Skip to content

Skip to table of contents

CIIN BWAAL CYA KULONG CYA 8

MUSAMBW A 123 Tukokele bulongolodi bua Nzambi ne lulamatu

Tungunuk ni kulond buludik bwa Yehow

Tungunuk ni kulond buludik bwa Yehow

Mim Mawej [Yehow], i mim ukuloolombol.”YE. 48:17.

BWAAL BUTAM

Ciin bwaal eecy ciiyiiy kwiitwambulwiish bwa kutal mudy Yehow ulombol baat bindiy leeloow ni mabenesh matwiiyiiy kuhet hatuloolond buludik bwindiy.

1. Twaal cileejel cileeleej neey bikaam tulond Yehow bu Mulombol iitut.

 LANG ket neey udy mujimban mu diit kaahand. I bya buuhund bwaal mwiit aam mudy: nyam ya loonj, twiish tukaakaamish mabenj, mitond yidy ni miib ya luleng, ni udy mwa kuhon cikwaabw mu mabw. Wiiyiiy kumvw bilengel uw mwiikal ni muut a kukulombol udy mumanyik mwiit aam bilengel bwa kukweehuley ku byaab bidy ni buuhund! Bulongolody oobw budy teng bu diit aady. I bwiiwul teh ni myand ya buuhund yidy mwa kunyang bulund bwiitut ni Yehow. Ki tudy ni Yehow—Mulombol muwaakan. Wiituloolombol hakwiitweehul ku buuhund ni mutuyaay kafik kutuyaay—bwa kuhet buumy bwa mwendelel mu bulongolody buhyaabuhy.

2. I mushind kaay udy Yehow wiitulombol?

2 I mushind kaay udy Yehow wiitulombol? Cya kuuhal, ku dyambulwiish dya Bibl, Diiy dindiy. Cikwaabw, ukaakal mudimw ni baat bakwaabw bady biikal baleej-hal bindiy. Cileejel, ukaakal mudimw ni “muhik a lulamat udy mudimw” bwa kwiitwaakishey byaakudy bya mu spirit biitwambambulwiish bwa kwangat mahangadik malengel. (Mat. 24:45, NWT) Yehow ukaakal mudimw cikwaabw ni baan-balum bady bakumban bwa kwiitulombol. Cileejel, balombol ba bijeng ni bakul ba mu bisumbw biitukaakashish mu diitabij ni biitwaakish may ma kulond miitwambambulwiish bwa kutaatameen mu biisang bikasakan. Tufwaafwaakijok Yehow bwa mudyey wiitulombol bilengel mu mafuk makasakan ma bulekel aam. Wiitwambambulwiish bwiitut kulam bulund bwiitut nend ni bwiitut kutungunuk ni kwendel mu njil a buumy.

3. I biny bitwiiyiiy kukontonon mu ciin bwaal eecy?

3 Nook, misang yikwaabw, bidy mwa kwiitukasakeen bwa kulond buludik bwa Yehow amanaman hadyobw biitwaakish buludik oow kudy baat bakiish bawaakan. Bwabiny? Bwaal mubel udyobw biitwaakish udy mwa kwiikal bwaal butudy katuy bakat. Eecy tudy mwa kulang neey buludik budyobw biitwaakish oobw kabwiish bwa meej ni tudy mwa kuleeb neey kabwiish bwaalukoh bend kudy Yehow. Mu biisang bya nook, tukaakaam nang-nang kuteekel Yehow micim bwaal i yiy uloolombol baat bindiy ni kulond buludik bwindiy kwiituheehetesh mabenesh. Bwiitut kukashish mushind utudy bamuteekel micim, ciin bwaal eecy ciiyiiy kwiitwambulwiish bwa kumanyik: 1) mulombweel Yehow baat bindiy mu biisang bifundilobw Bibl, 2) mudyey wiitulombol leeloow, ni 3) mutudy mwa kuhet mabenesh hatutuutungunuk ni kulond buludik bwindiy.

Kacy ku biisang bya kal ni leel, Yehow ukaakal mudimw ni baat bu baleej hal bindiy bwa kulombol baat bindiy (Tal cikos 3)


MUSHIND ULOMBWEEL YEHOW CIS CYA IZALEEL

4-5. I mushind kaay uleejel Yehow neey waakady ukal mudimw ni Moyiz bwa kulombol biin Izaleel? (Taal cifwaatul cya ha cizubw.)

4 Yehow unoonenoh Moyiz bwa kuhatul biin Izaleel mu Ejipit. Ni waakishil biin Izaleel cijaadik citadilobw ni mees maabab mwaakadyey wiibalombol ku dyambulwiish dya Moyiz. Cileejel, waakady mwiibalombol mu munyiny ku dyambulwiish dya diilelemb a miish ni cikeek a mudil bufuk. (Cim. 13:21) Moyiz waakady ulond diilelemb a miish, dyaakady dimulombol yiy ni biin Izaleel haakadyobw bay batal ku kaabuk-koony Kasunz. Baat bumvwiil mooy iimwiin weeh bwaal balangil neey basalaay ba biin Ejipit baakady bend biibalond bwa kwiibakwaat habwiih ni kaabuk-koony. Baleebel neey, Moyiz ulongel cilem bwa kuyiil naabw ku kaabuk-koony kasunz. Ki, kalongeloh bend cilem. I Yehow ulombweel baat bindiy bwa Moyiz kwiibafikish ha cyaab aacy. (Cim. 14:2) Nook, Mawej wiibakuudiloh mu mushind ukeekemesh bikasakan.—Cim. 14:26-28.

Moyiz waakady ulond diilelemb a miish bwa kulombol baat ba Yehow mu cyanganyik (Tal cikos 4-5)


5 Kuunyim kwa mivw 40 yilongelobw, Moyiz utungunukil ni kulond diilelemb a miish bwa kulombol baat ba Mawej mu cyanganyik. a Musang mukwaabw, Yehow uteekel diilelemb a miish ku mutand ulongel Moyiz, cyaab cyaakady biin Izaleel boos ni bwa kwiidital. (Cim. 33:7, 9, 10) Ku diilelemb aak, i kuk kwaakady Yehow wiisambil ni Moyiz, umwaakish may ma kulond maakadyey ni bwa kuy kwaakish baat Bindiy. (Mis. 99:7) Biin Izaleel baakady ni bijaadik biitadilobw ni mees bwa mushind ukadil Yehow mudimw ni Moyiz bwa kwiibalombol.

Moyiz ni Jozuweh waakady mumuhingil ha cyaab cindiy (Tal cikos 5, 7)


6. Bilondeshel Kubal kwa Baat 14:2, 10, 11, i biny bilongel biin Izaleel hahetelobw buludik bwa kudy Yehow?

6 Bya kaakunying! Biin Izaleel bavul balekel kwiitab bijaadik byoos byaakady bileej hatook neey: Yehow waakady ukal mudimw ni Moyiz bwa kwiibalombol. (Bal Kubal kwa baat 14:2, 10, 11.) Misang ni misang, balekel kwiitab neey Yehow waakady ukal mudimw ni Moyiz bwa kwiibalombol. Bu cihet, biin Izaleel ba ciisang aacy kabaakadyoh bend batweel mu Bulab bulay.—Kub. 14:30.

7. Bilondeshel Kubal kwa Baat 14:24, teel bileejel bya baat baakady balond buludik bwa Yehow. (Tal cikwaabw cifwaatul.)

7 Ki, bamw biin Izaleel balondel buludik bwa Yehow. Cileejel, Yehow uleebel neey: ‘Kaleb . . . ushaadil muulamat.’ (Bal Kubal kwa Baat 14:24.) Mawej uheel Kaleb bulang, ni umwaakishil cikwaabw bwiiyiikadil bwa kwiisungwiiley cyaab cyaakadyey mukat mu bulab bulay mu Kanaan. (Joz. 14:12-14) Biin Izaleel ba ciisang cikwaabw biitabilobw bwa kutweel mu bulab bulay baleejel cileejel cilengel cya kulond buludik bwa Yehow. Hahingil Jozuweh ha cyaab cya Moyiz bu mulombol a biin Izaleel, ‘baakady bamuneemek mafuk moos maladiley ha bulab.’ (Joz. 4:14) Bu cihet, Yehow wiibabeeneshel hakwiibafikish mu bulab bwaakadyey mwiibalay.—Joz. 21:​43, 44.

8. Umvwiij mushind waakady Yehow ulombol baat bindiy mu ciisang cya bakaleng. (Tal cikwaabw cifwaatul.)

8 Kuunyim kwa mivw, Yehow uteekel baamazuj bwa kulombol baat bindiy. Cikwaabw, mu ciisang cyaakadyok bakaleng, Yehow unoonenoh baprofet bwa kulombol baat bindiy. Bakaleng ba lulamat baakady balond mibel ya baprofet. Cileejel, Mukaleng Davih wiitabil ni kwiihweekesh mubel umwaakishilobw kudy muprofet Natan. (2 Sam. 12:7, 13; 1 Cif. 17:3, 4) Mukaleng Jozafat uteekel muprofet Yaziyel micim bwa mwaakadyey mulombol ni mukashish baat ba mu Yuudeh bwa ‘kuteekelobw baprofet [ba Mawej] micim.’ (2 Cifuk. 20:14, 15, 20) Haakadyey mu ciisang cya makab ni mal, Mukaleng Ezekiyas uyiil kudy muprofet Yeshaay bwa kukaam dyambulwiish. (Ye. 37:1-6) Misang yoos, bakaleng baakady balond buludik bwa Yehow, baakady bahet mabenesh ni cis cyaabab cyaakady cishikat ku mat talal. (2 Cif. 20:29, 30; 32:22) Byaakady bikaam bwa muut woos amanyik biin-biin neey Yehow waakady ukal mudimw ni baprofet bindiy bwa kulombol baat bindiy. Cikwaabw, bakaleng ni baat bavul baakady balek kukun baprofet ba Yehow mat.—Jer. 35:12-15.

Mukaleng Ezekiyas ni muprofet Yeshaay (Tal cikos 8)


MULOMBWEEL YEHOW BIIN KRIST BA MU SIYEKEL A KUUHAL

9. I bangany baakady Yehow mukal naabw mudimw bwa kulombol biin Krist ba mu siyekel a kuuhal?

9 Mu siyekel a kuuhal B.B., Yehow ulongel cisumbw cya biin Krist. I mushind kaay ulombweeley biin Krist ba kuuhal aab? Uteekel Yeez bwa kwiikal fumw a cisumbw. (Ef. 5:23) Ki Yeez kaakadyoh bend ulombol kaayend mwiiyij woos. Ukadil mudimw ni bapostol ni bakul ba mu Yeruzalem bwa kulombol cisumbw. (Yil. 15:1, 2) Cikwaabw, kwaakady bakul baakadyobw banoonoh bwa kulombol bisumbw.—1 Tes. 5:12; Tiit 1:5.

Bapostol ni bakul ba mu Yeruzalem (Tal cikos 9)


10. a) Bilondeshel Myand Yilongel Bapostol 15:30, 31, I biny bilongel biin Krist ba mu siyekel a kuuhal hahetelobw may ma kulond? b) Bwabiny bamw baat ba mu biisang bifundilobw Bibl baakady balek baat baakady Yehow ukal naabw mudimw bwa kwiibalombol? (Tal kazubw ka neey “ Bwabiny baat bakwaabw baleelek lungeny lwa neey Yehow ukaakal mudimw ni baat bwa kulombol baat bindiy?”)

10 I biny bilongel biin Krist ba mu siyekel a kuuhal? Bavul bumvwiil musangal bwa kulond may ma kulond mahetelobw. Biin-biin, “boos basangeel bwa may ma kwiibakashish naam ku micim” maakadyobw biibambil. (Bal Myand Yilongel Bapostol 15:30, 31.) Ki, i mushind kaay udy Yehow mulombol baat bindiy mafuk aam?

MUSHIND UDY YEHOW WIITULOMBOL LEELOOW

11. Twaal cileejel cya mwaakady Yehow mulombol baat baakdy balombol mu biisang bishaal eeby.

11 Yehow utuutungunuk ni kulombol baat bindiy leeloow. Uloolong nook ku dyambulwiish dya Bibl ni dya Mwaan indiy udy ku mut kwa cisumbw. Tudy batalok cijaadik cileeleej neey Yehow ucituutungunuk cikwaabw ni kukal mudimw ni baat bu baleej-hal bindiy eeny? Ing. Cileejel, langil ha myand yilongekel kuunyim kwa muvw a 1870. Charles Taze Russell ni balund nend, batangil kujingunun neey, muvw a 1914 waakady mwa kwiikal muvw a buseeb buvul habitaatal Bukaleng bwa Mawej. (Dan. 4:25, 26) Bafikil ku kuleeb nook bwaal baakady bajoojolol myand mu Bibl ni biikal ni diitabij dya neey may ma buprofet madyomw miiyiiy kukumban. I Yehow wiibalombweel mu kujoojolol kwaabab kwa myand ya mu Bibl eeny? Cya biin waakady i yiy. Myand yilongekel ha bulab mu muvw a 1914 yijaadikil neey Bukaleng bwa Mawej butangil kukookesh. Kulongekel diivit dya 1 dya ha bulab butuutul, bihuh, kuzakal kwa bulab, ni biyool bya nzal. (Luuk 21:10, 11) Yehow ukadil mudimw ni baan-balum biin Krist baakady bamukat biin-biin bwa kwambulwiishobw baat bindiy.

12-13. I biny bilongel biin kweet baakady balombol mu ciisang cya diivit diibiidy dya bulab butuutul bwa kwambulwiish biin kweet bwa kudiilobw baat bavul musah?

12 Tukontononaay cikwaabw myand yilongekel mu diivit diibiidy dya ha bulab butuutul. Kuunyim kwa bab baman kukontonon mukand a Myand yisokolweel Jah 17:8, biin-Kweet baakady balombol myand ku biro biitut bitam bya ha bulab butuutul bajingunwiin neey: diivit eedy kadyaakadyoh bend mwa kwiibafikish ku Harmakedon, ki dyaakady mwa kwiibafikish ku ciisang kaahand dya diitalal cyaakady mwa kuhetesh Baatemw ba Yehow dyaakatook dya kudiil baat bavul musah a Bukaleng. Cikwaabw ning mwaakadyeby bimweek bu kabiy bikumban ciisang aacy, biin-kweet baakady balombol balongel kalaas ka Kalaad bwa kulongweesh baamisiyoneer bwa kudiil baat musah ni kulongweesh mu bibunj bya ha bulab butuutul. Baakady batum baamisiyoneer ning mwaakadyok diivit ciisang aacy. Cikwaabw, muhik a lulamat udy mudimuk ulongel bwa kwiikal kalaas ka mudimw a Mawej b bwa kulongweesh bakajaady ba mu bisumbw byoos bwa kwiikalobw badiil ba baat musah ni balongweesh balengel. Kuhicil ku mishind eey, bambulwiishil baat ba Mawej bwa mudimw a bukajaady iikal utungunuk ni kulongek mu mafuk maciyiiy.

13 Leeloow, tudy mwa kutal biin-biin neey Yehow waakady ulombol baat bindiy mu ciisang cikasakan aacy. Kacy mu diivit diibiidy dya ha bulab butuutul, baat ba Yehow mu bibunj bivul badyok mu ditaalal ni badiidiil baat musah biilekelel. Cya biin, i muhatul bihet bilengel.

14. Bilondeshel Myand yisokolweel Jah 2:1 bwabiny bikaam twiikal twiitab buludik bwa Yehow budy bulongolody bwindiy bwiitwaakish kuhicil kudy bakul badyey munoonoh aab? (Tal cikwaabw cifwaatul.)

14 Leeloow, biin mu Kasumbw Kaludik bacituutungunuk ni kukaam buludik bwa Krist. I bakat neey may ma kulond madyobw baakish biin-kweet miikal maleej meej ma mu diiwul. Cikwaabw, bakaakal mudimw ni balombol ba bijeng ni bakul bwa kutwaal buludik budyobw biibaakish mu bisumbw. c Bakul bashing diisaby aab bady mu “cikam cya ciludy” dya Krist. (Bal Myand yisokolweel Jah 2:1.) Cya biin, bakul aab i baat bakiish bawaakan ni baloolong byaabw bilem. Moyiz ni Jozuweh balongel byaab bilem, teng mulongel bapostol. (Kub. 20:12; Joz. 9:14, 15; Rom 3:23) Cikwaabw, Krist uloolombol bilengel muhik a lulamat ni bakul bady bateek mu bisumbw, ni wiiyiiy kutungunuk ni kulong nook “mafuk moos ni ku bulekel kwa biit byoos [kwa bulongolody bwa myand oobw].” (Mat. 28:20) Nook, tudy ni tubingil toos bwa kwiikal ni diitabij mu may ma kulond madyey utwaal ku dyambulwiish dya baat badyobw bateek bwa kwiitulombol.

Kasumbw kaludik leeloow (Tal cikos 14)


TUHEEHET MABENESH HATULOOLOND BULUDIK BWA YEHOW

15-16. I biny biwuloolongel ku myand ya baat baakady balond buludik bwa Yehow?

15 Hatuloolond buludy bwa kudy Yehow, tuheehet mabenesh kutangil teng kaabaak. Cileejel, Andy ni Robyn bakooyedyeel ku mubel a muhik a lulamat bwa kwiikalobw ni shikacil muheehel. (Tal Ebr. 13:5.) Bu cihet, bahetel mushind a kwambulwiishobw ku midimw ya lwiibak lwa mazubw ma Bukaleng. Robyn uleeleeb neey: “Tushikacil mu tuzubw tukeeh, ni civul kamwaakadyoh bend cyaab cya kwiihikil. Ni nalandishil byaamw bya fotoh bivul ning munaakady mukat kukwaat fotoh bikasakan. Nadidil bwa munalandishil byaamw aaby.Teng bu Saal mukaj a Abraham, naakady mwiiswiik bwa kulek kutum meej haanyim, ni bwa mim kwiikal ni musangal bwa kukadil Yehow mudimw.” (Ebr. 11:15) I biny bihetel biin maluw aab Andy ni Robyn bwa mahangadik mangacilobw? Robyn uleeleeb neey: “tudy ni musangal muvul bwa kumanyik neey twaakaakish Yehow byoos bitudy naaby. Hatuloolong mudimw a Mawej, tumamanyik bwa mwiikal shikacil mu bulongolody buhyaabuhy.” Andy wiitaatab, ni uleeleeb neey: “Tudy ni musangal bwa mututwaatwaal diib diitut, makand miitut bwa kut mudimw a Yehow nyam ku mikon.”

16 I biny bikwaabw bituheehet hatutuutungunuk ni kulond buludik bwa Yehow? Hamanyin Marcia tulaas twa biikadil, ukacil biin-biin bwa kulond mubel umwaakishilobw kudy seb’ aa njil kaahand habitaatal kulong mudimw a Mawej. (Mat. 6:33; Rom 12:11) Uleeleeb neey: “Bayaakishil dyaakatook dya kulong tulaas twa Iniversiteh bidimw binaay bya bituh. Ki nakacil bwa kulond biihacil byaam bya mu spirit. Nook, nakacil bwa kulong kalaas ka mudimw a bikam waakady mwa kuuyambulwiish bwa mim kuhetelok diikut bwa mim kukumbaj mudimw a buuseb’ aa njil. Dyaakady dihangadik dilengel menmen dinaakady mwangat. Kaabaak nady seb’aa njil wa ha ciibidil, ni program unady mulong i mulengel bwaal uuyambambulwiish bwa kwiikal cikwaabw mwiin bukish ku Betel ni bwa kuhet midimw yikwaabw ya habwaah.”

17. Bilondeshel Yeshaay 48:17, 18, i mabenesh kaay makwaabw matuheehet hatutuutungunuk ni kulond buludik bwa Yehow?

_

17 Misang yikwaabw, tuheehet mibel yiitweeheehul ku lwiis lwa fwalang, ni ku midimw yidy mwa kwiitukaakeesh bwiitut kukooyel may ma Mawej. Tut byeet, tuheehet mabenesh hatuloolond buludik budy Yehow utwaal. Tulaalam mucim a mund mutook ni twiiyeehush ku myand ya bituh-bituh. (1 Tim. 6:9, 10) Tut balong nook, tudy mwa kutungunuk nikuhambidil Yehow ni mucim aakabumw, bwaal kulong nook kwiituheehetesh diitalal ni musangal a biibiin.—Bal Yeshaay 48:17, 18.

18. Bwabiny udy mwiiswiik bwa kutungunuk ni kulond buludik bwa Yehow?

18 Cya biin, Yehow wiiyiiy kutungunuk ni kukal mudimw ni baat bu baleej hal bindiy bwa kwiitulombol mu ciisang cya mal miimiin ni mu Bukookesh bwa mivw cinun. (Mis. 45:16) Twiiyiiy kutungunukok ni kulond buludik oobw ning hadyobw biitulomb bwa kulong myand yitudy kutuy bakat eeny? Biiyiiy kwiikal biheehel bwa kulong nook tut tulond buludik bwa Yehow teng kaabaak. Nook tutungunukaay ni kulond buludik bwa Yehow budyey wiitwaakish ku dyambulwiish dya baat badyey munoonoh bwa kwiitulam. (Ye. 32:1, 2; Ebr. 13:17) Bwa bwaal oobw, tudy ni tubingil tuvul twiitusaasak bwiitut kuteekel Mulombol iitut Yehow micim, yiy wiitweeheehul ku myand yidy mwa kunyang bulund bwiitut nend ni wiitufiifikij kutuyaay bwa kuhet—buumy bwa mwendelel mu bulongolody buhyaabuhy.

WIIYIIY KWAALABUL BICY?

  • I mushind kaay ulombweel Yehow cis cya Izaleel?

  • I mushind kaay ulombweel Yehow biin Krist ba kuuhal?

  • I mabenesh kaay matuheehet hatuloolond buludik bwa Yehow leeloow?

MUSAMBW A 48 Tuendayi ne Yehowa dituku dionso

a Yehow unoonenoh cikwaabw mwanjel ‘waakady teng mutangilok kuuhal kwa cisumbw,’ wend ni kulombol cis cya Izaleel mu bulab bulay. Biin-biin, mwanjel oow waakady Mishel—Yeez kuuhal kwa kwiiyey ha bulab bu muut.—Cim. 14:19; 32:34.

b Kuuhal baakady babiikan kalaas aak neey: Kalaas ka mudimw a Mawej. Leeloow kalaas aak kaakady cituh cya cisangil cya mukacy mwa luming.

c Tal kazubw ka neey “Mudimu wa Kasumbu kaludiki mu Cibumb cya Muteetekel cya suuny 2/2021, diib. 18.