Skip to content

Skip to table of contents

Myand ya mu Shikacil Yidy mwa Kuhing Mwaakadyey Kuuhal kwa Cihuh cya Kovid-19 Eeny? Mudy Bibl mwa Kwambulwiish Baat ba ha Bulab Butuutul Kuunyim kwa Koron-19

Myand ya mu Shikacil Yidy mwa Kuhing Mwaakadyey Kuuhal kwa Cihuh cya Kovid-19 Eeny? Mudy Bibl mwa Kwambulwiish Baat ba ha Bulab Butuutul Kuunyim kwa Koron-19

 “Baat boos i bakat bwa myand yiihing mwaakadyey kuuhal kwa Kovid-19.”—Ki muleeleeb Mutam a myand ya politik Angela Merkel, wa mu cibunj cya Allemagne.

 Bu mudy cihuh cya KOVID-19 citungunuk ni kukwaat baat ba ha bulab butuutul, wiitaatab byeeb may aam ma mwiin-kweet oow. Ki kuhing kwa “mwaakadyey” kumvumvwiij biny? I biny biikal mwa kulongek bidy baat batakamin?

  •   Kwiikal ni shikacil waakadyok kuuhal kwa cihuh. Baat bavul bakaakaam kuhitish diib haakaabumw, biikal babukacilangan ni biikal bumbishangan mooy mu bikam, cikwaabw i bakat bwa biikal balong lwend. Dokteer Anthony Fauci a uleeleeb neey: baat bakaakaam bwa “myand yiihing mwaakadyey” bwa biikal batweel mu “restoran, bakatal tayatr, [ni] bwa balong myand yikwaabw.

  •   Kwiikal ni shikacil mulengel. Baat bakwaabw bakaakaam kushiitulul shikacil aababw bwa iikal mulengel “mwaakadyey” kuuhal. Balaalang neey, kudy myand yivul bu mudy: midimw yangangat diib ni makand mavul, kwiikal bashiilangan, ni kunyanguk kwa myand ya baat biiyiiy kushiituluk. Klaus Schwab mulombol a cikong cya myand ya fwalang cya ha bulab butuutul uleeleeb neey: “cihuh cya KOVID-19 i ciitwaakish mushind aakaabumw utudy mwa kulang mwiikal shikacil iitut ni bwa kulang cya kulong ni kulongolol myand ya ha bulab.”

 Bwa baat bakwaabw, shikacil aababw waakady munyang kudy cihuh ni i bikasakan bwa shikacil “kulongolok.” Cileejel, baat bavul i bajimbaj mudimw aababw, nzubw yaababw, ni bwaal bwiibiitiit bikasakan i kujimbaj muut udyobw bakat.

 Cya biin, muut ning waakaabumw kiin mumanyik mwiikal shikacil kuunyim kwa cihuh. (Muleej 9:11) Ki, Bibl udy mwa kwiitwambulwiish bwa kwiikal ni kutakamin kwa biin-biin ni mushind a kuhit bilengel ni myand yiloolongek leeloow. Udy cikwaabw ni malay bwa mafuk miiyiiy kuuhal, malay miikal mwa kulongek biin-biin ni miikal mwa kukukemesh.

Tal cihuh cya KOVID-19 mu mushind mulengel

 Bibl uleebel kal bwa mabenj ni “bihuh” biikal mwa kulongek ku “bulekel kwa biit byoos eeby.” (Luuk 21:11; Matewus 24:3) Hatutaatal cihuh cya KOVID-19, tumaamanyik neey i bwaal bumw bwa mu myand yaakady Bibl muman kulay,— bu mudy: kwiikalok kwa diivit, kuzakal kwa bulab ni nzal—byendend ni kukumbaj diiy dya buprofet.

 Mushind udy kumanyik myand eey kwiitwambulwiish: Ning mudy myand mwa kulengel, Bibl wiituvuuvulwiij neey: tudy mu ‘biisang bikasakan bidy bikasakan mwa kuhit naaby.’ (2 Timoteh 3:1) Kumanyik myand eey kwiitwambambulwiish bwa kwiikal ni kutakamin kwa biin-biin.

 Bibl uleeleeb hatook bwa myand yiloolongek leeloow: Ha bulab butudy bashikacil, tudy teng mu kayeel kaa yeel-yeel, ki myand yikaady habwiih ni kushiituluk. Ki i biny biikal mwa kushiituluk?

Myand yiikal mwa kulongek kuunyim kwa cihuh yiwaakady kuy mutakamin

 Bibl kaakadyoh bend mulay teng bwa myand yibiih yendend yilongek, ki ulayil cikwaabw bwa myand yilengel yiikal mwa kulongek mu kalung kakeeh oomw. Uleeleej myand yilengel yiikal mwa kulongek kuuhal ook, yidy mbul-matady ya baat yitakamin bwa kulong, yidy teng Mawej kaayend mwa kulong. Mawej “wiiyiiy kwiibakuhul maasoj ku mees. Lufw kalwiishoh bend lwiikalok. Kakwiishoh bend kuhing kwiikal kudil kwa lufw, ning kwaabakan, ning biitiit.”—Myand yisokolweel Jah 21:4.

 Yehow b ulaalay neey: “Kaabaak, naloolong myand yoos yihyaayihy.” (Myand yisokolweel Jah 21:5) Wiiyiiy kuman myand yoos ya bulab, kuteekelok yidyobw banyang kudy cihuh. Tal myand yiikaley mwa kulong:

 Mushind udy kumanyik myand eey kwiitwambulwiish: Bibl uleeleeb neey: “Tudy ni kutakamin kudy bu malobw ma bwaat ma buumy bwiitut.” (Biin Ebreh 6:19, diimanyish dya kuush kwa diibij, NWT) Kutakamin kulengel ook kudy mwa kwiitwambulwiish bwa twiikal bashimat. Kudy mwa kwiitwambulwiish bwiitut kutaatameen makab matuheehet leeloow, kukeehesh kakunying ni bwiitut kuteek meej cyaab cyaakaabumw.

 Ki tudy mwa kwiitabok malay ma mu Bibl eeny? Tal ciin bwaal cya neey: “Bible mmukanda wa kueyemena udi ne bulelela.”

May matam ma mu Bibl miikal mwa kwiitwambulwiish hatudy bindil kuh kwa cihuh

  •   Neemek buumy

     Verseh: “Meej malaaladik (malaalam) bady naam mafuk mavul.”—Muleej 7:12.

     Cidy bwaal oobw bumvwiij bwiibuh: Long myand ni budimw bwiibuh kweehuk mabenj. Tal ning mabenj mambambulukilangan bikasakan cyaab ciwudy mushikacil. Kaam bwa kumanyik may ma kulond madyobw batwaal bwa cihuh, buuny bwa baat bady lubeel lukwaat ni bwa baat bady bahet bisal cyaab ciwudy mushikacil.

  •   Ikal teng ni budimw

     Verseh: “Mwiin meej uciiciin myand umb wiiyilek, ki ciluby wiiyiloolong bituh mwiikal mukasakan micim mund.”—Tusumw 14:16.

     Cidy bwaal oobw bumvwiij bwiibuh: Tungunuk teng ni kukooyel may ma kulond bwa kulam makand ma nyeet. Baat bady bamanyik myand baleeleeb neey: twiiyiiy kwiikal ni koronaviris mafuk mavul.

  •   Kaam bwa kumanyik myand ya biin-biin

     Verseh: “Muut uhiihit kwiihweekesh wiitaatab bituh byoos bimwaamwambilobw. Ki muut mudimuk kiish mwa kwend diikas kay mulangoh meej.”—Tusumw 14:15.

     Cidy bwaal oobw bumvwiij bwiibuh: Sungul bilengel mibel yiwudy mwa kulond, bwaal udy mwa kwiiteek mu buhund hawangangat mahangadik mashimacil ha—myand ya makos.

  •   Ikal ni meej malengel

     Verseh: “Kanwiijooj bend ney bwabingany biisang bya kal byaakady bilengel bihitok bya leeloow; bwaal i kwiikal mubul meej a wiijooj bwiin bwaal oobw.”—Muleej 7:10.

     Cidy bwaal oobw bumvwiij bwiibuh: Ikal mwiiswiik bwa kulong cidy cilengel mu shikacil iibuh bwa myand yikufiifikil. Kwiikaloh bend ulang neey shikacil uwaakady nend kuuhal kwa cihuh waakady mulengel ni kulangiloh bend ha myand yiwudy mukaakal bwa kulong bwa cihuh cidy cilongek.

  •   Neemek bakwaabw

     Verseh: “Nemekaay baat boos.”—1 Pyeel 2:17.

     Cidy bwaal oobw bumvwiij bwiibuh: Baat boos kabiish balang mushind aakaabumw bwa cihuh ni bwa myand yidyecy cikaamish. Neemek mudy baat bakwaabw balang, ki shaal teng mulamat mahangadik miibuh mawudy mwangat. Wiikal utacil baat bakiish bahet bisal, banun ni bady ni biin mabenj.

  •   Ikal mutuukij mu diis

     Verseh: “Lukat lumweemweekel mu kwiikal mutuukij mu diis.”—1 Biin Korent 13:4.

     Cidy bwaal oobw bumvwiij bwiibuh: Ikal umvwiil baat bwa mudyobw bakaam bwa myand yitwaadij kulongek bu mwaakadyey kuuhal kwa cihuh. Ning mudyobw bend ni kufulok may ma kulond bwa cihuh cya KOVID-19, uw kuy ni mushind a kutwaadij midimw yiibuh teng bu muwaakady wiiyilong kuuhal, iikal mutuukij ikaamin diib.

Mushind udy Bibl wambulwiish baat mu ciisang cya cihuh

 Kutakamin kwa myand yilengel ya mu Bibl yiikal mwa kulongek kuuhal ook, kukaakashish Batemw ba Yehow, ni biibambambulwiish bwa kutakamin myand yidyobw biibalay. Biikaakashishomw bwa kulond diiy dya mu Bibl dya kwiikongakany bwa kuhambidil Mawej. (Biin Ebreh 10:24, 25) Baat boos bakaakaam kutweel mu bisangil bya Batemw ba Yehow ni biibaakaak byaabw bilengel. Mu ciisang cya cihuh, bisangil biloolongek ku dyambulwiish dya byaamw bya kutalangan.

 Baat bakwaabw i biiy kutal neey, kutweel mu bisangil bya Batemw ba Yehow i kwiibambulwiish bikasakan mu ciisang cikasakan eecy. Cileejel, maam makwaabw waakady mubeel KOVID-19 waakady mutweel mu cisangil cya Batemw ba Yehow ku dyambulwiish dya byaamw bya kutalangan. Bu mucyaakadyey ni lubeel oolw, bisangil eeby byaakady baimukashish, uleebel neey: “nakaakaam byany kutweel mu cisak cya bwiin nook. Hanabaabal Bibl naheehet diitalal dya mu lungeny, bwaal niimaamanyin teng ha malay miikal mwa kulongek mafuk miiyiiy hamut a ha myand yidyok leeloow. Ni nufwiifwiijok bikasan bwa munudy baayambulwiish bwa mim kufweej habwiih ni Mawej, ki bwaal bunaakady nakaam mu shikacil aam.”

a Directeer a cikong citaatal mabenj mambambulukilangan wa mu cibunj cya Etats-Unis.

b Yehow i diijin dya Mawej didy mu Bibl.—Musambw 83:18.