Дьбәкә тӧ дьхԝази башԛә бьжи у дьди бәр чʹәʹве хԝә кӧ әԝ йәк ԝе чьԛас баш бә, ле ӧса жи дьбәкә тьрс дькʹәвә дьле тә. Гәло тӧ ча дькари тедәрхи һәла тӧ һазьр и башԛә бьжи йан на?

•  Хԝә бьщерʹьбинә тӧ чьрʹа дьхԝази башԛә бьжи

•  Һәр тьшт һьлдә һʹәсаб

•  Щаһьлед дьн чь дьбежьн

Гәләк мәʹни дькарьн һәбьн кӧ тӧ бьхԝази жь мала де-баве хԝә щьһе би, ле һьнә жь ԝан мәʹнийа дькарьн нә билани бьн. Мәсәлә, гәдәки бь наве Марио дьбежә: «Мьн дьхԝәст жь де-бава башԛә бьжим, ԝәки щабдарийед мале жь стуйе хԝә дәрхьм».

Бь рʹасти һәгәр тӧ жь мала де-баве хԝә щьһе би, азабуна тә ԝе һе кем бә. Онйа йа кӧ 18 сали йә, дьбежә: «Һәгәр тӧ жь мал һәри, тӧ гәрәке хԝәха ида мьԛати мала хԝә би, хԝарьне чеки у һʹәму хәрщ хԝәха бьди. У гава тәрʹа аликʹари йан ширәт лазьм бе, де-бав ида ԝе кʹеләка тә нибьн».

Фькьра сәрәкә: Сәва кӧ фәʹм ки һәла тӧ һазьр и хԝәсәри хԝә бьжи, тӧ гәрәке тедәрхи чьрʹа ве йәке дьхԝази.

Иса гот: «Жь ԝә кʹижан ә, кӧ бьхԝазә бьльндщикә нобәдара чекә, пешийе рʹунәни нәдә бәр һʹәсеб, гәло ԛәԝата ԝийе бьгьһиже бинә сери йан на?» (Луԛа 14:28). Ле тӧ ча дькари хәрщед хԝә бьди «бәр һʹәсеб», пешийа кӧ щьһе би.

ТӦ ДЬКАРИ ПʹӘРӘ РʹАСТ ХӘРЩ КИ?

Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Пʹәрә жи сьтар ә» (Ԝаиз 7:12).

• Тӧ дькари пʹәрә хԝәй ки?

• Тӧ пʹәрә вьрда-веда хәрщ дьки?

• Тӧ гәләк щар пʹәрә дәйни һьлдьди?

Һәгәр жь ԝан һәрсе пьрса һәма сәр йәке жи тӧ дьбежи «әре», щьһебун кӧ тӧ дьди бәр чʹәʹве хԝә ча жийинәкә хԝәш, дькарә бьбә жийинәкә баргьран!

«Бьре мьн жь мал чу гава 19 сали бу. Нава саләкеда, пʹәре ԝи чь һәбу әԝи хәрщ кьр, у әʹрәбә кӧ әԝи бь кредите һьлда, банк жь ԝи һьлда у ида дәйни пʹәрә жерʹа нәдьда. Ахьрийеда бьре мьн лавайа де-бава дькьр кӧ изьн бьдьнә ԝи әԝ вәгәрʹә мал».

Тӧ ньһада чь дькари бьки: Жь де-бава бьпьрсә кӧ әԝана һәр мәһ ча хәрще малбәте дадьдьн. Әԝана пʹәре чь дьдьн, у ча сафи дькьн пʹәре хԝә хәрщ кьн? Бь сайа чь әԝана економийа пʹәрә дькьн?

Фькьра сәрәкә: Һәгәр тӧ һин би чаԝа рʹаст пʹәрә хәрщ ки һʹәта кӧ тʹәви де-бава дьжийи, тӧйе хԝә һазьр ки бона проблемед пʹәрәва гьредайи, гава хԝәсәри хԝә бьжийи.

ТӦ ЙӘКИ БЬ ТʹӘРБӘТ И У ДИСИПЛИНА ТӘ ҺӘЙӘ?

Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Һәр кәсе хӧрща хԝә һьлгьрә» (Галати 6:5).

• Тӧ шьхӧлед хԝә паш дьхи?

• Де-баве тә һәртʹьм дькьн бира тә кӧ шьхӧле мале бьки?

• Тӧ гәләк щар дәрәнг тейи мал?

Һәгәр тә сәр ԝан һәрсе пьрса щаба хԝә да «әре», тәрʹа ԝе дьбәкә дьһа чәтьн бә кӧ йәки щабдар би гава жь де-бава щьһе би.

«Гава тӧ хԝәсәри хԝә дьжи, тӧ ԝан тьшта мәщбур и бьки кӧ һʹьз наки. Тʹӧ кәс ԝе нәкә бира тә ԝәки чь гәрәке бьки, ләма жи дисиплин гәләк фәрз ә» (Щесика).

Тӧ ньһада чь дькари бьки: Нава мәһәкеда, чьԛас дькари шьхӧлед мале бькә. Мәсәлә, хԝәха мал бьдә һәв, кʹьнще хԝә бьшо, һәрʹә дькʹане, һәр евар шиве һазьр кә у паше фьраԛ жи бьшо. Ԝи щурʹәйи тӧйе фәʹм бьки, кӧ жийина хԝәсәри хԝә ԝе ча бә.

Фькьра сәрәкә: Һәрге тӧ бьхԝази жь де-бава щьһе би, дисиплин у тʹәрбәти гәләк фәрз ә.

ТӦ ЕМОСИЙАЛИДА ԚӘԜИ ЙИ?

Кʹьтеба Пироз: «Жь хԝә дур хьн: Һерсе, бәрзәԛийе, хьрабийе, кʹьфьри-зьфьрийе у хәбәред нәщайиз» (Колоси 3:8).

• Тәрʹа чәтьн ә мәрьварʹа зьман бьвини?

• Тӧ нькари һерса хԝә бьгьри?

• Тӧ һәр гав дьхԝази йа хԝә бьки?

Һәгәр сәр йәк жь ԝан һәрсе пьрса щаба тә «әре» йә, дьԛәԝьмә ԝе тәрʹа чәтьн бә тʹәви щинаре(а) хԝә бьжи, у ахьрийеда тʹәви мер йан жьна хԝә.

«Гава мә тʹәви һәвалед хԝә отʹах кʹьре һьлдан, мьн кемасийед хԝә дит. Мьн фәʹм кьр кӧ чахе щара әз жь бо стресе пʹьрʹ мәʹдәкьри мә, кәсәк борщдар нинә мьн сәбьр кә. Ләма жи әз һин бумә хԝәгьрти бьм у емосийед хԝә контрол бькьм» (Һелена).

Тӧ ньһада чь дькари бьки: Һин бә де-бав у хушк-бьред хԝәрʹа зьман бьвини. Бир нәкә кӧ реаксйона тә сәр кемасийед ԝан мәрьва тʹәви кʹе тӧ ньһа дьжи, нишан дькә кӧ тӧйе һьндава ԝанда ча би, тʹәви кʹе тӧйе паше бьжи.

Фькьра сәрәкә: Һәгәр тӧ тʹәне хԝәсәри хԝә бьжи, әв найе һʹәсабе кӧ тӧйе жь һʹәму борщдарийа аза би. Лазьм ә ԝәки пешда бона ве йәке һазьр би. Ԝе баш бә кӧ ширәте һьлди жь ԝан, йед кӧ ида жь де-бава щьһе бунә. Ԝана бьпьрсә: «Гава һун дәрһәԛа ԝи ԝәʹдәйи дьфькьрьн чахе һун тʹәви де-баве хԝә дьман, ԝәйе бьхԝәста чь бь щурʹәки майин бькьра? Чь кӧ һун ньһа һин бунә, ԝәйе чь бьхԝәста һьнге бьда хәбате? Әԝ йәк ԝе һәр сафикьрьнед фәрзда кери тә бе.