Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 10

Ithwe Bosi ng’Ekithunga, Thuwathikaye Abigha be Biblia Erihika okw’Ibatizibwa

Ithwe Bosi ng’Ekithunga, Thuwathikaye Abigha be Biblia Erihika okw’Ibatizibwa

“Obuli kitsuko . . . kikaleka omubiri owosi iniakulha ndeke.”​—EFE. 4:16.

OLHWIMBO 85 Mukokanaye

EBIKENDI KANIBWAKO *

1-2. Ni bahi abanga wathikya omwigha we Biblia erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa?

MWALI WETHU Amy oyuwikere e Fiji akabugha athi, “Munanza ebyo nabya ing’igha. Munaminya ku y’ekwenene. Aliwe nabere nabiritsuka erihindana n’abalikyethu, munabya nakolire esyombinduka esikayithaghisibawa n’erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa.” Eky’erileberyako kya Amy kikabisulha ekwenene ngulhu eno: Omwigha we Biblia amabiribana obuwathikya bw’abandi omwa kithunga imwakendi thoka erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa.

2 Obuli muthuliri angana wathikya abigha be Biblia eribya baghuma b’okwa kithunga. (Efe. 4:16) Omutemburi oyukahulhawamo Leilani, oyuwikere e Vanuatu, akabugha athi: “Bakanakasima bathi erikulibwa ly’omwana ni butaka obwosi. Kwabine bithya n’okw’iyira abigha, ekithunga ekyosi kikawathikaya omundu eriasa omwa kwenene.” Abahughu, abanywani, n’abasomesya ab’okwa sukuru bakawathikya omwana erikulha. Bakakolha eki omw’ihabulha n’erikangirirya omwana ebyanga muwathikya omo ngebe. Kuthya n’abathuliri, bakahabulha, ibahimba, n’eribya eky’erileberyako ekyuwene okwa bigha, n’eribawathikya erihika okw’ibatizibwa.​—Emi. 15:22.

3. Ebya Ana, Dorin, na Leilani bakabugha bikakweghesayaki?

3 Busana naki omuthuliri atholere inialigha obuwathikya obwa bandi bathuliri bangaha omwigha wiwe? Lhangira ekyo Ana, omutemburi w’embaghane owe Moldova, akabugha, “Kikalire omundu mughuma eriberererya ebyosi ebikayithaghisibawa omwigha we Biblia erikulha-kulhana.” Mughalha wethu Dorin, omutemburi w’embaghane omwa kihugho ikyan’ekyo, akabugha athi, “Mughulhu mungyi, abandi bathuliri bakanabugha ekindu ekikahika okwa muthima w’omwigha, ekindu ekyo ngathe ngathalengekaniako.” Leilani akabugha eyindi nzumwa athi, “Olhwanzo n’eritsomana ebyo abathuliri bakakanganaya omwigha byangana muwathikya eriminya ngoku n’ithwe bandu ba Yehova.”​—Yn. 13:35.

4. Omo mwatsi ono thukendi kania okuki?

4 Aliwe, wangana yibulya, ‘Nanga wathikya indi omwigha we Biblia erikulha-kulhana kandi isi mwigha waghe?’ Thulebaye ebyo thwanga kolha abandi bakathukokya erighenda nabu okwa mwigha wabu kandi n’ebyo thwanga kolha akatsuka erihindana. Kandi thukendi lebya abasyakulhu nga bangawathikya bathi abigha be Biblia erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa.

WUKAGHENDA N’OWUNDI OKO MWIGHA WIWE WE BIBLIA

Wamaghenda n’owundi okwa mwigha wiwe we Biblia, thegheka omwatsi owakendi kanibwako (Lebaya enungu 5-7)

5. Olhukwamirwa lhwawu ni lhwahi wamakokibwa oko mwigha we Biblia?

5 Omwigha ak’eghesibwa, kutsibu-tsibu ni lhukwamirwa lhw’omukangirirya eriwathikya omwigha eriyitheghererya Ekinywe kya Nyamuhanga. Omukangirirya amakukokya okwa mwigha wiwe, wutholere iwayilhangira ng’omuwathikya wiwe. Omubiiri wawu ly’erimusighika. (Omu. 4:9, 10) Neryo ni byahi ebyo wangakolha eribya muwathikya mubuya muk’igha n’omwigha we Biblia?

6. Wamaghenda n’owundi okwa mwigha wiwe we Biblia, wanga kolesya wuthi omusingyi owali omwa Emisyo 20:18?

6 Thegheka. Eky’erimbere, bulhaya omukangirirya wuthi akubwire bike ebihambire okwa mwigha wiwe. (Soma Emisyo 20:18.) Iwangana mubulya wuthi: “Ni byahi ebihambire okwa mwigha wawu? Ni mwatsi wahi owa mukend’ighako? Ni kyahi ekya wanzire omwigha wawu in’igha omo mwatsi oyu? Mbwino hane ekyo ngatholere kutse ekyo ngathatholere eribugha kutse erikolha thuk’igha nayu? Ni byahi ebyanga leka omwigha iniakulha-kulhana?” Si bugha ambu omukangirirya akendi bugha emyatsi y’embiitha eyihambire oko mwigha wiwe, aliwe ebyo angakubwira byangana wathikya. Omumisyonare oyukahulhawamo Joy akakolesaya enzira eyi eribwira abo akaghenda nabu ebihambire okwa mwigha wiwe. Akabugha athi: “Erikanirania eri likaleka abo ngaghenda nabu ibatsomana omwigha we Biblia kandi ibaminya ekyo banga mubwira.”

7. Busana naki iwe ng’omuwathikya, wutholere iwathegheka?

7 Wamakokibwa oko mwigha we Biblia, ikikendibya kibuya iwe erithegheka omwatsi owamukendi kaniako. (Ezera 7:10) Dorin, mughalha wethu oyo thulyakanayako, akabugha athi: “Ngatsema oyo ngalyaghenda nayu oko mwigha akabya iniabirithegheka. Neryo akasangira ndeke omweghesya eryo.” Eryongera okw’ekyo, omwigha we Biblia iniakendi lhangira ngoku ithwe bosi thunatheghekire, kandi eki kikendi muhiriraho eky’erileberyako ekyuwene. Nomuwangabya isiwendi thoka erithegheka omwatsi wa ndeke, lengaho eribana obuthuku bw’eriminya esyonzumwa ngulhu-ngulhu esiri omo mwatsi oyo.

8. Ni kyahi ekyo wangakolha eriha omusabe owakalhua okwa muthima mukigha n’omundu e Biblia?

8 Erisaba ni kitsweka kikulhu thukeghesya abigha be Biblia, neryo sangwa walengekania okwa ebyo wanga bugha wamabwirwa indi wuhe omusabe. Neryo ekyo ikikendi leka omusabe wawu iniahika okwa muthima w’omwigha. (Esy. 141:2) Hanae, oyuwikere e Japan, akinibuka emisabe eyo mwali wethu oyuwabya akaghenda n’omukangirirya wiwe abya akaha. Akabugha athi: “Munayilhangirira ngoku mwali wethu oyo awithe obughuma obukamathire na Yehova, kandi munanza eribya ng’iyo. Kandi iningatsema akahulha erina lyaghe omwa misabe yiwe.”

9. Ngoku kiri omu Yakobo 1:19, wanga kolhaki eribya muwathikya mubuya mukigha n’omundu e Biblia?

9 Wathikaya omukangirirya mukigha n’omundu. Omamuyovbi omutemburi w’embaghane e Nigeria akabugha athi: “Omuwathikya mubuya akakwama-kwamanaya muk’igha n’omundu e Biblia. Akasangira ndeke omw’igha eryo, aliwe syali kanaya binene, akabya inianasi ngoku omukangirirya yutholere erisondolha.” Wanga minya wuthi nga wubughe byahi kandi mughulhu wahi muk’igha n’omundu e Biblia? (Emi. 25:11) Hulikirira ndeke omukangirirya n’omwigha bakakania. (Soma Yakobo 1:19.) Aho imwawukendi thoka eriwathikya okwa ndambi eyitholere. Aliwe, wutholere iwakolesya amenge. Ng’eky’erileberyako, isiwendyanza erikania binene, eribughira omwa mukangirirya akasoborera enzumwa, kutse isiwendi letha owundi mwatsi owali mbaghane. Aliwe omw’ikolesya ebinywe bike, eky’erilhangirirako, kutse ekibulyo, iwangana wathikya erisingika enzumwa. Aliwe, hanganayira iwayowa isiwuwithe eby’eryongerako. Neryo wamasingya omwigha we Biblia n’erikangania ku wumutsomene iwangana muwathikya erikulha-kulhana bunyakirimu.

10. Ebya walhabiremu byanga wathikya bithi omwigha we Biblia?

10 Bwira omwigha okwa byawalhabiremu. Kyamayithaghisibwa, omwa bikuhi iwangana bwira omwigha we Biblia ngoku waminya ekwenene, ngoku wasingura ekitsibu kirebe, kutse ngoku wabiriyilhangirira obuwathikya bwa Yehova omo ngebe yawu. (Esy. 78:4, 7) Ebyawalhabiremu ebyo ibyanganabya ibya mwigha akayithagha eriowa. Ekyo ikyangana ghumya erikirirya liwe kutse ikyamuhira mw’omuhwa w’erilholha embere erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa. Kandi ikyangana muwathikya erilhangira ngoku angasingura ekitsibu ekyo awithe. (1 Pet. 5:9) Gabriel, oyuwikere e Brazil kandi oyunemukolha ng’omutemburi lino, ak’ibuka ekya muwathikaya omughulhu abya ak’igha e Biblia. Ak’ibuka bino: “Nabere ingowa okwa bya balikyethu balhabiremu, munaminya ngoku Yehova akalhangira ebitsibu ebyo thukabana. Kandi eribya imubabisingura, naghe nangana bisingura.”

OMUGHULHU OMWIGHA WE BIBLIA AKAHINDANA

Ithwe bosi thwangana hira omwa mwigha we Biblia mw’omuhwa w’erilholha embere erihindana (Lebaya enungu 11)

11-12. Busana naki thutholere ithwathangirira omwigha we Biblia ithunatsangire akasa okwa mihindano?

11 Omwigha we Biblia erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa, atholere iniahindana mughulhu wosi okwa mihindano n’erighasirwa muyo. (Ebr. 10:24, 25) Obundi, omukangirirya wiwe yuwangatsuka erimukokya okwa mihindano. Amasa okwa mihindano, ithwe bosi thutholere ithwamuhira mw’omuhwa w’eribya akasa okwa mihindano. Ekyo thwanga kikolha thuthi?

12 Thangirira omwigha we Biblia iwunatsangire. (Abar. 15:7) Omwigha we Biblia amathangirirwa ndeke okwa mihindano, iniangananza erilholha embere eribya akasa. Ahathe erimubulisya obuholho, muramukaye iwunatsangire, n’erimukangania abandi. Isiwalengekanaya wuthi hane oyunemumutsomana; omukangirirya wiwe angana ghana eryasa lhuba kutse iniabya inianawithe bindi ebyo anemukolha. Hulikirira ebya omwigha akabugha, kandi kanganaya ku wumutsomene. Iwe erimuthangirira ndeke, kyanga muhambako kithi? Lengekanaya okwa kyalholirweko kya Dmitrii, oyuwamathaghunza myaka mike alibatizibirwe kandi oyunemukolha ng’omughombe omuwathikya. Akabya ak’ibuka omurundi wiwe w’erimbere akahindana, akabugha athi: “Mughalha wethu mwanyilhangira inganimene eyihya w’Ekisenge ky’Obwami inganakwire obuba, neryo omw’itsomana, mwanyingiryamu. Abanene mubasyanyiramukya. Omo kwenene munasweka. Munatsema kutsibu n’erilengekania indi ambi emihindano ni ya buli kiro. Nabya isindi nathabana ekiri ng’eki ehandi.”

13. Emibere yawu yanga hamba yithi okwa mwigha we Biblia?

13 Ibya ky’erileberyako ekyuwene. Emibere yawu yangana leka omwigha we Biblia iniakakasya kw’abiribana ekwenene. (Mt. 5:16) Vitalii, lino oyukakolha ng’omutemburi e Moldova, akabugha athi: “Munaminya engebe eya bandi omwa kithunga balimu, namaminya amalengekania, n’emibere yabu. Eki mukyaleka ingaligha ngoku Abema ba Yehova y’edini y’ekwenene.”

14. Eky’erileberyako kyawu kyanga wathikya kithi omundu erikulha-kulhana?

14 Eritholera eribatizibwa, omwigha we Biblia atholere iniaghendera okwa ebyo ak’igha. Mughulhu mungyi eki si kyolho. Aliwe omwigha akabya akalhangira ngoku wukaghasirawa omw’ighendera okwa misingyi ye Biblia, nayu iniangananza erikugherererya. (1 Kor. 11:1) Lengekanaya okwa kyalholirweko kya Hanae, oyothulyakanayako. Akabugha athi: “Balikyethu babya ibanemughendera okwa byo ngane mwigha. Munaminya ngoku nangahimba abandi n’eribaghanyira kandi ngoku nanga bakangania olhwanzo. Ibakakanaya okwa bandi kwa ndeke. Munanza eribagherererya.”

15. Thwanga ghendera thuthi okwa biri omwa Emisyo 27:17 bikahika oko mwigha we Biblia?

15 Nywana omwigha we Biblia. Omwigha we Biblia akendibya anemulholha embere erihindana, ambi nawu iwalholha embere erimutsomana. (Fil. 2:4) Lengaho erimuminya ndeke. Ahathe erimubulirirya kutsibu, iwangana musima busana n’esyombinduka esyo anemukolha kandi iwamubulya okw’igha liwe, eka yiwe, n’omubiiri wiwe. Erikanirania eryo iryangana leka imwabya banywani. Wamabirinywana omwigha, iwangana muwathikya erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa. (Soma Emisyo 27:17.) Lino, Hanae anemukolha ng’omutemburi w’omughulhu wosi. Akabya ak’ibuka omurundi wiwe w’erimbere erihindana, akabugha athi: “Nabere nabirithunga abanywani omwa kithunga, iningatsema emihindano yikahika, kandi nibya iningahindana kuyo nomunangabya ingalhuhire. Iningayowa buholho eribya n’abanywani baghe abahyaka aba, kandi ekyo mukyanyiwathikya erithwa obunywani n’abathe ramaya Yehova. Munanza eriyithunda hakuhi na Yehova n’abalikyethu. Neryo munathwamu eribatizibwa.”

16. Ni kindi kyahi ekyo wanga kolha eriwathikya omwigha we Biblia eriyowa buholho omwa kithunga?

16 Omwigha akendibya anemulholha embere erikulha-kulhana n’erikolha esyombinduka, muwathikaye ayowe nayu ini mughuma w’okwa kithunga. Wangana kolha eki omw’imukokya. (Ebr. 13:2) Denis oyukakolera e Moldova akabya akasubya ameso w’enyuma omughulhu abya ak’igha e Biblia, akabugha athi: “Mirundi mingyi baghalha bethu ibakathukokaya ingye na mukali waghe okw’iyitsemesya haghuma. Ibakathubwira ngoku babiriyilhangirira obuwathikya bwa Yehova. Ekyo mukyathuhira mw’omuhwa. Mukyaleka ithwaligha ngoku thutholere ithwakolera Yehova kandi ngoku abirithulhagha engebe eyuwenenga. Omwigha amabiritholera eribya muthuliri, iwangana ghenda nayu omw’ithulira. Diego, omuthuliri e Brazil, akabugha athi: “Balikyethu bangyi ibakanyikokaya erighenda nabu omw’ithulira. Eyi yabya nzira eyuwene ey’eribaminyiramo ndeke. Nabere nganemukolha ekyo, mun’igha bingyi kandi munayithunda hakuhi na Yehova na Yesu.”

ABASYAKULHU BANGA WATHIKYA BATHI?

Abasyakulhu, eritsomana lyenyu lyangana leka abigha be Biblia ibakulha-kulhana (Lebaya enungu 17)

17. Abasyakulhu banga wathikya bathi abigha be Biblia?

17 Thungira abigha be Biblia b’obuthuku. Abasyakulhu, mwamakangania abigha be Biblia b’olhwanzo n’eribatsomana, ikyangana leka ibakulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa. Mbwino mwanganabya imunemukanirania mughulhu wosi n’abigha be Biblia okwa mihindano? Ibakendi lhangira ku wubatsomene wam’ibuka amena wabu, kutsibu-tsibu bakatsuka erisubirya okwa mihindano. Mbwino wangana hiraho obuthuku obw’erighenda n’omuthuliri okwa mwigha wiwe we Biblia? Iwangana wathikya kutsibu omwigha we Biblia ngoku wuthalhue wulengekenie. Omutemburi oyukahulhawamo Jackie, oyuwikere e Nigeria, akabugha athi: “Abigha bangyi bakasweka bakaminya ngoku mughalha wethu oyo naghenda nayu ingayigha nabu ni musyakulhu w’ekithunga. Omwigha we Biblia mughuma mwabugha athi: ‘Omupasita wethu syanga kolha ekyo. Akabungira abagaga basa kandi bamabya ibakendi muthuha!’” Lino omwigha akahindana.

18. Abasyakulhu banga berererya bathi olhukwamirwa olho babirihebwa ngoku kiri omu 1 Petero 5:2?

18 Thendeka kandi hira omwa bakangirirya be Biblia mw’omuhwa. Abasyakulhu, muwithe olhukwamirwa olhulithohire olhw’eriwathikya abathuliri erikolha ndeke omubiiri w’erithulira, imwamune n’eribya bakangirirya babuya. (Soma 1 Petero 5:2.) Omuthuliri amabya iniakakwa esisoni sy’eryeghesya omwigha we Biblia iwuneho, mubwire wuthi iwe wukendyeghesya. Jackie, oyo thulyakanayako, akabugha athi: “Abasyakulhu bakabera erinyibulya ebihambire oko bigha baghe. Namabana ebitsibu ingeghesya omwigha we Biblia, abasyakulhu bakanyiwathikaya.” Abasyakulhu bangana wathikya kutsibu omw’ihira omwa bakangirirya be Biblia mw’omuhwa w’erighumisirizya. (1 Tes. 5:11) Jackie akongerako athi: “Ngatsema abasyakulhu bakanyihira mw’omuhwa n’erinyibwira bathi bakasima akaghalha ako ngahiraho. Ebinywe ng’ebyo bikanyihumulikanaya ng’amaghetse awahuhirire agho wukanywa omw’isi iniabirikolha kutsibu. Ibo erinyisima kikongera eriyikethera lyaghe n’etseme eyo ngabana omwa mubiiri w’erikangirirya abigha be Biblia.”​—Emi. 25:25.

19. Ni tseme yahi eyo ithwe bosi thwanga bana?

19 Lino nomuthwangabya isithuwithe omwigha we Biblia ow’erikangirirya, thwangana wathikya omundu erikulha-kulhana bunyakirimu. Ahathe eriyighangira omukania, omw’ikolesya ndeke ebyo wabirithegheka wangana wathikya omukangirirya muk’igha n’omwigha. Thwangana nywana abigha be Biblia bakasa okwa mihindano, kandi thwangana babera eky’erileberyako kibuya. N’abasyakulhu bangana hira omo bigha be Biblia mw’omuhwa omw’ibathungira obuthuku, n’abakangirirya be Biblia omw’ibathendeka n’eribasima. Omo kwenene, kikatsemesaya kutsibu eriminya ngoku muthwanayira ekyo thukakolha eriwathikya omundu erianza Thatha wethu, Yehova, n’erimukolera?

OLHWIMBO 79 Bakangiriraye Eribya Ibanasikire

^ enu. 5 Abandi omw’ithwe si bawithe omwigha we Biblia lino. Aliwe, ithwe bosi thwangana wathikya omundu erikulha-kulhana erihika okw’ibatizibwa. Omo mwatsi ono, thukendi lhangira ngoku obuli mughuma w’okw’ithwe anga wathikya omwigha erihika okwa kilhubirirwa ekyo.