1. I biny bilongel Yehow mu kalung kakeeh kuunyim kwa Adam ni Eev baman kulong mpekaat? (Kutang kwa Bwanjil 3:15)

 MUKALUNG kakeeh kuunyim kwa Adam ni Eev baman kulong mpekaat, Yehow waakish tunkanunwiin twaababw kutakamin kudyambulwiish dya diiy dya buprofet didy ni buseeb. Mulay uleebeley udy mu mukand a Kutang kwa Bwanjil 3:15.​—Bal.

2. Bwabiny diiy dya buprofet eedy didy ni buseeb?

² Diiy dya buprofet eedy twiidisaasangan mu mukand a kuuhal wa mu Bibl. Ki mikand yikwaabw yoos ya mu Bibl yileeleeb byaay mu mushind kahand bwa diiy dya buprofet eedy. Teng bu mudy cizubw cya mukand ciswiikakany mabiij moos ma mukand aakaabumw, may mady mu mukand a Kutang kwa Bwanjil 3:15 maswiiswiikakany myand yidyobw baleeb mu mukand woos wa mu Bibl mu musah waakaabumw, i bwiin kuleeb neey: Mawej waakady mwa kwiiy kutum ciikul bwa kubutul Dyabol ni biin mudimw bindiy babiih. * Biiyiiy kwiikal bwaal bwa musangal muvul kudy baat boos bady bakat Yehow!

3. I biny biitwiiyiiy kwiisambil mu ciin bwaal eecy?

³ Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kwaalabul majooj maloolond aam habitaatal diiy dya buprofet didy mu Kutang kwa Bwanjil 3:15: I bangany badyobw baleeb mu diiy dya buprofet eedy? I mushind  kaay ukumbeen diiy dya buprofet eedy? Ni i mushind kaay udy diiy dya buprofet eedy mwa kwiitwambulwiish?

4. I ngany udy “nyok,” ni i mushind kaay utudy bamumanyik?

⁴ Baat badyobw baleeb mu mwiisabw udy mu mukand a Kutang kwa Bwanjil 3:14, 15 baleeleeb bwa “nyok,” ni bwa “lelakan” ya nyok, “mwaan-mukaj,” ni “lelakan” ya mwaan-mukaj. Bibl wiitwaambambulwiish bwa kumanyik dyuvwiij dya baat badyobw bateel aab. * Tutwaadijaayaak ni “nyok.” Nyok a biin-biin nook, kaakady mwa kumvw cyaakady Yehow uleeb mu budimy bwa Eden. Nook, kiihacil ka kulumbulwiish kwa Yehow kakady mwa kulongekel ha ciit cihang cidy ni meej. I ngany waakady Yehow uleeb? Myand Yisokolweel Jah 12:9 umvumvwiij biin-biin nyok oow. “Nyok wa kal ni kaleel” i biin-biin Sataan Dyaabol. Ki i bangany bady lelakan ya nyok?

5. I bangany bady lelakan ya Sataan?

⁵ Hady Bibl uleeb bwa lelakan ya mu cifwany, uleeleeb bwa baat balaalang ni baloolong myand teng bu taat aabab wa mu cifwany. Nook, lelakan ya nyok i yilong ni banjel babiih ni baat bady teng bu Sataan, baleeleek Yehow Mawej ni balwiilwiish baat Bindiy. Mwaakady cikwaabw banjel balekel mudimw aababw mu diiwult mu cisang cya Noweh, ni baat bakwaabw babiih balongel myand teng bu taat aababw Dyaabol.​—Kbwa. 6:1, 2; Jah 8:44; 1 Jah 5:19; Yuud 6.

6. Bwabiny “mwaan-mukaj” udyobw baleeb oow kaakadyoh bend Eev?

⁶ Kabaak, tumanyikaayaak “mwaan-mukaj” udyobw baleeb. Kaakadyoh bend Eev. Bwabiny tuleeleeb naak? Tutalayaak kabingil kaleeleej nook. Diiy dya buprofet dileeleej neey: lelakan ya mwaan-mukaj yiyiiy ‘kuboz’ nyok ku mut. Teng mutubiisambil hinaah, nyok i Sataan  mwanjel mubiih, ni lelakan ya Eev ikiish i waakan kayaakadyoh bend ni bukash bwa kumuboz. Nook i mushind kaay waakadyobw mwa kwiiy kubutul Sataan.

7. Teng mudyobw bibileej mu mukand a Myand Yisokolweel Jah 12:1, 2, 5, ni 10, mwaan-mukaj udyobw baleej mu Kutang kwa Bwanjil 3:15 i ngany?

⁷ Dyumvwiij dya mwaan-mukaj udyobw baleeb mu Kutang kwa Bwanjil 3:15 ibidileej mu mukand a bulekel wa mu Bibl. (Bal Myand Yisokolweel 12:1, 2, 5, 10.) Kishoh bend mwaan-mukaj weet oow utudyaakal bamanyik aaw! I muvwaal suuny bu bilaat ku makas, muvwaal ni cihuut cya Bukaleng ku mut ciikal ni tumbedimbedy 12. I mulel mwaan ukiish bu baan bakwaabw​—Bukaleng bwa Mawej. Bukaleng oobw i Bukaleng bwa mu diiwul. Ki bwabiny mwaan-mukaj oow waakady mwaakwiikal cikwaabw mu diiwul, i cituh cya bulongolody bwa Yehow ciilong ni banjel bindiy ba lulamat.​—Kal. 4:26.

8. I ngany udy kikululwiil ka buseeb buvul ka mwaan-mukaj, ni i diib kaay dishaadiley nook? (Kutang kwa Bwanjil 22:15-18)

⁸ Diiy dya Mawej ditwambambulwiish cikwaabw bwiitut kumanyik kikululwiil ka kuuhal ka mwaan-mukaj. Kikululwiil aak waakady mwa kwiikal kikululwiil ka Abraham. (Bal Kutang kwa Bwanjil 22:15-18.) Teng muleejelobw mu diiy dya buprofet, Yeez ki waakady buludy-ludy kikululwiil ka muut a lulamat oow. (Luuk 3:23, 34) Ki kikululwiil aak kaakady mwaakwiikal ni bukash buhitok bwa baat, bwaal kaakady mwa kubutul Sataan Dyaabol. Hakumbajil Yeez mivw habwiih 30, bamushingil diisaby bu Mwaan a Mawej mulel ku dyambulwiish dya spirit mujilang. Hamushingilobw diisaby, Yeez wiiyil cituh cya kuuhal cya lelakan ya mwaan-mukaj. (Kal. 3:16) Kuunyim kwa lufw lwindiy ni kusanguk kwindiy, Mawej “umuvwiikil cihuut cya lutumb waamuneemesh” Mawej umwaakishil “Bukaleng boos bwa mwiiwul . . . ni bwa ha bulab,” ni bukookesh bwa “kubutuley myand yoosolol ya Dyaabol.”​—Eb 2:7; Mat. 28:18; 1 Jah 3:8.

9-10. a) I bangany bady cikwaabw lelakan ya mwaan-mukaj, ni i diib kaay dishaadileb nook? b) I biny bitwiiyiiy kulong kaabaak?

⁹ Ki hakufulok Yeez, i bangany bashaadil a cituh ciibiidy cya lelakan. Mupostol Pool uleebel bwa cituh eecy cya kikululwii diib dyaakadyey wambil biin Krist bashing diisaby biin Yuud ni biin Krist bashing diisaby bakiish biin Yuud: “Anwiikal baat ba Krist, naak nudy twiikululwiil twa Abraham ni nwiiyiiyn kuhyaan biit bilayil Mawej.” (Kal. 3:28, 29) Hady Yehow ushing mwiin Krist diisaby ku dyambulwiish dya spirit mujilang, muut aaw ushaashaal cituh cya lelakan ya mwaan-mukaj. Nook kikululwiil aak i kalong ni Yeez Krist ni baat biikaley mwa kulombol naabw 144 000. (Yis. 14:1) Baab boos bakaakaam kulang ni kulong myand teng bu Taat aabab Yehow Mawej.

¹⁰ Kabaakoow tubamanyik baat badyobw baleeb mu mukand a Kutang kwa Bwanjil 3:15, tutalayaak mudy Yehow muman kumbaj diiy dya buprofet eedy ni mushind udyedy mwa kwiitwambulwiish leel oow.

11. I mushind kaay waakadyobw basum lelakan ya mwaan-mukaj ku “kahombweel”?

¹¹ Bilondeshel diiy dya buprofet didy mu Kutang kwa Bwanjil 3:15, nyok waakady mwa kusum lelakan ya mwaan-mukaj “ku kahombweel.” Diiy eedy dikumbeen haakady Sataan musak biin Yuud ni biin Rom bwa kuzuhobw Mwaan a Mawej. (Luuk 23:13, 20-24) Teng bu kahombweel kitiit muut ni utebuk bwa cisang cikeeh, lufw lwa Yeez lwaakady lwa mafuk makeeh ni kaakady ni mushind wa kulong bwaal ning bwa kaabumw, ni waakady mulong mu lukit mafuk masat.—Mat. 16:21.

12. I mushind kaay ni diib kaay diikalobw mwa kuboz nyok ku mut?

¹² Biby biikal neey diiy dya buprofet didy mu Kutang kwa Bwanjil 3:15 dyaakady dikumban,  Yeez kaakady mwa kushaal mu lukit. Bwabiny kabiin naak? Bwaal Bilondeshel diiy dya buprofet, lelakan yaakady mwa kwiiy kuboz nyok ku muut. Bwaal aabw bwaakady buvwiij neey, Yeez waakady mwa kusanguk. Ni biin-biin usangukil! Diifuk diisaat kuunyim kwa lufw lwindiy, Yeez usangukil ni nyeet ya mu spiriit yiikiish yifw. Mu cisang cidy Mawej muman kulongolol, Yeez wiiyiiy kubutul Saataan. (Eb 2:14) Baat boos biikal mwa kukookesh haakaabumw ni Krist biiyiiy kukal mudimw bwa kubutul balwiish boos ba Mawej ha bulab​—lelakan ya nyok.​—Yis. 17:14; 20:4, 10. *

13. I myand kaay yilengel yituheehet ku kumban kwa diiy dya buprofet eedy?

¹³ Uw mwiikal mwiin mudimw a Mawej udy mwiilambul kudyey, kukumban kwa diiy dya buprofet eedy kwendend kukwambulwiish. Yeez wiiyiil ha bulab ni nyeet ya muut. I mwiidikij biikadil bya Taat indiy mu mushind muwaakan. (Jah 14:9) Nook, kudyambulwiish dindiy, tudy biiy kumanyik ni kukat Yehow Mawej. Tudy bahetelok cikwaabw dyambulwiish ku malongweesh mindiy ni kubuludik bwindiy bu mudyey ulombol cisumbw cya biin Krist leel oow. I mwiitulongweesh shikacil udy mwa kwiitwambulwiish bwiitut kusangeej Yehow. Bu musuminobw Yeez ku kahombweel eecy mufw​—tut boos tuheehetel musangal ku lufw lwindiy. Mushind kaay? Hasangulobw Yeez, utwaadil mash mindiy ma buseeb bu mulambw muwaakan ‘wiiteeteel bubiih bwiitut boos.’​—1 Jah 1:7.

14. I mushind kaay utudy bamanyik neey, diiy dya buprofet ditwaadil Yehow mu Edeen kadikumbeenoh musang aakaabumw? Umvwiij.

¹⁴ May maleebel Yehow mu diiy dya buprofet matwaadiley mu Edeen maleejel neey, kwaakady kwiiy kuhit cisang kahand bwa mam kuukumban moos. Cisang cyaakady mwa kwanj kuhitok bwa mwaan-mukaj kuleley kikululwiil kalayiley, bwa Dyaabol kuteek haakaabumw baat bamuloolond, ni kuteek lukun bwa lwiikal hakacy ha bisumbw bibidy eeby. Tut bumvw diiy dya buprofet eedy, diiyiiy kwiitwambulwiish bwaal ditutudimwiij neey, baat ba mu bulongolody oobw bady balombol kudy Sataan biiyiiy kukin bahambidil ba Yehow. Hahicil mafuk Yeez wiiyil kwaakish biyiij bindiy didimwiij dyaakabumw eedy. (Mark 13:13; Jah 17:14) Biin-biin tudy batal mudy cituh cya diiy dya buprofet eedy dikumban, nang-nang mu mivw 100 yishaal eey. Mushind kaay?

15. Bwabiny biin habulab i bakin bikasakan lelakan ya mwaan-mukaj, ki katwiin mwa kuciin Sataan bwabiny?

¹⁵ Mukalung kaakeeh kunyim kwaabab baman kuteek Yeez bu Mukaleng Mesih mu muvw a 1 914, biihacil Sataan mu diiwul. Udy kaabaak ha bulab mutakamin kubutuk kwindiy kwa bulekel. (Yis. 12:9, 12) Ki kacy wiikeel habulab ukaakal teng mudimw bikasakan. Udy ni cinj civul ni ulwiilwiish baat ba Mawej. (Yis. 12:13, 17) Ki bwabingany, bulongolody bwa Sataan i bukin bikasakan baat ba Mawej. Nook, Katwiin ni kabingil ka kuciin Sataan ni baat bindiy. Hamut hiitut kwiikal ni mooy tudy mwa kwiikal ni kutwiishiibw kwaakaabumw kwaakady naak mupostol Pool, ufundil neey: “Biikal Mawej mukwaat kuciitut, udy mwa kwiikal mulwiish iitut i ngany?” (Rom 8:31) Tudy mwa kuteekel Yehow micim iitut yoos bwaal tudy batal mudy diiy dindiy dya buprofet didy mu mukand Kutang kwa Bwanjil 3:15 diman ni kukumban bikasakan.

16-18. I mushind kaay udy Curtis, Ursula, ni Jessica bahet dyambulwiish a kumvw bilengel may mady mu Kutang kwa Bwanjil 3:15?

¹⁶ Mulay a Yehow utusaasangan mu Kutang kwa Bwanjil 3:15 udy mwa kwiitwambulwiish bwa kuhit bilengel ni makab moos mitufiifiikil mu shikacil iitut. Curtis, ukaakal mudimw bu misiyoner mu Guam, uleeleeb neey: “Mu bisang  aaby, naakady muhit bilengel ni mateet ni myand yaakady yikooyesh mu mabok yaakady iteet lulamat lwa mim kudy Yehow. Ki kulangil ha diiy dya buprofet didy mu mukand a Kutang kwa Bwanjil 3:15 i kuyambulwiish bwa kutungunuk ni kwiikal teng ni diitabij kudy Taat aa mim udy mu diiwul.” Curtis i mutakamin diifuk diikal Yehow mwa kufulok buyiil myand yoos yitudy naay leel oow.

¹⁷ Ursula mwiin-kweet mwaan-mukaj wa mu Bavaria (mu Alemany) uleeleeb neey: Kumvw kwa mukand a Kutang kwa Bwanjil 3:15 i kumwambulwiish bwa kwiitabij neey, Bibl i mufundish kudy spiriit a Mawej. Utadil mwaakady may makwaabw moos ma buprofet miikal mahetangan ni diiy dya buprofet eedy, ni bwaal oobw bwaakady bumukemesh bikasakan. Uleeleeb cikwaabw neey: “Byaakady biiteng bikasakan hanamanyikil neey Yehow waakady ulong myand teng musang umw bwa bukwabaat kabashaal kabay ni kutakamin.”

¹⁸ Jessica, wa mu Micronesia, uleeleeb neey: “Nacidy teng natungunuk ni kuvuluk munumwiil hanatadil bwa musang ha kuuhal neey: nahetel myand ya biin-biin! Diiy dya buprofet didy difund mu Kutang kwa Bwanjil 3:15 dyaakady dyend ni kukumban. I diyambulwiish bwa kuvuluk neey, makab matutaatal leel oow kiin shikacil waakady Yehow ukaam bwa twiikal nend. Diiy dya buprofet eedy, i dikashish cikwaabw diitabiij dya mim dya neey, kukadil Yehow mudimw kuloolong bwa twiikal ni shikacil mulengel weeh utudy mwaakwiikal nend leel oow ni cikwaabw mu mafuk maciiyiiy.”

19. Bwabiny biikaam twiikal batwiishiibw neey, cituh cya bulekel cya diiy dya buprofet ciiyiiy kukumban?

¹⁹ Teng mutubiibital, may mady mu Kutang kwa Bwanjil 3:15 mendend ni kukumban leel oow. Tubumvw bilengel dyumvwiij habitaatal lelakan ya mwaan-mukaj ni ya nyok. Yeez udy cituh cya kuuhal cya lelakan ya mwaan-mukaj, kaciin umvw cikwaabw bitiit bya kahombweel kindiy kasuminobw, ni udy kaabaak Mukaleng udy ni bukash buvul udy kay ufw. Baat boos bady Yehow munoonoh bady cituh cibiidy cya lelakan baakady habwiih ni kuukuumban boos mu diiwul. Bu mudy cituh cya kuuhal cya diiy dya buprofet eedy ciman kukumban, tudy batwiishiibw ni mucim aakaabumw neey, cituh cya bulekel ciiyiiy byaady kukumban biin-biin. I kusulakan kaay kwiikal naak baat boos balulamat cisang ciikalobw mwa kubutul Sataan! Nook, kuhingoh bend hanyim. Mawej iitut i muwaakan bwiitut kumuteekel micim. Ku dyambulwiish dya lelakan ya mwaan-mukaj, wiiyiiy kufiil “bis byoos bya ha bulab kis.”​—Kbwa. 22:18.