Skip to content

Skip to table of contents

CIIN BWAAL CYA KULONG CYA 39

Diijin Diibuh Diikadyok mu “Mukand a Buumy Eeny”?

Diijin Diibuh Diikadyok mu “Mukand a Buumy Eeny”?

“Bafundil kuuhal kwindiy majin ma baat bamuciiciin [baciiciin Yehow].”—MAL. 3:16.

MUSAMBW A 61 Ndayi kumpala, nuenu bantemu!

KADYOOSH *

Yehow ukaady mutwaadij kufund majin mu “mukand a buumy” kacy ku ciisang cya Abel (Tal cikos 1-2)

1. Bilondeshel Malakih 3:16, i mukand kaay mudy Yehow wend ufund, ni i biny bidy mu mukand aamw?

 MUKACY mwa mivw binun ni binun, Yehow udy ni mukand a ha bwaah mudyey ufundil. Mu mukand oow mudy majin ma baat, hakutwaadij ni diijin dya temw a kuuhal waakady ni lulamat, diijin dindiy Abel. * (Luuk 11:50, 51) Kutwaadij teng ciisang aacy, Yehow i musakidil cikwaabw majin mu mukand oow, ni leeloow mukand oow ukaady ni majin ma baat miliyo ni miliyo. Mu Bibl, mu mukand udyobw babiikan neey: ‘mukand a civulukil,’ “mukand a buumy,” ni “mukand a Mwaan a Mukook uzuhilobw.” Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kuleeb bwa mukand oow bu “mukand a buumy.”​—Bal Malakih 3:16, NWT; Yis. 3:5; 17:8.

2. I majin ma bangany mady mafund mu mukand a buumy, ni i mushind kaay utudy mwa kulong bwa diijin diitut diikal diifund byaady mu mukand aaw?

2 Mu mukand a habwaah oomw mudy majin ma aab boos bahahambidil Yehow ni bamuciiciin, eecy bamuleeleej kaneemw kondok, ni bady bakat diijin dindiy. Biiyiiy kuhet dyaakatook dya kuhet buumy bwa mwendeleel. Leeloow tudy mwa kulong bwa bafund diijin diitut mu mukand aaw teng tut bady, bulund busheem ni Yehow ku dyambulwiish dya mulambw a cya kukuul naacy baat wa mwaan indiy, Yeez Krist. (Jah 3:16, 36) Tut boos tudy bakat bwa diijin diitut diikal diifund mu mukand aaw​—ning tut biikal ni kutakamin kwa kuy mu diiwul eecy bwa kushaal ha bulab.

3-4. a) Twiiyiiy kwiikal ni buumy bwa mwendelel teng hadyobw bafund kaabaak diijin diitut mu mukand a buumy eeny? Umvwiij. b) I biny bitwiiyiiy kwiisambil mu ciin bwaal eecy ni mu cikwaabw ciloolond?

3 Byumvumvwiijok neey boos badyobw baman kufund diijin dyaabab mu mukand oow kabaciin ni cya kulong ni baakady bindil teng buumy bwa mwendelel eeny? Tuheehet dyaalabul ku dijooj eedy mu may ma Yehow mambiley Moyiz, madyobw bateel mu mukand a Cimwang 32:33. Yehow uleebel neey: “Niiyiiy nakuhul ku mukand a mim teng majin ma baat bady balong bibiih.” Nook, majin mady kaabaak mu mukand aaw bady mwa kwiimakuhul. I bilong teng bu neey Yehow waakady mufund majin aam ni kreyoh. (Yis. 3:5) Bikaam twiikal batwiishibw neey diijin diitut dikaady dishaal mu mukand aaw teng hadyobw biiy kwiidifund ni mwanz udyaakalobw bafund nend mikand uloolong bwa diijin kadikuhuk.

4 Bwaal oobw budy mwa kulong bwa twiiyihanguj majooj kaahand. Cileejel, i biny bileeleeb Bibl bwa aab badyobw bafund majin maabab mu mukand a buumy ni bwa aab badyobw kabay bafund majin maabab? I diib kaay didy biin majin madyobw bafund mu mukand mwa kuhetobw buumy bwa mwendelel? I biny biiyiiy kufikil aab bady bafw kabay bahetok dyaakatook dya kumanyik Yehow? Kudyok mushind a kufundobw majin maabab mu mukand oow eeny? Twiiyiiy kwaalabul majooj aam mu ciin bwaal eecy ni mu cikwaabw ciloolond.

I MAJIN MA BANGANY MAAKADYOBW BAFUND MU MUKAND?

5-6. a) Teng mudyeby bibileej mu Filipw 4:3, I majin ma bangany mady mafund mu mukand a buumy? b) I diib kaay diikalobw mwa kufund bwa loos majin maabab mu mukand a buumy?

5 I bangany badyobw bafund majin maabab mu mukand a buumy? Bwa kwaalabul dijooj eedy, twiiyiiy kwiisambil ha bisumbw bitan bishil-shilangan bya baat. Mu baat aab, bamw majin maabab baakady baman kwiimafund mu mukand a buumy, ki bakwaabw, majin maabab kamiishoh bend mafund.

6 Cisumbw cya kuuhal i cilong ni aab badyobw banonoh bwa kuy kakookesh haakaabumw ni Yeez mu diiwul. Majiin maabab maakady kabaak mafund mu mukand a buumy eeny? Ing. Bilondeshel may ma mupostol Pool mambiley ‘balund nend baakadyey ukal naabw mudimw’ mu cibunj cya Filipw, bajin ma bashing diisaby, badyobw babiikan bwa kukookesh haakaabumw ni Yeez, mady kaabaak mafund mu mukand a buumy. (Bal Filipw 4:3.) Ki bwa kulamobw majin maabab mu mukand a ciifwaany oow, bikaam bashaal ni lulamat. Kuunyim hadyobw biibat citampy cya bulekel, majin maabab biiyiiy kwiimafund bwa loos mu mukand oow. Biiyiiy kulongek kuuhal kwa baab kufw eecy kuuhal kwa mal miimiin kamay manj kutwaadij.​—Yis. 7:3.

7. Bilondeshel mu tubumvw may mady mu Myand yisokolweel Jah 7:16, 17, i diib kaay diikalobw mwa kufund majin ma baat ba mu cisumbw citam cya mikook yikwaabw bwa loos mu mukand a buumy?

7 Cisumbw ciibiidy baleeleeb bwa cisumbw citam cya mikook yikwaabw. Majin maabab maakady kaabaak mafund mu mukand a buumy eeny? Ing. Majin maabab miikaakal teng mafund mu mukand a buumy kuunyim kwa hadyobw bashaal ni buumy ku diivit dya Harmakedon eeny? Ing. (Yis. 7:14) Yeez waakady mumanyik mikook yikwaabw neey: yiiyiiy “kuhet buumy bwa mwendelel.” (Mat. 25:46) Ki boos biiyiiy kuhanduk ku Harmakedon kabakwiiy kuhet musang umw buumy bwa mwendeleel. Majin maababw biiyiiy bimafund kuuhal ni kreyoh mu mukand buumy. Mu bukookesh bwa mivw cinun, Yeez wiiyiiy kwiibadiish ni wiiyiiy kuy naab ku humb ya misul ya mwanz a buumy.” Baat boos biikal mwa kukooyel buludik bwa Krist ni biikal Yehow mwa kutal kubulekel neey iibab ba lulamat, majin maabab biiyiiy kwiimafund bwa loos mu mukand a buumy.​—Bal Myand yisokolweel Jah 7:16, 17.

8. I baat kay bady ni majin mady kamay mafund mu mukand a buumy, ni i biny biikal mwa kwiibafikil?

8 Cisumbw ciisaat baleeleeb bwa mbuj, yiikalobw mwa kubutul ku Harmakedon. Majin maabab kamiish mu mukand a buumy. Yeez uleebel neey: “biiyiiy kumon mal ma nyeek ni nyeek [i bwiin kuleeb neey biiyiiy kwiibabutul bwa loos].” (Mat. 25:46) Ku dyambulwiish dya spirit mujilang, Pool wiitwambambil neey: baloolong bibiih ‘biiyiiy kwiibabutul bwa mwendelel.’ (2 Tesa. 1:9; 2 Py. 2:9) Cikwaabw, boos bady balong mpekaat mukacy mwa mafuk mavul hakutuk spirit mujilang kabakwiikaloh bend ni buumy buyiil, ki biiyiiy kwiibabutul bwa loos. Biin-biin, kabakwiibasanguloh bend. (Mat. 12:32; Mark 3:28, 29; Ebr. 6:4-6) Tuleebaayaak hakutum meej ku bisumbw bibidy bya baat biikalobw mwa kusangul ha bulab.

AAB BIIKAL MWA KUSANGUK

9. Teng mudyeby bibileej mu Myand yilongel Bapostol 24:15, i bisumbw kaay bibidy biikalobw mwa kusangul ha bulab, ni i kushilangan kaay kudy a bisumbw bibidy bya baat eeby biikalobw mwa kusangul ha bulab, ni i kushilangan kaay kudy hakacy ha bisumbw bibidy eeby?

9 Bibl uleeleeb bwa bisumbw bibidy bya baat biikalobw mwa kusangul bady ni dyaakatook dya kushaal ni buumy buyiil ha bulab, “baat bawaakan” ni “baat bakiish bawaakan.” (Bal Myand Yilongel Bapostol 24:15, NWT.) “Baat bawaakan” i aab boos baakady bakadil Yehow mudimw ni lulamat hacyaakadyobw ni buumy ha bulab. Cikwaabw, “baat bakiish bawaakan” i aab baakady kabay bakadil Yehow mudimw ni lulamat. Biin-biin, mu myand yivul, bilong byaabab kabyaakadyoh bend biwaakan. Bu mwiikalobw mwa kusangul bisumbw bibidy eeby, tudy mwa kuleeb neey majin maabab i mafund mu mukand a buumy eeny? Bwiitut kwaalabul ku dijooj eedy, tukontononaay cisumbw cyoos ha cicy kaayaacy.

10. Bwabiny biiyiiy kusangul “baat bawaakan,” ni i dyaakatook kaay diikal bamw ba kudyobw mw kuhet? (Tal cikwaabw mu ciin bwaal eecy “Majooj ma Babaabal” cileeleeb bwa kusanguk kwa baat biikal mwa kwiikal ha bulab.)

10 “Baat bawaakan” i cisumbw cinaay. Kuuhal kwa kufwobw, majin maabab i maman kufund mu mukand a buumy. Bafudil majin maabab kmu mukand oow hafwilobw eeny? Waakweeh, bwaal bacicy teng “batal” mu meej ma Yehow. Yehow “kiish Mawej a bafw, i Mawej a baat batal. Bwaal kudy Mawej, baat boos i batal.” (Luuk 20:38) Bwaal oobw bumvumvwiij neey hadyobw basangul baat bawaakan i bwa kwiikalobw ni buumy ha bulab, majin maabab miikaakal mafund mu mukand a buumy, banj biimafund nook ni “kreyoh.” (Luuk 14:14) Kakuy kulandul, bamw ba ku aab biikalobw mwa kusangul biiyiiy kuhet dyaakatook dya kwiikalobw bakal mudimw bu “baan ba bakaleng mu bulab butuutul.”​—Mus. 45:16, NWT.

11. “Baat bakiish bawaakan” biiyiiy mwa kukaam bikasakan kuuhal kwa kufundobw majin maabab mu mukand a buumy?

11 Cisumbw cya bulekel citukaady ki tuleeb kaabaak, i citaan cya “baat bakiish bawaakan.” Misang yikwaabw kaabakady bamanyik mikenj ya Yehow, kaabakady balong myand yiwaakan mu shikacil aabab kuuhal kwa kufwobw. Nook majin maabab kamaakadyoh bend mafund mu mukand a buumy. Ki hakwiibasangulobw, Mawej wiiyiiy kwiibakish dyaakatook dya kulongolobw bwa biiy bafund majin maabab mu mukand aaw. “Baat bakiish bawaakan aab” biiyiiy kukaam bikasakan dyambulwiish. Kuuhal kwa kufwobw, bamw ba kudyobw baakady balong myand yibiih. Nook, biiyiiy kukaam bwaa bibalongweesh mushind udyobw mwa kwiikal ni shikacil uheehetangan ni may mawaakan ma Yehow. Bwa kwiibalongweesh mushind a kulong nook, Bukaleng bwa Mawej ni bwiikal mwa kutwaal program mutam wa kulongweesh baat udy kay mwanj kulongekok ha bulab.

12. a) I bangany biikal mwa kulongweesh baat bakiish bawaakan? b) I biny biikal mwa kulongek bwa aab biikal mwa kulek bwa kukooyel ku biikalobw mwa kwiibalongweeshobw?

12 I bangany biikal mwa kulongweesh baat bakiish bawaakan? Baat ba mu cisumbw citam ni bawaakan biikalobw mwa kusangul. Bwa bab kufundobw majin ma baat bakiish bawaakan mu mukand a buumy, bikaam bady bulund ni Yehow ni biilambul kudyey. Yeez Krist ni bashing diisaby biikaakal mu diiwul ni niibikal mwa kutal bilengel mwiikal baat bakiish bawaakan aab mwa kulong myand bilondeshel malongweesh miikal mwa kuhet. (Yis. 20:4) Woos wa kalek bwa kulong myand yilengel yiikalobw mwa kwiibakish bu dyambulwiish, kabakumwiitabil bwa kushaaley ni buumy​—ning bab mwa kwiikal ni mivw. (Ye. 65:20) Yehow ni Yeez i bab biikal mwa kutal mund mwa micim ya baat ni biiyiiy kutabaleel bwa kaay biitabil muut wiikal mwa kukaamish lutat mu bulongolody buhyaabuhy.​—Ye. 11:9; 60:18; 65:25; Jah 2:25.

KUSANGUK BWA KUHET BUUMY NI KWA KULUMBULWIISHIBW

13-14. a) I mushind kaay utwaakady kal may ma Yeez mady mu Jah 5:29? b) Bikaam tumanyik biny habitaatal may ma Yeez aam?

13 Yeez uleebel cikwaabw bwa aab biikalobw mwa kusangul bwa bwa kwiikalobw nibuumy ha bulab. Cileejel, uleebel neey: “Kanukemaay bend bwaal ciisang ciiyiiy kwiiy ciikal bafw boos bady mu majaamw maababw. Aab baakady balong myand yilengel biiyiiy kusanguk bwa kuhetobw buumy, ki bakwaabw baakady balong myand yibiih biiyiiy kusanguk bwa kwiibafwiijobw naay.” (Jah 5:28, 29) Yeez umvwiijil bicy?

14 Kuuhal, twaakady bumvw neey may ma Yeez aam maakady maleeb bwa bilong bya baat biikalobw mwa kusangul biikalobw mwa kulong kuunyim kwa bab baman kwiibasangul; i bwiin kuleeb neey, bamw biiyiiy kwiibabush ku lufw ni batwaadij kulong myand yilengel hadyok bakwaabw biibasangul ni batwaadij kulong myand yibiih. Ki, manyik neey kabiin aab bahahatuk mu majaamw ma civulukil biiyiiy kuulong myand yilengel eecy biiyiiy kulong myand yibiih. Ukadil mudimw ni diib dya kal. Uleeleeb bwa aab “baakady balong myand yilengel” ni bwa aab “baakady balong myand yibiih.” Bwaal oobw bumvumvwiij neey bilong eeby bimweemweek kuuhal hadyobw kabay banj kufw. I mumw mudyeby, bwaal kabakwiitabiloh bend muut bwa kulong myand yibiih mu bulongolody buhyaabuhy. Baat bakiish bawaakan baakady balong misang myand yibiih eey kuuhal kwa kufwobw. Nook, i mushind kaay utudy mwa kumvw may ma Yeez habitaatal ‘kusanguk bwa kuhet buumy’ ni “kusanguk bwa kulumbulwiishibw”?

15. I bangany biiyiiy ‘kusanguk bwa kuhet buumy,” ni bwabiny?

15 Baat bawaakan, baakady balong myand yilengel kuuhal kwa kufwobw, biiyiiy ‘kusanguk bwa kuhet buumy’ bwaal majin maabab miiyiiy kwiikalok kal mafund mu mukand a buumy. Bwaal oobw bumvumvwiij neey kusanguk kwa ‘baat baakady balong myand yilengel’ kudyobw baleej mu Jah 5:29 i kusanguk kwaakaabumw kwa “baat bawaakan” kudyobw baleej mu Myand Yilongel Bapostol 24:15, NWT. Dyumvwiij eedy diheehetangan ni may mady mum Biin Rom 6:7, ma neey: “Muut udy mufw haakaabumw ni Krist, i baman kumukuuloh ku myand yindiy yibiih.” Nook, hady baat bawaakan aab bafw, Yehow i mwiibafwiil lus ku bibiih byaabab, ki wiiyiiy kuvuluk myand yoos yilengel yilongelobw hacyaakadyobw ni buumy. (Ebr. 6:10) Biin-biin, baat bawaakan biikalobw mwa kusangul aab, teng bab biiy kushaal ni lulamat bwa bab kufund majin maabab mu mukand a buumy.

16. ‘Kusanguk bwa kulumbulwiishibw’ kutaatal bangany?

16 I biny biiyiiy kufikil aab baakady balong myand yibiih kuuhal kwa kabay banj kufw? Kaakadyoh bend bakadil Yehow mudimw ni lulamat Hacyaakadyobw ni buumy. Majin maabab kamiishoh bend mafund mu mukand a buumy. Nook, kusanguk kwa ‘baat baakady balong myand yibiih’ i kwaakaabumw ni kwa “bakiish bawaakan” badyobw baleeb mu Myand Yilongel 24:15. Bwaabab ‘kwiiyiiy kwiikal kusanguk kwa kwiibalumbulwiishobw.’ * Byumvumvwiij neey Yeez wiiyiiy kutal ni wiiyiiy kukontonon baat bakiish bawaakan. (Luuk 22:30) Hiiyiiy kuhit ciisang, Yeez wiiyiiy kumanyik ning i bakumban bwa bafund majin maabab mu mukand a buumy. Bwa kufundobw majin ma baat bakiish bawaakan aab mu mukand a buumy, teng bab balek myand yibiih yaakadyobw balong mu shikacil ni hadyobw biilambul kudy Yehow.

17-18. I biny biikal mwa kulong boos biiyiiyobw kusangul bwa kwiikal ha bulab, ni i “myand yaakadyobw balong” yidyobw baleeb mu Myand yisokolweel Jah 20:12, 13?

17 Ning bab biikal kuuhal-hal baat bawaakan eecy bakiish bawaakan, biiyiiy kulomb baat biiyiiyobw kusangul bwa kukooyelobw mikenj yikaakal mu mivung yiikalobw mwa kukangul mu mivw 1 000. Mupostol Jah uleeleej bitadiley mu bwaal butal bu mu cilot: “Natadil bafw bafwiil, bakuluuh ni batofw biimanakan kuuhal kwa kwaas a bukaleng. Mikand yaakady yibuulul. Mukand mukwaabw bamubuulwiil byend. Waakady mukand a buumy. Bafw bafwiil biibalumbulwiishil bwa myand yaakadyobw balong, biikal balondesh ku byaakady bifund mu mukand.”​—Yis. 20:12, 13.

18 I ku “myand” kaay yidyobw biiy balumbulwiishil baat biikalobw mwa kusangul? Bikaakal i myand yidyobw balong kuuhal kwa bab kabay banj kufw eeny? Waakweeh! Vuluk neey, baakady biibafwiil lus kuuhal bwa myand yaabab yibiih yilongelobw. Nook, hiinah, “myand yaakadyobw balong” kiin myand yilongelobw kal mu shikacil aabab. Ki, baleeleeb bwa myand yilongelobw bilondeshel malongweesh miiyiiyobw kuhet mu bulongolody buhyaabuhy. Ning baat ba kal ba lulamat bu mudy Noweh, Samweel, Davih, ni Danyel bikaakal ni bwa kulong myand habitaatal Yeez ni bwa kuleejobw diitabij mu mulambw indiy a cya kukuul naacy baat. Iikaleby neey baat aab bady ni bivul bya kulong, baat bakiish bawaakan biikaakal byaab ni bivul bya kulong!

19. I biny biikal mwa kufikil aab baleeleek dyakatook dilengel menmen eedy?

19 I biny biikal mwa kufikil aab baleeleek dyakatook dilengel menmen eedy? Myand yisokolweel Jah 20:15 wiitwambil neey: “Muut woos waakady kay ni diijin dindiy diifund mu mukand a buumy bamumbil byend mu diijib dya mudil.” Ing, biiyiiy kwiibabutul buyiil. Nook, i bwaal bwa buseeb bwa kwiikal batwiishibw neey diijin diitut i diifund mu mukand a buumy ni i diikal dishaalomw!

Mwiin-kweet mwaan-mulum ukaakal mudimw mutam wa kulongweesh wiikal mwa kulongek mu Mivw cinun (Tal cikos 20)

20. I mudimw kaay wa musangal wiikaakal mwa kulongek mu ciisang cya bukookesh bwa mivw ciinun? (Tal cifwaatul cya ha cizubw.)

20 Ciisang cya bukookesh bwa mivw ciinun ciikaakal ciisang cya musangal! Kwiiyiiy kwiikal cikwaabw mudimw mutam i mwiin wa kulongweesh baat udy baat ba Yehow kabay banj kumulongoh bend ha bulab. Ki ciiyiiy kwiikal cikwaabw ciisang ciikalobw mwa kukontonon bilong bya baat bawaakan ni bakiish bawaakan. (Ye. 26:9; Yil. 17:31) Program a kulongweesh baat wiiyiiy kutwaadij bicy? Ciin bwaal ciloolond ciiyiiy kwiitwambulwiish bwa kumvw ni bwa kwanyish myand yilengel eey.

MUSAMBW A 147 Mbatulaye muoyi wa tshiendelele

^ Mu ciin-bwaal eecy baleeleej kumvw kwiitut kudyobw balongolol cikwaabw bwa may ma Yeez mady mu Jah 5:28, 29 habitaatal “kusanguk bwa buumy” ni ‘kusanguk kwa kufw naay.’ Twiiyiiy kuhet malongweesh ku kusanguk kwa mishind yibidy ook ni baat badyobw baleeb mu kusanguk koos.

^ Mu mukand oomw, i batwaadij kufundomw neey “kutangil kubaahangilobw bulab,” i bwiin kuleeb neey, baat ba ha bulab bady ni dyaakatook dya kuhet mabenesh ku dyambulwiish dya mulambw a cya kukuul naacy baat wa Yeez. (Mat. 25:34; Yis. 17:8) Nook, bimweemweek neey Abel i muut muwaakan wa kuuhal udyobw bafund diijin dindiy mu mukand a buumy.

^ Kuuhal-hal, twaakady tumvwiij neey mwaak “kulumbulwiish” udyobw bakal nend mudimw hiinaah umvumvwiij kulumbulwiish kubiih eecy dihangadik dya kufundil muut cibaw. Leeloow, mwaak “kulumbulwiish” kudy mwa kwiikal ni dyumvwiij eedy. Ki mu bwaal oobw, bimweemweek neey Yeez waakady ukal mudimw ni mwaak “kulumbulwiish” mu mushind mukwaabw, hakutal muut ni meej bwa kumulong ni bwa kumukontonon eecy, teng mudyobw baleeb mu diksiioneer dya myand ya mu Bibl dya mu ciin Krek neey, “kukontonon bilong bya muut.”