1. Buthuku buke Yesu athali aholha, mwabwira engoli y’ebibi eyabya haghuma nayu athiki? (Luka 23:39-43)

 YESU n’esyongoli ibiri sy’ebibi esyabya haghuma nayu musyaghalhwa busana n’eriyowa isikayaholha. (Lk. 23:32, 33) Esyongoli sy’ebibi esyo syabya isyabirisekererya Yesu, neryo kwesi sibabya bigha biwe. (Mt. 27:44; Mk. 15:32) Aliwe omughuma w’okw’ibo mwayisubako. Mwabugha athi: “Yesu wunyibuke omughulhu wukasa omo Bwami bwawu!” Yesu mwasubirya athi: “Kwenene nga kubwira munabwire, wukendi syabya naghe omwa Paradiso.” (Lk. 23:43, NWT) (Soma Luka 23:39-42.) Sihali ekikakanganaya ngoku engoli y’ebibi oyu mwaligha omwatsi owahambire oko “Bwami bw’elhubulha,” ogho Yesu athulhughanaya omw’ithulira liwe. Kandi Yesu mwathabugha athi omulhume oyu ang’ingire omo Bwami. (Mt. 4:17) Yesu aby’akakania okwa kihugho Paradiso ekikayasa. Busana naki ithwabugha thuthya?

2. Ni kyahi ekikakanganaya ngoku engoli y’ebibi oyuwayisubamo abya Muyuda?

² Engoli y’ebibi oyuwayisubamo angabya iniabya Muyuda. Engoli y’ebibi eyo muyabwira eyindi yithi: ‘Siwulyubaha Nyamuhanga kwehi?’ (Lk. 23:40) Abayuda ibakaramaya Nyamuhanga mughuma, aliwe abandu b’ebihanda ibikirirye omwa syonyamuhanga nyingyi. (Eri. 20:2, 3; 1 Kor. 8:5, 6) Esyongoli sy’ebibi esyo ku babya bandu b’ebihanda, bangabere ibakabulhaya bathi, ‘Siwulyubaha esyonyamuhanga kwehi?’ Eryongera okw’ekyo, Yesu athumawa “oko syombuli esiherire sy’enyumba ye Israeli” butsira okwa bandu b’ebihanda. (Mt. 15:24) Nyamuhanga abya iniabiribisulira Abaisraeli ngoku angalhubukirye abaholi. Engoli y’ebibi oyuwayisubamo angabya iniabya inianasi ekyo, kandi ngoku ebinywe biwe bikakanganaya, angabya imwakithwalha athi Yehova angalhubukirye Yesu erisyathabalha omo Bwami bwa Nyamuhanga. Kilhangirikire omulhume oyu nayu  aby’awithe amaha athi Nyamuhanga angamulhubukirye.

3. Ni kyahi ekyangabya imukyasa omwa bulengekania bw’engoli y’ebibi oyuwayisubamu omughulhu Yesu ahulha Eparadiso? Soborera. (Enzuko 2:15)

³ Iyo ng’Omuyuda, engoli y’ebibi oyuwayisubamo angabya iniabya inianasi ebihambire oku Adamu na Eva n’Eparadiso eyo Yehova abahiramo. Neryo engoli y’ebibi oyo angabya imwaminya ndeke ngoku Eparadiso eyo Yesu akanayako angabere mwanya owuwene hano okwa kihugho.​—Soma Enzuko 2:15.

4. Ebya Yesu abwira omughuma w’okwa ngoli sy’ebibi bitholere ibyaleka ithwalengekania okuki?

⁴ Ebya Yesu abwira engoli y’ebibi bitholere ibyaleka ithwalengekania ngebe nga yikendi syabya yithi omwa Paradiso. Neryo, thwangana minya Eparadiso nga yikendi syabya yithi omw’irebya obuthabali bw’obuholho obw’Omwami Solomona. Kandi thwangana yikethera ngoku Yesu, oyulengire Solomona, akendi syakolha haghuma n’abakendi syathabalha nabu eriletha okwa kihugho kw’emibere mibuyanga. (Mt. 12:42) Kwesi “ab’esindi mbuli” batholere ibaminya ebyo batholere erikolha eritholera erisyabya omwa Paradiso kera na kera.​—Yn. 10:16.

5. Ni byahi ebya wulindirire omwa Paradiso?

⁵ Ni kyahi ekikasa omwa bulengekania wukalengekania okwa ngebe omwa Paradiso? Obundi wukalengekanaya okwa mwanya owuwene ng’eririma lye Edeni. (Enz. 2:7-9) Iwangan’ibuka obuminyereri obwa Mika ahandika ngoku abandu ba Nyamuhanga “obuli mundu asyikalha omo ndina y’omuliki wiwe w’ebinyu.” (Mika 4:3, 4) Ebya Biblia yikabugha ngoku hakendi syabya ebyalya bingyi ibyanganasa omwa bulengekania bwawu. (Esy. 72:16; Isa. 65:21, 22) Neryo iwangana yilhangira iwune omwa mwanya owuwene, iwun’ikere okwa meza eyuswireko ebyalya ebisihire. Iwangana thera akasasani k’amabehu awalimu akakumbo akuwene ak’ebirimwa n’ebimole. Kandi obundi iwanganowa abahughu n’abanywani bawu ibanemuseka​—imwamune n’abalyalhubukibawa​—bakatsemera haghuma. Ebyosi ebi si bilhotho buyira. Ahathe erithika-thika, ebindu ng’ebi bikendi syabya okwa kihugho. Aliwe kandi omwa Paradiso mukendisyabya erikolha emibiiri eyikatsemesaya.

6. Thukendi syakolhaki omwa Paradiso? (Lebaya ekisasani.)

⁶ Yehova mwathuhangika ithuli b’eritsemera omubiiri wethu. (Omu. 2:24) Kutsibu-tsibu thukendi syabya n’ebingyi by’erikolha omw’Ithabalha lya Kristo ery’Emyaka Rukumi. Abakendi syalhama okwa bulighe bunene, kuthya n’esyomiliyoni sy’abakendi syalhubukibwa, bakendi syayithagha eby’eriambalha, ebyalya, n’ah’er’ikalha. Eriberererya ebiyithawa ebi kikendi syayithagha erikolha kutsibu. Ngoku  Adamu na Eva babya b’eryuwania obwikalho bwabu, nethu thukendi syabya n’olhusunzo lhw’eriyira ekihugho mwa Paradiso. Kandi thathera akasasani nga kikendi syatsemesya bungahi erikangirirya esyomiliyoni sy’abakendi syalhubuka abasi bike oku Yehova n’ekighendererwa kiwe n’eriwathikya abathaleghulha ababyaho Yesu athali asa nuku bighe bingyi!

7. Ni kyahi ekya thwanga yikethera, kandi busana naki?

⁷ Thwangana yikethera ngoku engebe omwa Paradiso yikendisyabyamo obuholho, engulha-kulhana, n’obuyithondeke. Busana naki? Kundi Yehova abirisangwa athuha ebikathukanganaya engebe nga yikendi syabya yithi ahisi sy’obuthabali bwa Mughalha wiwe. Thwangana lhangira ekyo omo mwatsi owahambire okw’ithabalha ly’Omwami Solomona.

8. Ebiri omwa Esyonyimbo 37:10, 11, 29 mubyabererera bithi kera? (Lebaya “Ebibulyo Erilhua Omwa Basomi” omo gazeti eno.)

⁸ Omwami Dawudi mwasondolibwa erihandika ngebe nga yangabere yithi omwami w’amenge kandi omuthaleghulha akathabalha omwa buthuku bw’embere. (Soma Esyonyimbo 37:10, 11, 29.) Mughulhu mungyi thukasomera abandi be Esyonyimbo 37:11 thukabakanirya okwa Paradiso eyikasa. Ekyo ni kwenene kundi Yesu mwasuba omw’isako eryo omw’ikangirirya liwe ly’okwa kithwe erikangania ngoku likendi syabererera obuthuku obukasa. (Mt. 5:5, NWT) Aliwe kandi ebinywe bya Dawudi mubyakangania engebe nga yangabere yithi omwa biro by’Omwami Solomona. Solomona abere akathabalha e Israeli, abandu ba Nyamuhanga mubabya omwa buholho bunene n’engulha-kulhana omwa kihugho “ekikasenda mw’amasabu n’obuki.” Nyamuhanga mwabugha athi: “Mwamalendera omo mighambo yaghe . . . , naghe nasyabaha obuholho omo kihugho, nenyu mwasyalhambama erighotsera, isihali oyuwasyabathithimania.” (Law. 20:24; 26:3, 6) Emilhaghe eyo muyabererera omwa buthabali bwa Solomona. (1 Emy. 22:9; 29:26-28) Kandi habya ihane amaha ngoku abandu babi sibangabereho. (Esy. 37:10) Kwesi, ebinywe ebiri omwa Esyonyimbo 37:10, 11, 29 mubyabererera kera kandi bikendi bererera obuthuku obukasa.

9. Omwami-kali we Seba mwabugha athiki okwa buthabali bw’Omwami Solomona?

 ⁹ Engulhu y’obuholho n’ey’engulha-kulhana ebyo Abaisraeli babana omwa buthabali bwa Solomona muyahika oko mwami-kali we Seba. Omuthabali oyo mwalhua omwa kihugho ky’ehaali akasyayilhangirira emibere eyiri e Yerusalemu. (1 Bam. 10:1) Abere abirirambura obwami bwa Solomona, mwabugha athi: “Mundabwirwa n’embindi. . . . Obutseme buli n’abandu bawu, n’obutseme buli n’abaghombe bawu, abakahangana embere syawu emighulhu yosi, abakowa amenge wawu!” (1 Bam. 10:6-8) Aliwe emibere eyabya omwa buthabali bwa Solomona yikaha akasasani k’ebya Yehova akendi syakolera abandu omw’ithabalha lya Mughalha wiwe, Yesu.

10. Yesu alengire Solomona omwa nziraki?

¹⁰ Yesu alengire Solomona omwa buli kindu. Solomona abya mulhume oyuthahikene oyuwakolha ebisobyo ebikalire omw’itswera liwe kyamaleka erighunzerera abandu ba Nyamuhanga ibabana ebitsibu. Okwa lhundi lhuhandi, Yesu ni Muthabali oyuhikene oyuthesobaya. (Lk. 1:32; Ebr. 4:14, 15) Yesu mwasingura erilengwako erikalire kutsibu erya Sitani amulethera. Kristo abirikangania ngoku syendi syakolha kibi kutse ekyosi-kyosi ekyanga ghalya abathaleghulha abo akendi syathabalha. Ni kitsumbi okw’ithwe iyo eribya Mwami wethu.

11. Ni buwathikya bwahi obwa Yesu akendi syathunga?

¹¹ Yesu akendi syakolha n’abandu 144,000 abakendi syathabalha nabu eritsomana abandu n’eriberererya ekighendererwa kya Yehova okwa kihugho. (Erib. 14:1-3) Aba mubalhaba omwa bitsibu n’eriaghalhwa lingyi ibane balhume n’abakali, neryo bakendi syabya bathabali abakakwira abandi b’obulighe. Kutsibu-tsibu, abakendi syathabalha na Yesu aba bakendi syakolhaki?

12. Ni mubiiri wahi agho Yehova akendi syaha abandu 144,000?

¹² Olhukwamirwa olhwabirihebwa Yesu n’abo akendi syathabalha nabu lhulengire kutsibu olhwa Solomona ahebawa. Omwami Omuisraeli oyo abya w’eritsomana esyomiliyoni sy’abandu omw’ihanga lighuma lisa. Aliwe, abakendi syathabalha omwa Bwami bwa Nyamuhanga bakendi syatsomana esyobbiliyoni sy’abandu omwa kihugho kyosi. Olhu ka ni lhusunzo lhunene kutsibu olho Yehova abiriha abandu 144,000!

13. Abakendi syathabalha na Yesu bawithe lhukwamirwaki olhw’embaghane?

¹³ Nga Yesu, abandu 144,000 bakendi syakolha ng’abami n’abahereri. (Erib. 5:10) Omwa Mighambo ya Musa, olhukwamirwa lhukulhu lhw’abahereri lhwabya iry’eritheya abandu kinyamubiri n’erilhangira bathi bakabya ibane ndeke bunyakirimu. Emighambo yabya “kitsutsu buyira ky’emyatsi eyuwene eyikendi syahulhuka,” neryo ni ky’amenge erighunzerera thuthi abo Yesu akendi syathabalha nabu bakendi syabya n’olhukwamirwa lhw’embaghane olhw’eritsomana ebiyithawa by’abandu ba Nyamuhanga kinyamubiri na bunyakirimu. (Ebr. 10:1) Owethu akendisyabya ow’erilinda n’erilebya abami n’abahereri aba nga bakendi syakanirania bathi n’abali okwa kihugho ahisi sy’Obwami. Mbulha ni mitheghekere yahi eya Yehova akendi syahiraho, thwangana yikethera ngoku omo Paradiso eyikasa, abali okwa kihugho bakendi syabana obusondoli obwa bakayithagha.​—Erib. 21:3, 4.

14. Ni bughuma bwahi obuli ahakathi-kathi ‘k’ab’esindi mbuli’ ‘n’ekihyo kike’?

¹⁴ Yesu mwakania okwa bakendi syathabalha nayu ‘ng’ekihyo kike.’ (Lk. 12:32) Kandi  mwakania okwa gurupu eyakabiri eyo ahulhamo “ab’esindi mbuli.” Esyogurupu ibiri esi sikakolha ekihyo kighuma ekiri bughuma. (Yn. 10:16) Esyogurupu ibiri esi sinemukolha haghuma, kandi eki kikendi syalholha embere erihika aho ekihugho kikendi syabera Paradiso. Okwa buthuku obo, ‘ab’ekihyo kike’ bakendi syabya elhubulha ‘n’ab’esindi mbuli’ bakendi syabya n’amaha w’eritsemera engebe okwa kihugho kera na kera. Aliwe hane ebindu ebyo “ab’esindi mbuli” bakayithagha erikolha lino eritholera eribya omo Paradiso.

15. (a) ‘Ab’esindi mbuli’ bakakolha bathi haghuma n’abaghalha bobu Kristo? (b) Wanga gherererya wuthi eky’erileberyako kya mughalha wethu oyuli omwa kiliniki? (Lebaya ekisasani.)

¹⁵ Engoli y’ebibi oyuwayisubamo mwaholha isyali abana akaghisa k’erikangania kw’akasima ekya Kristo amukolera. Mbaghane n’ekyo, ithwe ‘ab’esindi mbuli’ thuwithe ehighisa hingyi lino ehy’erikanganiryamu eriyowa lyethu busana na Yesu. Ng’eky’erileberyako, thukakanganaya ku thumwanzire omwa mibere thukathwaliramo baghalha babu abahakabibwa. Yesu mwabugha athi akendi syatswera abakendi syabya mbuli erisighikira okw’ekyo. (Mt. 25:31-40) Thwangana sighika baghalha bobu Kristo omw’ibawathikya n’omuhwa munene omwa mubiiri w’erithulira n’eriyira abigha. (Mt. 28:18-20) Omw’ekyo, thwanzire erikolesya ndeke ebya thukahebawa eryeghesya abandu be Biblia, ng’ekitabu Tsemera Engebe Kera na Kera! Wamabya isiwuwithe omwigha we Biblia, busana naki iwuthakolha mwa kilhubirirwa kyawu eky’eritsuka erigha e Biblia n’abandu bangyi ngoku wanga thoka?

16. Erithoka erisyabya ndulhani sy’Obwami bwa Nyamuhanga thutholere ithwakolhaki?

¹⁶ Sithuli yithagha erilinda erihika aho thukendi syingirira omo Paradiso imuthwabya bandu abo Yehova anzire ibasyabyamo. Nalino thwangana lengaho eribya b’okwenene omwa mibughire yethu n’emikolere n’eribya n’emibere eyuwene. Kandi thwanganabya bathaleghulha oku Yehova, okwa bathuli nabu omwa butheke, n’Abakristayo balikyethu. Thwamongera erighendera okwa bihano bya Nyamuhanga omwa kihugho kibi kino, ikikendi syathwolhobera eribighenderako omo Paradiso. Kandi thwangan’igha erikolha emibiiri n’eribya n’emikolere  mirebe erikangania ku thunemuyitheghekera erisyabyamo. Lebaya omwatsi “Wunayitheghekere ‘Erisighalya Ekihugho’?” omo gazeti eno.

17. Mbwino thunatholere ithwabunzukalha busana n’ebibi ebya thwakolha kera? Soborera.

¹⁷ Kandi thutholere ithwalengaho eriyighunzamo eriyowa nabi erikasa busana n’amalholho awakalire agho thwakolha kera. Nomwabine, sithwanga lhangira ekihongo ky’endongolya ng’ekihambulyo eky’erianza “erikwama ebibi omo pono.” (Ebr. 10:26-31) Aliwe thwangana yikethera ngoku thwamabiriyisubamo busana n’erilholho erikalire, erisondya obuwathikya bwa Yehova, n’erihindulha emibere yethu, akathughanyira ndeke. (Isa. 55:7; Emib. 3:19) Ibuka ebya Yesu abwira Abafarisayo: “Sinasa eribirikira abathunganene, nikwa abakolha-nabi.” (Mt. 9:13) Ekihongo ky’endongolya kiwithe amaaka awakaghunza erikuningira ebibi byethu ebyosi.

18. Ni byahi ebya wanganza erisyabulya engoli y’ebibi oyuwaholha haghuma Yesu?

¹⁸ Wangana thera akasasani iwune omo Paradiso, iwunemukania n’engoli y’ebibi oyuwakanaya na Yesu? Ahathe erithika-thika inywe bosi babiri imukendi kangania erisima lyenyu busana n’ekihongo kya Yesu. Iwangana bugha wuthi akubwire bingyi okwa byabya okwa syosaha sy’erighunzerera esy’engebe ya Yesu kandi wuthi nga mwayowa athi Yesu akasubirya erisaba liwe. Okwa lhundi lhuhandi, nayu iniangana kubulya nga byabya bithi eribyaho omwa biro by’erighunzerera eby’omughulhu mubi wa Sitani. Ka kikendi syabya kitsumbi eryeghesya abandu abali ng’omulhume oyo b’Ekinywe kya Nyamuhanga!​—Efe. 4:22-24.

19. Busana naki engebe omo Paradiso siyendisyitha bulhundu? (Lebaya ekisasani ky’okwa kidipa.)

¹⁹ Engebe omo Paradiso siyendisyitha bulhundu. Mughulhu wosi thukendi syabya n’abandu abakatsemesaya n’erikolha emibiiri eyikaghasa. Ekikulhu kutsibu, obuli kiro thukendisyabya ithwangana thoka eriminya ndeke Thatha wethu w’elhubulha n’eritsemera ebyo abirithuha. Thukendi syabya ithunawithe bingyi eby’erimw’ighako, kandi hakendi syabya ihane bingyi eby’erigha okwa bihangikwa biwe. Olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga lhukendi syongera, thunemwongera eribyaho. Thukasima Yehova na Yesu busana n’erithuha omulhaghe ow’eribya ithwangana syabyaho kera na kera omo Paradiso!