1. Нета Йаһоԝа бона малбәте чьда бу?

 ЧАХЕ Йаһоԝа Адәмрʹа жьн чекьр, Адәм гәләк ша бу у жь шабуне гьлийед ӧса гот: «Ньһа әва һәстуйе жь һәстуйе мьн ә у гоште жь гоште мьн ә, әвайе жьн бе готьне, чьмки жь мер һатә һьлдане» (Дәстпебун 2:22, 23). Хенщи ԝе йәке, кӧ Йаһоԝа дьхԝәст шабуне бькә дьле әʹфринед хԝә, нета ԝида диса гәләк тьштед дьн жи һәбун. Әԝи дьхԝәст, ԝәки жьн-мер у малбәт, нета ԝи бь тʹәмами биньн сери. Щоте пешьнрʹа әԝи гот: «Шин бьн у ль һәв зедә бьн, әʹрде тʹьжи кьн у хԝәйитийе ле бькьн, һʹӧкӧми ль сәр мәʹсийед бәʹре тәйрәдед әʹзмен у һʹәму һʹәйԝанед ль сәр әʹрдейә кӧ дьһʹәжьн бькьн» (Дәстпебун 1:28). Чьԛас хәбатәкә һʹәԝас бу! Һәрге Адәм у Һеԝа бь дьл у щан гӧһ бьдана тʹәмийед Хԝәде, ԝе шабун бьстандана чаԝа хԝәха, ӧса жи зарʹед ԝан.

2, 3. Рʹожа иройин чаԝа малбәт дькарьн шабуне бьстиньн?

² Рʹожа иройин жи малбәт ԝи чахи бәхтәԝар ьн, чахе тʹәвайи нетед Хԝәде тиньн сери. Паԝлосе шанди гот: «Соза ԝе һәм жь бо жийана ве дьнйайе у һәм жи жь бо жийана ԝе дьнйайе һәйә» (1 Тимотʹейо 4:8, ИМ). Әԝ малбәт йед кӧ Хԝәдерʹа амьн ьн у гӧһ дьдьн рʹебәрийед Йаһоԝа, ԝе шабуне бьстиньн жь жийина һʹәта-һʹәтайе (Зәбур 1:1-3; 119:105; 2 Тимотʹейо 3:16). Һәрге һәма мәрьвәк жи нава малбәтеда гӧһ дьдә ширәтед жь Кʹьтеба Пироз, әԝ жь ԝе йәке четьр ә һәрге тʹӧ кәс гӧһ нәдә ԝан ширәта.

 ³ Ԝе кʹьтебеда һатьбу шьровәкьрьне дәрһәԛа принсипед Кʹьтеба Пироз, бона бәхтәԝарийа малбәте. Дьбәкә ԝә дина хԝә дайә ԝе йәке, кӧ дәрһәԛа ԝан принсипа диса у диса те ԝәкʹьландьне сәрийед дәрбазбуйида. Гәло чьрʹа? Чьмки әԝ принсип кʹар ә бона һәр щурʹә дәрәщед малбәте. Һәрге һәр кәс малбәтеда дьхәбьтә сәр ԝе йәке кӧ гӧһ бьдә ширәтед жь Кʹьтеба Пироз, әԝ ԝе сәр хԝә тʹәхмин кә ԝәки амьнийа һьндава Хԝәде әʹмьре һʹәта-һʹәтайе тинә. Дә ԝәрен ньһа дина хԝә бьдьн сәр чар ширәтед фәрз.

4. Чьрʹа малбәтеда хԝәгьртьн лазьм ә?

⁴ Сьлеман Пʹадша гот: «Мәрьве кӧ нәфса хԝә нькарә, әԝ мина бажарәки хьрабәйи бесур ә» (Мәтʹәлок 25:28; 29:11). Демәк әԝ мәрьв йе кӧ дьхԝазә малбәта ԝи бәхтәԝар бә, гәрәке «нәфса хԝә» бькарьбә у хԝәгьрти бә. Һерсбун у кьред нәрʹаст дькарьн хьраб сәр малбәте һʹӧкӧм бьн. Дьԛәԝьмә сал лазьм бьн, ԝәки һәр тьшти малбәтеда рʹаст кьн, һәрге бе рʹасткьрьне жи.

5. Чаԝа мәрьве гӧнәкʹар дькарә хԝәгьртьне пешда бинә у чь кʹар ԝе йәкеда һәйә?

⁵ Тʹӧ кәс жь зӧрʹәта Адәм нькарә бь тʹәмами бәдәна хԝәйә ԛьсур контрол кә (Рʹомайи 7:21, 22). Ле чахе мәрьв хԝә контрол дькә, бь ԝе йәке әԝ дьдә кʹьфше бәре рʹӧһʹе пироз (Галати 5:22, 23). Һәрге әм дӧа бькьн дәрһәԛа ԝан һʹӧнӧра, гӧһ бьдьн ширәтед жь Кʹьтеба Пироз, тʹәви ԝан һәвалтийе бькьн кʹе ԝан һʹӧнӧра кʹьфш дькьн у хԝә жь ԝан дур бьгьрьн кʹе әԝан һʹӧнӧра кʹьфш накьн, ԝи чахи рʹӧһʹе Хԝәде ԝе нав мәда хԝәгьртьне пешда бинә (Зәбур 119:100, 101, 130; Мәтʹәлок 13:20; 1 Пәтрус 4:7). Әԝ йәк ԝе али мә бькә «жь ԛавийе бьрʹәвьн», ԝи чахи жи гава әм ԝе  йәкеда дькʹәвьнә щерʹьбандьне (1 Корьнтʹи 6:18). Бь ԝе йәке әме һин бьн зӧлмийе инкʹар кьн, хԝә жь гәләк ичʹкәвәхԝарьне дур бьгьрьн, йан ԛә вәнәхԝьн. Ӧса жи әме һин бьн бь сәбьр бьн, чахе тьштәк мә әʹщьз дькә, йан чахе әм рʹасти чәтьнайа тен. Дә ԝәрен һәр кәс жь мә, ӧса жи зарʹ, һин бьн нав хԝәда әԝ бәре баш пешда биньн (Зәбур 119:1, 2).

6. а) Хԝәде чь ширәтәкә фәрз бона сәрԝертийе дайә? б) Мер дәрһәԛа чь гәрәке бир нәкә, ԝәки сәрԝертийа ԝи малбәта ԝирʹа кʹаре бинә?

⁶ Диса ширәтәкә фәрз әԝ ә, ԝәки ԛәдьре сәрԝертийа малхе мале бьгьрьн. Паԝлос бь ԝи щурʹәйи әԝ йәк шьровәкьр: «Әз дьхԝазьм кӧ һун заньбьн ԝәки сәре һәр мери Мәсиһ ә, сәре жьне мер ә у сәре Мәсиһ Хԝәде йә» (1 Корьнтʹи 11:3). Әԝ йәк те һʹәсабе, ԝәки мер сәрԝертийе нава малбәтеда һьлдьдә дәсте хԝә, ле жьн бь амьни пьштгьрийа ԝи дькә у зарʹ гӧрʹа де-баве хԝәда ньн (Әфәси 5:22-25, 28-33; 6:1-4). Сәрԝерти ԝи чахи шабуне тинә, чахе рʹаст сәрԝертийе дькьн. Әԝ меред кӧ Хԝәдерʹа амьн ьн, заньн ԝәки әԝана гәрәке бь нәрми сәрԝертийе бькьн. Ԝе йәкеда әԝана чʹәʹв дьдьнә сәрԝере хԝә Иса. Рʹаст ә Иса гәрәке бьбуйа сәрԝер, ле әԝ «нәһатийә кӧ жерʹа бәрдәстийе бькьн, ле ԝәки әԝ хԝәха бәрдәстийе бькә» (Әфәси 1:22; Мәтта 20:28). Һәма бь ԝи щурʹәйи мере Мәсиһи гәрәке сәрԝертийа хԝә бьдьнә хәбате, нә кӧ сәва кʹара хԝә, ле сәва кӧ хәм бькьн бона һʹәԝщед жьн зарʹед хԝә (1 Корьнтʹи 13:4, 5).

7. Ль гора Кʹьтеба Пироз рʹола жьна малбәтада чь йә?

⁷ Жьна хԝәдехоф тʹәви мере хԝә накʹәвә шәрʹ-дәʹԝа у нахԝазә сәрԝертийе сәр ԝи бькә. Әԝ бь шабуне пьштгьрийа мере хԝә дькә у кʹомәке дьдә ԝи. Кʹьтеба  Пироз зәлал әʹйан дькә ԝәки «мер сәре жьне йә» (Әфәси 5:23). Чахе ԛиз мер дькә, әԝ дькʹәвә бьн «ԛануне мере» хԝә (Рʹомайи 7:2). Кʹьтеба Пирозда сәр жьне ӧса жи те готьне ча «кʹомәкдарәк» (Дәстпебун 2:20). Бал жьн һʹӧнӧр-хәйсәтед ӧса һәнә, чь кӧ бал мер кем ә у жьн чьԛас кӧ дькарә, али мере хԝә дькә (Мәтʹәлок 31:10-31). Кʹьтеба Пирозда сәр жьн ӧса жи те готьне, ча «һәвал» йа кӧ пьшта хԝә дьсперә мере хԝә у тʹәви ԝи шьхӧлкʹарийе дькә (Малахи 2:14). Әԝ ширәтед жь Кʹьтеба Пироз али жьн-мера дькә фәʹм бькьн, кӧ рʹола ԝан һьндава һәвдӧ чь йә у ԝәки әԝана гәрәке ԛәдьре һәв бьгьрьн.

8, 9. Кʹижан ширәт дькарьн али малбәта бькьн, ԝәки әԝана рʹаст тʹәви һәв хәбәр дьн?

⁸ Ԝе кʹьтебеда гәләк щар те готьне дәрһәԛа хәбәрдане. Гәло чьрʹа? Чьмки гәләк һеса йә ԝи чахи чәтьнайа сафи кьн, чахе ԝәʹде хәбәрдане гӧһ дьдьнә һәв. Хәбәрдан мина рʹийа фьрә йә, сәр кʹижани дӧ али һәнә у авто йәк аликива те йед дьн жь алийед дьнва тен. Аԛубе шанди дәрһәԛа ԝе йәке ӧса гот: «Бьра һәр мәрьв бьһистьнеда сәрхԝә бә, ле хәбәрдан у һерскʹәтьнеда гьран бә» (Аԛуб 1:19).

⁹ Гәләк фәрз ә ча әм хәбәр дьдьн. Хәбәред нәрʹаст у бефькьр дькарә хьраб һʹӧкӧм бә сәр хәбәрдана баш (Мәтʹәлок 15:1; 21:9; 29:11, 20). Дьԛәԝьмә готьнед мә рʹаст ьн, ле һәрге әм әԝан готьна сәрт у нәтʹәбийәти бежьн, нә жи һьлдьн һʹәсаб һәстед мәрьвед дьн, ԝи чахи готьнед мә ԝе нә кӧ кʹаре биньн, ле зийане биньн. Хәбәрдана мә гәрәке хԝәш бә у «хԝекьри бә» (Колоси 4:6). Ӧса жи хәбәред мә гәрәке «мина сева зерʹин . . . ль сәр зив ԛашкьри» бә (Мәтʹәлок 25:11). Әԝ малбәтед кӧ һин дьбьн рʹаст тʹәви һәв хәбәр дьн, шабуне ԛазанщ дькьн.

10. Чь щурʹә һʹьзкьрьн зәԝащеда гәләк фәрз ә?

¹⁰ Ԝе кʹьтебеда гәләк щар те готьне дәрһәԛа «һʹьзкьрьне». Бәле, гәләк щурʹе һʹьзкьрьне һәйә. Һʹьзкьрьна романтик (Йунани, ерос), рʹола фәрз дьбә зәԝащеда. Ле (Йунани, филеа) әԝ һʹьзкьрьн ә, чахе зәԝащеда һәвалтийе дькьн у зәԝаща ԝан ԛәԝи йә. Ле те бира ԝә чь щурʹә һʹьзкьрьн щийе пешьн дьгьрә? Һʹьзкьрьна лапә фәрз, сәр зьмане Йунани те готьне агапе. Ԝи щурʹе һʹьзкьрьне әм дьдьн кʹьфше һьндава Йаһоԝа, Иса у мәрьвед дьн (Мәтта 22:37-39). Йаһоԝа әве һʹьзкьрьне дьдә кʹьфше һьндава мәрьва (Йуһʹәнна 3:16). Чьԛас баш ә, ԝәки ԝи щурʹә һʹьзкьрьне әм дькарьн бьдьнә кʹьфше, һьндава жьн йан мере хԝә у зарʹед хԝә! (1 Йуһʹәнна 4:19).

11. Чаԝа һʹьзкьрьн дькарә малбәтерʹа кʹаре бинә?

¹¹ Әԝ һʹьзкьрьна мәзьн бь рʹастийе жи «йәктийа тʹам» ә (Колоси 3:14). Һʹьзкьрьна ӧса, жьн у мер дькә йәк у һелан дькә бона һәвдӧ у зарʹед хԝә тьштед баш бькьн. Чахе малбәт рʹасти чәтьнайа тен, һʹьзкьрьн али малбәте дькә әԝе йәке тʹәвайи сафи кьн. Ԝәʹдә дьчә жьн у мер әʹмьрда мәзьн дьбьн, ле һʹьзкьрьн али ԝан дькә бәрдәԝам кьн аликʹарийе бьдьнә һәв у һәвдӧ ԛимәт кьн. «Һʹьзкьрьн . . . йа хԝә нагәрʹә. . . . Һʹьзкьрьн һәр гав дадьхә, һәр гав баԝәр дькә, . . . һәр гав сәбьр дькә. Һәр гав с тʹӧ щар кʹӧта набә» (1 Корьнтʹи 13:4-8).

12. Чьрʹа һʹьзкьрьна жьн у мер һьндава Йаһоԝа, зәԝаща ԝан ԛәԝи дькә?

¹² Зәԝащ нә кӧ тʹәне ԝи чахи бәхтәԝар у ԛәԝи йә чахе һʹьзкьрьн ортʹа жьн у мерда һәйә, ле йа әʹԝльн чахе әԝана әве һʹьзкьрьне дьдьнә кʹьфше һьндава Йаһоԝа (Ԝаиз 4:9-12). Чьрʹа? Йуһʹәннайе шанди гот: «Һʹьзкьрьна хԝә һьндава Хԝәдеда дьдьнә кʹьфше, гава әм тʹәмийед ԝи дьԛәдиньн» (1 Йуһʹәнна 5:3).  Де-бав гәрәке зарʹед хԝә һин кьн, ԝәки Йаһоԝа һʹьз бькьн. Әԝана гәрәке ӧса бькьн, нә тʹәне жь һʹьзкьрьне һьндава зарʹед хԝә, ле чьмки әԝ тʹәмийа Йаһоԝа йә (Ԛануна Дӧщари 6:6, 7). Мер у жьн гәрәке хԝә жь бенамусийе дур бьгьрьн, нә кӧ тʹәне сәва ԝе йәке кӧ һәвдӧ һʹьз дькьн, ле йа әʹԝльн сәва кӧ Йаһоԝа һʹьз дькьн, «чьмки Хԝәде ԝе диԝана чʹәʹвдәр у зьнекʹара бькә» (Ибрани 13:4). Һәрге жьн йан мер чәтьнайе дькә нава зәԝаще, һʹьзкьрьна һьндава Йаһоԝа ԝе али йе дьн бькә, кӧ бәрдәԝам кә гӧһ бьдә ширәтед Кʹьтеба Пироз. Әԝ малбәт бь рʹастийе жи бәхтәԝар ьн һәрге һʹьзкьрьна ԝан һʹьзкьрьна Йаһоԝава гьредайи йә!

13. Чаԝа әԝ йәк кӧ ԛьрара Хԝәде биньн сери, али мәрьва дькә дина хԝә сәр тьштед фәрз бьһельн?

¹³ Әʹмьре Мәсиһи ԝе йәкева гьредайи йә, ԝәки ԛьрара Хԝәде биньн сери (Зәбур 143:10). Һәма әԝ йәк те һʹәсабе амьни һьндава Хԝәде. Чахе нәфәред мале  ԛьрара Хԝәде тиньн сери, әԝ йәк али ԝан дькә, дина хԝә сәр тьштед фәрз бьгьрьн (Филипи 1:9, 10). Мәсәлә, Иса пешда гот: «Әз һатьм кӧрʹ жь баве, ԛизе жь де у буке жь хԝәсийе бьԛәтиньм у дьжмьнед мерьв ԝе жь мала ԝи бьн» (Мәтта 10:35, 36). Гәләк шагьртед Иса нава малбәта хԝәда рʹасти чәтьнайа дьһатьн. Әԝ чьԛас чәтьн ә! Ле нәфәред малбәта мә, гәрәке нәбьн мәʹни кӧ һʹьзкьрьна мә һьндава Йаһоԝа Хԝәде у кӧрʹе ԝи Иса Мәсиһ, сәр щийе пашьн бә (Мәтта 10:37-39). Һәрге мәрьв тәйах дькә ԝан пәйкʹәтьна йед кӧ малбәта ԝида пешда тен, дьԛәԝьмә әԝе кӧ пәй дькʹәвә ньһерʹандьна хԝә бьгӧһезә, чахе бьвинә кӧ йәкә әԝ Хԝәдерʹа амьн ә (1 Корьнтʹи 7:12-16; 1 Пәтрус 3:1, 2). Ле һәрге жь бо пәйкʹәтьна әм хьзмәтийа хԝә Хԝәдерʹа дьдьн сәкьнандьне, әԝ йәк ԝе кʹаре нәйнә.

14. Чахе де-бав ԛьрара Хԝәде тиньн сери, ча әԝ йәк зарʹарʹа кʹаре тинә?

¹⁴ Чахе де-бав ԛьрара Хԝәде тиньн сери, әԝ йәк али ԝан дькә сафикьрьнед рʹаст бькьн. Мәсәлә, һьнә де-бав бона зарʹед хԝә һәр тьшти дькьн гава әԝана бьчʹук ьн, сәва кӧ зарʹ ԝана бьбьнә хԝәйи чахе әԝана кал-пир бьн. Әԝ йәк рʹаст ә, ԝәки зарʹ гәрәке бона де-бавед хԝәйи әʹмьрда мәзьн хәм бькьн, ле әԝ йәк гәрәке де-бава һелан нәкә зарʹа һини жийина материйали бькьн. Һәрге де-бав зарʹед хԝә һин дькьн тьштед материйали дьһа ԛимәт кьн, нә кӧ тьштед рʹӧһʹани, әԝ йәк ԝе зарʹарʹа кʹаре нәйнә (1 Тимотʹейо 6:9).

15. Чаԝа Әйнька йа кӧ ԛьрара Хԝәде дьани сери, бу мәсәләкә баш бона де-бава?

¹⁵ Мәсәләкә баш бона мә Әйнька йә, дийа Тимотʹейо һәвале Паԝлос (2 Тимотʹейо 1:5). Рʹаст ә мере Әйнька нәбаԝәр бу, ле әԝе тʹәви пирька Тимотʹейо Лойисе, кӧрʹе хԝә нава рʹастийа Хԝәдеда мәзьн дькьр (2 Тимотʹейо 3:14, 15). Чахе Тимотʹейо мәзьн бу  Әйнька изьн да ԝи, ԝәки жь мал һәрʹә, сәва кӧ мьзгинийа дәрһәԛа Пʹадшатийе бәла кә у хьзмәтийа мисйонертида бьбә һәвалпʹаре Паԝлос (Кʹаред Шандийа 16:1-5). Де у пирька Тимотʹейо гәләк ша дьбун, ԝәки әԝ бу мисйонере баш! Мәʹнийа ԝе йәке кӧ Тимотʹейо Хԝәдерʹа амьн ма, жь бо ԝе ширәткьрьне йә, йа кӧ әԝи зарʹотийа хԝәда станд. Рʹаст ә Әйнькайе бира кӧрʹе хԝә дькьр, ле әԝе дьлрʹьһʹәти у шабун дьстанд чахе дьбьһист кӧ Тʹимотʹейо бь амьни хьзмәт дькә (Филипи 2:19, 20).

16. Иса һьндава де-баве хԝә кӧрʹәки ча бу, ле нета ԝийә лапә фәрз чь бу?

¹⁶ Иса нава малбәта хԝәдехофда дьһатә мәзьнкьрьне. Чахе әԝ мәзьн бу, әԝи бона дийа хԝә хәм дькьр (Луԛа 2:51, 52; Йуһʹәнна 19:26). Ле йа әʹԝльн бона Иса әԝ бу, ԝәки ԛьрара Хԝәде бинә сери. Иса гәрәке мәрьварʹа рʹийа жийина һʹәта-һʹәтайе вәкьра. Әԝи әʹмьре хԝәйи беԛьсур бәр мәрьвед нәԛәдандива да (Марԛос 10:45; Йуһʹәнна 5:28, 29).

17. Ԛӧрбана Иса чь мәщал да ԝан мәрьва, кʹе ԛьрара Хԝәде тинә сери?

¹⁷ Паши мьрьна Иса, Йаһоԝа ԝи вәгәрʹандә жийина сәр әʹзмана. Хԝәде Пʹадшатийа хԝәда, ԝи кьрә Пʹадша у һʹӧкӧмәти да ԝи (Мәтта 28:18; Рʹомайи 14:9; Әʹйанти 11:15). Ԛӧрбана Иса мәщал да сәва кӧ әԝ мәрьв бенә жьбартьне, йед кӧ ԝе Пʹадшатийа ԝида тʹәви ԝи сәрԝертийе бькьн. Ле ӧса жи бона мәрьвед майинә дьлтʹәмьз, ԛӧрбана Иса рʹийа жийина һʹәта-һʹәтайе сәр әʹрде щьнәтеда вәкьр (Әʹйанти 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4). Мәщаләкә мәйә пʹьрʹ мәзьн иро һәйә, мәрьварʹа гьли кьн дәрһәԛа ԝе мьзгинийа ԛимәт (Мәтта 24:14).

18. Һәр мәрьвәк чь гәрәке бир нәкә?

 ¹⁸ Чаԝа кӧ Паԝлосе шанди да кʹьфше, әԝ мәрьв йед кӧ Хԝәдерʹа амьн ьн дькарьн ахьрийеда жийина бәхтәԝар бьстиньн. Бь рʹастийе жи әԝ һәйә жийина лапә баш у бәхтәԝар! Бир нәкьн ԝәки «дьнйайе жи дәрбаз бә, һавьжийа ԝе жи, ле әԝе кӧ әʹмьре Хԝәде дьԛәдинә ԝе һʹәта-һʹәтайе бьминә» (1 Йуһʹәнна 2:17). Ләма жи фьрԛи тʹӧнә тӧ зарʹ и, де-бав и, мер йан жьн и, зәԝьщийи йан на, әʹмьрда мәзьн и йан тʹәне майи тʹәви зарʹа, бьхәбьтә ԝәки диса жи ԛьрара Хԝәде бини сери. Гава чәтьнайада ни йан рʹасти пәйкʹәтьна тейи, тʹӧ щар бир нәкә, ԝәки тӧ хьзмәткʹаре Хԝәдейе сах и. Һәр кьред тәйи рʹаст ԝе шабуне бькә дьле Йаһоԝа (Мәтʹәлок 27:11). У бьра әʹмьре тәйи һәр рʹожи, шабуне у әʹмьре һʹәта-һʹәтайе ахьрийеда тәрʹа бинә!