Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Ebibulyo Erilhua Omwa Basomi

Ebibulyo Erilhua Omwa Basomi

Omukristayo amakomolha mukali wiwe isihali enzumwa eyiseghemere okwa Masako neryo akingira omwa bundi butheke, ekithunga ikikendi lhangira kithi obutheke bwa kera n’obuhyaka?

Omwa mibere ng’eyi, ekithunga ikikendi lhangira obutheke obwakera ng’obwabirihwa omulhume akathasyathahya n’erilhangira obuhyaka ng’obulighirwe. Eriyitheghererya esyonzumwa esikaleka ikyabya kithya, thulebaye ebya Yesu abugha ebihambire okw’ikomolha n’okw’ithasy’ingira omwa bundi butheke.

Ngoku kiri omu Matayo 19:9, Yesu mwakangania enzumwa nguma nyisa eyiseghemere okwa Masako ey’erithwa embeta. Mwabugha athi: ‘Omundundi oyukakomolha omukali wiwe, bithe busana n’erisingira, akahikya owundi mukali, iniakasingira.’ Omwa binywe bya Yesu, thukigha (1) ngoku obusingiri ya nzumwa nguma nyisa eyiseghemere okwa Masako eyanga leka ihabya erikomolha na (2) ngoku omulhume oyukakomolha mukali wiwe isihali enzumwa eyiseghemere okwa Masako kandi akathahya owundi akabya iniamasingira. *

Mbwino ebinywe bya Yesu bikamanyisaya bithi omulhume amasingira neryo akakomolha mukali wiwe akabya iniamabya bwiranda erithasyathahya erikwamana n’Amasako? Kwabithe bithya. Hamabya obusingiri omwa butheke, oyutheko lhubanza yukathwamu ng’aghanyire kutse eyi. Omukali amamughana kandi hakabya erithwa embeta omwa bilhaghiro, abosi bakabya bwiranda erithasyingira omwa bundi butheke.

Okwa lhundi lhuhandi, oyutheko lhubanza anganabya inianzire kutsibu eritheya obutheke bwiwe neryo iniakangania kw’anayitheghekire erighanyira mwira wiwe. Kandi ibbwa omulhume omusingiri amaghana erighanyira lya mukali wiwe neryo akayathwa embeta iyuwene? Kundi omukali anayitheghekire erimughanyira n’erilholha embere n’obutheke bwabu, omulhume isyendibya n’obwiranda bw’erithasyathahya erikwamana n’Amasako. Omulhume amakwama kyathwamu erithahya owundi mukali kandi isyali bwiranda erikolha ekyo erikwamana n’Amasako, iniakendibya iniamathasyasingira, ekindu ekikendi leka ihahiribwa akathunga akakatswera erithasyakania okwa lhubanza olho.​—1 Kor. 5:1, 2; 6:9, 10.

Omulhume oyuthe bwiranda erikwamana n’Amasako amathasyathahya, ekithunga ikikendi lhangira kithi obutheke obwa kera n’obuhyaka? Mbwino obutheke bwakera bwangana lholha embere erilhangirwa ng’obutheke erikwamana n’Amasako? Mbwino oyutheko lhubanza angana thasyathwamu erighanyira kutse erighana mwira wiwe oyo? Mbwino obutheke obuhyaka ibukendi lhangirwa ng’obutheke bw’obusingiri?

Kera, ekithunga ikikalhangira obutheke obuhyaka ng’obutheke bw’obusingiri, kundi omwanze oyutheko lhubanza iniakabya iniakineho, isyali athahibwa, kandi isyali kw’olhubanza lhw’obusingiri. Aliwe, Yesu mwathahulha omwanze oyutheko lhubanza akakania okw’ikomolha n’erithasyingira omwa bundi butheke. Omwakanya k’ekyo, mwasoborera ngoku omulhume oyukakomolha isihali enzumwa eyiseghemere okwa Masako kandi akathasyathahya, iniakabya iniamasingira. Omwa mibere ng’eyo, erikomolha n’erithasy’ingira omwa bundi butheke, ekindu ekya Yesu abugha athi ni busingiri, kikathwa obutheke bwa kera.

“Omundundi oyukakomolha omukali wiwe, bithe busana n’erisingira, akahikya owundi mukali, iniakasingira.”​—Mt. 19:9

Obutheke bwamathwika busana n’erikomolha n’erithasyingira omwa bundi butheke, kikabya isikikiri okwa yutheko olhubanza erithwamu erighanyira kutse erighana oyuwabya mwanze wiwe. Neryo omukali akabya isyakiri kw’olhukwamirwa olhukalire olhw’erithwamu ng’aghanyire kutse ng’aghane oyuwabya mwira wiwe. Eryongera okw’ekyo, amalengekania agho ekithunga kiwithe okwa butheke buhyaka syanga seghemera oko mwanze oyutheko lhubanza, mbulha abiriholha, abirithasyingira omwa bundi butheke, kutse eribya iniali kw’olhubanza lhw’obusingiri. *

Omwa ky’erileberyako ekiri ahighulhu, omulhume mwakolha obusingiri, kyamaleka ihabya erikomolha. Ibbwa omulhume amabya isyathasingira aliwe akathwa embeta n’erithasyathahya? Kandi ibbwa omulhume amabya imwathakolha obusingiri bathe bakomolha aliwe akabukolha enyuma w’erikomolha neryo iniathasyathahya owundi nomwakine indi mukali wiwe anayitheghekire erimughanyira? Omwa by’erileberyako byosi ebi, erikomolha n’erithasyingira omwa bundi butheke, ekindu ekikendibya ini busingiri, bikathwa obutheke obwakera. Obutheke obuhyaka bukabya ini butheke obulighirwe erikwamana n’ebilhaghiro. Ngoku kiri omwa Watchtower ey’Okwerikuminakughuma 15, 1979, olhupapura 32, “lino akabya iniamingira omwa butheke buhyaka kandi isyanga kwama ky’erithwabo n’erisubira omukali wa kera; obutheke obwa kera bukabya ibwabirithwika busana n’erikomolha, obusingiri, n’erithasyathahya.”

Embinduka eyi siyiri leka thukalhangira obutheke nga si bubuyirire kutse erilhangira obusingiri ng’omwatsi w’amasatha. Omulhume amakomolha mukali wiwe isihali enzumwa eyiseghemere okwa Masako kandi akathahya owundi isyali bwiranda erikwamana n’Amasako ikikendi leka ihahirwa akathunga akakatswera busana n’obusingiri. (Oyo alyathahaya amabya ini Mukristayo, nayu iniakendi lethwa embere sy’akathunga akakatswera busana n’obusingiri.) Nomwakine indi obutheke obuhyaka obo sibwanga lhangirwa ng’obutheke bw’obusingiri, omulhume oyo isyanga tholera erihebwa esyongwamirwa sy’embaghane omwa kithunga habw’emyaka mingyi erihika aho abandu bakendi syamuthungako amalengekania awatholere. Eki mwangabya imwamuli erilengekania okwa mibere eya oyuwabya mwanze wiwe angabya inialimu obundi oyuwaghoberibawa n’abaana abo omubuthi oyuli kw’olhubanza asighanaya.​—Mal. 2:14-16.

Busana n’ebitsibu ebikalire ebikalhwiririra omw’ikomolha n’erithasyingira omwa bundi butheke ebithaseghemere okwa masako, omwa menge Abakristayo bakakulha-kulhanaya amalengekania wa Yehova omw’isighika emitheghekere eyibuyirire ey’obutheke.​—Omu. 5:4, 5; Ebr. 13:4.

^ Eribyolhobya, thukendi bugha thuthi oyuli omwa busingiri y’omulhume n’oyutheko olhubanza y’omukali. Aliwe ngoku kiri omu Mariko 10:11, 12, Yesu mwakikangania ndeke ngoku erihabulha liwe oko mwatsi oyu lihambire okwa mulhume n’omukali.

^ Eki kikahindulha eriyitheghererya lyethu erya kera ery’eribugha indi obutheke ng’obo ibukendi lhangirwa ng’obutheke bw’obusingiri erihika aho omwanze oyutheko lhubanza akendi syaholera, eringira omwa bundi butheke, kutse eribyako olhubanza lhw’obusingiri.