1, 2. Гәло чахе чәтьнайи зәԝащеда һәнә, әԝ те һʹәсабе кӧ зәԝащ бекер ә? Шьровәкә.

 ЗӘԜАЩ пешкʹеша жь Йаһоԝа йә. Әԝ дькарә әʹмьре мәрьва бәхтәԝар кә. Ле йәкә, һʹәму зәԝащада дькарә проблем пешда бен. Дьԛәԝьмә ӧса бе кʹьфше, ԝәки әԝ проблем ԝе тʹӧ щар кʹӧта нәбьн, у жьн-мер ԝе нькарьбьн һәләԛәтийа ӧса незик хԝәй кьн, чаԝа бәре.

² Әм гәрәке әʹщебмайи нәминьн, гава зәԝащеда рʹасти чәтьнайа тен. Бь рʹасти, чахе чәтьнайи һәнә, әв найе һʹәсабе ԝәки зәԝаща мә бекер ә. Дәрәщед ӧса жи һәбунә, чахе жьн у мер рʹасти чәтьнайед мәзьн һатьнә, ле карьбунә диса һәврʹа баш бьн у зәԝаща хԝә һе ԛәԝи кьн. Гәло чаԝа?

3, 4. Щарна зәԝащеда чь дькарә бьԛәԝьмә?

³ Мәрьвед кӧ һәв дьстиньн, гәләк жь һәв щӧдә дьбьн, мәсәлә, фькьрада, кьрада, у ԝе йәкеда чь һʹьз дькьн у чь һʹьз накьн. Ӧса жи, әʹйд-ԛәйдед ԝан у ча һатьнә мәзьнкьрьне дькарә мина һәв нибә. Ԝәʹдә у ԛәԝат лазьм ә, ԝәки әԝана һәвдӧ рʹьнд нас кьн у фәʹм кьн.

 ⁴ Жьн-мер дькарьн шьхӧлед хԝәва ӧса мьжул бьн, ԝәки һеди-һеди дьлсари бькʹәвә ортʹа ԝан. У дькарә бе кʹьфше, ԝәки һәр кәс сәва хԝә дьжи. Ле гәло чь дькарә али ԝан бькә, ԝәки һьндава һәвдӧ сар нәбьн?

5. а) Чь дькарә али Мәсиһийа бькә, ԝәки һәләԛәтийа незик тʹәви жьн йан мере хԝә хԝәй кьн? б) Анәгори Ибрани 13:4, ньһерʹандьна мә сәр зәԝаще гәрәке, чь щурʹәйи бә?

⁵ Йаһоԝа ширәтед лапи баш дьдә, кʹижан кӧ дькарьн али тә у һәвалзәԝаще тә бькьн, ԝәки һәләԛәтийа незик хԝәй кьн тʹәви Хԝәде у тʹәви һәвдӧ (Зәбур 25:4; Ишайа 48:17, 18). Әԝ мәрʹа дьбежә: «Зәԝаща һәр кәси бьра һӧрмәт бә» (Ибрани 13:4, ДТʹ). Чь кӧ һун һʹәсаб дькьн, ԝәки һежайи һӧрмәткьрьне йә, гәрәке бона ԝә фәрз у ԛимәт бә. Йаһоԝа дьхԝазә, ԝәки ньһерʹандьна тә сәр зәԝаще һәма ӧса бә.

6. Чь те готьне Мәтта 19:4-6-да дәрһәԛа ньһерʹандьна Йаһоԝа сәр зәԝаще?

⁶ Йаһоԝа зәԝаща пешьн саз кьр. Кӧрʹе ԝи, Иса, гот: «Ԝә нә хԝәндийә, сәре серида Әʹфьрандар ‹әԝ нер у ме хӧльԛандьн?› у гот: ‹Бона ве йәке мер ԝе де у баве хԝә бьһелә, хԝә ль жьне бьгьрә у һәр дӧ ԝе бьбьнә бәдәнәк›. Аԝа иди әԝ нә дӧдӧ нә, ле бәдәнәк ьн. Бона ве йәке әԝед кӧ Хԝәде кьрьнә йәк, бьра мәрьв жь һәвдӧ нәԛәтинә» (Мәтта 19:4-6). Сәре серида Йаһоԝа зәԝащ ӧса саз кьр, ԝәки әԝ һʹәта-һʹәтайе бькʹьшинә. Әԝи дьхԝәст, ԝәки нәфәред мале шабуне бьстиньн жь һәләԛәтийа незик ортʹа һәвдӧ у бәхтәԝар бьн.

7. Жьн у мер ча дькарьн зәԝаща хԝә ԛәԝи кьн?

⁷ Рʹожа иройин жьн у мер рʹасти гәләк чәтьнайа тен. Щарна чәтьнайи ӧса гьран ьн, ԝәки әԝана дьфькьрьн кӧ һʹале ԝан хьраб ә у гәрәке жь һәв бьԛәтьн. Ле һәрге әм ньһерʹандьна Йаһоԝа сәр зәԝаще, һьлдьдьн һʹәсаб, әԝ йәк ԝе али мә бькә (1 Йуһʹәнна 5:3).

8, 9. а) Чь дәрәщада әм гәрәке гӧһ бьдьнә рʹебәрийа Йаһоԝа һьндава зәԝаще? б)  Әм ча дькарьн бьдьнә кʹьфше кӧ зәԝаща хԝә ԛимәт дькьн?

⁸ Рʹебәрийед жь Йаһоԝа тʹьме бона кʹара мә нә. Чаԝа мә ида дит, әԝ ширәте дьдә мә: «Зәԝаща һәр кәси бьра һӧрмәт бә» (Ибрани 13:4, ДТʹ; Ԝаиз 5:4). Һәрге әм гӧһ бьдьнә рʹебәрийа Йаһоԝа һьнге жи, чахе мәрʹа чәтьн ә, әме әʹсәйи кʹаре бьстиньн (1 Тʹесалоники 1:3; Ибрани 6:10).

⁹ Әм зәԝаща хԝә гәләк ԛимәт дькьн, ләма жи хԝә дур дьгьрьн жь хәбәр у кьред ӧса, кӧ дькарьн зийане бьдьн зәԝаща мә. Дәԝсе әм дьхԝазьн һәләԛәтийа  хԝә тʹәви һәвалзәԝаще хԝә дьһа ԛәԝи кьн. Ле әм ча дькарьн әԝе йәке бькьн?

10, 11. а) Чь щурʹә чәтьнайи һьнә зәԝащада һәнә? б) Чьрʹа гәләк фәрз ә, кӧ әм чь щурʹәйи тʹәви жьн йан мере хԝә хәбәр дьдьн?

¹⁰ Жьн у мер дькарьн бь гәләк щурʹа дьле һәв бешиньн. Әм заньн, ԝәки Мәсиһи тʹӧ щар гәрәке дәсте хԝә сәр жьн йан мере хԝә һьлнәкʹьшиньн йан жи тьштәки ӧса нәкьн, кӧ алийе физикида зийане бьдьнә һәв. Хенщи ԝе йәке, әм ӧса жи дькарьн пе гьлийа зийане бьдьнә һәв. Гьли дькарьн мина шур туж бьн. Кʹӧлфәтәке гот: «Мере мьн пе гьлийа мьн бьриндар дькә. Рʹаст ә, сәр бәдәна мьн дәхмә тʹӧнә нә, ле гьлийед ӧса ча ‹Тӧ сәва мьн баргьран и!› у ‹Тӧ ԛә нә тьштәк и!› дьле мьн бьриндар дькьн». Мерәки гот, ԝәки жьна ԝи тʹьме хәбәрданеда ԝи ньмьз у беһӧрмәт дькә. Әԝи гот: «Әз нә жи дькарьм ԝан гьлийед, кӧ жьна мьн мьнрʹа дьбежә, бәр мәрьва бежьм. Ләма жи мьнрʹа чәтьн ә тʹәви ԝе хәбәр дьм, у жь бо ԝе йәке әз һʹәта дәрәнг щийе хәбате дьминьм. Ԝедәре әз хԝә дьһа бехофийеда тʹәхмин дькьм». Рʹожед мәда хәбәред кӧ мәрьва беһӧрмәт, ньмьз у алийе емосийалида бьриндар дькьн, бунә тьштәки тʹәбийәти.

¹¹ Чахе мер у жьн һәврʹа сәрт хәбәр дьдьн, әԝ йәк ча дәхмә дьминә сәр дьле ԝан, у гәләк ԝәʹдә лазьм ә, ԝәки әв еш дәрбаз бә. Зәлал ә, кӧ Йаһоԝа нахԝазә, ԝәки жьн у мер һьндава һәвда хԝә ӧса бьдьнә кʹьфше. Ле щарна, тӧ нә жи дькари тʹәхмин ки ча дьле һәвалзәԝаще хԝә дешини. Тӧ дькари бьфькьри,  кӧ һьндава һәвалзәԝаще хԝә һʹәйф и, ле гәло һәвалзәԝаще тә чь дьфькьрә? Ле һәрге тә тьштәки ӧса гот кӧ дьле һәвалзәԝаще тә ешийа, гәло тӧйе һазьр би нав хԝәда гӧһастьна бьки? (Галати 5:15; бьхунә Әфәси 4:31.)

12. Әԝед кӧ зәԝащеда ньн, һәләԛәтийа ԝан тʹәви Йаһоԝа ча дькарә бькʹәвә бьн ԛәзийе?

¹² Сәва Йаһоԝа гәләк фәрз ә, кӧ тӧ чь щурʹәйи хәбәр дьди тʹәви һәвалзәԝаще хԝә, фьрԛи тʹӧнә бәр мәрьва йан башԛә. (Бьхунә 1 Пәтрус 3:7.) Аԛуб 1:26 тинә бира мә: «Һәгәр йәк хԝә хԝәденас һʹәсаб дькә у зьмане хԝә нькарә, әԝ хԝәха хԝә дьхапинә, хԝәденасийа ԝи пʹучʹ ә».

13. Чь щурʹәйи кәсәк дькарә дьле жьн йан мере хԝә бешинә?

 ¹³ Һәнә дәрәщед ӧса, кʹижанада жьн у мер гәрәке бь ԛәдьр бьн һьндава һәстед һәв. Мәсәлә, һәвалзәԝаще тә ԝе ча хԝә тʹәхмин кә, һәрге тӧ гәләк ԝәхт тʹәви кәсәки дьн дәрбаз ки? Дьбәкә дьле һәвалзәԝаще тә ԝи чахи жи бешә, һәрге сәва ԝе йәке мәʹнийа тә һәйә. Мәсәлә тӧ тʹәви кәсәки дәрдькʹәви хьзмәтийе йан жи аликʹарийе дьдейи, ԝәки әԝ, проблема хԝә сафи кә? Жьнәкә Мәсиһи дьбежә: «Чахе әз дьвиньм ԝәки мере мьн чьԛас ԝәʹдә хәрщ дькә бона хушкәкә щьвате, дьле мьн дешә у әз хԝә ньмьз һʹәсаб дькьм».

14. а) Әм чь педьһʹәсьн жь Дәстпебун 2:24? б) Кʹижан пьрса әм гәрәке бьдьнә хԝә?

¹⁴ Чаԝа Мәсиһи, щабдарийед мә һәнә һьндава де-баве мә у ӧса жи һьндава хушк-бьред мә щьватеда. Ле чахе әм дьзәԝьщьн, щабдарийа мәйә сәрәкә, ида һьндава һәвалзәԝаще мә йә. Йаһоԝа гот, ԝәки мер «хԝә ль жьна хԝә бьгьрә» (Дәстпебун 2:24). Һәст у фькьред жьн йан мере мә гәрәке гәләк фәрз бьн бона мә. Пьрсе бьдә хԝә: «Гәло әз ԝәʹдә, һʹьзкьрьн у дина хԝә һаԛас дьдьмә һәвалзәԝаще хԝә, чьԛас әԝ һʹәԝщә у һежа йә?»

15. Чьрʹа Мәсиһийе кӧ зәԝащеда нә гәрәке фәсал бә, ԝәки һәләԛәтийа хԝә тʹәви мәрьвед дьн незик нәкә?

¹⁵ Һәрге әм һәләԛәтийа незик тʹәви кәсәки саз дькьн, нә кӧ тʹәви жьн йан мере хԝә, әԝ дькарә чәтьнайа малбәтеда пешда бинә. Дькарә бьԛәԝьмә кӧ емосийалида әм тʹәви кәсәки дьн бенә гьредане у һәстед романтик һьндава ԝи мәрьви нав мәда пешда бен (Мәтта 5:28). Әԝ һәст дькарьн һе ԛәԝи бьн у тә бьбьнә бәрбь тьштәки ӧса, чь кӧ дькарә зәԝаща тә беһӧрмәт кә.

16. Кʹьтеба Пирозда чь тʹәми те дайине дәрһәԛа зәԝаще?

¹⁶ Кʹьтеба Пирозда, паши ԝан хәбәра: «Зәԝаща һәр кәси бьра һӧрмәт бә, ДТʹ», те готьне: «Щи-ньвин һʹәлал бә, чьмки Хԝәде ԝе диԝана чʹәʹвдәр у зьнекʹара бькә» (Ибрани 13:4). Хәбәра «щи-ньвин» те һʹәсабе һәләԛәтийа сексуали ортʹа жьн у мерда (Мәтʹәлок 5:18). Чаԝа әм дькарьн ԛәдьр бьдьнә кʹьфше, һьндава ԝан һәләԛәтийа у щи-ньвине хԝә һʹәрам нәкьн?

17. а) Ньһерʹандьна гәләк мәрьвед ве дьнйайе сәр ԛавийе, чь щурʹәйи йә? б) Мәсиһи гәрәке ча бьньһерʹьн сәр ԛавийе?

¹⁷ Рʹожа иройин, һьнә мәрьв дьфькьрьн кӧ тьштәки нормал ә, һәвалзәԝаще хԝәрʹа нәамьн бьн. Әм гәрәке изьне нәдьн, ԝәки ньһерʹандьна ве дьнйайе сәр мә һʹӧкӧм бә. Йаһоԝа мәрʹа зәлал дьдә кʹьфше, ԝәки әԝ ԛавийе нәфрʹәт дькә (Бьхунә Рʹомайи 12:9; Ибрани 10:31; 12:29). Һәрге әм тʹәви кәсәки ԛавийе бькьн, йе кӧ һәвалзәԝаще мә нинә, бь ԝе йәке әме зәԝаща хԝә һʹәрам кьн. Ӧса әме ԛәдьр нәдьнә кʹьфше һьндава нормед Йаһоԝа у зийане бьдьнә һәләԛәтийа хԝә тʹәви ԝи. Ләма әм гәрәке хԝә жь ԛавийе дур бьгьрьн у алийе ԝеда ԛә гавәке жи нәкьн. Дькʹәвә нава ԝе йәке ӧса жи фькьред нәрʹаст у нәтʹәмьз һьндава кәсәки дьн (Ибо 31:1).

18. а) Чьрʹа бенамуси мина һʹәбандьна хӧданед ԛәлпрʹа йә? б) Ча Йаһоԝа дьньһерʹә сәр бенамусийе?

¹⁸ Ԝәʹде Исраелед бәре, анәгори Ԛануна Муса, ԛави дьһатә һʹәсабе ча гӧнәки гәләк гьран, ӧса чаԝа һʹәбандьна хӧданед ԛәлп. Щәзакьрьн бона һәрд гӧна жи мьрьн бу (Ԛануна Кʹаһинтийе 20:2, 10). Бенамуси чь щурʹәйи мина һʹәбандьна хӧданед ԛәлпрʹа бу? Һәрге Исраели хӧданед ԛәлп дьһʹәбанд, бь ԝе йәке әԝи созе хԝә кӧ Йаһоԝарʹа амьнийе хԝәй кә, нәдьани сери.  Һәрге әԝи бенамуси кьр, әԝ те һʹәсабе, ԝәки әԝи созе хԝә нәани сери, кӧ һәвалзәԝаще хԝәрʹа амьн бьминә (Дәркʹәтьн 19:5, 6; Ԛануна Дӧщари 5:9; бьхунә Малахи 2:14.) Зәлал ә, ԝәки ԝәʹде бәре Йаһоԝа бенамуси һʹәсаб дькьр ча гӧнәки гәләк гьран.

19. Чь дькарә али мә бькә, ԝәки әм сафикьрьнед билани бькьн?

¹⁹ Ле чь әм дькарьн бежьн дәрһәԛа рʹожа иройин? Рʹаст ә әм бьн Ԛануна Мусада ниньн, ле диса жи ньһерʹандьна Йаһоԝа нәһатийә гӧһастьне. Мина ԝе йәке, ча әме тʹӧ щар сәре хԝә бәр хӧданед ԛәлп данәйньн, һәма ӧса жи әме тʹӧ щар бенамусийе нәкьн у бь ԝе йәке нәамьнийе һьндава һәвалзәԝаще хԝә нәдьнә кʹьфше (Зәбур 51:1, 4; Колоси 3:5). Һәрге әм тьштәки ӧса бькьн, әме зәԝаща хԝә у наве Хԝәде Йаһоԝа беһӧрмәт кьн. (Бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 26.)

20. Ча билани дькарә зәԝащеда кʹаре бинә?

²⁰ Әм ча дькарьн зәԝаща хԝә ԛәԝи кьн? Хәбәра Хԝәде дьбежә: «Бь сәрԝахтийе мал те чекьрьне у билантийе те ԛәдимкьрьне» (Мәтʹәлок 24:3). Мал дькарә сар у вала бә, йан гәрм, хԝәш у рʹьһʹәт бә. Әԝе йәке әм дькарьн дәрһәԛа зәԝаще жи бежьн. Мәрьве билан һʹәму тьшти дькә, ԝәки зәԝаща ԝи бехоф, рʹьһʹәт у бәхтәԝар бә.

21. Чаԝа занәбун дькарә зәԝаща мә ԛәԝи кә?

²¹ Дәрһәԛа ԝе мале Кʹьтеба Пирозда диса ӧса те готьне: «Пе заньстийе һьндӧрʹ бь һәр тьштед бьһа у хьшьред һʹәԝаскʹарва те тʹьжикьрьне» (Мәтʹәлок 24:4). Әԝ чь кӧ тӧ жь Хәбәра Хԝәде һин дьби, дькарә зәԝаща тә дьһа баш кә (Рʹомайи 12:2; Филипи 1:9). Чахе һун тʹәвайи Кʹьтеба Пироз йан әʹдәбйәтед мә  дьхуньн, шеԝьр кьн, ԝәки һун ча дькарьн зәԝаща хԝәда, чь кӧ ԝә хԝанд, бьдьнә хәбате. Мәщале бьгәрʹьн, сәва кӧ һʹьзкьрьн у ԛәдьр һьндава һәв бьдьнә кʹьфше, һәврʹа һʹәйф бьн у бона һәв хәм кьн. Жь Йаһоԝа һиви кьн, ԝәки али ԝә бькә, ԝәки һун һʹӧнӧред ӧса нав хԝәда пешда биньн, ԝәки зәԝаща ԝә һе ԛәԝи бә у һе зедә һʹьзкьрьне бьдьнә кʹьфше һьндава һәвда (Мәтʹәлок 15:16, 17; 1 Пәтрус 1:7).

22. Чьма әм гәрәке һʹьзкьрьн, ԛәдьр у ԛимәте бьдьнә кʹьфше һьндава һәвалзәԝаще хԝә?

²² Әм гәрәке һʹәму тьшти бькьн, ԝәки һʹьзкьрьн, ԛәдьр у ԛимәте бьдьнә кʹьфше һьндава мер йан жьна хԝәда. Ԝи чахи ԝе зәԝаща мә һе ԛәԝи у һʹимгьрти бә. Йа лапә фәрз әԝ ә, ԝәки бь ԝе йәке әме дьле Йаһоԝа ша кьн (Зәбур 147:11; Рʹомайи 12:10).