мәрьвәки qимәт, у әм ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Данийел?

ЧАХЕ Щьһу бьрьн Бабилоне ча дил, wана дит кӧ әw шәһәр бь пʹута тʹьжә йә, у мәрьва рʹӧһʹед зӧлм у щьна дьһʹәбандьн. Ле Данийеле амьн кӧ Щьһу бу, у се һәвалед wи нәкʹәтьнә бәр байе wан мәрьва, у нәһатьнә гӧһастьне (Дан. 1:6, 8, 12; 3:16-18). Данийел у һәвалед wи сафи кьрьн кӧ тʹәне Йаһоwарʹа амьн бьминьн, чаwа Һостәйе хwә. У әwана бь рʹастийе жи Хwәдерʹа амьн ман! Рʹаст ә Данийел тʹәмамийа әʹмьре хwә Бабилонеда жит, ле йәкә мьлйакʹәте Хwәде гот кӧ Данийел мәрьвәки зәʹф qимәт бу (Дан. 10:11, 19).

² Wәʹде бәре, һостә дькарьбу жь һʹәрʹийе дәрданед бь щурʹә-щурʹә форма чекьра, кʹижан кӧ wи хwәш дьһат. Иро хьзмәткʹаред рʹаст заньн, кӧ Йаһоwа Сәрwере һʹәму Зорайе йә у һʹӧкӧмәтийа wи һәйә кӧ мәрьва бьгӧһезә. (Бьхунә Йерәмйа 18:6.) Әw дькарә мә һәр йәке башqә жи бьгӧһезә. Ле әw мәрʹа азайа бьжартьне дайә, у дьхwазә кӧ әм бь рʹәзәдьли гӧрʹа wи бькьн. Wәрә ньһа әм шеwьр кьн, кӧ чаwа әм дькарьн мина һʹәрʹийа нәрм бьминьн дәсте Хwәдеда, у щаба wан пьрса бьвиньн: 1) Әм гәрәке хwә жь кʹижан һʹӧнӧред нәбаш хwәй кьн, жь бо кʹижана wе мәрʹа чәтьн бә ширәткьрьна Хwәде qәбул кьн? 2) Ча әм  дькарьн һʹӧнӧред ӧса пешда биньн, кʹижан кӧ wе али мә бькьн нәрм бьн у гӧрʹа Хwәде бькьн? 3) Ча де-бавед кӧ Мәсиһи нә, дькарьн гӧрʹа Хwәде бькьн чахе зарʹед хwә ширәт дькьн у дьгӧһезьн?

3. Кʹижан һʹӧнӧр дькарьн мә сәрһʹьшк кьн? Мәсәле биньн.

³ Мәтʹәлок 4:23-да, те готьне: «Бәре һәр тьшти жи дьле хwә бьпʹарезә [хwәй кә], жь бәр кӧ жийин жь wе чʹәʹвкани дьбә». Ле жь кʹижан тьшта әм гәрәке дьле хwә хwәй кьн? Мәсәлә, qӧрʹәбуна нәрʹаст, гӧнәкьрьн, у кемасийа баwәрийе. Әw тьшт дькарьн нәһельн кӧ әм гӧрʹа Хwәде бькьн (Дан. 5:1, 20; Ибрн. 3:13, 18, 19). Шеwьр кьн дәрһәqа Узийа Пʹадша, кʹижан кӧ паше qӧрʹә бу. (Бьхунә 2 Дирок 26:3-5, 16-21.) Пешийе Узийа «чʹәʹве Хӧданда» тьштед рʹаст дькьр, у әwи Хwәде «дьгәрʹийа». Ле паше, «дьле wи . . . бьльнд бу», чьмки qәwата wи мәзьн бу, ле әw qәwат Хwәде да wи! Әwи һәла һе жи дьхwәст бьхуре бьшәwьтинә. Wи нәдькʹәт әве йәке бькә, чьмки тʹәне изьна кʹаһинед жь рʹькʹьнйата Һарун һәбу. Паше, чахе кʹаһина wи сущдар кьрьн, кӧ бьхуре нәшәwьтинә, Узийайе qӧрʹә сәр wан һерс кʹәт! Ахьрийа ве йәке чь бу? Хwәде Узийа ньмьз кьр, у паше әw бь кʹотибуне мьр (Мәтʹлк. 16:18).

4, 5. Чь дькарә бьqәwьмә, һәрге әм qӧрʹәбуне дьдьнә кʹьфше? Мәсәле биньн.

⁴ Һәрге әм жь qӧрʹәбуне дур нибьн, әм дькарьн дәстпекьн бьфькьрьн кӧ әм жь йед дьн баштьр ьн. Ӧса жи дькарә бьqәwьмә кӧ әм инкʹар кьн ширәтед кӧ сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз мәрʹа дьдьн (Рʹом. 12:3; Мәтʹлк. 29:1). Wәрә шеwьр кьн qәwьмандьнәке кӧ тʹәви рʹуспики qәwьмийә. Наве wи Щим ә. Щарәке әw сәр щьвата рʹуспийа бу, у рʹуспийа чь сафи кьрьн сәва щьвате, Щим тʹәви wан qайил нибу. Щим гьли дькә: «Мьн бьрарʹа гот кӧ әwана бь һʹьзкьрьн ниньн, у әз жь щьвата рʹуспийа чум». Wәкә шәш мәһ шунда, Щим дәрбази щьвата дьн бу. Ле wе щьватеда әw нәһатә кʹьфшкьрьне ча рʹуспи. Щим дьле хwә вәдькә: «Әз гәләк дьлтәнг бум. Әз чʹәʹве хwәда гәләк рʹаст бум, у әз жь рʹастийе чум». Щим рʹӧһʹанида сьст бу у дәһа сала нәдьһатә щьвате. Әw гьли дькә: «Мьн хwә пʹепәзкьри тʹәхмин дькьр, у мьн дәстпекьр Йаһоwа нәһәq кьм сәва чь кӧ qәwьми. Нава салада, бьра дьһатьнә щәм мьн у дьхwәстьн мьн ширәт кьн, ле мьн аликʹарийа wан инкʹар дькьр».

⁵ Qәwьмандьна Щим дьдә кʹьфше, кӧ жь бо qӧрʹәбуне әм дькарьн кьред хwәйә нәрʹаст һәq дәрхьн. Чахе әм ӧса дькьн, әм мина халийа нәрм ниньн (Йерәм. 17:9). Щим дьбежә: «Әз дьфькьрим кӧ те бежи тʹәне йед дьн нәһәq бун». Дәрәща тәйә ӧса һәбуйә, кӧ тӧ сәр хушк йан бьра хәйидийи? Йан жи дьле тә ешийа йә чьмки щьватеда щабдари жь тә һатә стандьн? Һәрге ӧса qәwьми, тә хwә ча кʹьфш кьр? Тә qӧрʹәбун да кʹьфше, йан тә дьхwәст тʹәви бьра әʹдьлайе хwәйи ки у Йаһоwарʹа амьн майи? (Бьхунә Зәбур 119:165; Колоси 3:13.)

6. Чь дькарә бьqәwьмә һәрге әм гӧнә дькьн?

⁶ Һәрге әм гӧнә дькьн, у гӧнед хwә вәдьшерьн, әw дькарә бьбә мәʹни кӧ әм ширәткьрьн у рʹасткьрьна Хwәде qәбул нәкьн. У wи чахи мәрʹа ида дькарә бьбә хәйсәт кӧ гӧна бькьн. Бьраки гот кӧ әwи кьред нәрʹаст дькьр, у qә нә жи хwә нәһәq дькьр (Wаиз 8:11). Бьраки дьн дәрһәqа хwә гьли кьр, кӧ бәре әwи порнографиа дьньһерʹи. Әw дьбежә: «Мьн тедәрхьст wәки мьн һеди-һеди дәстпедькьр бь критики бьньһерʹьм сәр рʹуспийа». Әwи кӧ порнографиа дьньһерʹи, бь ве йәке рʹӧһʹанийа wи сьст бу. Ахьрийе кьрьнед wийи нәрʹаст әʹйан бун у паше әwи аликʹари жь рʹуспийа сьтанд. Бәле, әм гьшк жи гӧнәкʹар ьн. Ле һәрге әм дәстпедькьн бь критики бьньһерʹьн сәр йед дьн, йан жи сәва кьред хwәйи нәрʹаст хwә һәq  дәрдьхьн, дәwса кӧ бахшандьне у аликʹари жь Хwәде бьхwазьн, һьнге дьле мә дькарә һʹьшк бә.

7, 8. а) Чьда әʹйан бу кемасийа баwәрийа Исраелийа? б) Әw чь дәрс ә бона мә?

⁷ Кемасийа баwәрийе жи дькарә мәрьва сәрһʹьшк кә. Әw йәк тʹәви Исраелийа qәwьми, кʹижана Йаһоwа жь дилтийа Мьсьре аза кьр. Йаһоwа бона Исраелийа гәләк кʹәрәмәтед мәзьн кьр, у wана әw кʹәрәмәт бь чʹәʹве хwә дитьн! Ле йәкә чахе әwана незики Әʹрде Создайи бун, wана кемасийа баwәрийе данә кʹьфше. Дәwса кӧ итʹбарийа хwә Йаһоwа биньн, әwана тьрсийан у дәстпекьрьн сәр Муса бькьнә кӧтә-кӧт. Һәла һе жи wана дьхwәст вәгәрʹьнә Мьсьре, кʹидәре кӧ әwана дилтийеда бун! Wана гәләк дьле Йаһоwа ешанд. Йаһоwа гот: «Һʹәта кʹәнге әв мьләте мьн тʹәхсир кә?» (Жьмар 14:1-4, 11, ПКʹМ; Зәб. 78:40, 41). У сәва сәрһʹьшкийа хwә у нәбаwәрийа хwә, әw Исраели бәрʹийеда мьрьн.

⁸ Иро әм жи незики дьнйа тʹәзә дьбьн, у баwәрийа мә те щерʹьбандьне. Ләма әм гәрәке тʹьме тедәрхьн, һәла баwәрийа мә qәwи йә йан на. Ле әм ча дькарьн әве йәке бькьн? Мәсәлә, әм дькарьн бьфькьрьн сәр ньһерʹандьна хwә, һьндава гьлийед Иса кӧ ньвисар ьн Мәтта 6:33-да. (Бьхунә.) Жь хwә бьпьрсә: «Гәло нет у сафикьрьнед мьн дьдьнә кʹьфше, кӧ әз бь рʹастийе гьлийед Иса баwәр дькьм? Мьне щьват йан хьзмәткьрьн бьһишта, сәва бьхәбьтьм кӧ һе зедә пʹәра чекьм? Һәрге мәзьне хәбата мьн, жь мьн дәʹwа бькә кӧ һе зедә бьхәбьтьм, әзе ча сафи кьм? Әзе рʹе бьдьм ве дьнйайе кӧ мьн бьгӧһезә, у ӧса бькә кӧ әз һәла һе рʹастийе жи бьһельм?»

9. Чьрʹа әм гәрәке «хwә бьщерʹьбиньн» һәла әм баwәрийеда ньн, у әм ча дькарьн әве йәке бькьн?

⁹ Дьле мә ӧса жи дькарә һʹьшк бә, һәрге әм щара принсипед Кʹьтеба Пироз нәйньн сери, мәсәлә дәрһәqа һәвалтийе, wәʹдәдәрбазкьрьне, йан һәләqәтийа тʹәви wан кʹе жь щьвате һатийә дәрхьстьне. Ләма, жь хwә бьпьрсьн: «Дьбәкә дәрәща мьнда жи ӧса нә?» Һәрге мә тедәрхьст кӧ ньһерʹандьна нәрʹаст нав мәда шин буйә, әм гәрәке дәрберʹа баwәрийа хwә бьщерʹьбиньн! Кʹьтеба Пироз мә ширәт дькә: «Һун дьле хwә бьщерʹьбиньн у дина хwә бьдьне, кʹа һун нава баwәрийеда нә?» (2 Корн. 13:5) Рʹаст бьн һьндава хwә у тʹьме бь сайа Кʹьтеба Пироз ньһерʹандьна хwә бьгӧһезьн.

10. Чь дькарә али мә бькә кӧ дәсте Йаһоwада мина һʹәрʹийа нәрм бьн?

¹⁰ Хwәде бь сайа Хәбәра хwә, щьвате, у бь сайа хьзмәтийе, аликʹарийе дьдә мә кӧ мина һʹәрʹийа нәрм бьн. Чаwа ав халийе нәрм дькә, ӧса жи хwәндьна Кʹьтеба Пирозә һәррʹожи у фькьрандьн, али мә дькә кӧ әм дәсте Йаһоwада нәрм бьн. Йаһоwа жь пʹадшед Исраеле дәʹwа дькьр, wәки әwана хwәрʹа башqә лекьн Qануна Хwәде у һәр рʹож бьхуньн (Qан. Дщр. 17:18, 19). Шандийа жи фәʹм дькьрьн, кӧ бона хьзмәтийе гәләк фәрз ә тʹьме Ньвисаред Пироз бьхуньн у сәр бьфькьрьн. Хенщи ве йәке, әwана ӧса жи wәʹде хьзмәтийе мәрьвед дьн жи һелан дькьрьн ӧса бькьн. Әwана ньвисаред хwәда жи, бь сәда щара готьнед жь Ньвисаред Ибрани дьwәкʹьландьн (Кʹар. Шанд. 17:11). Иро әм жи фәʹм дькьн, кӧ гәләк фәрз ә Кʹьтеба Пироз һәр рʹож бьхуньн у сәр бьфькьрьн (1 Тимтʹ. 4:15). Әw йәк али мә дькә кӧ мьлук бьн, у нәрм бьн дәсте Йаһоwада.

11, 12. Ча Йаһоwа бь сайа щьвате али мә дькә, кӧ әм тедәрхьн һәла чьда әм гәрәке бенә гӧһастьне? Мәсәле биньн.

¹¹ Йаһоwа бь сайа щьвате али мә дькә тедәрхьн, һәла чьда әм гәрәке бенә гӧһастьне. Щим дәрһәqа кʹижани жоре һатә готьне, һеди-һеди ньһерʹандьна хwә дьгӧһаст, чахе әwи дит кӧ рʹуспики бь дьле хwәйи сах сәва wи хәм дькьр. Щим гьли дькә: «Qә щарәке жи, әwи мьн нәһәq нәкьр  сәва ньһерʹандьна мьне нәрʹаст. Дәwсе, әwи диса жи баш сәр мьн дьньһерʹи у дьхwәст бь дьл у щан али мьн бькә». Паше, wәкә се мәһ дәрбаз дьбә, у әw рʹуспи, Щим тʹәглифи щьвате дькә. Щим дьбежә: «Щьватеда гьшка дьл-әшq әз сьлав дькьрьм, у һʹьзкьрьна wан лаптә әз гӧһастьм. Мьн һеди-һеди фәʹм кьр кӧ һәстед мьн гәрәке сәр щийе пешьн нибьн. Бь аликʹарийа бьра у жьна мьнә дәлал, кʹижан кӧ тʹьме рʹӧһʹанида qәwи бу, ахьрийе әз рʹӧһʹанида qәwи бум. Хенщи ве йәке, әз гәләк шьдийам чахе мьн готар хwәнд бь наве ‹Йаһоwа Нәһәq Нинә› у ‹Бь Амьни Йаһоwарʹа Хьзмәт кә›, кʹижан кӧ ‹Бьрща Qәрәwьлийеда› ньн, йа 15 Мьждаре, сала 1992».

¹² Wәʹдә дәрбаз бу, у Щим һатә кʹьфшкьрьне ча рʹуспи. Паши ве йәке, Щим рʹӧһʹанида али бьред дьн кьр. Проблема wан бьра жи һәбу, ча йа Щим. Әw хьлазийеда гьлийед ӧса гот: «Әз дьфькьрим кӧ һәләqәтийа мьн тʹәви Йаһоwа qәwи йә, ле бь рʹастийе әw йәк ӧса нибу! Әз гәләк пʹошман бумә, кӧ qӧрʹәбуна мьн, әз жь тьштед һе фәрз дур дьхьстьм, у мьн дина хwә дьда сәр шашийед мәрьва» (1 Корн. 10:12).

13. Әм бь сайа хьзмәтийе, кʹижан һʹӧнӧра нав хwәда пешда тиньн, у әw һʹӧнӧр чь кʹаре мәрʹа тиньн?

¹³ Ча хьзмәти дькарә али мә бькә, кӧ әм мәрьвед һе баш бьн? Чахе әм мәрьварʹа мьзгинийе гьли дькьн, әw йәк али мә дькә кӧ мьлуктийе у щурʹә-щурʹә бәред рʹӧһʹе пироз нав хwәда пешда биньн (Галт. 5:22, 23). Бьфькьрьн кӧ wә бь сайа хьзмәткьрьне кʹижан һʹӧнӧред баш нав хwәда пешда анийә. Чахе әм һʹӧнӧред баш әʹйан дькьн, мьзгинийа мә мәрьварʹа һе һʹәwас дьбә. У әw йәк дькарә wана һелан кә, кӧ ньһерʹандьна wан сәр мә баш бә. Мәсәлә, дӧ Шәʹдед Йаһоwа бь qәдьр гӧһ  дьданә жьнькәке, йа кӧ сәрт у һерс тʹәви wан хәбәрдьда. Ле паше, әw жьньк пʹошман бу сәва кьре хwә у филиалерʹа нәʹмәк ньвиси. Әwе гот: «Әз дьхwазьм бахшандьне бьхwазьм жь wан дӧ мәрьва, йед кӧ гәләк сәбьр у мьлук бун. Мьн хwә дьда кʹьфше кӧ әз гәләк рʹаст ьм, у мьн хwә сәр wанрʹа дьгьрт. Алийе мьнда ча нәаqьлайи бу, кӧ мьн бәри wан мәрьва дьда, йед кӧ Хәбәра Хwәде бәла дькьн». Ле гәло һәрге әw дӧ мьзгинван һәма пʹьртики жи һерс кʹәтана сәр ве жьньке, qә әwе wе әw нәʹмәк бьньвисийа? Фәʹмдари йә на. Рʹасти жи, хьзмәтийа мә гәләк кʹаре тинә, һьн мәрʹа у һьн жи мәрьвед дьнрʹа!

14. Де-бав чь гәрәке бькьн сәва кӧ зарʹед хwә ширәт кьн?

¹⁴ Зарʹед бьчʹук мьлук ьн, әwана дьхwазьн һин бьн, у тьштед тʹәзә пебьһʹәсьн (Мәт. 18:1-4). Ләма, һʹәта кӧ зарʹ бьчʹук ьн, wе билани бә кӧ де-бав али зарʹед хwә бькьн кӧ рʹастийе нас кьн у һʹьз кьн (2 Тимтʹ. 3:14, 15). Ле сәва кӧ де-бав ве йәкеда пешда һәрʹьн, әwана гәрәке хwәха рʹастийе һʹьз бькьн, у пе жийина хwә әве йәке нишан кьн. Чахе зарʹ бьвиньн кӧ де-бав ӧса дькьн, wанрʹа wе һе һеса бә рʹастийе һʹьз кьн. Хенщи ве йәке, зарʹ wе фәʹм бькьн кӧ ширәткьрьна де-бава әw һәйә әʹйанкьрьна һʹьзкьрьна wан у ӧса жи һʹьзкьрьна Йаһоwа.

15, 16. Де-бав ча дькарьн бьдьнә кʹьфше баwәрийа хwә һьндава Йаһоwа, чахе зарʹ жь щьвате те дәрхьстьне?

¹⁵ Дьqәwьмә ӧса жи кӧ һьнә зарʹ, йед кӧ нава рʹастийеда мәзьн бунә, паше рʹастийе дьһельн йан жи жь щьвате тенә дәрхьстьне. Әw йәк гәләк ешәкә мәзьн ә бона нәфәра. Хушкәкә жь Африкайа Башуре гот: «Чахе бьре мьн жь щьвате һатә дәрхьстьне, бона мьн әw йанчь мьрьбу. Дьле мьн гәләк дьешийа!» Ле гәло де-бава ча хwә данә кʹьфше? Әwана пәй рʹебәрийа Хәбәра Хwәде чун. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 5:11, 13.) Әw де-бав гьли дькьн: «Мә сафи кьр кӧ ширәтед Кʹьтеба Пироз бьдьнә хәбате. Чьмки һәрге әм гӧрʹа Хwәде бькьн, тʹәне wи чахи әме кʹаре бьстиньн. Мә һʹәсаб дькьр кӧ дәрхьстьна жь щьвате әw һәйә әʹйанкьрьна һʹьзкьрьна Йаһоwа, ләма мә тʹәви wи хәбәрнәдьда. Һәләqәтийа мә тʹәви wи тʹӧнә бу, хенщи хәбәрдана фәрз дәрһәqа бизнеса малбәте».

¹⁶ Ле гәло кӧрʹе wан хwә ча тʹәхмин дькьр? Әw гьли дькә: «Мьн заньбу кӧ малбәта мьн, мьн нәфрʹәт накә, әwана гӧрʹа Йаһоwа у тʹәшкиләта wи дькьн». Әwи зедә кьр: «Чахе тʹәне дьмини у хенщи аликʹарийа Йаһоwа нькари жь тʹӧ кәси аликʹарийе бьхwази, тӧ фәʹм дьки кӧ чьqас һʹәwще wи йи». Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә кӧ малбәта wида чьqас шабунәкә мәзьн бу, чахе әw диса вәгәрʹийа щьвате! Рʹасти жи, чахе әм һʹәму тьштида гӧрʹа Йаһоwа дькьн, әме бәхтәwар бьн у ахьрийа баш бьстиньн (Мәтʹлк. 3:5, 6; 28:26).

17. Чьрʹа әм гәрәке тʹьме гӧрʹа Хwәде бькьн, у әме чь кʹаре бьстиньн һәрге гӧрʹа wи бькьн?

¹⁷ Ишайа пʹехәмбәр пʹехәмбәрти кьр, кӧ Щьһуйа wе жь дилтийа Бабилоне аза бьн. Әwана wе гӧне хwә биньн рʹуйе хwә у бежьн: «Йа Хӧдан, тӧ Баве мәйи; әм һʹәрʹи нә у тӧ кузване мәйи [һостәйе щерʹа], у әм гьшк кʹаре дәсте тә нә!» Паше әwана wе жь Йаһоwа һиви кьн: «Йа Хӧдан, зедә һерс нәбә у абадин фәсадийе бира хwәда нәйнә. А вай, әм ль бәр тә дьгәрʹьн, бьньһерʹә, әм гьшк нәтәwа [щьмәтʹа] тә нә!» (Иша. 64:8, 9). Бәле, чахе әм мьлук ьн у тʹьме гӧрʹа Йаһоwа дькьн, әме бәр чʹәʹве wи гәләк qимәт бьн, чаwа Данийел пʹехәмбәр. Хенщи ве йәке, Йаһоwа wе бәрдәwам кә мә бьгӧһезә бь сайа Хәбәра хwә, рʹӧһʹе хwә, у тʹәшкиләта хwә. Ӧса, ахьрийеда әме бьбьнә «зарʹед Хwәде», ле ида бе кемаси! (Рʹом. 8:21).