Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

ENYONGEZYO

Yesu Mwanabuthwa Omwa kw’Erikumi n’Eyibiri?

Yesu Mwanabuthwa Omwa kw’Erikumi n’Eyibiri?

EBIBLIA siyiri thubwira ekiro ekya Yesu abuthawamu. Aliriryo, yikathuha enzumwa eyuwene eyanga leka ithwa ghunzerera thuthi eributhwa liwe muli thabya omwa kw’Erikumi n’Eyibiri.

Thalengekania e Betelehemu aha Yesu abuthirawa, obuthuku nga bukabya buthi omwa kw’Erikumi n’Eyibiri. Omukera w’Abayuda owa Chislev (owahambangene n’ahakathi-kathi okw’Erikumi n’Okughuma n’okw’Erikumi n’Eyibiri) abya mukera ow’ekihuhiriro n’embulha. Omukera owakasubukako abya we Tebeth (ahakathi-kathi k’okw’Erikumi n’Eyibiri n’okwa Kubanza). Abya mw’ekihuhiriro kinene omwa mwaka, haghuma n’esyanzururu omwa bithwe mughulhu mughuma-mughuma. Thuthalebya e Biblia nga yikathubwira ki okwa mibere y’obuthuku omwa kitsweka ekyo.

Omusakangi we Biblia Ezira akakanganaya athi Chislev kwenene abya mukera owasibwe busana n’ekihuhiriro n’embulha. Abere abiribugha athi abandu bangi babya ibabiri hindana e Yerusalemu ‘omwa mukera w’omwenda [Chislev] n’okwa kiro ky’amakumi abiri ky’omukera,’ Ezira akathulha gho athi abandu babya ‘bakathithimana busana n’embulha nene.’ Erikwamana n’emibere y’obuthuku omwa kirimo ekyo eky’omwaka, abandu ababya bahindene, ibibene-bene mubabugha bathi: ‘Ni mughulhu w’embulha nyingi sithwanga thoka erihangana eyihya.’ (Ezira 10:9, 13; Yeremia 36:22) Sikiri swekaya abalisya abikere omwa kitsweka eky’ekihugho ekyo eribya imubalhangira indi ibo n’ebihangulho byabu si babye eyihya omw’ithumbi, okw’Erikumi n’Eyibiri kukasonda erihika hakuhi!

Aliriryo, e Biblia yikabugha yithi, abalisya babya ibane omwali bakalisya ebihangulho byabu omw’ithumbi ly’ekiro ekya Yesu abuthawamu. Erithwalira haghuma, omusakangi we Biblia Luka akakanganaya athi obuthuku obwo abalisya ‘babya bakasiba omoli bakatheya ebihangulho byabu omwa kiro’ hakuhi ne Betelehemu. (Luka 2:8-12) Wuyitheghereraye indi abalisya babya bikere eyihya, isi bugha indi babya bakaghenda-ghenda eyihya omw’ithungi. Babya omoli n’ebihangulho byabu omw’ithumbi. Erisoborera eryo ery’eribya eyihya likana hambangana n’obuthuku bw’ekihuhiriro n’embulha eye Betelehemu omwa kw’Erikumi n’Eyibiri? Eyihi nahake. Neryo, emibere eyabyaho Yesu akabuthwa yikakanganaya yithi mwathabuthwa omwa kw’Erikumi n’Eyibiri. *

Ekinywe kya Nyamuhanga kikathubwira ndeke-ndeke ekiro Yesu aholha, aliriryo kikakanaya kuke okwa mughulhu abuthawamu. Eki kika thw’ibukaya ebinywe by’Omwami Solomona: ‘Erina libuya lyuwene kwilhaba amaghutha w’obughuli bunene, n’ekiro ky’olhuholho kyuwene kwilhaba ekiro ky’eributhwa ly’omundu.’ (Omugambuli 7:1) Kwesi, sikiri swekaya e Biblia eribya n’omwatsi mungi owahambire okwa mubiiri n’olhuholho lhwa Yesu aliriryo iyabya n’omwatsi muke owahambire okwa buthuku bw’eributhwa liwe.

Omughulhu Yesu abuthawa, abalisya babya eyihya n’ebihangulho byabo omw’ithumbi

^ enu. 1 Eribana omwatsi owalengire aho, lebaya olhupapura 176-9 esye Reasoning From the Scriptures, eya sakangawa n’Abema ba Yehova.