Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Ibya Iwunathekene Omwa Muthima Emibere Nomuyangahinduka

Ibya Iwunathekene Omwa Muthima Emibere Nomuyangahinduka

“Nabiriyibombeka n’eribya n’obuholho.”—ESYONYIMBO 131:2.

ESYONYIMBO: 128, 129

1, 2. (a) Esyombinduka esikasa kitsumbukirania syanga thuhambako sithi? (Lebaya ekisasani ekiri okw’itsuka.) (b) Erikwamana na Esyonyimbo 131, ni kyahi ekyanga thuwathikya eribya ithunawithe amalengekania awathekene?

IBAMABIRIGHUNZA okwa Beteli kw’emyaka eyilhabire omu 25, Lloyd na Alexandra mubathumwa omw’ithulira. Okw’itsuka, mubathatsema. Lloyd akabugha athi: “Nabya nganzire kutsibu e Beteli n’omubiiri owanabya ingakolhako erihika okw’iyowa nga sihali ekindi ekya nangakolha. Omwa bulengekania inganalhangire esyombinduka esi ku sitholere, aliwe amayenga n’amezi awakwamako, iningabya inganemuyowa nabi.” Okwa bundi buthuku Lloyd iniakanathunga amalengekania awuwene okwa mbinduka, n’okwa yindi ndambi iniayowa nabi.

2 Omwa ngebe mukendibya imune mubya esyombinduka esya thuthayitsulirye, kandi isyangana thulethera amaghaniryo. (Emisyo 12:25) Kyamathukalira eribeghera esyombinduka, thwanga kolhaki eribya ithunathekene? (Soma Esyonyimbo 131:1-3.) Thulebaye abandi baghombe ba Yehova abakera n’abamunabwire ngoku bathoka eribya ibanawithe amalengekania awathekene n’omughulhu engebe yabu yahinduka kitsumbukirania.

NGOKU “OBUHOLHO BWA NYAMUHANGA” BUKATHUWATHIKAYA

3. Engebe ya Yozefu muyahinduka yithi kitsumbukirania?

3 Ng’eky’erileberyako, thalengekania oku Yozefu. Omwa baghalha ba Yakobo abosi, Yozefu yuwabya mwanzwa. Eki mukyaleka baghalha babu ibamupona. Yozefu abere akahikya myaka 17, mubamughulya ng’omukobe. (Enzuko 37:2-4, 23-28) Mwaghalhwa habw’emyaka 13 e Misiri, erimbere ng’omukobe n’enyuma waho ng’omunyangomo. Yozefu abya haali oku thatha wiwe, oyo aby’anzire kutsibu. Emibere eyo abyamu yanganalekire iniahwa amaha n’erihithana, aliwe ekyo mukithabya. Ni kyahi ekya muwathikaya?

4. (a) Yozefu mwakolhaki iniane omwa ngomo? (b) Yehova mwasubirya athi emisabe ya Yozefu?

4 Yozefu inianemwaghalhwa omwa ngomo, atholere eribya imwalengekania okwa mibere Yehova akamuwathikirayamu. (Enzuko 39:21; Esyonyimbo 105:17-19) Obundi kandi mwalengekania okwa bilhotho by’obuminyereri ebyo athunga iniakine mwana neryo amayikethera ngoku Yehova ane haghuma nayu. (Enzuko 37:5-11) Angabya iniabya akasaba kutsibu n’eribwira Yehova ebyosi ebiri okwa muthima. (Esyonyimbo 145:18) Na Yehova mwasubirya emisabe ya Yozefu omw’imusikya omuthima ngoku akendibya ‘haghuma nayu’ nomuhangabyaki.—Emibiri 7:9, 10. * (Lebaya omwatsi ahikwa.)

5. “Obuholho bwa Nyamuhanga” bwanga thuhira buthi mw’omuhwa w’erikolera Yehova?

5 Emibere eyo thulimu nomuyangabya iyikalire yithi, thwanganabya “n’obuholho bwa Nyamuhanga” obukatheghaya “amaghanirya” neryo ithwathekana. (Soma Abanya Filipi 4:6, 7.) Omughulhu thuwithe erihangya-hangya, “obuholho bwa Nyamuhanga” bwangana thuha amaaka w’erilholha embere erikolera Yehova n’erithendi bikyako. Thulebaye eby’erileberyako by’abalikyethu abamunabwire ababiriyilhangirira eki.

SABA YEHOVA AKUWATHIKAYE ERITHASYATHEKANA

6, 7. Emisabe yethu yanga thuwathikya yithi erithasyathekana? Iha eky’erileberyako.

6 Omughulhu Ryan na Juliette bowa ngoku obuthuku bwabu obw’erikolha ng’abatemburi b’embaghane ab’obuthuku buke bwamahwa, mubahwa amani. Ryan akabugha athi: “Muthwalhuaho ithwabwira Yehova omwa musabe. Muthwaminya ngoku thwamathunga akaghisa k’embaghane ak’erikangania ku thumuyikethere. Abangyi omwa kithunga babya ini bahyaka omwa kwenene, neryo muthwasaba Yehova athuwathikaye thubye eky’erileberyako ekyuwene eky’erikirirya.”

7 Yehova mwasubirya athi omusabe wabu? Ryan akabugha athi: “Thwabere thwabirisaba, eriyowa nabi n’amaghaniryo ebyo thwabya nabyo mubyahwa. Obuholho bwa Nyamuhanga mubwatheya emithima n’amalengekania wethu. Muthwalhangira ngoku ithwangana lholha embere erikolesibwa na Yehova thwamasighalha ithunawithe amalengekania awatholere.”

8-10. (a) Omulimu wa Nyamuhanga anga thuwathikya athi thwamahangya-hangya? (b) Yehova angathuwathikya athi thwamahira erimukolera ly’embere?

8 Omulimu wa Nyamuhanga anganaleka ithwathekana, kandi inialeka ithwabana emilhondo omwa Biblia eyikendi thuwathikya erilhangira ekikulhu kutsibu omwa ngebe. (Soma Yoane 14:26, 27.) Thalebya ekyabya oku Philip na mukali wiwe Mary, ababya ibamabirighunza okwa Beteli hakuhi myaka 25. Omwa mezi ani, abamama wabu mubaholha n’owundi muhughu amaholha, kandi bamabya ibatholere eritsomana thatha wa Mary, oyuwabya alhwere obulhwere bw’eribirirwa.

9 Philip akabugha athi: “Iningayowa nga nganaghumire, aliwe kwesi ihane ekinyibulirweko. Munabana Abanya Kolosai 1:11 (NW) omwa mwatsi ow’erigha omwa Kaleberyo. Ni kwenene nabya ingane muyiyinia, aliwe butsira omwa buswire. Munayithagha ‘eriyiyinia omw’ighumisirizya n’etseme.’ Omulhondo oyu mwanyibukya ngoku etseme yaghe si yiseghemere okwa mibere eyo ngalimu, aliwe yiseghemere okwa mibere omulimu wa Nyamuhanga akahamba okwa ngebe yaghe.”

10 Kundi Philip na Mary mubahira erikolera Yehova ly’embere, mwabatsumulha omwa nzira nyingyi. Imubanamalhua okwa Beteli, abosi mubabana abigha be Biblia abakulha-kulhana ndeke kandi bamanza erigha ngendo nyingyi obuli yenga. Mary akabugha athi: “Mubathulethera etseme n’erilhangira ini nzira ya Yehova ey’erithubwiriramu athi obuli kindu kikendyuwana.”

KOLHA EKINDU EKYO YEHOVA ANGATSUMULHA

Thwanga gherererya thuthi Yozefu nomuthwangabya omwa ngebe eyiri yithi? (Lebaya enungu 11-13)

11, 12. (a) Yozefu mwakolha kyahi ekya Yehova angatsumulha? (b) Yehova mwahemba athi Yozefu?

11 Engebe yamahinduka kitsumbukirania, ithwanganahangya-hangya kutsibu ithwabera erilengekania okwa bitsibu byethu. Ekyo kyanganabere oku Yozefu. Aliwe iyo, mwathwamu erikolha ekyo angathoka omwa mibere eyo abyamu. Ngoku Yozefu anabya akakolha kutsibu ewa Potifari, n’omwa ngomo mwakolha kutsibu omubiiri wosi-wosi owa mukulhu abya akamuha.—Enzuko 39:21-23.

12 Kiro kighuma, Yozefu mwahebwa omubiiri w’eritheya abanya-ngomo babiri ababya bakakolera omwa kikali kya Farao. Yozefu mwabatsomana, kandi abalhume abo mubathasagha eribwira Yozefu erihangya-hangya n’esyonzoli esikalyambaya esyo balhotha. (Enzuko 40:5-8) Aho Yozefu syabya asi kyosi-kyosi, aliwe erikanirania eryo lyangalhuiremo eriboholhwa liwe. Habere halhaba myaka ibiri, mwaboholhwa n’eribya muthabali w’ekitsumbi omwa Misiri. Farao musa yuwabya awithe ekitsumbi ekilengire ekya Yozefu!—Enzuko 41:1, 14-16, 39-41.

13. Ni kyahi ekya thwanga kolha ekyo Yehova angatsumulha, nomuthwangabya omwa mibere eyiri yithi?

13 Nethu nga Yozefu, thwangana yisanga omwa mibere eyo thuthe thwanga thoka erikakirya. Aliwe thwamaghumisirizya n’erikolha ekyo thwanga thoka, Yehova iniakendi thutsumulha. (Esyonyimbo 37:5) Nibya n’omughulhu thukabulha eky’erihikako n’erihangya-hangya, isithwendi ‘sighanibwa,’ kutse erithendibya n’amaha. (2 Abanya Korinto 4:8) Yehova akendibya iniane nethu, kutsibu-tsibu thwamahira omubiiri wethu w’erithulira w’embere.

HIRA ERITHULIRA LY’EMBERE

14-16. Filipo mwabya athi inianahirire erithulira ly’embere engebe nomuyanahinduka?

14 Filipo omuthuli w’enjiri abya ky’erileberyako kibuya eky’omundu oyuwahira erithulira liwe ly’embere engebe yiwe nomuyanahinduka. Buthuku bughuma, abya iniane mukolha olhukwamirwa lhuhyaka e Yerusalemu. (Emibiri 6:1-6) Neryo obuli kindu mukyahinduka. Setefano abere abirithibwa, Abakristayo mubendereribwa erikalire, mubathibitha erilhua Yerusalemu. Kundi Filipo mwanza erilholha embere eriyihwerya omwa mubiiri wa Yehova, mwaghenda omwa tawuni ye Samaria, eyabya abandu abayithagha eriowa engulhu yuwene.—Matayo 10:5; Emibiri 8:1, 5.

15 Filipo abya inianayitheghekire erighenda ehosi-hosi eyo mulimu wa Nyamuhanga akamuthuma. Neryo Yehova mwamukolesya erithulira omwa myanya eyabya mw’abandu ababya isibali bowa engulhu yuwene. Abayuda bangyi ibaghayire Abasamaria kandi ibakabakolha nabi. Aliwe Filipo syabyamo akasolholho, kandi mwabathulira inianatsemire. Abasamaria “mubathegha amathwe” bamamuhulikirira!—Emibiri 8:6-8.

16 N’ekindi, omulimu wa Nyamuhanga mwathuma Filipo eriyathulira e Azoto (kutse Asdodi) ne Kaisaria, eyabya Abanya Bihanda bangyi. (Emibiri 8:39, 40) Neryo kandi engebe ya Filipo muyahinduka. Mwikalha omwa mwanya mughuma, amathunga eka. Aliwe engebe nomuyanabya yahindukire, Filipo mwalholha embere eriyihwerya omw’ithulira, na Yehova mwalholha embere erimutsumulha n’eka yiwe.—Emibiri 21:8, 9.

17, 18. Engebe yethu yamahinduka omwa mibere mirebe, erihira erithulira ly’embere kyanga thuwathikya kithi?

17 Abangyi omwa mubiiri w’omughulhu wosi bakabugha bathi erihira omubiiri w’erithulira w’embere likaleka ibabya ibanatsemire n’eribya n’amalengekania awatholere hakabya embinduka. Ng’eky’erileberyako, omughulhu Osborne na mukali wiwe Polite abe South Africa balhua okwa Beteli, mubalengekania bathi kikendyolhoba eribana omubiiri n’ah’erikalha. Aliwe Osborne akabugha athi: “Eky’obuhanya, omubiiri mwathalhuaho akabanika ngoku thwabya thulengekenie.” Polite akabugha athi: “Amezi asathu mwahwa omubiiri isyali, kandi isithubikire sente. Kyabya kitsibu.”

18 Ni kyahi ekya wathikaya Osborne na Polite omwa mibere eyikalire eyi? Osborne akabugha athi: “Erithulira haghuma n’ekithunga mulyaleka ithwahira omubiiri w’erithulira w’embere n’eribya n’amalengekania awatholere.” Omwakanya k’eriyitheka n’erihangya-hangya, mubathwamu eriyihwerya omw’ithulira. Erikolha eki mukyabalethera etseme nyingyi! Na Osborne akongerako athi: “Muthwasondya emibiiri ehosi-hosi, erighunzerera thwamabana omubiiri.”

YIKETHERE YEHOVA YA KUTSIBU

19-21. (a) Ni kyahi ekikendi thuwathikya eribya ithunathekene omwa malengekania? (b) Thwanga ghasirwa thuthi omughulhu thukabeghera esyombinduka esyathuthayitsulirye?

Emibere thwang’ang’iriramo embinduka yanganaghumya obunywani bwethu na Yehova

19 Ngoku thwabirilhangira, thwamakolesya ndeke emibere eya thulimo n’eriyikethera Yehova ya kutsibu, ithukendibya ithunathekene omwa malengekania nomuhangabyaki. (Soma Mika 7:7.) Endambi iyanganahika, ithwalhangira ngoku emibere thwang’iriramo embinduka muyaghumya obunywani bwethu na Yehova. Polite akabugha athi erilhusibwa okwa Beteli kyabirimweghesya nga kikamanyisayaki eriyikethera Yehova n’omughulhu engebe yikabya nga yikalire kutsibu. Akabugha athi: “Obughuma bwaghe nayu bwabiryongera.”

20 Mary, oyulyakanibawako, na lino akinathwanira thatha wiwe kandi anemukolha n’obutemburi. Akabugha athi: “Nabiriminya ngoku namahangya-hangya, ngatholere in’imana hake, inasaba, neryo ingathekana. Erilekera Yehova y’emyatsi ky’ekindu kikulhu ekyo nabirigha, kandi kikendi yithaghisibwa kutsibu obuthuku obukasa.”

21 Lloyd na Alexandra bakaligha ngoku esyombinduka esyo babana musyalenga okw’ikirirya lyabu omwa mibere bathabya balengekenie. Aliwe lino bakalhangira ngoku erilengwako eri lyabiribawathikya. Lino basi ngoku erikirirya lyabu lighumire ndeke eribya iryangana bahumulikania bakabana ebitsibu, kandi bakayowa ibabiriongera eryuwana.

Esyombinduka esikasa isithuyitsulirye syangana letha emighisa eya thuthayitsulirye! (Lebaya enungu 19-21)

22. Thwamakolha ngoku thwanga thoka omwa mibere eyo thulimo, ithukendibya n’eriyikethera lyahi?

22 Omwa mughulhu ono, engebe yethu yangana hinduka kitsumbukirania. Thwangana hebwa owundi mubiiri omwa kithunga kya Yehova, ithwalhwalha, kutse ithwayithagha eritsomana eka yethu omwa mibere mihyaka. Aliwe nomuhangabyaki, yikethere ngoku Yehova akutsomene kandi ngoku akendi kuwathikya okwa mughulhu atholere. (Abaebrania 4:16; 1 Petero 5:6, 7) Neryo lino, kolha ngoku wangathoka omwa mibere wulimo. Saba Yehova, Thatha wawu, n’erigha erimuyikethera ndeke. Neryo emibere eya wulimo nomuyangahinduka, mughulhu wosi iwukendibya iwunawithe erithekana omwa malengekania erikalhua oku Yehova.

^ enu. 4 Myaka mirebe enyuma w’aho, Yozefu mwalhuka akambere kiwe mwa Manase (erikamanyisaya, “Oyukaleka Ikyabiriranwa”) kundi, mwabugha athi: “Nyamuhanga abirileka inibirirwa erinuba lyaghe lyosi.” Mwaminya ngoku mughalha wiwe ni kihembo erilhua oku Yehova busana n’erimuhumulikania.—Enzuko 41:51.