1, 2. Yehow i mukat biny bwa biin mu cisak?

I YEHOW uswiikil mwaan-mulum ni mwaan-mukaj ba kuuhal bwa maluw. Bibl uleeleeb neey Mawej uhangil mwaan-mukaj wa kuuhal ni “yiy wiiy nend kwaakady mwaan-mulum.” Adam waakady ni musangal imwiin weeh, ki kuleebey neey: “I mukuh wa ku mikuh ya mim ni musuny wa ku misuny ya mim.” (Kutang kwa Bwanjil 2:22, 23) Bituloolongweesh neey: Yehow i mukat neey biin maluw bikal ni musangal.

² Dyaakaby, baat bavul kabiishoh bend ni musangal mu bisak. Ki, Bibl udy ni may matam mavul mady mwa kukwanjok biin mu cisak boos bwa kwiikalobw ni musangal.​—Luuk 11:28.

3, 4. a) I mushind kaay udy mwaan-mulum mwa kulongel mukaj indiy myand? b) Bwabiny mwaan-mulum ni mwaan-mukaj bady mwaakwiikal bafwiilangan lus?

³ Bibl uleeleeb neey mwaan-mulum akat mukaj indiy ni amuneemek. Bal Efez 5:25-29. Mwaan-mulum ikal teng ulongel mukaj indiy myand ni lukat, ni umulam ni wiitacish bwindiy. Kiin mwa kulongel mukaj indiy bibiih ning bicy.

⁴ I biny bidy mwaan-mulum mwa kulong hady mukaj indiy ulong bilem? Bibl wambambil baan-balum neey: “Kataay bakaj biinun ni kanulong nwiibaleej mucim mubiih.” (Kolos 3:19) Uw mwiikal mwaan-mulum, vuluk  neey, uw byeeb udyaakal ulong bilem. Uw mukat bwa Mawej akufwiil lus, wiikal ufwiil mukaj iibuh lus. (Matewus 6:12, 14, 15) Bwa kwiikalobw ni musangal mu cisak, mwaan-mulum ni mwaan-mukaj biikal bafwiilangan lus.

5. Bwabiny bikaam mwaan-mulum aneemek mukaj indiy?

⁵ Yehow uloolomb baan-balum bwa baneemek bakaj baababw. Bikaam mwaan-mulum alang bikasakan bwa biit bya nyeet bikakaam mukaj indiy ni bwa kumulongel myand ni lukat. I bya buseeb buvul. Bikal mwaan-mulum kay ulongel mukaj indiy myand yilengel, Yehow udy mwaakulek ku kun mat ku milombw yindiy. (1 Pyeel 3:7) Yehow i mukat bikasakan baan-bakaj kuhitok mudyakal baan-balum bibakat. Ciloolong bwa neey muut iikal ni buseeb kudy Yehow, i lukat ludyey naalw bwindiy.

6. I mushind kaay udy mwaan-mulum ni mwaan-mukaj biikal “muut aakaabumw”?

⁶ Yeez umvwiijil neey, mwaan-mulum ni mukaj indiy “kabaciish babidy, ki bakaady muut aakaabumw.” (Matewus 19:6) Bikaam bikal balamatangan. (Tusumw 5:15-21; Ebreh 13:4) Mwaan-mulum iikal usangeej mukaj indiy mu nzubw, ni mwaan-mukaj byend asangeej mbaayend mu nzubw. (1 Biin Korent 7:3-5) Mwaan-mulum avuluk neey: “Muut ning waakaabumw kanjil a kuhangiloh nyeet yindiy. Ki wiiyidiidiish wiiyilam bilengel.” Mwaan-mulum udy mwa kukat mukaj indiy ni kumulam bilengel. Mwaan-mukaj i mukat bwa mbaayend iikal muut a micim yilengel ni mu mukat.​—Efez 5:29.

7. Bwabiny bikaam cisak cikal ni fumw a cicy?

⁷ Bikaam cisak cyoos ciikal ni fumw a cicy, bwiin kuleeb neey: muut uloolombol cisak ni ulong bwa biin mu cisak biikal bakal mudimw hamw. Tubaabal mu 1 Biin Korent  11:3 neey: “Krist udy ku mut kwa mwaan-mulum woos, ni mwaan-mulum udy ku mut kwa mukaj indiy, ni Mawej udy kumut kwa krist.”

8. I mushind kaay udy mwaan-mukaj mwa kuleej neey uneeneemek mbaayend bikasakan?

⁸ Baan-balum boos baloolong bilem. Ki hady mwaan-mukaj ut nyam ku mikon may mady baayend muswiik bwa kulong ni hadyobw bakal mudimw aakaabumw ni mucim woos, bitwaatwaal musangal mu cisak. (1 Pyeel 3:1-6) Bibl uleeleeb neey “mwaan-mukaj woos aneemek mbaayend.” (Efez 5:33) Ki iikal mwaan-mulum kay ni diitabij dyaakaabumw ni mukaj indiy, bikaam along biny? Bikaam mwaan-mukaj aneemek bikasakan mbaayend. Bibl uleeleeb neey: “A baan-bakaj, nun byeen, kooyelaay kudy bambaayeen, bwa ney, bikal mukacy mwaababw mwiikal bakwaabw bakiish biitabij diiy dya Mawej, bafik ku kwiitabij bwa hamut ha myand yiinun yilengel. Bwaal biiyiiy kutal kushikat kwiinun mudyek kulengel ni mununeeneemekangan.” (1 Pyeel 3:1, 2) Bilong bilengel bya mwaan-mukaj bidy mwa kukwanjok mbaayend bwa kumvwey ni kuneemek malongweesh mady mukaj indiy mwiitabij.

9. a) Hady mwaan-mukaj kay wiitab myand yileeleeb mbaayend udy mwa kulong biny? b) I mibel kaay yidy mu Tiit 2:4, 5 yitaatal baan-bakaj?

 ⁹ Hady mwaan-mukaj kay wiitab myand yileeleeb mbaayend, udy mwa kulong biny? Udy mwa kwambil mbaayend bilaalangey ni kaneemw. Twangat cileejel cya Sarah. Diifuk dikwaabw wambiil mbaayend Abraham myand yaakadyey kay mukat. Ki Yehow wambiil Abraham neey: “Yiitabij ulong cidy Sarah muleeb aacy.” (Kutang kwa Bwanjil 21:9-12) Mwaan-mulum mwiin krist, uswiiswiik may misang yivul mumvumvwaangan ni cileeleeb Bibl. Bikaam mwaan-mukaj hat mbaayend nyam ku mikon. (Myand yilongel Bapostol 5:29; Efez 5:24) Cikwaabw, mwaan-mukaj uloolong myand ni meej ulaalam cisak cindiy bilengel. (Bal Tiit 2:4, 5.) Hady mbaayend ni baan bindiy batal mudyey ukal mudimw bikasakan bwaababw, bamukakat ni bamuneeneemek bikasakan.​—Tusumw 31:10, 28.

10. Bibl uleeleeb biny habitaatal kukabuluk ni kuzuh maluw?

¹⁰ Misang yikwaabw biin maluw bakakaam kukabuluk eeny kuzuh maluw. Ki Bibl uleeleeb neey: “Mukaj a maluw kiish mwa kulek mbaayend.” Uleeleeb cikwaabw neey: “Mwaan-mulum naabw kiishoh bend mwa kwiihat mukaj indiy.” (1 Biin Korent 7:10, 11) Ki hady myand yihit kukasakan, biin maluw bady mwa kukabuluk. Ki kuuhal kwa kuswiikobw diiy bwa kukabulukobw, bikaam baalang bikasakan. Kabaakow Bibl uleeleeb biny bwa kuzuh maluw? Bibl wiituloolongweesh neey kudy teng kabingil kamw kady mwa kuzuh maluw: teng hady mwaan-mulum eeny mwaan-mukaj wend masandy ni muut mukwaabw udy kay mwiin maluw nend.​—Matewus 19:9.

11. Baan bakakaam biny?

¹¹ Nun biikal ni baan, iikalaay nushikat naabw meeb mavul.  Baan binukakaam bikasakan. Bakakaam bwa nwiibakwanjok bwa bamanyik Yehow.​—May Mumbulul 6:4-9.

12. I biny bidy balel ni bwa kulong bwa kulaam baan baababw?

¹² Bulongolody bwa Sataan bwendend bubiih teng kubiih. Baat bakwaabw biiyiiy kukaam bwa kulongel baan biinun bibiih eeny bwa kwend naabw masandy. Balel bakwaabw, i biibakasakeen bwa kwiisamb ni baan baababw myand eey. Bikaam bwa balel badimwiij baan baababw ni bibumvwiij mushind a baabw kudimukil baat aab. Nun biikal ni baan biikaam nwiibalaam. *​—1 Pyeel 5:8.

13. I mushind kaay udy balel ni bwa kulongweesh baan baababw?

 ¹³ Balel bady ni bujiit bwa kulongweesh baan bwa biikal ni bilong bilengel. I mushind kaay unudy mwa kwiibalongweesh? Baan biinun ibakat bwa nwiibalongweesh, ki hanwiibabebel, kanwiin mwa kwiibabeloh bend ni cizuj eeny ni cikis. (Jeremih 30:11) Nook, awudy ni cinj, kwiibanyokoh bend. Kwiibatahoh bend hakwiibaleeb may, “bu mweel a diiy.” (Tusumw 12:18) Umvwiij baan biibuh bwabiny bikaam bakooyel.​—Efez 6:4; Ebreh 12:9-11; bal Dimanyish dya ku bulekel 30.

14, 15. Bwabiny bikakaam bwa baan bakooyel balel baababw?

¹⁴ Yeez waakady teng ukooyel Taat indiy ning akadyeby bikasakan bwa kumukooyel. (Luuk 22:42; Jah 8:28, 29) Bikaam baan bakooyel kudy balel baababw, ki cidy Mawej mukat.​—Efez 6:1-3.

¹⁵ Uw mwiikal mwaan, bidy mwa kukukasakeen bwa kukooyel balel biibuh. Ki vuluk neey: hawukokooyel, Yehow ni balel biibuh, bumvumvw musangal bwiibuh. *​—Tusumw 1:8; 6:20; 23:22-25.

16. a) I mushind kaay uteeteet Sataan bwa kusak basand bwa kulong myand yibiih? b) Bwabiny bidy ni buseeb bwa balund biibuh kukatobw Yehow?

¹⁶ Sataan udy mwa kukal mudimw ni balund biibuh ni basand bakwaabw bwa kukusak bwa ulong myand yibiih. I mumanyik neey, bidy mwa kukukasakeen bwa kulek kulond mu dikas dya baabw. Twangat cileejel cya Dinah, Mwaan mwaan-mukaj a Jakobw. Waakady ni balund baakady kabay bakat Yehow. Teng bwa ciin aacy, yiy ni biin mu cisak cyaababw, bahetel mal mavul. (Kutang kwa Bwanjil 34:1, 2) Hikal balund biibuh kabay bakat Yehow, bady mwa  kukusak bwa kulong myand yidy Yehow mukin. Uw mulong myand yibiih, biin mu cisak ciibuh ni Mawej biiyiiy kuhet kakunying, ni uw byeeb wiiyiiy kukeng. (Tusumw 17:21, 25) Ki bwabiny bidy ni buseeb buvul bwa balund biibuh biikal bakat Yehow.​—1 Biin Korent 15:33.

17. I biny bidy Mawej ulomb mwiin mu cisak woos?

¹⁷ Hady biin mu cisak balong myand yidy Mawej wiibalomb, kabiin bahet bilumbw bivul. Uw mwiikal mwaan-mulum, kat mukaj iibuh ni mulongel myand ni lukat. Uw mwiikal mwaan-mukaj, neemek mbaayeeb ni umukooyel. Lond dikas dya mwaan-mukaj udyobw bateel mu Tusumw 31:10-31. Uw mwiikal taat eeny maam, longweesh baan bibuh bwa kukatobw Mawej. (Tusumw 22:6) Uw mwiikal taat, lombol cisak cibuh “bilengel.” (1 Timoteh 3:4, 5; 5:8) Uw mwiikal mwaan, kooyel balel biibuh. (Kolos 3:20) Vulukaay neey: tut boos tudy bamulong a bibiih. Nook twiikal twiihweekesh ni tulombangan lus. Mwiin mu cisak woos, udy mwa kuhet mu Bibl mibel yidy Yehow umwaakish.