Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 32

Olhwanzo Lhwenyu Lhukanyirire

Olhwanzo Lhwenyu Lhukanyirire

Ngabasabira nyithi, olhwanzo lhwenyu lhukanyirire kutsibu.”​—FIL. 1:9.

OLHWIMBO 106 Erikulha-kulhania Omubere w’Olhwanzo

EBIKENDI KANIBWAKO *

1. Ni bahi abatsukisaya ekithunga e Filipi?

OMUKWENDA Paulo, Sila, Luka, na Timoteo babere bakahika omwa muyi we Filipi, mubabanayo abandu bangyi abanzire erihulikirira omwatsi w’Obwami. Baghalha bethu bbani ab’omuhwa aba mubatsukisya ekithunga, kandi abigha abosi mubatsuka eribya bakahindana haghuma, obundi omwa nyumba y’omw’ikirirya oyuwabakokaya ya Ludia.​—Emib. 16:40.

2. Ekithunga kye Filipi mukyabana kitsibuki okw’inatsuka?

2 Ekithunga kihyaka ekyo mukyalhuaho ikyabana ekitsibu. Sitani mw’ingira omwa mithima y’abaponire ekwenene bamahakanisya omubiiri w’erithulira ow’Abakristayo abathaleghulha aba. Paulo na Sila mubahambwa, bamaswiribwa omwa migho, n’erihirwa omwa ngomo. Enyuma waho mubalhua omwa ngomo, bamabungira abigha abahyaka n’eribahumulikania. Neryo Paulo, Sila, na Timoteo mubalhua omwa muyi aliwe Luka akabya nga mwasighalhayo. Neryo abalikyethu omwa kithunga kihyaka aba bangakolireki? Busana n’obuwathikya bw’omulimu wa Yehova, mubalholha embere erimukolera n’omuhwa. (Fil. 2:12) Paulo abya awithe enzumwa mbuya y’eribayisyethera!

3. Ngoku kiri omu Abanya Filipi 1:9-11, ni kyahi ekyo Paulo ahira omwa musabe?

3 Enyuma w’emyaka ng’ikumi, Paulo mwahandikira ekithunga kye Filipi ebaruha. Wukabya wukasoma ebaruha eyo, wukalhuaho iwalhangira ngoku Paulo abya anzire balikyabo. Mwahandika athi: “Inywe bosi ngabakwa olhukando lhunene omo lhwanzo lhwa Kristo Yesu.” (Fil. 1:8) Mwabahandikira athi akabasabira. Mwasaba Yehova athi abawathikaye bakanyirire omo lhwanzo, baminye ebikulhu kutsibu, babye butsira kahinira, bayitheghaye okw’ithwikalya abandi, n’erilholha embere erihethya emyatsi yithunganene. Ahathe erithika-thika, nethu munabwire ni bingyi ebyo thwangan’igha okwa binywe bya Paulo ebikalhua okwa muthima. (Soma Abanya Filipi 1:9-11.) * Thukendikania okwa syonzumwa esyo ahulha n’eriminya ngoku thwangasikolesya.

MUKANYIRIRE OMO LHWANZO

4. (a) Erikwamana na 1 Yoane 4:9, 10, Yehova abirithukangania athi olhwanzo lhwiwe? (b) Thutholere ithwanza Nyamuhanga ya bungahi?

4 Yehova mwathukangania olhwanzo lhwiwe lhunene omw’ithuma Mughalha wiwe okwa kihugho eriholha busana n’ebibi byethu. (Soma 1 Yoane 4:9, 10.) Olhwanzo lhwa Nyamuhanga olhuthe mw’eriyikukumirira lhukaleka ithwamwanza. (Abar. 5:8) Thutholere ithwanza Nyamuhanga ya bungahi? Yesu mwasubirya ekibulyo ekyo akabwira Omufarisayo athi: “Wanze Omukama Nyamuhanga wawu n’omuthima wawu wosi, n’ekirimu kyawu kyosi, n’obulengekania bwawu bwosi.” (Mt. 22:36, 37) Thwanzire ithwanza Nyamuhanga n’omuthima wethu wosi. Kandi thwanzire olhwanzo olhwa thumuwithire ilhwalholha embere erikamatha buli kiro. Paulo mwabwira Abanya Filipi athi olhwanzo lhwabu “lhukanyirire kutsibu.” Thwanga kolhaki erikamathya olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga?

5. Olhwanzo lhwethu lhwang’ongera erikamatha lhuthi?

5 Erianza Nyamuhanga thutholere ithwamuminya. E Biblia yithi: “Oyuthyanza sialithaminya Nyamuhanga, kusangwa Nyamuhanga ni lhwanzo.” (1 Yn. 4:8) Omukwenda Paulo mwakangania ngoku olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga ilhukendyongera erikamatha thukathunga “amenge n’eriminya” ebimuhambireko. (Fil. 1:9) Thwabere thukatsuka erigha e Biblia, olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga mulhwongera busana n’ebike ebyo thwabya ithwamabiriminya okwa mibere yiwe mibuyanga. Neryo thwabere thunemwongera erigha oku Yehova, n’olhwanzo olhwa thumuwithire mulhwongera. Ahathe erithika-thika, muthwalhangira erigha e Biblia mughulhu wosi n’erighanirya okwa Kinywe kya Nyamuhanga mwa bindu bikulhu kutsibu omwa ngebe!​—Fil. 2:16.

6. Ngoku kiri omu 1 Yoane 4:11, 20, 21, ni bandi bahi abathutholere ithwanza erithoka erikanyirira omo lhwanzo?

6 Olhwanzo lhunene olhwa Nyamuhanga athuwithire lhukendi leka ithwanza balikyethu. (Soma 1 Yoane 4:11, 20, 21.) Obundi ithwangana lengekania thuthi erianza balikyethu kikendi yiretha. Kundi nibya ka thukaramaya Yehova n’erilengaho erigherererya emibere yiwe mibuya. Thukagherereraya Yesu, oyuwabya awithe olhwanzo lhunene indi mwahika okw’ihayo engebe yiwe busana nethu. Nomwabine, hanganayira ikyathukalira erighendera okwa kihano ky’erianzana. Thulebaye ekyabya omwa kithunga kye Filipi.

7. Thuk’ighaki okw’ihabulha eryo Paulo aha Eodia na Sintike?

7 Eodia na Sintike babya bakali abakolha “kutsibu” na Paulo. Aliwe, obundi mubabya n’erithendi yitheghererania kyamaleka obunywani bwabu ibwathwika. Omwa baruha yiwe eyo ahandikira ekithunga ekya bali bethu abo babyamo, Paulo mw’ahulha Eodia na Sintike n’eribahabulha athi “babye n’obulengekania bughuma.” (Fil. 4:2, 3) Paulo mwayowa iniatholere erihabulha ekithunga kyosi athi: “Mukole emyatsi yosi butsira eriyithonga-thonga kutse buhaka.” (Fil. 2:14) Ahathe erithika-thika erihabulha lya Paulo mulyawathikya bali bethu abathaleghulha aba n’ekithunga kyosi erighumya olhwanzo olhwa bawithirene.

Busana naki thutholere ithwathunga okwa balikyethu kw’amalengekania awuwene? (Lebaya enungu 8) *

8. Ni kitsibu kyahi ekyangaleka ikyakalha erianza balikyethu, kandi thwanga kirwanisya thuthi?

8 Nethu nga Eodia na Sintike, kyangana thukalira erianza balikyethu thwamahwerya amalengekania wethu okwa bisobyo. Ithwe bosi thukasobaya buli kiro. Thwamabera erilengekania okwa buthahikana bw’abandi, olhwanzo olhwa thubawithire ilhukendi holhoka. Ng’eky’erileberyako, mulikyethu am’ibirirwa erithuwathikya eriyonza Ekisenge ky’Obwami, ithwangana hithana. Neryo thwamatsuka erilengekania okwa bindi bisobyo ebya mulikyethu abirikolha, ithukendi hithana kutsibu n’olhwanzo olhwa thumuwithire ilhwakeha. Wamayisanga omwa mibere ng’eyi, wutholere iwalengekania oko nzumwa eno: Yehova akalhangira ebisobyo byethu n’ebya mulikyethu. Aliwe, nomuhane erisobya, anzire mulikyethu oyo nethu athwanzire. Busana n’ekyo, thutholere ithwagherererya olhwanzo lhwa Yehova n’erithunga okwa balikyethu kw’amalengekania awuwene. Thukabya thukalengaho kutsibu erianza balikyethu, thukaghumaya obughuma bwethu nabu.​—Fil. 2:1, 2.

“EBIKULHU KUTSIBU”

9. Ebighuma by’okwa “ebikulhu kutsibu” ebya Paulo ahulha omwa baruha yiwe eyo ahandikira Abanya Filipi ni byahi?

9 Omulimu abuyirire mwasondolha Paulo erihana Abanya Filipi​—n’Abakristayo abosi​—athi ‘baminye ndeke ebikulhu kutsibu.’ (Fil. 1:10, NW.) Ebikulhu kutsibu ebi mwamuli eriyira erina lya Yehova mwa libuyirire, eribererera ly’ebighendererwa biwe, n’obuholho n’obughuma bw’ekithunga. (Mt. 6:9, 10; Yn. 13:35) Ebindu ebi byamabya bikulhu omwa ngebe yethu, ithukendibya ithukakanganaya ku thwanzire Yehova.

10. Thwanga kolhaki erithoka erilhangirwa ng’abatheko kahinira?

10 Paulo kandi mwabugha athi si thutholere thukabyako “kahinira.” Eki sikirimanyisaya kithi thutholere ithwabya ithuhikene. Sithwangabya butsira kahinira nga Yehova Nyamuhanga kwali. Aliwe Yehova akendi thulhangira ng’abatheko kahinira thwamalengaho ngoku thwanga thoka erikamathya olhwanzo lhwethu n’eriminya ndeke ebikulhu kutsibu. Enzira nguma eyathukakanganirayamu olhwanzo lhwethu ly’erilengaho kutsibu erithendi thwikalya abandi.

11. Busana naki thutholere ithwayitheya okw’ithwikalya abandi?

11 Erihabulha ery’eriyitheya okw’ithwikalya abandi n’ikunga. Thwanga thwikalya thuthi omundu? Ithwangana muthwikalya omwa by’eriyitsemesya ebya thukasombolha, esyongyimba esya thukasombolha, kutse nibya emibiiri eya thukasombolha. Ebya thukakolha ibyo byanganabya isi bibi. Aliwe erithwamu lyethu lyamahamba nabi okwa bunyamuthima-thima bw’owundi neryo akathwikalha, ekyo ini ky’erilengekaniako. Yesu mwabugha athi ikikendibya kibuya omundu eriboherwako eribwe linene n’erighuswa omwa ngetse omwakanya k’erithwikalya enguma y’okwa syombuli siwe!​—Mt. 18:6.

12. Eky’erileberyako ekya mughalha wethu na mukali wiwe abatemburi kikathweghesayaki?

12 Lhangira ngoku omulhume na mukali wiwe abatemburi baghendera okw’ikunga lya Yesu eri. Ekithunga ekya babyamu mwabya mughalha wethu na mukali wiwe ababya imubanamabatizibwa abakulire omwa maka awabyamu ebilhaghiro bingyi. Mughalha wethu na mukali wiwe aba ib’ikirirye bathi Abakristayo sibatholere bakalebya esyofilimu​—nibya n’esyofilimu esyuwene. Mubahithana bakaminya ngoku abatemburi abathahenie abo mubakalebaya efilimu. Enyuma waho, abatemburi abathahenie abo mubaleka erithasyalebya esyofilimu erihika aho abigha abahyaka abo bakangiriraya obunyamuthima-thima bwabu n’eriyitheghererya ndeke ekibuya n’ekibi. (Ebr. 5:14) Omwa nzira eyi, abatemburi abathahenie aba mubakangania ngoku banzire balikyabo abahyaka butsira omwa binywe aliwe omwa mikolere.​—Abar. 14:19-21; 1 Yn. 3:18.

13. Thwangaleka thuthi omundu iniakolha ekibi?

13 Eyindi nzira eya thwanga thwikaliryamu omundu ly’erileka iniakolha ekibi. Ekyo kyangabya kithi? Lengekanaya oku kino. Enyuma w’erilengaho kutsibu, erighunzerera, omwigha we Biblia iniathoka eriyikakirya oko bwabu. Iniaminya ngoku atholere iniabulekera ighuma. Iniakolha esyombinduka nyingyi n’eribatizibwa. Enyuma waho, mulikyethu iniamukokya okw’iyitsemesya n’erimuha obwabu, neryo iniamubwira athi: “Lino wuli Mukristayo; wune n’omulimu wa Yehova. Ekighuma ky’okwa mikolere y’omulimu abuyirire ly’eriyikakirya. Wamabya iwunawithe omubere w’eriyikakirya, wukendinywa buke.” Thwangana thera akasasani k’ebyanga lhwiririramu mulikyethu omuhyaka amahulikirira erihabulha erithuwene eryo!

14. Emihindano yethu y’Ekikristayo yikathuwathikaya yithi erikolesya ebiri Abanya Filipi 1:10?

14 Emihindano yethu y’Ekikristayo yikathuwathikaya erikolesya ebiri omu Abanya Filipi 1:10 omwa nzira nyingyi. Eky’erimbere, endegheka y’ebyalya by’obunyakirimu yikathukanganaya ekya Yehova akalhangira mwa kikulhu kutsibu. Ekyakabiri, thuk’igha ngoku thwangakolesya ebya thuk’igha nuku thwangabya butsira kahinira. N’ekyakasathu, thukahirawa mw’omuhwa w’erianzana n’erikolha ebibuya. (Ebr. 10:24, 25) Balikyethu bakabya bak’ongera erithuhimba, n’olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga na balikyethu ku lhukan’ongera lhuthya. Thwamanza Nyamuhanga n’abalikyethu n’omuthima wethu wosi, thukayitheghaya okw’ithwikalya balikyethu.

MULHOLE EMBERE ERYUSULHA “OMO MYATSI YITHUNGANENE”

15. Kikamanyisayaki eryusulha “omo myatsi yithunganene”?

15 Paulo mwasaba erilhua okwa muthima athi emithima y’Abanya Filipi yusule “omo myatsi yithunganene.” (Fil. 1:11) Ahathe erithika-thika “emyatsi yithunganene” eyi mwabya imwamuli erianza Yehova n’abalikyabo. Kandi ekyo mwabya n’eribwira abandi okw’ikirirya lyabu omu Yesu n’amaha wabu mabuyanga. Abanya Filipi 2:15 hakakolesaya ekindi eky’erileberyako, eky’eriminyikalha “ng’esyotala omo kihugho.” Ekyo kitholere kundi Yesu mwabugha athi abigha biwe ni “kyakakalha ky’ekihugho.” (Mt. 5:14-16) Kandi mwalhaghira abamukwamire athi ‘bayire abigha,’ kandi mwabugha athi bakendisyabya “bathuli b’omwatsi wiwe . . . erihika okwa nduli-nduli sy’ekihugho.” (Mt. 28:18-20; Emib. 1:8) Thukahethaya “emyatsi yithunganene” thukasangira n’omuhwa omwa mubiiri mukulhu oyu.

Paulo iniane omwa ngomo y’eriboherwa eka omwa Roma, akahandikira ekithunga kye Filipi e baruha. Okwa buthuku obo, Paulo kandi akabana akaghisa k’erithulira abatheya n’abakasyamulebaya (Lebaya enungu 16)

16. Abanya Filipi 1:12-14 hakakanganaya hathi ngoku thwangana kolerya ng’esyotala nibya n’omwa mibere eyikalire? (Lebaya ekisasani ky’okwa kidipa.)

16 Thwangana kolerya ng’esyotala nomuthwangabya ithuli omwa mibere eyiri yithi. Okwa bundi buthuku, ekikalhangirika nga ni kitsibu ekyanga thukakirya erithulha engulhu yuwene kyanganabya iky’ekikendi thuha akaghisa k’erithulira. Ng’eky’erileberyako, omukwenda Paulo abya omwa ngomo y’eriboherwa eka omwa Roma akahandikira Abanya Filipi ebaruha. Aliwe nomwanabya omwa ngomo, mukithamukakirya erithulira abatheya b’engomo n’ababya bakasyamulebya. Paulo mwathulira n’omuhwa iniane n’omwa mibere eyo kandi eki mukyaleka balikyethu ibasika n’eribya n’obuthubaha “eribugha ekinywe kya [Nyamuhanga, NW] ahathe eryubaha.”​—Soma Abanya Filipi 1:12-14; 4:22.

Mughulhu wosi sondaya esyonzira sy’erisangiramu ndeke omw’ithulira (Lebaya enungu 17) *

17. Iha eky’erileberyako ekya munabwire eky’erihethya ebighuma n’omwa mibere eyikalire.

17 Balikyethu bangyi bawithe akaghisa k’erigherererya eky’erileberyako kya Paulo eky’obuthubaha. Bali omwa bihugho eyo bakathulira omwa bubiso-biso kutse eribya isibanga ghenda nyumba okwa nyumba, neryo bakasondaya esindi nzira sy’erithuliramu engulhu yuwene. (Mt. 10:16-20) Omwa kighuma ky’okwa bihugho ebyo, omulebererya w’omuthimbo mwaha amenge athi obuli muthuliri aghunze “obulhambu” bwiwe ni bugha ambu abahughu biwe, abataka, abo akasoma nabu, abo akakolha nabu, n’abanywani biwe. Omwa myaka ibiri ebithunga muby’ongera kutsibu omwa muthimbo oyo. Thwanganabya ithuli omwa kihugho eyo thuwithe obwiranda bw’erithulira. Aliwe, eky’erileberyako ky’abalikyethu aba kyangana thweghesya erisomo likulhu: Mughulhu wosi sondaya esyonzira sy’erisangiramu ndeke omw’ithulira, iwunayikethere ngoku Yehova akendi kuha akaghalha k’erikinda ekyosi-kyosi ekyanga kulemesya.​—Fil. 2:13.

18. Thutholere ithwathwamu erikolhaki?

18 Lino kwilhaba kera, thutholere ithwathwamu erighendera okw’ihabulha eriri omwa baruha eyo Paulo ahandikira Abanya Filipi. Thuthwemu erihira ebikulhu kutsibu by’embere, eribya butsira kahinira, eriyitheya okw’ithwikalya abandi, n’erihethya emyatsi eyithunganene. Neryo olhwanzo lhwethu ilhukendi kanyirira kandi ithwaha Yehova, Thatha wethu w’olhwanzo y’olhukengerwa.

OLHWIMBO 17 “Nyinanzire”

^ enu. 5 Lino kwilhaba kera, thutholere ithwakamathya olhwanzo olhwa thuwithire balikyethu. Ebaruha eyahandikirawa Abanya Filipi yikathuwathikaya erilhangira ngoku thwanga kanyirira omo lhwanzo, nibya n’omughulhu kikalire.

^ enu. 3 Omwa New World Translation Abanya Filipi 1:10 hakabugha hathi: “Nuku mwanga minya ndeke ebikulhu kutsibu, nuku simubyeko kahinira n’erithendibya mukathwikalya abandi erihika okwa kiro kya Kristo.”

^ enu. 55 ERISOBORERA EBISASANI: Ibane muyonza Ekisenge ky’Obwami, mughalha wethu mughuma ya Joe, akaleka erikolha nuku akanaye n’owundi mughalha wethu na mughalha wiwe. Eki kikahithanaya Mike, oyukabiraya omwa kuma. Akayibughako, ‘Joe atholere iniakolha, butsira erikania.’ Enyuma waho, Mike akalhangira ngoku Joe akawathikaya mwali wethu omukekulhu. Ekindu ekikatsemesaya eki kik’ibukaya Mike ngoku emibere mibuya ya mulikyabu y’atholere inialengekaniako kutsibu.

^ enu. 59 ERISOBORERA EBISASANI: Omwa kihugho eyo Abema ba Yehova bathawithe obwiranda bw’erithulira, mughalha wethu akabwira munywani wiwe oko mwatsi w’Obwami abandi isibathaminya. Enyuma waho, mughalha wethu akathulira oyo bakakolha nayu bakalhuhuka.