Skip to content

Skip to table of contents

SHAPITIL 5

Cya Kukuul Naacy Baat: I cya Bukish Cilengel Cyeeh Cya kudy Mawej

Cya Kukuul Naacy Baat: I cya Bukish Cilengel Cyeeh Cya kudy Mawej

1, 2. a) I cya bukish kaay cidyok ni buseeb kuwudy? b) Bwabiny cya kukuul nacy baat i cya bukish cya buseeb buvul cidy Mawej mwiitwaakish?

I CYA bukish kaay cilengel ciwukady muhetok mu kushikat kwiibuh? Cya bukish kaciish mwa kwiikal teng cya fwaalang yivul bwa kwiikalecy ni buseeb buvul kuwudy. Hady cya bukish cikwaakish musangal eeny cikumbaj ciwukakaam, wiicikakat bikasakan.

2 Mawej i mwiitwaakish bya bukish bivul. Ki kudy teng cya bukish cyaakaabumw cidy muut woos ukaam. I cya bukish cya buseeb buvul cidy Mawej mwaakish baat. Mu shapitil oow, twiiyiiy kulong neey Yehow utumin Yeez a bulab bwa tuhet buumy bwa mwendelel. (Bal Matewus 20:28.) Hady Mawej mutwaal Yeez bu cya kukuul nacy baat, i muleej mudyey mukat baat cya biin-biin.

CYA KUKUUL NACY BAAT I BINY?

3. Bwabiny tufwaafw?

3 Cya kukuul nacy baat i mushind udy Yehow mulongolol bwa kukuul nend baat ku pekaat ni ku lufw. (Efez 1:7) Bwa kumvw bwabiny cya kukuul nacy baat cidy ni buseeb, tudy ni bwa kumanyik cilongekel mu budimy bwa Eden kukady mivw yivul. Balel bitut ba kuhal, Adam ni Eev, balongel pekaat. Bu mulongelobw pekaat, bafwiil. Tut byeet tufwaafw bwaal ibitushil pekaat.​—Bal Dimanyish dya ku bulekel dya 9.

4. Adam waakady ngany? I biny byaakady Yehow mumwaakish?

4 Hahangil Yehow muut a kuhal, Adam, umwaakishil ciit cya buseeb buvul menmen: buumy buwaakan. Adam waakady ni meej ni nyeet biwaangan. Kaakadyoh bend mwa kubeel, kaakady mwa kununah ning mwa kufw. Bu mwaakady Yehow muhang Adam, Yehow waakady bu taat indiy. (Luuk 3:38) Baakady teng bisaamb. Waakady mumuleej hatook byaakadyey mwa kulong ni ku mwaakishey mudimw mulengel.​—Kutang kwa Bwanjil 1:28-30; 2:16, 17.

5. Aleeleeb Bibl bwa neey Mawej uhangil Adam “mumufwanok tok tok,” byumvumvwiij biny?

5 Mawej uhangil Adam “mumufwanok tok tok.” (Kutang kwa Bwanjil 1:27) Bamuhangil ni bikadil bya bwiin bya Mawej bu mudy: lukat, meej, buwaakan ni bukash. Mawej umwaakishil mushind a kwiisungwiil myand. Adam kaakadyoh bend bu cyamw cya roboh. Waakady mwa kunoonoh bwa kulong cidy cilengel eecy cidy cibiih. Yiy mwiikal musungul bwa kukoyel Mawej, waakady mwa kushikat buyiil mu paradiz.

6. a) Haakady Adam mukufwaabeel Mawej, waakady mujimbaj biny? b) Kukufwaabal kwa Adam i kwiitukamin biny?

6 Haakady Adam mukufwabeel Mawej, bakady bamufundil cibaw cya lufw. Waakady mujimbaj biit bivul bumudy: bulund bushem ni Mawej, buumy buwangan ni paradiz waakadyey mushikat. (Kutang kwa Bwanjil 3:17-19) Bu mwaakady Adam ni Eev basungul bwa kukufwaabeel Mawej, kaakwaakadyoh bend kutakamin bwa babw. Bwa byaakady Adam mulong, “myand yibiih i yifik ha bulab [. . .] ni myand yibiih i yilel lufw. Naak, lufw i lukwaat baat boos bwaal i balong myand yibiih.” (Biin Rom 5:12) Haakady Adam mulong pekaat, waakady ‘mwiihaan’ bu muhik a pekaat ni lufw. I ‘mwiituhaan’ bu bahik ba pekaat ni lufw bu yiy. (Biin Rom 7:14) Kudyok kutakamin bwiituut eecy? Cya biin-biin. Yehow i mutwaal cya kukuul nacy baat.

7, 8. Cya kukuul nacy baat i biny?

7 Cya kukuul nacy baat i biny? I buseeb budyobw bafut bwa kukuul muut eecy ciit. Mu Bibl cya kukuul nacy baat i buseeb bukwaabw bufufutobw bwa kulongolol biit bidyobw boony.

8 Adam i munyang myand yivul haakadyey mulong pekaat ni mwiitushil lufw. Kakwiin muut ning aakaabumw ukiish muwangan waakady mwa kufut buseeb bwa kulongolol naabw myand yakaadyobw boony. Ki Yehow utwaadil mushind wa kwiitukuul nend ku pekaat ni ku lufw. Tutalay mushind utwaadil Yehow cya kukuul nacy baat ni musangal udyecy mwa kwiitutwaadil.

I MUSHIND KAAY UTWAADIL YEHOW CYA KUKUUL NACY BAAT?

9. I biny byaakadyobw batwaal bu cya kukuul nacy baat?

9 Kakwiin muut wa kutudy waakady mwa kufut cya kukuul nacy baat. Bwabiny? Bwaal tut boos tudy baat bakiish bawangan. (Misambw 49:7, 8, NWT) Adam ujimbajil buumy buwaakan. Cya kukuul nacy baat cyaakady mwa kwiikal buumy bukwaabw buwangan. Ki bwabiny babibikan buumy oobw neey cya kukuul nacy baat “cikumbanangan.” (1 Timoteh 2:6) Cya kukuul nacy baat cyaakady mwa kwiikal ni buseeb bwa bwiin bwa buumy bwaakady Adam mujimbaj.

10. I mushind kaay utwaadil Yehow cya kukuul nacy baat?

10 I mushind kaay utwaadil Yehow cya kukuul nacy baat? Utumin mwaan indiy a bulab waakadyey mukat bikasakan ni muhang kuhal kwa byoos. (1 Jah 4:9, 10) Yeez wiitabil bwa kwaalukey mu diiwul mwaakadyey mushikat ni taat indiy. (Filipw 2:7) Yehow ufudil Yeez mu diiwul ni kumutumey a bulab. Halelelobw Yeez, waakady muut muwangan, kaay pekaat.​—Luuk 1:35.

Yehow utwaadil Mwaan indiy bu cya kukuul nacy baat

11. I mushind kaay waakady muut aakaabumw mwa kwiikal cya kukuul nacy baat boos?

11 Bu mwaakady Adam muut a kuhal mukufwaabeel Yehow, baat boos i bajimbaj mushind a kwiikal ni buumy buwangan. Ki muut aakaabumw waakadyok mwa kukuul baan ba Adam boos ku lufw eeny? Cya biin. (Bal Biin Rom 5:19.) Yeez kaakadyoh bend mulong pekaat ni utwaadil buumy bwindiy buwangan bu cya kukuul nacy baat. (1 Biin Korent 15:45) Buumy bwa Yeez buwangan bwaakady mwa kukwanjok bwa kukuuloh naabw baan ba Adam boos ku lufw.​—1 Biin Korent 15:21, 22.

12. Bwabiny byaakady bikaam bwa Yeez kukengey bikasakan?

12 Bibl uleeleej neey Yeez uhetel makab mavul kuhal kwa kufwey. Kumushatulobw ni cikis, kumuhoohelobw ha mutond ni yiy kufw ni bitiit bibiin byeeh. (Jah 19:1, 16-18, 30) Bwabiny Yeez ukengel nook? Bwaal Sataan uleebel neey muut yiy muhet mateet mimiin meeh wiiyiiy kulek Mawej. Yeez waakady mujadik neey muut muwangan udy mwa kushaal mulamat Mawej ning yiy muhet makab mavul. Yehow usangel bikasakan menmen bwa lulamat lwa Yeez.​—Tusumw 27:11; bal Dimanyish dya ku bulekel 15.

13. I mushind kaay ufucilobw cya kukuul nacy baat?

13 I mushind kaay ufucilobw cya kukuul nacy baat? Mu muvw a 33 mu dya 14 suuny a biin Yuud udyobw babikan neey Nisan, Yehow wiitabil bwa kuzuhobw Yeez kudy balwiish bindiy. (Ebreh 10:10) Hanyim ha mafuk masat, Yehow usangwiil Yeez ni nyeet ya spirit, kwiiyey cikwaabw Mwanjel. Cikwaabw Yeez kuhingomwey mu diiwul, ni uleejel Yehow cya kukuul nacy baat: buseeb bwa buumy bwindiy bwa muut muwangan. (Ebreh 9:24) Kaabaak, bu mudyobw bafut cya kukuul nacy baat, tudy bahet mushind a kwitukuulobw ku pekaat ni ku lufw.​—Bal Biin Rom 3:23, 24.

MUSANGAL UTUDY MWA KUHETEL KU CYA KUKUUL NACY BAAT

14, 15. Bikaam tulong biny bwa kwiitufwiilobw lus ku pekaat yiitut?

14 Tudy mwa kuhetel musangal muvul ku cya bukish cilengel cya Mawej eecy teng kaabaakoow, ni mu mafuk miiyiiy kuhal. Tutalayaak mushind a kumuhet.

15 Bitufwiifwiil lus bwa pekaat yiitut. Kabiish bikooy bwa kulong teng myand yilengel. Tudyakal tulong bibiih. Misang yikwaabw tuleeleeb eecy tuloolong myand yikwaabw yibiih. Tudy ni bwa kulong biny bwa kwiitufwiilobw lus? Tudy ni bwa kwiikunying menmen bwa myand yibiih yitudy balong. Cikwaabw tudy ni bwa kwiiweekesh ni kulomb Yehow bwa i tufwiil lus. Nook, tudy mwaakwiikal bajaadik neey, wiiyiiy wiitufwiil lus bwa pekaat yiitut.​—1 Jah 1:8, 9.

16. Bwa kwiikal ni mucim a mund mutook, tudy ni bwa kulong biny?

16 Twiikakal ni mucim a mund mutook. Hady mucim a mund iitut wiitwambil neey tudy balong bibiih, twiiyumvumvw bafw naay. Misang yikwaabw tulaalang neey katwiin ni buseeb ning bukeeh. Ki katwiin bwa kukooy bend mu mikon. Yehow i mukat neey tumwambil myand yitukokooyesh mu mikon. (Ebreh 4:14-16) Tudy mwa kwiikal bajaadik neey, tut bamwiisanjil bwa kwiitufwiiley lus, wiiyiiy wiitukun mat ni wiitufwiil lus. (Ebreh 9:13, 14, NWT) Twiikakal bashikat talal ni Mawej.

17. I musangal kaay utudy mwa kuhetel ku cya kukuul naacy baat?

17 Tudy ni kutakamin kwa buumy bwa mwendelel. “Bwaal diifut dya myand yibiih i lufw; ki kuh kwa bukish kwa Mawej, i buumy bwa mwendelel butuheehet mukuswiikakan kwiitut ni Fumweet Yeez Krist.” (Biin Rom 6:23) Bumudy Yeez mwiitufwiil, tudy batakamin buumy bwa mwendelel ni bukash bwa nyeet bulengel. (Myand Yisokolweel Jah 21:3, 4) Ki tudy mwa kulong biny bwa kuhet musangal oow?

MWA KULEEJ NEEY UDY MWANYISH CYA KUKUUL NAACY BAAT

18. I mushind kaay utudy bamanyik neey Yehow i mwiitukat?

18 Haadyoobw bitwaakish cya bukish cilengel, bituloolong musangal i mwiin weeh. Cya kukuul naacy baat, i cya bukish cilengel ciciin cyeeh cihitok byoos. Nook, tudy ni bwa kuleej Yehow neey tudy banyish cya bukish cindiy eecy bikasakan. Jah 3:16 uleeleeb neey “Bwaal Mawej ukacil bikasakan baat ba ha bulab, umb wiibaakish Mwaan indiy a diimung.” Yehow i mwiitukat bikasakan, ki yiy kwiitwaakish cyaakadyey naacy cya buseeb buvul, Mwaan indiy. Bu mwaakady Yeez mwiitab bwa kwiitufwiiley, i mwiitukat. (Jah 15:13) Cya kukuul nacy baat citujajadikil neey Yehow ni Yeez i bitukat.​—Kalatih 2:20.

Tut balong bwa kumanyik Yehow, lukat lwiitut bwiindiy lwiiyiiy lukasakan menmen ni twiiyiiy kwiikal balund nend

19, 20. a) I mushind kaay uwudy mwa kwiiy mulund a Yehow? b) I mushind kaay uwudy mwa kuleej neey udy mwiitabij cya kukuul nacy baat?

19 Tudy balong neey Yehow udy ni lukat luvul. Ki i mushind kaay utudy mwa kwiiy balund nend? Kabiish bikooy bwa kukat muut utudy katuy bamanyik. Jah 17:3 uleeleeb neey tudy mwa kulong bwa kumanyik Yehow. Uw mulong bwa kumumanyik, lukat luwudy naal kudyey lwiiyiiy kukasakan menmen, wiiyiiy kumuh musangal ni wiiyiiy mulund nend. Naak tungunuk teng ni kulong Bibl.​—1 Jah 5:3.

20 Itabij cya kukuul nacy baat. Bibl uleeleeb neey “Muut wiitaatab Mwaan udy ni buumy bwa mwendelel.” (Jah 3:36) Kwiitabij kumvumvwiij biny? I kulong myand yidy Yeez wiitwambil bwa kulong. (Jah 13:15) Kabiish bikumban bwa kuleeb bituh neey tudy biitabij Yeez. Tudy mwa kuleej mutudy bamwiitabij ku myand yituloolong. Mu Jak 2:26 tubabal nook: “Kwiitabij kukiish kwendel haakaabumw ni myand yiloolong muut, i kwiitabij kufw.”

21, 22. a) Tudy mwa kutweel mu Civulukil cya lufw lwa Yeez bwabiny? b) Twiiyiiy kwiisambil ha biny mu shapitil 6 ni 7?

21 Tweel mu civulukil cya lufw lwa Yeez. Yeez i mukat bwa tuvuluk neey i mutwaal buumy bwindiy buwangan bu cya kwiitukuul nacy. Kuhal kwa lufw lwiindiy, Yeez wambiil biiyij bindiy neey: “Iikalaay nulongaay nook bwa nun kulangilaayoh.” (Bal Luuk 22:19.) Ki ciloolong Bantemw ba Yehow muvw woos. Baloolong cibil cidyobw babikan neey: “Civulukil” eeny “cyaakudy cya fumweet.” (1 Biin Korent 11:20; Matewus 26:26-28) Hawutweetweel mu Civulukil uleeleej muwudy mwanyish cya kukuul nacy baat ni mwanyish lukat luvul ludy Yehow ni Yeez bakuleej.​—Bal Dimanyish dya ku bulekel 16.

22 Kakwiish cya bukish cidy cihit kulengel cihitok cya kukuul nacy baat. (2 Biin Korent 9:14, 15) Cya bukish cya buseeb buvul eecy ciiyiiy kutwaadil baat miliyo yivul baakady bafw musangal. Shapitil 6 ni 7 yiiyiiy kumvwiij mushind wiikaleby mwa kulongek.