Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Angana Simirwe na Nyamuhanga

Angana Simirwe na Nyamuhanga

THUKAKOLERA Yehova kandi thwanzire ithwasimwa nayu n’erithuha emighisa yiwe. Aliwe thwanga simwa thuthi na Nyamuhanga? Omwa buthuku bwe Biblia, abandu balebe ababya ibabirikolha amalholho awakalha-kalire, Nyamuhanga mwanabasima, kutse eribaligha. Abandi banabya bawithe emibere eyuwene aliwe erighunzerera mubabya isibakisimirwe na Nyamuhanga. Neryo ithwangana bulya, “Ni kyahi ekya Yehova akasondaya omwa buli mughuma w’okw’ithwe?” Eky’erileberyako ky’Omwami we Yuda iya Rehoboamu, kyangana thuwathikya eribana eky’erisubirya.

ERITSUKA NABI

Thatha wa Rehoboamu iya Solomona, mwabya mwami we Israeli habw’emyaka 40. (1 Abami 11:42) Thatha wa Rehoboamu abere abiriholha, Rehoboamu mwalhua e Yerusalemu amaghenda e Sekemu eriyabya mwami. (2 Emyatsi y’Emigulu 10:1) Mbwino mwasagha eribya iyukendi syabya mwami? Solomona abya asibwe busana n’amenge wiwe manene. Rehoboamu abya iniakayakanganaya ng’anawithe amenge w’erighunza h’ekitsibu ekikalire.

Abaisraeli ibakayowa ibabirinubibwa neryo mubathuma oku Rehoboamu kw’abandu erimubwira ekyo banzire iniakolha: “Thatha wawu mwakalya engomo yethu; neryo nawu w’anguhaye omubiiri ow’akalire owa thatha wawu, n’engomo yiwe yirithohire eyo athuhekaya, nethu thwasyakukolera.”​—2 Emyatsi y’Emigulu 10:3, 4.

Rehoboamu aby’awithe erithwamu erikalire. Kwa kolha ekya bandu bamusaba iyo n’ab’eka yiwe n’abali omwa kikali bangabere isibakiwithe ebindu birebe ebibuya ebyo balhue babeghere. Aliwe, kwa ghana erisaba ly’abandu, ibangana yisamambulha okw’iyo. Mwakolhaki? Mwatsuka erikania n’abalhume bakulhu abawathikaya thatha wiwe. Mubamubwira bathi ahulikirire erisaba ly’abandu. Aliwe enyuma waho, Rehoboamu mwayakania n’abalhwana b’emyaka yiwe n’erithwamu erikolha abandu ba nabi. Mwababwira athi: “Thatha waghe mwalithohya engomo yenyu, nikwa ingye nasyathomekerayo; thatha waghe mwabakunga omo mukoba, nikwa ingye nasyabakunga omo nge.”​—2 Emyatsi y’Emigulu 10:6-14.

Wanamalhangira erisomo erya thwang’igha? Munabwire, thuwithe abakulire bangyi ababirikolera Yehova habw’emyaka mingyi kandi abangana thuwathikya erithwamu ndeke. Thubye b’amenge, thubahulikirire.​—Yobu 12:12.

“MUBOWA EKINYWE KY’OMWAMI MUKULHU”

Neryo Rehoboamu mwasorokya amahe wiwe erilhwa n’ebihanda ebyayisamambulha. Aliwe, Yehova mwathuma omuminyereri Semaya eribabwira athi: “Simusyahethuka n’eriyalhwa n’abaghalha benyu abaana ba Israeli; obuli mundu asube omo nyumba yiwe; kusangwa omwatsi oyu akalhua okw’ingye.”​—1 Abami 12:21-24. *​—Lebaya omwatsi ahikwa.

Mbwino kyanabya kyolho Rehoboamu erihulikirira Yehova? Ni kyahi ekya bandu banga lengekenie oku mwami wabu omuhyaka? Abya iniabiribabwira athi akendi bakunga omwa “nge” kutse omunyambya ow’ali kw’ebyuma, aliwe lero lino abya isyawithe ekyosi-kyosi eky’akendikolha okwa bihanda ebyabiriyisamambulha! (Thalebya na 2 Emyatsi y’Emigulu 13:7.) Aliwe, mbulha abandu babya bawithe malengekaniaki oko mwami, iyo n’amahe wiwe “mubowa ekinywe ky’omwami mukulhu, mubasubulha mubaya ewabu, ng’ekinywe ky’Omwami Mukulhu.”

Kikathweghesayaki? Ni ky’amenge eriowa Nyamuhanga abandu nomubanga thusekererya busana n’erikolha ekyo. Mughulhu wosi Nyamuhanga iniakendi thutsumulha thwamabya bowa.​—Eryibuka Ebihano 28:2.

Mbwino Rehoboamu mwanatsumulhwa busana n’obwowa bwiwe? Rehoboamu mwasighalha inianemuthabalha ekihanda kye Yuda n’ekya Benyamini, kandi mwathwamu erihimba emiyi mihyaka omwa bitsweka ebyo. Kandi mwayira n’eyindi miyi mwa ‘y’amaaka kutsibu.’ (2 Emyatsi y’Emigulu 11:5-12) Ekikulhu kutsibu, mwanakenga ebihano bya Yehova habw’obuthuku. Kundi obwami bw’ebihanda ikumi mubwatsuka eriramya esyosanamu, abangyi b’okw’ibo ibakasa e Yerusalemu erisighika Rehoboamu n’eriramya ly’okwenene. (2 Emyatsi y’Emigulu 11:16, 17) Neryo kundi Rehoboamu mwowa Yehova, obwami bwiwe mubwabya bw’amaaka.

EKIBI KYA REHOBOAMU N’ERIYISUBAMU

Obwami bwa Rehoboamu mubwabya bukabya bw’amaaka, mwakolha ekindu ekikaswekaya. Mwaleka erikenga ebihano bya Yehova n’eritsuka eriramya esyonyamuhanga sy’amabehi! Aliwe busana naki? Mbwino mama wiwe, oyuwabya Muamoni mwanahamba okw’ithwamu liwe? (1 Abami 14:21) Sithwasi, aliwe ekihanda kyosi mukyakwama eky’erileberyako kiwe kibi. Neryo Yehova mwalighira Omwami Sisaki owe Misiri eribambira emiyi mingyi y’omwa bwami bwe Yuda. Eki mukyabya nomwakine indi Rehoboamu abya iniabiriyira emiyi eyi mwa y’amaaka!​—1 Abami 14:22-24; 2 Emyatsi y’Emigulu 12:1-4.

Emibere muyatsandira ighuma omughulhu Sisaki n’amahe wiwe babambira e Yerusalemu, eyo Rehoboamu abya akathabalha. Aho, omuminyereri Semaya mwabwira Rehoboamu n’abanya-mwami biwe omwatsi ow’akalhua oku Nyamuhanga ono: “Mwabirinyisighania, busana n’ekyo nabiribasighania nibya omo byalha bya Sisaki.” Rehoboamu mwakolhaki busana n’erikunga eryo? Mwakolha ekiri mbaghane! E Biblia yithi: “Abanya-mwami ba Israeli n’omwami mubayikehya; mubabugha bathi, Omwami Mukulhu athunganene.” Neryo Yehova mwalhamya Rehoboamu, ne Yerusalemu muyithaheribwa.​—2 Emyatsi y’Emigulu 12:5-7, 12.

Enyuma waho, Rehoboamu mwalholha embere erithabalha omo bwami bwe Yuda. Athali aholha, mwaha baghalha biwe b’ebihembo bingyi. Obundi abya anzire erilhangira athi sibaliyisamambulha oku mughalha wabu iya Abiya, oyuwabya iyukendibya mwami. (2 Emyatsi y’Emigulu 11:21-23) Omw’ikolha ekyo, Rehoboamu mwakolha omwa menge kwilhaba omughulhu abya mulere.

REHOBOAMU ABYA MUBUYA KUTSE MUBI?

Nomwakine indi Rehoboamu mwakolha ebibuya birebe, e Biblia yikakanaya okwa buthabali biwe yithi: “Mwakolha ekyabya kibi.” Busana naki? Kundi “mwathahira omuthima wiwe erisonda-sonda Omwami Mukulhu.” Neryo Yehova mwathamutsemera.​—2 Emyatsi y’Emigulu 12:14.

Rehoboamu syabya awithe obughuma bwa hakuhi na Yehova, nga Dawudi

Engebe ya Rehoboamu yangathweghesyaki? Okwa bundi buthuku mwanowa Nyamuhanga. Kandi n’abandu ba Yehova mwanabakolera ebibuya. Aliwe syabya awithe obughuma ndeke na Yehova, kandi syabya awithe omuhwa w’erimutsemesya. Neryo, mwaleka erikolha ebibuya n’eritsuka eriramya esyonyamuhanga sy’amabehi. Iwangana yibulya: ‘Omughulhu Rehoboamu aligha erikunga lya Yehova, mbwino kyabya habw’eriyikubya bwomo busana n’amalholho wiwe n’eryanza eritsemesya Nyamuhanga? Kutse kyabya busana n’eby’abandi babugha bathi atholere iniakolha?’ (2 Emyatsi y’Emigulu 11:3, 4; 12:6) Enyuma waho kandi mwakolha ebithuwene omwa ngebe yiwe. Abya mbaghane oku sukulhu wiwe, Omwami Dawudi! Ni kwenene Dawudi mwakolha ebisobyo bingyi. Aliwe mwayisubamu erilhua okwa muthima busana n’ebibi ebikalire ebyo akolha. Kandi omwa ngebe yiwe yosi abya anzire Yehova n’eriramya ly’okwenene.​—1 Abami 14:8; Esyonyimbo 51:1, 17; 63:1.

Omwatsi we Biblia oyo angana thweghesya bingyi. Kikatsemesaya abandu bakaha ab’eka yabu b’ebiyithawa n’erikolera abandi b’ebibuya. Aliwe erisimwa na Yehova, thutholere ithwamuramya omwa nzira eyikamutsemesaya, kandi thutholere ithwabya n’engolongana eyighumire nayu.

Eriberererya ekilhubirirwa ekyo, thutholere ithwanza Yehova ya kutsibu. Ngoku thukanalhangira thuthi omuliro abye inianemwaka omw’ibya ithunemwongera mw’esyongwe, thukalhangira thuthi thukasighalha ithunanzire Yehova omw’iyeghesya Ekinywe kiwe buli kiro, erikighaniryako, n’eriyitsingirira omw’isaba. (Esyonyimbo 1:2; Abanya Roma 12:12) Olhwanzo olhu ilhukendi leka ithwanza eritsemesya Yehova omwa byosi thukakolha. Kandi ilhukendi leka ithwayikubya bwomo kutsibu thwamasobya neryo ithwasaba Yehova athughanyire. Neryo isithwendibya nga Rehoboamu aliwe ithukendi sighalha bathaleghulha okw’iramya ly’okwenene.​—Yuda 20, 21.

^ enu. 9 Kundi Solomona mwaleghulha, Nyamuhanga abya iniabiribugha athi obwami bukendi syaghabwa kabiri.​—1 Abami 11:31.