Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 6

Wukana Yikethera Emibere Yehova Akakoleramo Emyatsi?

Wukana Yikethera Emibere Yehova Akakoleramo Emyatsi?

“Omuhanganiri oyo! Omubiiri wiwe ahikene; kusangwa emibere yiwe yosi ithunganene. Nyamuhanga oyuthereghulha kandi oyuthe n’omwatsi athe w’eribanza lithunganene. Athunganene, kandi ni w’eribanza ly’ekwenene.”​—EBI. 32:4.

OLHWIMBO 3 Amaha, Amaaka, n’Erisika Lyethu

EBIKENDI KANIBWAKO *

1-2. (a) Busana naki abangyi munabwire kikabakalira eriyikethera ab’obuthoki? (b) Omo mwatsi ono thukendi kania okuki?

 ABANGYI munabwire kikabakalira eriyikethera omunya buthoki wosi-wosi. Babirilhangira ngoku ab’ebilhaghiro n’abanya politiki bakatsomana abagaga n’ab’amaaka kandi ngoku sibali kanganaya abanakwa b’obulingirirania. E Biblia yikabugha ndeke-ndeke yithi: “Omundu mughuma awithe obuthoki endatha okwa wundi erimuhuthalya.” (Omu. 8:9) Eryongera okw’ekyo, abandi basondoli b’amadini bakakolha ebindu ebithuwene, ekyabirileka abandi bandu ibathayikethera Nyamuhanga. Neryo omundu akabya akaligha erigha nethu e Biblia, kikathukalira erimuwathikya eriyikethera Yehova n’abo abirisombolha erimwimanira okwa kihugho.

2 Nomwabine, si b’abigha be Biblia basa abakayithagha erigha eriyikethera Yehova n’ekithunga kiwe. Nibya n’abandi omw’ithwe abamabirighunza omwa kwenene mw’emyaka mingyi sibatholere bak’ibirirwa ngoku emibere Yehova akakoleramo emyatsi mughulhu wosi y’eyuwene kutsibu. Okwa bundi buthuku, hanganabya emibere eyikalenga okw’iyikethera lyethu omu Yehova. Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa mibere isathu eyanga lenga okw’ikirirya lyethu: (1) thukasoma emyatsi mirebe omwa Biblia, (2) thukabana obusondoli erilhua okwa kithunga kya Yehova, na (3) thukabana ebitsibu omwa buthuku obukasa.

YIKETHERE YEHOVA WUKASOMA E BIBLIA

3. Emyatsi mirebe omwa Biblia yanga lenga yithi okw’iyikethera lyethu omu Yehova?

 3 Omughulhu thukasoma Ekinywe kya Nyamuhanga, ithwangana bulha ekyaleka Yehova iniakolongana n’abandu balebe omwa nzira ndebe n’ekyaleka iniakolha erithwamu lirebe. Ng’eky’erileberyako, omwa kitabu ky’Emiganzo, thukasoma ngoku Yehova mwalhaghira athi Omuisraeli oyuwasenya okwa kiro kye Sabato ithawe. Omo kitabu kya Samweli Wakabiri, thuk’igha ngoku habere habirilhaba bighana bingyi, Yehova mwaghanyira Omwami Dawudi busana n’erisingira n’eritha. (Emig. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Ithwangana yibulya, ‘Busana naki Yehova mwaghanyira Dawudi iniabiritha n’erisingira aliwe inialhaghira athi omulhume oyo ithawe ahabw’erikolha erilholho erikabya nga nina like?’ Erisubirya ekibulyo eki, thulebaye esyonzumwa isathu esyo thutholere ithwabya ithun’ibukire thukasoma e Biblia.

4. Ebiri omwa Enzuko 18:20, 21 na Eryibuka Ebihano 10:17 bikaghumaya bithi eriyikethera lyethu omw’itswera lya Yehova?

4 Mughulhu wosi e Biblia siyiri bugha ebyosi ebihambire oko mwatsi. Ng’eky’erileberyako, thunasi ngoku Dawudi mwayisubamu erilhua okwa muthima busana n’eby’akolha. (Esy. 51:2-4) Aliwe omulhume oyuwathwa omughambo we Sabato abya mundu oyuli athi? Mwanasaba ekighanyiro? Anabya inianathwire emighambo ya Yehova kera? Anabya inianagheghenire kutse erighana erikungwa? E Biblia siyiri bugha ekyosi-kyosi. Aliwe, thwangana yikethera kino: Yehova ni “w’eribanza lithunganene.” (Ebi. 32:4) Akaseghemeraya erithwamu liwe okwa kwenene yosi y’omwatsi​—butsira okwa by’akowa, akasolholho, kutse ekyosi-kyosi ekikatsandaya eritswera ly’abandu. (Soma Enzuko 18:20, 21; Eryibuka Ebihano 10:17.) Thukabya thukongera erigha oku Yehova n’ebihano biwe, thukongera eriyikethera eritswera liwe. Omwatsi we Biblia nomwanga leka thukayibulya ebya thuthe thwanga subirya lino, thunasi ebikaghunza ebihambire oku Nyamuhanga wethu ebikaleka ithwayikethera ngoku “athunganene omo byosi akakolha.”​—Esy. 145:17.

5. Obuthahikana bukahamba buthi nabi okwa malengekania awathuwithe okwa bulingirirania? (Lebaya n’akasanduku “ Obuthahikana Bukahamba Nabi Okwa Malengekania Awathuwithe oko Bulingirirania.”)

5 Obuthahikana bukahamba nabi okwa malengekania awathuwithe okwa bulingirirania. Nyamuhanga mwathuhangika omwa kisosekanio kiwe, neryo thwanzire ithwalhangira abandu bakakanganibwa obulingirirania. (Enz. 1:26) Aliwe kundi sithuhikene, thwangana soha nabi okwa myatsi, nibya n’omughulhu thukalengekanaya thuthi thunasi okwenene okwosi. Ng’eky’erileberyako, th’ibuka ngoku Yona ayiponera busana n’erithwamu lya Yehova ery’erighanyira abanya Ninawe. (Yona 3:10–4:1) Aliwe, thalengekania okwa byalhwiririramu. Abanya Ninawe abalhabire omu 120,000 abayisubamu mubalhamibwa! Erighunzerera, Yona yuwayithagha erihengulhwa butsira Yehova.

6. Busana naki si buthekwa-buthekwa indi Yehova atholere iniathusoborera ekyamaleka iniathwamu omo nzira ndebe?

6 Yehova syaliyithagha erisoborera abandu ekyamaleka iniakolha erithwamu lirebe. Ni kwenene, kera Yehova iniakanalighira abaghombe biwe erihayo amalengekania wabu okw’ithwamu lirebe ery’abirikolha kutse ery’akayakolha. (Enz. 18:25; Yona 4:2, 3) Kandi ihakanayira iniasoborera erithwamu liwe. (Yona 4:10, 11) Nomwabine, si buthekwa-buthekwa indi Yehova atholere iniathusoborera ekyamaleka iniathwamu omwa nzira ndebe. Iyo ng’Omuhangiki wethu, syali yithagha ithwe erihamya okwa byakayathwamu kutse eby’abirithwamu erikolha.​—Isa. 40:13, 14; 55:9.

YIKETHERE YEHOVA WUKAHEBWA OBUSONDOLI

7. Ni kitsibuki ekyo thwangabana, kandi busana naki?

7 Ahathe erithika-thika, thukaligha n’omuthima wosi ngoku Yehova mughulhu wosi akakolha ebihikire. Aliwe, kyangana thukalira eriyikethera abandu abo abirihiraho erithusondolha. Ithwangana bulha abawithe buthoki bulebe omwa kithunga kya Yehova kwenene ng’abakana ghendera okwa busondoli bwa Yehova kutse obwabo. Ayo angabya iwabya malengekania w’abandi ab’omwa buthuku bwe Biblia. Thalengekania okwa by’erileberyako ebiri omwa  nungu 3. Omuhughu w’omulhume oyuwathwa omughambo we Sabato angabya imwabulha Musa kwenene ng’amwanatsuka eribulya Yehova athali ahamulha athi omulhume oyo ithawe. Kandi munywani wa Uria Omuhiti, oyo mukali wiwe asingira na Dawudi, angabya imwaghunzerera athi Dawudi mwakolesya ekitsumbi kiwe ng’omwami eriyibalya okw’isuyira eryabya atholere. Okwenene kuli kuthi sithwanga bugha thuthi thuyikethere Yehova kandi isithuli yikethera abo abirisombolha erithusondolha okwa kihugho​—abo Yehova akayikethera.

8. Ebiri omwa Emibiri 16:4, 5 bisosene bithi n’emikolere y’ekithunga ky’Ekikristayo munabwire?

8 Munabwire, Yehova akasondolha abandu biwe erilhabira omwa “mughombe oyutheleghulha n’ow’amenge.” (Mt. 24:45) Ng’akathunga akakasondolha ak’omwa kighana ky’erimbere, omughombe oyu akasondolha abandu ba Nyamuhanga omwa kihugho kyosi n’eriha abasyakulhu b’obusondoli. (Soma Emibiri 16:4, 5.) N’abasyakulhu, ibalhangira bathi obusondoli obo bukaghenderawako omwa bithunga. Thukakanganaya ku thukayikethera emibere Yehova akakoleramo emyatsi omw’ighendera okwa busondoli obwa thukathunga omwa kithunga n’okwa basyakulhu.

9. Ni mughulhu wahi kyanga thukalira erighenda-ghendania n’erithwamu ly’abasyakulhu, kandi busana naki?

9 Okwa bundi buthuku, kyangana thukalira erighenda-ghendania n’erithwamu ly’abasyakulhu. Ng’eky’erileberyako, omwa myaka ya lino-lino ebindi bithunga mubyahiribirwe haghuma, kyamaleka n’ebindi ibyahirwa omwa yindi mithimbo. Omwa yindi myanya, abasyakulhu bakasaba abathuliri eriyawathikya ekindi kithunga nuku Ebisenge by’Obwami bihika-hikane mwa bandu ndeke. Thwamasabwa eriyayiyunga okwa kindi kithunga, ikyangana thukalira erisighania abanywani n’abahughu. Mbwino Nyamuhanga akaha abasyakulhu b’obusondoli obukababwira aho obuli muthuliri akendi kolera? Eyihi. Neryo ekyo kyangana leka ikyathukalira erighendera okwa busondoli obwa thukahebawa. Aliwe okw’ithwamu ng’eryo, Yehova akayikethera abasyakulhu, nethu thutholere ithwabayikethera. *

10. Ngoku kiri omwa Abaebrania 13:17, busana naki thutholere ithwakolongana ndeke n’abasyakulhu?

10 Busana naki thutholere ithwakolongana ndeke n’abasyakulhu n’erisighika erithwamu lyabu nibya nomuthwangabya isithwathanza erithwamu eryo? Kundi erikolha ekyo, thukaleka ihabya ihane obughuma omwa bandu ba Nyamuhanga. (Efe. 4:2, 3) Ebithunga bikakulha-kulhana omughulhu abosi omw’iyikehya bakaghendera okwa busondoli bw’akathunga k’abasyakulhu. (Soma Abaebrania 13:17.) Ekikulhu kutsibu, thukakanganaya Yehova ku thumuyikethere omw’ikolongana ndeke n’abo ayikethere erithutsomana.​—Emib. 20:28.

11. Ni byahi ebyanga thuwathikya erighumya eriyikethera lyethu omwa busondoli obwa basyakulhu bakathuha?

11 Thwangana ghumya eriyikethera lyethu omwa busondoli obwa basyakulhu bakathuha omw’ibuka ngoku bakasaba omulimu abuyirire bakakania okwa myatsi eyihambire okwa kithunga. Kandi bakasondaya ndeke emisingyi ye Biblia eyihambire oko mwatsi n’erilebya obusondoli obo ekithunga kya Yehova kikaha. Ekyo banzire ly’eritsemesya Yehova n’eritheya abandu biwe omwa nzira eyuwene kutsibu. Abalhume abathaleghulha aba banasi ngoku ni b’erilhuthonda embere sya Nyamuhanga busana n’emibere bakakoleramu esyongwamirwa syabu. (1 Pet. 5:2, 3) Thalengekania oku kino: Omwa kihugho ekighabene omwa by’erangyi, edini, n’eby’ekipolitiki, abandu ba Yehova bali bughuma omw’iramya Nyamuhanga mughuma ow’okwenene. Eki kikathokekana busana na Yehova eritsumulha ekithunga kiwe!

12. Ni byahi ebya basyakulhu batholere ibalengekaniako bakalebya omukolha-nabi ng’anabiriyisubamu?

12 Yehova abiriha abasyakulhu b’olhukwamirwa olhulithohire olhw’erilhangira bathi ekithunga kikabya ikinahenirye. Omukristayo amakolha erilholho erikalire, Yehova akanza abasyakulhu ibathwamu omundu oyo ng’asighale omwa kithunga kutse eyihi. Okwa bya batholere erikolha, batholere ibaminya omundu oyo kwenene ng’anabiriyisubamu busana n’eby’alyakolha. Angana bugha athi abiriyisubamu, aliwe kwenene anabiripona ekyo alyakolha? Anabirithwamu erithendi subira ekibi ekyo? Kutse abanywani babi bamabya ibabaleka iniakolha erilholho, anayitheghekire eribaleka? Omw’isaba, abasyakulhu bakalebaya okwenene kw’omwatsi erikwamana n’Amasako, ibanemulengekania okwa malengekania agho mukolha-nabi awithe okwa by’akolha. Neryo ibathwamu omukolha-nabi ng’asighale omwa kithunga kutse eyihi. Ahandi, iniabya ini w’erihighithwa.​—1 Kor. 5:11-13.

13. N’ithika-thika lyahi eryo thwanga thunga omunywani wethu kutse omuhughu amahighithwa?

13 Eriyikethera lyethu omwa basyakulhu lyanga lengwako lithi? Oyulyahighithawa amabya isi munywani wethu w’okwa ndungu kutse omuhughu, ithwangana lhuaho ithwaligha erithwamu ly’abasyakulhu. Kandi ibbwa, oyulyahighithawa amabya ini munywani wethu w’okwa ndungu. Ithwangana lengekania thuthi abasyakulhu mubathitha lebya ndeke okwenene okwosi kw’omwatsi, kutse ithwangana bulha kwenene ng’amubakanatswera ngoku Yehova angakolire. Ni byahi ebyanga thuwathikya eribya n’amalengekania awatholere okw’ithwamu ly’abasyakulhu?

14. Ni byahi ebyanga thuwathikya erithwamu ly’abasyakulhu ly’erihighitha omukolha-nabi lya mathuhambako?

14 Thutholere ithwibuka ngoku erihighitha ni ndegheka ya Yehova kandi ngoku yikaghasira ekithunga kandi ku yangana ghasira omukolha-nabi. Omukolha-nabi oyuthe yisubamu amalighirwa erisighalha omwa kithunga, iniangana tsandya abandi. (Gal. 5:9) Eryongera okw’ekyo, iniangana ghana erilhangira obulithohe bw’ekibi kiwe, kandi iniangana yowa nga sihali enzumwa eyanga leka iniahindulha amalengekania n’emikolere nuku athasyasimawa na Yehova. (Omu. 8:11) Thwangana kakasya ngoku abasyakulhu bakabya bakathwamu omundu ng’atholere erihighithwa, sibali lhangira olhukwamirwa olho mo lhw’amasatha. Bakaminya ngoku, ng’abatsweri abakera b’omwa Israeli, nabu sibali “tswera busana n’abandu nikwa busana n’Omwami Mukulhu.”​—2 Emy. 19:6, 7.

NGOKU ERIYIKETHERA YEHOVA LINO LIKATHUTHENDEKA BUSANA N’OBUTHUKU OBUKASA

Ni kyahi ekikendi syathuwathikya eriyikethera n’erighendera okwa busondoli obwa thukendi syahebwa omwa buthuku bw’obulighe bunene? (Lebaya enungu 15)

15. Busana naki lino ithwongera eriyikethera obusondoli bwa Yehova kwilhaba kera?

15 Enduli y’omughulhu mubi ono yinemuseghera hakuhi, thutholere ithwayikethera emibere Yehova akakoleramo emyatsi kwilhaba kera. Busana naki? Omwa buthuku bw’obulighe bunene, thwangana syahebwa obusondoli obukabya nga si bwa buli kiro, nga si butholere, kutse nga bukalire erighenderwako. Ni kwenene, Yehova syendi syakania nethu busu okwa busu. Angana syathuha obusondoli erilhabira omwa ababirisombolha erithusondolha. Obo sibwendi syabya buthuku bw’erithika-thikira obusondoli, eriyibulya thuthi, ‘Obu kwenene bunemulhua oku Yehova, kutse baghalha bethu abawithe olhukwamirwa bakakolha erikwamana n’amalengekania wabu?’ Wune mwendi sya yikethera Yehova n’ekithunga kiwe omwa buthuku obukalire obo? Eky’erisubirya kyangana lhangirika omwa malengekania agho wuwithe lino okwa busondoli bw’ekiteokrasi. Wamayikethera obusondoli obwa thukahebawa munabwire n’ery’anguhirwa eribughenderako, iwangana syakolha ekiri ng’ekyo omwa buthuku bw’obulighe bunene.​—Lk. 16:10.

16. Eriyikethera lyethu omw’itswera lya Yehova lyangana syalengwako lithi omwa buthuku obukayasa?

16 Hane ekindi ekya thutholere ithwalengekaniako​—eritswera lya Yehova okwa nduli y’omughulhu mubi ono. Lino thukinawithe amaha busana n’abangyi abathekolera Yehova, imwamune n’abahughu bethu abathikirirye. Aliwe okwa Harmagedoni, Yehova akendi syakolesya Yesu eritswera obuli mundu. (Mt. 25:31-33; 2 Tes. 1:7-9) S’ithwe thukendi syathwamu oyutholere erikanganibwa olhukeri lhwa Yehova kutse oyuthatholere. (Mt. 25:34, 41, 46) Thunemwendi syathoka eriyikethera eritswera lya Yehova, kutse likendi syathuthwikalya? Neryo kwesi, lino thutholere ithwaghumya eriyikethera lyethu omu Yehova nuku thwanga syamuyikethera ndeke omwa buthuku obukasa.

17. Thukendi syaghasirwa thuthi omw’itswera lya Yehova okwa nduli y’omughulhu mubi ono?

17 Thalengekania nga thukendi syayowa thuthi omwa kihugho kihya-kihya kya Nyamuhanga thukayilhangirira ebikalhwiririra omw’itswera lya Yehova. Amadini w’amabehi akendi syabya isyakiriho, kuthya n’eby’ekisubure eby’omururu haghuma n’esyogavumente esyabirinubya abandu n’eribalethera eriaghalhwa linene. Eritsotsobera omo maghalha, erikulha omo myaka, n’eriholerwa bikendi syabya isibikiriho. Sitani n’esyombinga bakendi syabohwa ahabw’emyaka rukumi. Ebikalhwiririra omw’iyisamambulha lyabu bikendi syabya isibikiriho. (Erib. 20:2, 3) Ka thukendi syatsema habw’eribya imuthwayikethera emibere Yehova akakoleramo emyatsi!

18. Ni masomo wahi agho thwang’igha okwa ky’erileberyako kya Baisraeli ekiri omwa Emiganzo 11:4-6 na 21:5?

18 Mbwino engebe omo kihugho kihya-kihya kya Nyamuhanga yangana syabya mw’ebindu birebe ebikalenga okw’iyikethera lyethu omwa mibere Yehova akakoleramo emyatsi? Ng’eky’erileberyako, thulebaye ekyabya Abaisraeli imubanamalhua omwa bukobe mwe Misiri. Abandi mubatsuka eriyineghenia busana n’eribulha ebyalya ebyo babya bakalya, kandi mubatsuka eribugha kithya-kithya okwa mana eya Yehova abaha. (Soma Emiganzo 11:4-6; 21:5.) Mbwino thwangana syabya n’amalengekania awali ng’ayo obulighe bunene bwabirihwa? Sithwasi nga ni mubiiri mungahi owakendi syayithaghisibwa eryuwania ekihugho kandi lyolho-lyolho eriyirakyo mo paradiso. Obundi hakendi syabya mubiiri munene ow’erikolha, n’okw’itsuka engebe iyangana syabya nga yamakalha. Mbwino thunemwendi syayineghenia busana n’ebya Yehova akendi syathuha okwa buthuku obo? Okwenene kuli kuthi: Thukendibya thunemwongera erisima ebya Yehova akathuha lino, ithwangana syongera erikolha ekyo okwa buthuku obo.

19. Omwa bikuhi, ni nzumwa syahi esyo wam’igha omo mwatsi ono?

19 Emibere Yehova akakoleramo emyatsi, mughulhu wosi yihikire. Thutholere ithwayikakasirya ekyo. Kandi thutholere ithwayikethera abo Yehova akayikethera erithuha obusondoli bwiwe. Isiwibirirawa ebinywe ebya Yehova abugha erilhabira omu muminyereri Isaya bino: ‘Eriyibombeka n’eriyikethera ni maaka wenyu.’​—Isa. 30:15.

OLHWIMBO 98 Amasako​—Atheghekanibawa na Nyamuhanga

^ enu. 5 Omwatsi ono akendi thuwathikya erilhangira ekikaleka ikyabya ikitholere erighumya eriyikethera lyethu omu Yehova n’abo abirisombolha erimwimanira okwa kihugho. Kandi thukendi lhangira ngoku erikolha ekyo likathughasira lino kandi ngoku likathutheghekera ebitsibu eby’obuthuku obukasa.

^ enu. 9 Okwa bundi buthuku, hanganabya emibere eyanga leka omundu kutse eka ibathalhua omwa kithunga ekyo balimu. Lebaya Our Kingdom Ministry, ey’Okwerikuminakughuma 2002, “Akasanduko ak’Ebibulyo.”