1, 2. а) Әм гәрәке пәй рʹебәрийа кʹе һәрʹьн? б) Ви сәрида әме кʹижан пьрса шеԝьр кьн?

 ЧАХЕ тӧ зарʹ буйи, дьбәкә де-баве тә дьхԝәстьн тӧ ве йәке бьки, чь кӧ тә хԝәш нәдьһат. Тә де-баве хԝә һʹьз дькьр у заньбу, ԝәки гәрәке гӧрʹа ԝан бьки. Ле щарна тә нәдьхԝәст гӧрʹа ԝан бьки.

² Әм заньн, ԝәки Баве мә Йаһоԝа, мә һʹьз дькә. Әԝ хәм дькә бона мә, у һʹәму тьшти дьдә мә, чьда әм һʹәԝщә нә. Әԝ тʹәмийа дьдә мә, ԝәки әм бәхтәԝар бьн. Щарна әԝ мәрьва дьдә хәбате, сәва рʹебәрийе мә бькә. Әм гәрәке ԛәдьре сәрԝертийа Йаһоԝа бьгьрьн (Мәтʹәлок 24:21). Ле чьрʹа щарна мәрʹа чәтьн ә гӧһ бьдьнә рʹебәрийа ԝи? Чьрʹа Йаһоԝа дьхԝазә, ԝәки әм гӧһ бьдьнә рʹебәрийед ԝи? У ча әм нишан дькьн, ԝәки әм ԛәдьре сәрԝертийа ԝи дьгьрьн? (Бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 9.)

3, 4. Чаԝа мәрьв бунә гӧнәкʹар? Чьма мәрʹа дькарә чәтьн бә рʹебәрийа мәрьвед дьн ԛәбул кьн?

³ Рʹожа иройин, бона мәрьва рʹабәрибун буйә тьштәки нормал. Әԝ йәк бәрдәԝам дьбә жь ԝан чаха,  гава мәрьвед пешьн, демәк Адәм у Һеԝайе гӧнә кьрьн. Рʹаст ә әԝана беԛьсур һатьбун әʹфьрандьне, ле диса жи әԝана һьмбәри ԛьрара Хԝәде дәркʹәтьн. Жь ԝан чаха һәр кәс гӧнәкʹар те буйине. Әм мәрьвнә гӧнәкʹар ьн, ләма жи мәрʹа чәтьн ә рʹебәрийа Йаһоԝа, йан жи йа мәрьва ԛәбул кьн. Мәʹникә дьн әԝ ә, ԝәки Йаһоԝа мәрьвед нәԛәданди дьдә хәбате, сәва кӧ рʹебәрийе мә бькә (Дәстпебун 2:15-17; 3:1-7; Зәбур 51:5; Рʹомайи 5:12).

⁴ Жь бо ԝе йәке кӧ әм нәԛәданди нә, нав мәда бабахи һәйә. Ләма жи мәрʹа чәтьн ә гӧһ бьдьнә рʹебәрийа. Мәсәлә, ԝәʹде Исраела бәре, Йаһоԝа Муса жьбарт, сәва кӧ рʹебәрийе щьмәʹта Ԝи бькә. Мерәк наве кʹижани Ԛорах бу, гәләк сал Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьр, ле бу йәки бабах у һьндава Мусада беԛәдьр бу. Рʹаст ә Муса рʹебәрийа щьмәʹта Хԝәде дькьр, ле әԝи тʹӧ щар жь бо ԝе йәке хԝә бабах у ԛӧрʹә нәдькьр. Дәрһәԛа ԝи һатьбу готьне, ԝәки әԝ мәрьвәки лапи мьлук бу, жь ԝан мәрьва йед кӧ ԝи чахи дьжитьн. Ле Ԛорах гӧһ нәдьда рʹебәрийа Муса. Әԝи һәла һе жи әʹлаләта мәзьн һелан дькьр, ԝәки пьшта ԝи бьгьрьн у һьмбәри Муса дәрен. Чь һатә сәре Ԛорах у әԝед кӧ пьшта ԝи дьгьртьн? Әԝана һатьнә кӧштьне (Жьмар 12:3; 16:1-3, 31-35). Жь Кʹьтеба Пироз әм дькарьн гәләк мәсәлед ӧса бьвиньн, йед кӧ мә һин дькьн, ԝәки бабахи гәләк хоф ә (2 Дирок 26:16-21; бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 10).

5. Һьнә мәрьва ча сәрԝертийа хԝә нәрʹаст данә хәбате?

⁵ Дьԛәԝьмә ԝә бьһистийә готьнед ӧса, ԝәки «сәрԝерти хьраб һʹӧкӧм дьбә». Нава тʹәрихийеда гәләк мәрьва сәрԝертийа хԝә нәрʹаст данә хәбате. (Бьхунә Ԝаиз 8:9.) Мәсәлә, Шаԝул мәрьвәки баш у мьлук бу  чахе Йаһоԝа ԝи жьбарт, сәва кӧ әԝ бьбә пʹадше Исраеле. Ле әԝи изьн да, ԝәки бабахи у һʹәвсуди дьле ԝида пешда бе у әԝ йәк бу мәʹни, кӧ әԝ пәй Даԝьд кʹәт (1 Самуйел 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11). Ахьрийе Даԝьд бу пʹадша, ԝи ԝәʹдәйи пʹадшаки мина ԝи баш тʹӧнә бу. Һьнә ԝәʹдә шунда Даԝьд жи сәрԝертийа хԝә нәрʹаст да хәбате. Әԝи бенамуси кьр тʹәви Бат-Шәбайе, йа кӧ жьна Урийа бу. Паше әԝи хԝәст гӧне хԝә вәшерә, ләма жи Урийа шандә шәрʹ, ԝәки әԝ шәрʹда бе кӧштьне (2 Самуйел 11:1-17).

6, 7. а) Һʹьзкьрьна мә һьндава Йаһоԝа мә һелан дькә чь бькьн? б) Чаԝа мәсәла Иса али мә дькә, ԝәки гӧһдар бьн, һәла ԝи чахи жи гава әԝ йәк мәрʹа нәһеса йә?

⁶ Әм гӧһ дьдьнә рʹебәрийа Йаһоԝа, чьмки әм ԝи һʹьз дькьн. Жь бо ԝе йәке кӧ әм Йаһоԝа жь гьшка у жь һәр тьшти зедәтьр һʹьз дькьн, әм дьхԝазьн дьле ԝи ша кьн. (Бьхунә Мәтʹәлок 27:11; Марԛос 12:29, 30.) Чахе мер у жьна пешьн бахче Еденеда дьжитьн, жь ԝи чахи Шәйтʹан дьхԝәст, ԝәки мәрьв сәрԝертийа Йаһоԝа бькьнә бьн шьке. Әԝ дьхԝазә, ԝәки әм бьфькьрьн, кӧ изьна Йаһоԝа тʹӧнә мәрʹа бежә чь әм гәрәке бькьн. Ле әм заньн, ԝәки әԝ йәк нәрʹаст ә. Әм ԛайил ьн тʹәви ван хәбәра: «Йа Хӧдан Хԝәдейе мә, тӧ һежа йи кӧ рʹумәт, һӧрмәте у ԛәԝате бьстини. Чьмки тә һәр тьшт әʹфьрандьн» (Әʹйанти 4:11).

⁷ Гава тӧ һе зарʹ буйи, де-бава тӧ һин дькьрьн, ԝәки гӧрʹа ԝанда би, һәла һе ԝи чахи жи гава тә әԝ йәк нәдьхԝәст. Щарна мәрʹа жи чәтьн ә гӧрʹа Йаһоԝа бькьн. Ле әм Йаһоԝа һʹьз дькьн, ләма жи һәр тьшти дькьн,  сәва кӧ гӧрʹа ԝида бьминьн. Иса ԝе йәкеда мәрʹа мәсәлә йә. Әԝи гӧрʹа Йаһоԝа дькьр һәла һе ԝи чахи жи, гава ԝирʹа чәтьн бу йан жи дәст нәдьда. Ләма жи әԝи Баве хԝәрʹа гот: «Бьра хԝәстьна тә бә, нә кӧ йа мьн» (Луԛа 22:42; бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 11).

8. Йаһоԝа чь щурʹәйи рʹебәрийе мә дькә? (Бьньһерʹә чаргошә « Гӧһ Бьдә Ширәта».)

⁸ Рʹожа иройин, Йаһоԝа щурʹә-щурʹә рʹебәрийа дьдә мә. Мәсәлә, әԝи Кʹьтеба Пироз у ӧса жи рʹуспийед щьвате дайә мә. Чахе әм ԛәдьре ԝан бьра дьгьрьн, бь сайа кʹижана Йаһоԝа рʹебәрийе мә дькә, ӧса әм ԛәдьр һьндава сәрԝертийа Йаһоԝа дьдьнә кʹьфше. Һәрге әм аликʹарийа ԝан инкʹар дькьн, демәк әм Йаһоԝа инкʹар дькьн. Гава Исраелийа, Муса инкʹар кьрьн, әԝ йәк Йаһоԝа хԝәш нәһат. Чьмки сәр ԝе йәке Йаһоԝа ӧса ньһерʹи, кӧ әԝана ԝи инкʹар дькьн (Жьмар 14:26, 27; бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 12).

9. Чаԝа һʹьзкьрьн мә һелан дькә, кӧ гӧһ бьдьнә рʹебәрийа?

⁹ Йаһоԝа рʹуспи кʹьфш кьрьн, ԝәки әԝана аликʹарийе бьдьнә мә. Гава әм гӧһ дьдьнә рʹебәрийа ԝан, ӧса әм дьдьнә кʹьфше, ԝәки хушк-бьред хԝә һʹьз дькьн. Бьфькьрә дәрһәԛа дәрәщәкә ӧса. Гава тʹәшԛәлед тʹәбийәте дьԛәԝьмьн, кʹома кӧ аликʹарийе дьдә мәрьва, тʹәвайи шьхӧлкʹарийе дькьн, ԝәки һе зедә мәрьва хьлаз кьн. Сәва кӧ кʹом рʹьнд у рʹаст бьхәбьтә лазьм ә, ԝәки кәсәк рʹебәрийе ԝан бькә у һәр әндәмед кʹоме гәрәке гӧһ бьдьнә ве рʹебәрийе. Ле һәрге йәк жь кʹоме инкʹар дькә гӧһ бьдә рʹебәрийе у ча дьхԝазә ӧса дькә? Дьԛәԝьмә нет-мәрәме ԝи баш ьн, ле нәгӧһдарикьрьна ԝи дькарә зийана гьран бьдә тʹәмамийа кʹома ԝи. Бь ԝи щурʹәйи, һәрге әм гӧһ нәдьнә рʹебәрийа Йаһоԝа у йа ԝан, йед кӧ алийе  ԝида һатьнә кʹьфшкьрьне, ӧса әме зийане бьдьнә хушк-бьра. Ле һәрге әм гӧрʹа Йаһоԝа дькьн, ӧса әм дьдьнә кʹьфше, ԝәки хушк-бьра һʹьз дькьн у ԛәдьре рʹебәрийа Йаһоԝа дьгьрʹьн (1 Корьнтʹи 12:14, 25, 26).

10, 11. Дәрһәԛа чь әме ньһа шеԝьр кьн?

¹⁰ Чь жи Йаһоԝа жь мә бьхԝазә кӧ әм бькьн, һәр тьшт бона кʹара мә йә. Һәрге әм ԛәдьр бьдьнә кʹьфше һьндава сәрԝертийа малбәтеда, щьватеда, у һьндава сәрԝеред дәԝләте, ԝи чахи һәр кәс ԝе кʹаре бьстинә (Ԛануна Дӧщари 5:16; Рʹомайи 13:4; Әфәси 6:2, 3; Ибрани 13:17).

¹¹ Чахе мәрʹа фәʹмдари йә, кӧ чьрʹа Йаһоԝа жь мә дәʹԝа дькә ԛәдьре мәрьва бьгьрьн, ԝи чахи мәрʹа һеса йә әԝе йәке бькьн. Ԝәрә әм һе кʹур шьровәкьн, ча әм дькарьн се дәрәщед жийинеда ԛәдьр бьдьнә кʹьфше.

12. Мер ча дькарә ԛәдьр һьндава сәрԝертийа Йаһоԝа бьдә кʹьфше?

¹² Йаһоԝа малбәт саз кьр у һәр нәфәрәки малерʹа рʹола шәхси кʹьфш кьр. Һәрге һәр кәс фәʹм бькә, ԝәки Йаһоԝа чь жь ԝи йан жь ԝе дьхԝазә, ԝи чахи һʹәму нәфәред мале ԝе кʹаре бьстиньн (1 Корьнтʹи 14:33). Йаһоԝа мер кʹьфш кьрийә ча малхе мале. Әԝ йәк те һʹәсабе, ԝәки Йаһоԝа жь ԝи дәʹԝа дькә, кӧ әԝ хәм бькә бона жьн у зарʹед хԝә у бь һʹьзкьрьне рʹебәрийе бьдә ԝан. Ләма жи әԝана бәр Йаһоԝа щабдар ьн кӧ пәй малбәта хԝә бьньһерʹьн. Меред Мәсиһи ԛәнщ у бь һʹьзкьрьн ьн, у хԝә һьндава малбәтеда ӧса дьдьнә кʹьфше, ча Иса һьндава щьвате. Чахе мер хԝә ӧса дьдә кʹьфше, бь ԝе йәке әԝ ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрә (Әфәси 5:23; бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 13).

13. Чаԝа жьн дькарә бьдә кʹьфше, ԝәки ԛәдьре мере хԝә дьгьрә?

 ¹³ Жьна кӧ Мәсиһи йә рʹола фәрз стандийә. Жьн пьштгьрийа мере хԝә дькә, сәва кӧ әԝ бькарьбә малхетийа хԝә баш бьԛәдинә. Әԝана һәрдӧ жи щабдар ьн бона ширәткьрьна зарʹа. Жьн гәрәке ԛәдьргьртьнеда мәсәлә бә бона зарʹед хԝә (Мәтʹәлок 1:8). Әԝ ԛәдьре мере хԝә дьгьрә у пьштгьрийа сафикьрьнед ԝи дькә. Һәрге әԝ һьнә тьштада тʹәви ԝи рʹази нинә, әԝ гәрәке бь мьлукти у ԛәдьр ԝирʹа дәрһәԛа һәстед хԝә бежә. Кʹӧлфәта Мәсиһи, йа кӧ мере ԝе нә Шәʹде Йаһоԝа йә, һе зедә рʹасти чәтьнайа те. Ле һәрге әԝ диса жи бәрдәԝам кә ԛәдьр у һʹьзкьрьне бьдә кʹьфше, әԝ йәк дькарә мере ԝе һелан кә, кӧ незики Йаһоԝа бә у бьбә хьзмәткʹаре ԝи. (Бьхунә 1 Пәтрус 3:1.)

14. Ча зарʹ дькарьн малбәтеда ԛәдьр һьндава сәрԝертийе бьдьнә кʹьфше?

¹⁴ Зарʹ гәләк ԛимәт ьн бәр чʹәʹве Йаһоԝа, у әԝана һʹәԝще рʹебәрийе у хԝәйкьрьне нә. Чахе зарʹ гӧрʹа де-баве хԝә дькьн, ӧса әԝана дьле ԝана ша дькьн. Ле йа лапә фәрз әԝ ә, кӧ әԝана пе гӧһдарийа хԝә, ԛәдьр һьндава Йаһоԝа дьдьнә кʹьфше у дьле ԝи ша дькьн (Мәтʹәлок 10:1). Гәләк малбәтед ӧса һәнә, кʹидәре тʹәне де йан жи тʹәне бав зарʹа мәзьн дькә. Дәрәща ӧса дькарә гәләк чәтьнайа пешда бинә, һьн сәва зарʹа, һьн жи сәва де йан бав. Ле һәрге зарʹ гӧрʹа де йан баве хԝә дькьн у пьштгьрийа ԝан дькьн, һьнге малбәта ԝан һе бәхтәԝар дьбә. Чь жи һәбә, малбәтед беԛьсур тʹӧнә нә. Ле һәр малбәт дькарә бәхтәԝар бә, чахе һʹәму нәфәред мале гӧрʹа рʹебәрийа Йаһоԝа дькьн. Малбәтед ӧса наве Йаһоԝа, демәк Сазкʹаре малбәте, рʹумәт дькьн (Әфәси 3:14, 15).

15. Чаԝа әм щьватеда дькарьн бьдьнә кʹьфше, ԝәки ԛәдьре бьред щабдар дьгьрьн?

¹⁵ Йаһоԝа бь сайа щьвата Мәсиһити рʹебәрийе мә дькә, у бь тʹәмами сәрԝертийа сәр щьвате да дәсте Иса (Колоси 1:18). Ле Иса щабдари да «хӧламе амьн у сәрԝахт», ԝәки хәм бькә бона щьмәʹта Хԝәде сәр әʹрде (Мәтта 24:45-47). Рʹожа иройин, «хӧламе амьн у сәрԝахт» Кʹома Рʹебәрийе йә. Кʹома Рʹебәрийе, чь кӧ мәрʹа лазьм ә, ԝәʹдәда дьдә мә сәва кӧ али мә бькә, ԝәки әм баԝәрийа хԝә ԛәԝи хԝәй кьн. Сәр тʹәмамийа дьнйайе рʹуспи, бәрдәстийе щьвате, у бәрпьрсийаред мьһале, рʹебәрийе дьстиньн жь Кʹома Рʹебәрийе у хәм дькьн бона щьвата. Әԝ бьра щабдар ьн, ԝәки хәм бькьн бона мә. Әԝана бәр Йаһоԝа щабдар ьн, кӧ бона мә ча хәм дькьн. Чахе әм ԛәдьр дьдьнә кʹьфше һьндава ԝан бьред щабдар, демәк әм ԛәдьр һьндава Йаһоԝа дьдьнә кʹьфше (Бьхунә 1 Тʹесалоники 5:12; Ибрани 13:17; бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 14).

16. Чьрʹа әм дькарьн бежьн, ԝәки рʹуспи у бәрдәстийед щьвате бь рʹӧһʹе пироз һʹатьнә кʹьфшкьрьне?

¹⁶ Рʹуспи у бәрдәстийед щьвате алийе хушк-бьра дькьн, ԝәки әԝана амьн бьминьн у йәктийе хԝәй кьн. Рʹуспи жи мина мә нәʹԛәданди нә. Ле гәло ча әԝана һʹатьнә кʹьфшкьрьне? Гәрәке хәйсәт-һʹӧнӧред ԝан бьра ӧса бьн, чаԝа Кʹьтеба Пироз бона ԝе борщдарийе дәʹԝа дькә (1 Тимотʹейо 3:1-7, 12; Тито 1:5-9). Йаһоԝа рʹӧһʹе пироз да ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз, ԝәки әԝана дәрһәԛа ԝан һʹӧнӧрʹа бьньвисьн. Пешийа кӧ рʹуспи сафи кьн, кʹе гәрәке бе кʹьфшкьрьне ча рʹуспи, йан бәрдәстийе щьвате, әԝана Йаһоԝарʹа дӧа дькьн, ԝәки рʹӧһʹе хԝәйи пироз бьдә ԝан. Щьват бьн һʹӧкӧме Иса у  Йаһоԝада нә (Кʹаред Шандийа 20:28). Әԝ мер һатьнә кʹьфшкьрьне, ԝәки пьштгьрийа мә бькьн, у әв аликʹари сәва мә пʹешкʹеша жь Хԝәде йә (Әфәси 4:8).

17. Чахе щарна лазьм ә хушк щабдарийа бинә сери, әԝ гәрәке чь бькә, ԝәки ԛәдьр һьндава сәрԝертийе бьдә кʹьфше?

¹⁷ Щарна ӧса дьԛәԝьмә, кӧ щьватеда рʹуспи йан бәрдәстийе щьвате тʹӧнә нә, ԝәки щабдарийед щьвате биньн сери. Һьнге бьред ньхӧманди дькарьн ԝан щабдарийа бьԛәдиньн, ле һәрге әԝ жи тʹӧнә нә, һьнге хушк дькарә ԝан щабдарийа бинә сери, йед кӧ борще бьра нә. Һәрге ӧса бә, әԝ хушк гәрәке сәре хԝә гьредә (1 Корьнтʹи 11:3-10). Ӧса әԝ ԛәдьр дьдә кʹьфше һьндава сәрԝертийа малбәтеда у щьватеда, кʹижан кӧ Йаһоԝа кʹьфш кьрийә. (Бьньһерʹә Әʹламәтийа Зедә 15.)

18, 19. а) Чь әм һин дьбьн жь Рʹомайи 13:1-7? б) Чаԝа әм ԛәдьр дьдьнә кʹьфше һьндава мәрьвед дәԝләте у йед дьн?

¹⁸ Рʹожа иройин Йаһоԝа дьһелә, ԝәки мәрьвед дәԝләте сәрԝертийе бькьн у әм гәрәке ԛәдьре ԝан бьгьрьн. Әԝана щурʹә-щурʹә сазкьрьна дькьн, сәва кӧ тʹәрбәти бе хԝәйкьрьне у щьмәʹт щурʹә-щурʹә аликʹари бьстинә. Мәсиһи гӧһ дьдьнә рʹебәрийед жь Рʹомайи 13:1-7. (Бьхунә.) Әм гәрәке һьндава «һʹӧкӧмәтийада» ԛәдьр бьдьнә кʹьфше у гӧрʹа ԛанунед дәԝләте бькьн, кʹижанида әм дьжин. Әԝ ԛанун дькарьн һʹӧкӧм бьн сәр малбәта мә, бизнеса мә, у һәбуна мә. Мәсәлә, әм хәрщед дәԝләте дьдьн у һәр информасийа кӧ әԝана жь мә дәʹԝа дькьн, дьдьнә ԝан. Ле һәрге дәԝләт жь мә дәʹԝа дькә, ԝәки ԝе йәке бькьн чь кӧ һьмбәри ԛануна Хԝәде дәрте? Пәтрусе  шанди гот: «Әм гәрәке гӧрʹа Хԝәде бькьн, нә кӧ йа мәрьва» (Кʹаред Шандийа 5:28, 29).

¹⁹ Әм һәртʹьм гәрәке ԛәдьр бьдьнә кʹьфше һьндава мәрьвед дәԝләте, мәсәлә мәрьвед диԝане у полис. Йед щаһьл гәрәке ԛәдьр бьдьнә кʹьфше һьндава дәрсдаред хԝә у хәбатчийед дьн. Сәр хәбате әм гәрәке ԛәдьр бьдьнә кʹьфше һьндава мәзьне хәбате, һәла һе ԝи чахи жи һәрге дәр-доре мә ӧса накьн. Бь ԝе йәке әм чʹәʹв дьдьнә Паԝлосе шанди, кӧ бь ԛәдьр хԝә дьда кʹьфше һьндава мәрьвен диԝане, ԝи чахи жи гава ԝирʹа чәтьн бу (Кʹаред Шандийа 26:2, 25). Әм һәртʹьм гәрәке ԛәдьре мәрьва бьзаньбьн һәла һе һьнге жи, гава әԝана һьндава мә нәрʹаст ьн (Бьхунә Рʹомайи 12:17, 18; 1 Пәтрус 3:15).

20, 21. Чь тьштед баш дькарә бьԛәԝьмә, һәрге әм ԛәдьр һьндава мәрьва дьдьнә кʹьфше?

²⁰ Сәр тʹәмамийа дьнйайе, мәрьв ида дьһа кем ԛәдьр дьдьнә кʹьфше. Ле хьзмәткʹаред Йаһоԝа жь ԝана щӧдә дьбьн. Ԛәдьр һьндава мәрьва, гәрәке бьбә нета мә. Әм гӧһ дьдьнә рʹебәрийа Паԝлосе шанди, йе кӧ гот: «Ԛәдьре һʹәмуйа бьгьрьн» (1 Пәтрус 2:17). Чахе әм ԛәдьр һьндава мәрьва дьдьнә кʹьфше, әԝана ве йәке тʹәхмин дькьн. Иса готә мә: «Бьра рʹонайа ԝә бәр мәрьва шәԝԛ бьдә, кӧ әԝана кьрьнед ԝәйә ԛәнщ бьбиньн у пәсьне Баве ԝәйи әʹзмана бьдьн» (Мәтта 5:16).

²¹ Чахе әм ԛәдьр дьдьнә кʹьфше малбәта хԝәда, щьватеда у һәр дәрәщед дьнда, мәсәла мәйә баш, дькарә мәрьва һелан кә, кӧ дәрһәԛа Йаһоԝа һе зедә пебьһʹәсьн. У гава әм ԛәдьр һьндава мәрьвада дьдьнә кʹьфше, ӧса әм ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн. Бь ԝе йәке әм шабуне дькьнә дьле Йаһоԝа, у ԝирʹа дьдьнә кʹьфше кӧ әм ԝи һʹьз дькьн.