Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 14

OLHWIMBO 56 Wuyire Ekwenene mw’Eyawu

Lholha Embere Erikulha Bunyakirimu

Lholha Embere Erikulha Bunyakirimu

“Thughende embere [“erikulha,” NWT] omo myatsi eyihikene.”​—EBR. 6:1.

EKIGHENDERERWA

Minya Omukristayo oyukulire bunyakirimu ng’akalengekanaya athi n’erikolha erikwamana n’erisonda lya Nyamuhanga kandi ng’akathwamu athi ndeke.

1. Ni kyahi ekya Yehova akathuyithaghako?

 EKIGHUMA ky’okwa bikaleka abathahenie ibatsema kutsibu ly’eributha omwana oyuwithe amaghalha awuwene. Aliwe nomwakine indi ababuthi banzire omwana wabu oyo, sibalyanza akakwama ky’asighalha iniane lhumekeke. Omo kwenene, ibakendi hambwako amathendi kulha. Kuthya, Yehova akatsema thukathwa ebiika by’erimbere eribya bigha ba Yesu, aliwe syalyanza thukasighalha ithune baana balere bunyakirimu. (1 Kor. 3:1) Omwakanya k’ekyo, akabugha athi thubye Bakristayo abakulire ndeke bunyakirimu.​—1 Kor. 14:20.

2. Thukendikania okuki omo mwatsi ono?

2 Kikamanyisayaki eribya Bakristayo abakulire bunyakirimu? Thwanga kolhaki eribya Bakristayo abakulire bunyakirimu? Ebyalya eby’obunyakirimu ebikalha-kalire byanga thuwathikya bithi erikulha bunyakirimu? Busana naki thutholere ithwayihighulha okw’iyowa nga thwabirikulha bungaho? Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa by’erisubirya by’ebibulyo ebi.

ERIBYA MUKRISTAYO OYUKULIRE BUNYAKIRIMU KIKAMANYISAYAKI?

3. Kikamanyisayaki eribya Mukristayo oyukulire ndeke bunyakirimu?

3 Omwa Biblia, ekinywe ky’Ekigiriki ekyahindulhawamo “abakulire ndeke” kyangana manyisya ‘erihikana’ “n’erilhughirirana.” a (1 Kor. 2:6) Thukakulha ndeke bunyakirimu ng’Abakristayo omughulhu thukalhua omw’ibya baana bunyakirimu erihika okw’ibya balhume n’abakali abakulire bunyakirimu. Omo kwenene, nomuthwangabya ithwabirihika okwa kilhubirirwa ekyo, sithutholere thukalekeraho erikulha bunyakirimu. (1 Tim. 4:15) Ithwe bosi, nibya n’abakine balere omwa myaka thwangana kulha bunyakirimu. Aliwe ni byahi ebikakanganaya ngoku Omukristayo abirikulha bunyakirimu?

4. Ni byahi ebikaminyikalhaya Omukristayo oyukulire bunyakirimu?

4 Omukristayo oyukulire bunyakirimu y’omundu oyukaghendera okwa bihano bya Nyamuhanga ebyosi, ahathe erisombolhamo ebyo anzire erighenderako. Omo kwenene, kundi syahikene, akendibya iniane musobya. Nomwabine, akakanganaya omwa ngebe yiwe ya buli kiro ngoku ebya akalengekanaya n’erikolha bihambene n’erisonda lya Nyamuhanga. Abiry’ambalha omundu muhya-muhya kandi akabya inianemulengaho erihambania amalengekania wiwe n’awa Nyamuhanga. (Efe. 4:22-24) Abiriyithendeka erikolha erithwamu eryuwene eriseghemere okwa misingyi n’ebihano bya Yehova, kandi syaliyithagha elisti nyiri-nyiri y’ebilhaghiro ebyanga sondolha emibere yiwe. Akabya akathwamu, akalengaho kutsibu eriberererya erithwamu liwe.—1 Kor. 9:26, 27.

5. Ni bitsibu byahi ebyo Omukristayo oyuthakulire bunyakirimu akabana? (Abanya Efeso 4:14, 15)

5 Okwa lhundi lhuhandi, kyolhobire Omukristayo oyuthekulha bunyakirimu eriligha amabehi agho abayisamambuli “abakatheba” bakalhalhanaya n’eriligha “obughobya” bwabu. b (Soma Abanya Efeso 4:14, 15) Anganabya mw’eritsuru, amalhwa, erihithana, kutse ikyolhoba iyo erilengwako.—1 Kor. 3:3.

6. Erikulha bunyakirimu lyanga linganisibwa naki? (Lebaya n’ekisasani.)

6 Ngoku kiri okw’itsuka, Amasako akalinganisaya erikulha bunyakirimu n’erikulha ly’omubiri. Omwana akabya isyasi bindu bingyi, neryo akayithagha omundu mukulhu erimutheya n’erimusondolha. Ng’eky’erileberyako, mama anganabwira kali kiwe athi kamuhambeko bakakyuruka enguda. Akabya anemukulha, mama wiwe anganamulighira eriyikyurukya iyuwene, aliwe iniakendibya inianemumw’ibukya erisamalira okwa syombande syosi nuku alebaye nga siyiri syomatoka. Omwana akabya abirikulha, akayihighulha okwa bitsibu ebyo iyuwene-wene. Ngoku abaana bakana yithagha obuwathikya bw’abakulire nuku bayihighule okwa bitsibu, mughulhu mungyi Abakristayo abathakulire bunyakirimu bakayithagha obuwathikya bw’Abakristayo abakulire bunyakirimu nuku bayihighule okwa bitsibu by’obunyakirimu ebyanga bahikako n’erithoka erithwamu ndeke. Mbaghane n’ekyo, Abakristayo abakulire bunyakirimu bakabya bakathwamu, bakalengekanaya okwa misingyi ye Biblia nuku baminye amalengekania wa Yehova okwa mwatsi neryo ibaghendera kugho ko ndeke.

Abakristayo abathakulire bunyakirimu batholere ib’igha nga bangathwamu bathi ndeke omw’ighendera okwa misingyi ye Biblia (Lebaya enungu 6)


7. Mbwino Abakristayo abakulire bunyakirimu bakanayithagha obuwathikya bw’abandi?

7 Mbwino eki kikamanyisaya kithi Omukristayo oyukulire bunyakirimu syanga yithagha n’ahake obuwathikya bw’owundi? Eyihi. Okwa bundi buthuku, abakulire bunyakirimu nabo bakayithagha erisaba obuwathikya. Aliwe omundu oyuthakulire bunyakirimu angananza abandi ibamubwira eky’erikolha kutse erimuthwiramo. Okwa lhundi lhuhandi, Omukristayo oyukulire bunyakirimu akaghasirawa omwa amenge n’ebyo abandi balholireko aliwe inianasi ngoku “asyaheka iyuwene omuheke wiwe-wiwe.”—Gal. 6:5.

8. Abakulire bunyakirimu sibasosene omwa nziraki?

8 Ngoku abakulire sibali sosana okwa mubiri, Abakristayo abakulire bunyakirimu sibali sosana bikahika okwa mibere y’obunyakirimu ng’amenge, obuthubaha, erihithya, n’erilhumirirwa abandi. Eryongera okw’ekyo, Abakristayo babiri abakulire bunyakirimu bamabya omwa mibere eyisosene, ibanganathwamu ebithasosene aliwe ebyosi ibikalighirawa omwa Masako. Kutsibu-tsibu ekyo kihikire bikahika okwa myatsi y’obunyamuthima-thima. Kundi banasi eki, bakayihighulha okw’itswerana bamathwamu ebithasosene. Omwakanya k’ekyo, bakahweraya amalengekania w’okw’isighalha ibane bughuma.—Abar. 14:10; 1 Kor. 1:10.

THUTHOLERE ITHWAKOLHAKI NUKU THUKULE BUNYAKIRIMU?

9. Mbwino erikulha bunyakirimu likanayiretha? Soborera.

9 Erikulha kinyamubiri ni kindu ky’obuhangiranwa, aliwe erikulha bunyakirimu siririyiretha. Ng’eky’erileberyako, balikyethu be Korinto mubaligha engulhu yuwene, bamabatizibwa, bamahebwa omulimu abuyirire, kandi bamaghasirwa omwa busondoli obo Omukwenda Paulo abaha. (Emib. 18:8-11) Aliwe myaka mirebe balibatizibirwe, abangyi babya isibali bakulha bunyakirimu. (1 Kor. 3:2) Thwanga yihighulha thuthi okw’isubirira enyuma bikahika okw’ikulha bunyakirimu?

10. Thutholere ithwakolhaki nuku thukule bunyakirimu? (Yuda 20)

10 Erithoka erikulha bunyakirimu, thutholere ithwatsuka erikulha-kulhania eriyisunza ly’erikulha. Abanzire “obuthaminya,” eryanza erisighalha baana bunyakirimu, bakalemawa erikulha-kulhana. (Emi. 1:22, NWT) Sithwanzire thukabya nga babirikulha omwa myaka aliwe abakinalholha embere eriyikethera ababuthi babu eribathwiramo. Omwakanya k’ekyo, thwanzire ithwalhangira erikulha lyethu bunyakirimu mwa lhukwamirwa lhwethu. (Soma Yuda 20.) Wamabya iwukinakolha kutsibu nuku wukule bunyakirimu, saba Yehova wuthi akuhe “omuthima w’erianza n’amaaka w’eriyira eky’erikolha.”—Fil. 2:13, NWT.

11. Ni buwathikya bwahi obo thukahebawa nuku thukule bunyakirimu? (Abanya Efeso 4:11-13)

11 Yehova syalilengekanaya athi thwangana kulha bunyakirimu ahabwethu. Abakakolha ng’abalisya kandi ng’abakangirirya omwa kithunga ky’Ekikristayo banayitheghekire erithuwathikya erikulha ndeke bunyakirimu, ‘ithwathoka erihikana omwa lhulengo lhw’erihikana lya Kristo.’ (Soma Abanya Efeso 4:11-13.) Kandi Yehova akathuha omulimu wiwe abuyirire nuku thubye ‘n’obulengekania bwa Kristo.’ (1 Kor. 2:14-16) Eryongera okw’ekyo, Nyamuhanga mwasondolha erihandikwa ly’ebitabu bbini eby’enjiri erithukangania Yesu ngabya akalengekania athi, n’eby’abugha n’erikolha omw’ithulira liwe okwa kihugho. Omw’igherererya emibere Yesu aby’akalengekaniryamo n’emikolere yiwe, iwangana hika okwa kilhubirirwa kyawu ky’eribya Mukristayo oyukulire bunyakirimu.

NGOKU EBYALYA EBIKALHA-KALHIRE EBY’OBUNYAKIRIMU BYANGA WATHIKYA

12. “Erikangirirya ly’eritsuka ly’engulhu ya Kristo” ly’eryahi?

12 Erithoka erikulha-kulhana bunyakirimu, kandi thutholere ithwalholha embere ‘erisighania erikangirirya ly’eritsuka ly’engulhu ya Kristo,’ ni bugha ambu, esyongangirirya sy’omusingyi esy’Ekikristayo. Eby’erileberyako by’esyongangirirya sy’omusingyi ng’esyo mwamuli eriyisubamo, erikirirya, eribatizibwa, n’erilhubuka. (Ebr. 6:1, 2) Esyongangirirya ng’esyo w’omusingyi w’Ekikristayo. Busana n’enzumwa eyi, omukwenda Petero mwakania kusyo akathulira endeko y’abandu okwa Pentekote. (Emib. 2:32-35, 38) Thutholere ithwaligha esyongangirirya sy’eritsukirako esi nuku thubye bigha ba Kristo. Ng’eky’erileberyako, Paulo mwakunga athi owosi-wosi oyukaghana engangirirya y’erilhubuka akabya iniamaghana erikirirya lyosi ly’Ekikristayo. (1 Kor. 15:12-14) Aliwe sithutholere thukasubulira okw’iminya esyongangirirya sy’omusingyi nyisa.

13. Thutholere ithwakolhaki nuku thughasirawe omwa byalya by’obunyakirimu ebikalha-kalire ebikanibweko omwa Abaebrania 5:14? (Lebaya n’ekisasani.)

13 Mbaghane n’erikangirirya ly’eritsuka, ebyalya ebikalha-kalire eby’obunyakirimu si by’ebihano bya Yehova bisa aliwe n’emisingyi yiwe, eyikathuwathikaya eriminya amalengekania wiwe. Erithoka erighasirwa omwa byalya by’obunyakirimu ng’ebyo, thutholere ithwayeghesyabyo, ithwabighaniryako, n’erighendera ndeke okwa Kinywe kya Nyamuhanga. Thukabya thukakolha ekyo, thukayithendeka erikolha erithwamu erikatsemesaya Yehova. cSoma Abaebrania 5:14.

Ebyalya by’obunyakirimu ebikalha-kalire bikathukangiriraya ngoku thwanga kolha erithwamu eryuwene eryanga tsemesya Yehova (Lebaya enungu 13) d


14. Paulo mwawathikya athi abanya Korinto erikulha bunyakirimu?

14 Mughulhu mungyi kikakalira Abakristayo abathakulire bunyakirimu erithwamu okwa myatsi eyikabayithaghako erighanirya okwa misingyi ye Biblia n’erikolesyayo. Hamabya isihali kihano kirebe kye Biblia, abandi ibangana lengekania bathi bangana kolha ekyosi-kyosi ekyo banzire. Abandi ibangana saba erihebwa ekilhaghiro omughulhu kitheyithaghisibawa. Ng’eky’erileberyako, Abakristayo be Korinto bangabya imubasaba Paulo y’ekilhayiro bakanza eriminya nga banatholere ibalya ebyalya ebyabirihongerwa okwa syosanamu. Omwakanya k’eribabwira eky’erikolha, Paulo mwabibukya omughaso w’obunyamuthima-thima n’eky’eribya obuli mundu iniatholere eriyithwiramo. Mwaghanirya okwa misingyi eyanga leka obunyamuthima-thima bw’obuli mundu ibwabya ibune ndeke kandi isyathathwikalya abandi. (1 Kor. 8:4, 7-9) Aho, Paulo abya iniali okw’iwathikya abanya Korinto erikulha bunyakirimu nuku bakolesaye amaaka wabu w’obulengekania omwakanya k’eriyikethera owundi omundu kutse erikwama kyasondekania ebilhaghiro.

15. Paulo mwawathikya athi Abakristayo Abaebrania erikulha-kulhana bunyakirimu?

15 Thuk’igha erisomo ly’omughaso okwa ebya Paulo ahandikira Abaebrania. Abandi babya ibabirighana erikulha bunyakirimu; omo kwenene babya ‘ibakinatholere amabere butsira akalyo [ak’obunyakirimu].’ (Ebr. 5:12) Babya ibabirilemwa erighenda-ghendania n’ekwenene, eyabya iyinemughenda yikabisulhwa erilhabira omwa kithunga. (Emi. 4:18) Ng’eky’erileberyako, abikirirya bangyi Abayuda babya ibakinakulha-kulhanaya emighambo ya Musa nibya ihamabirilhaba emyaka makumi asathu emighambo yalihwereho busana n’ekihongo kya Kristo. (Abar. 10:4; Tito 1:10) Omwa myaka eyilhabire okwa 30 eyi, Abakristayo Abayuda ka bangabere ibabirihindulha amalengekania wabu! Owosi-wosi oyuwabirisoma ebaruha eyo Paulo asondolibawa erihandikira Abaebrania anganakakasya ngoku ekitabu eki kirimo ebyalya ebikalha-kalire eby’obunyakirimu. Ekyo ky’Abakristayo abo bayithagha nuku b’ongere eriyikethera ngoku emitheghekere y’Ekikristayo y’eyilengireyo kutsibu n’eribaha obuthubaha bw’ery’ongera erithulira nomuhane erihakanisya erikalhua okwa Bayuda.—Ebr. 10:19-23.

YIHIGHULE OKW’IYOWA NGA WABIRIKULHA-KULHANA BUNGAHO

16. Eryongera okw’ikulha bunyakirimu, thutholere ithwakolhaki?

16 Sithutholere thukasubulira okw’ikulha bunyakirimu lisa aliwe kandi thutholere ithwalholha embere ithune thuthya. Eki kikathuyithaghako eriyihighulha okw’iyowa nga thwabirikulha bungaho. (1 Kor. 10:12) Thutholere ithwabya ithunemuyilebya erilhangira thuthi thukalholha embere erikulha-kulhana.—2 Kor. 13:5.

17. Ebaruha ya Paulo okwa banya Kolosai yikakanganaya yithi ekiyithawa ky’erisighalha ithunakulire bunyakirimu?

17 Omwa baruha yiwe okwa banya Kolosai, Paulo kandi mwakania okwa kiyithawa ky’erilholha embere ibanakulire bunyakirimu. Nomubanabya ibabiribya Bakristayo abakulire ndeke bunyakirimu, Paulo mwabakunga okw’iwa omwa kithegho ky’eribya n’amalengekania w’ekihugho. (Kol. 2:6-10) Na Epafura, oyo kilhangirikire ngoku abya asi ndeke ab’omwa kithunga, mughulhu wosi iniakasaba athi ambi ‘ibahangana, ibahikana,’ kutse erikulha. (Kol. 4:12) Thuk’ighaki? Paulo na Epafura babya ibanasi ngoku erilholha embere ithunakulire bunyakirimu kikayithagha erihiraho akaghalha kuthya n’obuwathikya bwa Nyamuhanga. Babya banzire abanya Kolosai basighale ibane Bakristayo abakulire ndeke bunyakirimu nomubanabya ibanemubana bitsibuki.

18. Ni kyahi ekyangabya okwa Mukristayo oyukulire bunyakirimu? (Lebaya n’ekisasani.)

18 Paulo mwakunga Abaebrania athi Omukristayo oyunakulire anganabya isyanga thasyasimwa na Nyamuhanga. Omukristayo iniangana kalya omuthima wiwe iniabya isyanga thasyathoka eriyisubamo na Nyamuhanga isyanga thasyamughanyira. Eky’obutseme, Abaebrania babya isibali bahika okwa lhulengo olho. (Ebr. 6:4-9) Kandi ibbwa abamunabwire abakasebebera kutse erihighithwa aliwe enyuma waho ibayisubamo? Eriyisubamo ibanayikehirye kikakanganaya ngoku bali mbaghane okwa abo Paulo akanayako. Aliwe bakabya bakasuba oku Yehova, bakayithagha obuwathikya obo Yehova akaha. (Eze. 34:15, 16) Abasyakulhu bangana kania n’Omwema oyuwasi bingyi nuku abawathikaye basuba-subane bunyakirimu.

Yehova akawathikaya abakanza erithasyaghuma bunyakirimu (Lebaya enungu 18)


19. Ni kilhubirirwa kyahi ekya thutholere ithwabya nakyo?

19 Wamabya iwunemuhiraho akaghalha nuku wubye Mukristayo oyukulire bunyakirimu, wangana hika okwa kilhubirirwa kyawu! Lholha embere erirya ebyalya ebikalha-kalire eby’obunyakirimu n’erihambania ndeke amalengekania wawu n’awa Yehova. Kandi wamabya iwabirikulha bunyakirimu, lholha embere iwunasikire ng’Omukristayo oyukulire ndeke.

WANGA SUBIRYA WUTHIKI?

  • Kikamanyisayaki eribya Mukristayo oyukulire bunyakirimu?

  • Thwanga kolhaki eribya Bakristayo abakulire bunyakirimu?

  • Busana naki thutholere ithwayihighulha okw’iyowa nga thwabirikulha bungaho?

OLHWIMBO 65 Lholha Embere!

a Nomwakine indi Amasako w’Ekihebrania syali kolesaya ekinywe “erikulha” na “erithendi kulha,” akabya inianemukania okwa ekya ebinywe ebyo bikamanyisaya. Ng’eky’erileberyako, ekitabu ky’Emisyo kikakanaya okwa mbaghane eyiri ahakathi-kathi k’omulere oyuthasiki n’oyuwithe amenge n’obuyitheghererya.—Emi. 1:4, 5.

b Lebaya “Yitheghaye Okwa Binyambwirwa” omwa “Eyindi Myatsi” eyikabera eryasa okwa jw.org n’omwa JW Library.®

c Lebaya akatsweka “Eby’eriyeghesya” omwa gazeti eno.

d ERISOBORERA EKISASANI: Mughalha wethu anemukolesya emisingyi eyo amabir’igha omwa Kinywe kya Nyamuhanga akasombolha eby’eriyitsemesya.