Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 36

Heka Ebya Wutholere Eriheka, Kandi Yilhusayeko Ebindi

Heka Ebya Wutholere Eriheka, Kandi Yilhusayeko Ebindi

“Thuyilhusaye kw’ebyosi . . . , thuthibithe n’eriyiyinia omo mathangwa awali embere syethu.”​—EBR. 12:1.

OLHWIMBO 33 Ghusira Yehova y’Amalighe Wawu

EBIKENDI KANIBWAKO a

1. Ngoku kiri omwa Abaebrania 12:1, thutholere ithwakolhaki nuku thuhike okwa muhuha w’amathibitho wethu w’engebe?

 E BIBLIA yikalinganisaya engebe yethu ng’Abakristayo n’amathibitho. Abakathoka erithibitha erihika okw’ikyuruka omuhuha bakendi syahebwa engebe y’erikotha. (2 Tim. 4:7, 8) Thutholere ithwahiraho akaghalha erilholha embere erithibitha, kutsibu-tsibu kundi omuhuha ali hakuhi kwilhaba kera. Omukwenda Paulo, oyuwathoka ndeke erighunza amathibitho wiwe w’engebe, mwahulha ekikendi thuwathikya erisinga amathibitho. Mwathubwira athi “thuyilhusaye kw’ebyosi . . . , thuthibithe n’eriyiyinia omo mathangwa awali embere syethu.”—Soma Abaebrania 12:1.

2. Kikamanyisayaki ‘eriyilhusyako ebyosi’?

2 Paulo abere akahandika athi thutholere ‘ithwayilhusyako ebyosi,’ mbwino amanyisaya athi sihali musiko wosi-wosi ogho Omukristayo atholere iniaheka? Eyihi, ekyo sikyamanyisaya. Omwakanya k’ekyo, amanyisaya athi thutholere ithwayilhusyako emisiko yosi eyitheyithaghisibawa. Omulingo w’omusiko oyu angana thulemesya kandi inialeka ithwalhuha. Erithoka eriyiyinia, omwa byalhuba thutholere ithwaminya n’eriyilhusyako omusiko wosi-wosi owatheyithaghisibawa owanga thulemesya. Aliwe kandi, sithwanzire erighusa emisiko eya thunatholere ithwaheka. Bithe bithya, isithwendi thasyatholera eribya omwa mathibitho. (2 Tim. 2:5) Ni misiko yahi eya thutholere ithwaheka?

3. (a) Ngoku kiri omwa Abanya Galatia 6:5, ni kyahi ekya thutholere ithwaheka? (b) Thukendi kania okuki omo mwatsi ono, kandi busana naki?

3 Soma Abanya Galatia 6:5. Paulo mwahulha ekya thutholere ithwaheka. Mwahandika athi “obuli mundu asyaheka iyuwene omuheke wiwe-wiwe.” Hano Paulo mwahulha omusiko w’olhukwamirwa ogho obuli mundu awithe embere sya Nyamuhanga, ekindu ekya thutholere ithwayihekera. Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa biri omwa “omuheke” kutse omusiko wethu kandi nga thwanga hekagho thuthi. Kandi thukendi minya emisiko eyitheyithaghisibawa eya thwangabya ithunahekire kandi nga thwanga yilhusyayoko thuthi. Eriheka omusiko wethu n’eriyilhusya kw’emisiko eyitheyithaghisibawa kikendi leka ithwathoka erithibitha amathibitho wethu w’engebe.

EMISIKO EYATHUTHOLERE ITHWAHEKA

Eriheka omusiko wethu mwamuli eriberererya eriyilhagha lyethu ly’eriyihayo oku Yehova, eriberererya esyongwamirwa sy’efamile, n’eriligha ebikalhwiririra omw’ithwamu lyethu (Lebaya enungu 4-9)

4. Busana naki eriyilhagha ly’eriyihayo lyethu si muheke owakalire? (Lebaya n’ekisasani.)

4 Eriyilhagha ly’eriyihayo lyethu. Thwabere thukayihayo oku Yehova, muthwayilhagha erimuramya n’erikolha erisonda liwe. Thutholere ithwaberererya eriyilhagha eryo. Eriberererya eriyihayo lyethu ni lhukwamirwa olhulithohire, aliwe si muheke owakalire. Kundi nibya, Yehova mwathuhangika ithuli b’erikolha erisonda liwe. (Erib. 4:11) Mwathuhiramo ekiyithawa ky’eby’obunyakirimu kandi mwathuhangika omwa kisosekanio kiwe. Busana n’ekyo, thukathoka eriyithunda hakuhi nayu n’eribana etseme omw’ikolha erisonda liwe. (Esy. 40:8) N’ekindi, thukabya thukakolha erisonda lya Nyamuhanga n’erikwama Mughalha wiwe, ‘thukabana erilhuhuka.’—Mt. 11:28-30.

(Lebaya enungu 4-5)

5. Ni kyahi ekyanga kuwathikya eriberererya eriyihayo lyawu? (1 Yoane 5:3)

5 Wangaheka wuthi omusiko oyo? Ebindu bibiri byangana wathikya. Eky’erimbere, lholha embere erighumya olhwanzo olhwa wuwithire Yehova. Wangana kolha ekyo omw’ighanirya okwa bibuya byosi ebyo abirikukolera n’okwa mighisa eyo akubikire. Olhwanzo olhwa wuwithire Nyamuhanga lhukabya lhukongera, kwakikanakwolhobera kithya erimwowa. (Soma 1 Yoane 5:3.) Ekyakabiri, gherereraya Yesu. Mwathoka erikolha erisonda lya Nyamuhanga kundi mwasaba Yehova y’obuwathikya n’erihwerya amalengekania okwa lhuhembo lhwiwe. (Ebr. 5:7; 12:2) Nga Yesu, saba Yehova y’akaghalha kandi ibya iwun’ibukire ndeke amaha w’engebe y’erikotha. Wukendibya wuk’ongera olhwanzo olhwa wuwithire Nyamuhanga n’erigherererya Mughalha wiwe, wukendi thoka eriberererya eriyihayo lyawu.

6. Busana naki thutholere ithwatsomana esyongwamirwa sy’efamile? (Lebaya n’ekisasani.)

6 Esyongwamirwa syethu sy’efamile. Omwa mathibitho wethu w’engebe, thutholere ithwanza Yehova na Yesu kwilhaba ku thwanzire abahughu bethu. (Mt. 10:37) Aliwe eki sikirimanyisaya kithi thwangana ghalhaghandya esyongwamirwa syethu sy’efamile, eribya nga syesikathulemesaya eritsemesya Nyamuhanga na Kristo. Mbaghane n’ekyo, Nyamuhanga na Kristo erithuligha, thutholere ithwaberererya olhukwamirwa lhwethu omwa famile. (1 Tim. 5:4, 8) Thwamakolha ekyo, ithukendyongera eritsema. Kundi nibya, Yehova anasi ngoku esyofamile isikendibyamo etseme omulhume na mukali wiwe bamakolongana omwa lhwanzo n’erisikya, ababuthi bamanza abaana babu n’eribathendeka, n’abaana bamowa ababuthi babu.—Efe. 5:33; 6:1, 4.

(Lebaya enungu 6-7)

7. Wangaberererya wuthi olhukwamirwa lhwawu omwa famile?

7 Wangaheka wuthi omusiko oyo? Mbulha wuwithe lhukwamirwaki omwa famile, yikethere amenge awali omwa Biblia omwakanya k’eriyikethera eriyowa, ekalikya, kutse ebyo abakabya ng’abasi bingyi banga bugha. (Emi. 24:3, 4) Kolesaya ndeke ebitabu byethu ebiseghemere okwa Biblia. Birimo amenge awanga thuwathikya eriminya nga thwanga kolesya thuthi emisingyi ye Biblia. Ng’eky’erileberyako, emyatsi eyikabera eryasa eya “Obuwathikya Busana n’Amaka” muli emyatsi eyuwene eyihambire okwa bitsibu birebe ebyo abathahenie, ababuthi, n’abalengwa bakabana munabwire. b Ithwamu erighendera okwa bya Biblia yikabugha, abandi omwa famile nomubanga ghana erikolha ekyo. Wamakolha ekyo, efamile yenyu iyikendi ghasirwa, kandi iwukendi bana emighisa ya Yehova.—1 Pet. 3:1, 2.

8. Ebya thukathwamu byanga thuhambako bithi?

8 Eriheka ebyanga lhwiririra omw’ithwamu lyethu. Yehova abirithuha obughabe bw’eriyithwiramo, kandi anzire ithwatsemera ebibuya ebikasa busana n’erithwamu ndeke. Aliwe kandi syanga thutheya okwa bitsibu ebikasa busana n’erithwamu nabi. (Gal. 6:7, 8) Busana n’ekyo, thukaligha ebikalhwiririra omw’ithwamu lyethu libi, eribugha buthalengekania, n’erikolha omw’iharabana. Obunyamuthima-thima bwethu ibwangana thulyambya busana n’ebya thwabirikolha. Aliwe, eriminya ngoku thuli b’eriheka ebyanga lhwiririra omw’ithwamu lyethu kyangana leka ithwayisubamo, ithwahengulha ebisobyo byethu, kandi ithwayihighulha okw’ibisubira. Erikolha ekyo lyangana leka ithwabya ithune omwa mathibitho w’engebe.

(Lebaya enungu 8-9)

9. Wanga kolhaki wamathwamu nabi? (Lebaya n’ekisasani.)

9 Wanga heka wuthi omusiko oyo? Wamabya iwabirithwamu nabi, ligha emibere eyawabiribyamo. Minya ngoku siwanga hindulha ebyabiribya. Isiwayilhuhaya omw’iyowa n’omwa bulengekania erianza eriyilhwirako kutse eriyitsweba kutse eritsweba abandi busana n’erithwamu lyawu libi. Omwakanya k’ekyo, ligha ebisobyo byawu kandi yira eky’erikolha eryuwania emibere eyawabiribyamo. Wamayowa nabi busana n’ekibi ekyawabirikolha, omw’iyikehya hikira Yehova omwa musabe, ligha ekisobyo kyawu, kandi musabe ekighanyiro. (Esy. 25:11; 51:3, 4) Saba abo wangabya iwabirisoberya b’ekighanyiro, kandi kyamayithaghisibwa, sondaya obuwathikya bw’abasyakulhu. (Yak. 5:14, 15) Ighira okwa bisobyo byawu, kandi lengaho erithendi bisubira. Wukakolha ekyo, iwangana yikethera ngoku Yehova akendi kughanyira n’erikuha obuwathikya obwa wukayithagha.—Esy. 103:8-13.

EMISIKO EYATHUTHOLERE ‘ITHWAYILHUSYAKO’

10. Busana naki erianza erikolha ebya thuthe thwanga thoka ni muheke owalithohire? (Abanya Galatia 6:4)

10 Erianza erikolha ebya thuthe thwanga thoka. Thwangana yihekya emiheke y’ebya thuthe thwanga thoka thukayilinganisya n’abandi. (Soma Abanya Galatia 6:4.) Thwamabera eriyilinganisya n’abandi, ithwanganasamo eritsuru n’omuthima w’amalingwatha. (Gal. 5:26) Erianza erikolha eby’abandi bakathoka, ithwangana yibbuna omwa bya thuthe thwanga thoka erikolha. Kandi ‘amaha awakalindirirawa amabya inianganaleka omuthima iniasimba,’ ibbwa kwesi erianza erikolha ebya thuthe thwanga thoka lyangabbuna omuthima wa bungahi! (Emi. 13:12) Erikolha ekyo kyangana thughunza amani kandi ikyaleka ithwalhuhirira omwa mathibitho wethu w’engebe.—Emi. 24:10.

11. Ni byahi ebyanga thuwathikya eriyihighulha okw’anza erikolha ebya thuthe thwanga thoka?

11 Wanga yilhusyako wuthi omusiko oyo? Isiwayowa wuthi wangana kolha bingyi kwilhaba ebya Yehova akakuyithaghako. Syali kuyithaghako ebya wuthawithe. (2 Kor. 8:12) Minya ngoku Yehova syalilinganisaya ebya wukakolha n’ebya bandi bakakolha. (Mt. 25:20-23) Akalhangira omubiiri ogho wukamukolera n’omuthima wawu wosi, obuthaleghulha bwawu, n’eriyiyinia lyawu mwa by’obughuli. Omw’iyikehya ligha ngoku emyaka yawu, amaghalha wawu, n’emibere eya wulimo byangana kulemesya erikolha ebya wanga kolha lino. Nga Barzilai, ibya iwunayitheghekire erighana esyonzunzo omughulhu wuwithe ebitsibu by’amaghalha. (2 Sam. 19:35, 36) Nga Musa, ligha obuwathikya kandi iha abandi b’esyongwamirwa kikayithaghisibwa. (Eri. 18:21, 22) Eriminya aho amaaka wawu akasubulira likendi kutheya okw’anza erikolha ebya wuthe wanga thoka ebyanga kulemesya amathibitho w’engebe.

12. Mbwino thuli kw’olhubanza busana n’erithwamu nabi ery’abandi? Soborera.

12 Eriyowa iwuli kw’olhubanza busana n’erithwamu nabi ly’abandi. Sithwanga thwiramo abandi; kutse mughulhu wosi sithwanga batheya okwa bikalhwiririra omw’ithwamu lyabo libi. Ng’eky’erileberyako, mughalha wawu kutse mwali wawu erighunzerera anganathwamu erileka erikolera Yehova. Erithwamu eryo lyangana lethera ababuthi b’obulighe bunene. Aliwe, ababuthi abakayitsweba busana n’erithwamu nabi ly’omwana wabu, bakayihekaya omuheke owalithohire. Si musiko ogho Yehova anzire ibaheka.—Abar. 14:12.

13. Omubuthi angaghumira athi erithwamu nabi ly’omwana wiwe?

13 Wanga yilhusyako wuthi omusiko oyo? Minya ngoku Yehova abiriha ithwe bosi b’obughabe bw’eriyithwiramo. Akalighira obuli mundu eriyithwiramo. Ekyo mwamuli nga thuthwemo erimukolera. Yehova anasi ngoku si wuli mubuthi oyuhikene; anzire iwakolha ekyo wanga thoka. Ebikalhwiriririra omw’ithwamu ly’omwana wawu ni lhubanza lhwiwe, si lhwawu. (Emi. 20:11) Nomwabine, wanganabera eriyibulha-bulha busana n’ebisobyo ebyo wakolha iwe ng’omubuthi. Kyamabya ikwakiri kithya, leka Yehova aminye eriyowa lyawu kandi musabe ekighanyiro. Anasi ngoku siwanga hindulha ebyabiribya. Kandi, syali kuyithaghako eritheya omwana wawu okw’ihulhulha ebyo abiribiba. Wibuke ngoku, omwana wawu amahiraho akaghalha kosi-kosi erisuba oku Yehova, iniakendi mw’angirira ndeke.—Lk. 15:18-20.

14. Busana naki eriyowa nabi kutsibu ni musiko ogho thutholere ithwayilhusyako?

14 Eriyowa nabi kutsibu. Si kibi eriyowa nabi thwamasobya. Aliwe, eriyowa nabi kutsibu ni musiko ogho thuthatholere thukaheka. Ni musiko ogho thutholere ithwayilhusyako. Thukaminya thuthi ku thwabiriyowa nabi kutsibu? Thwamabya ithwabiribisulha ebibi byethu, ithwabiriyisubamo, kandi ithunemuyira ekya thukakolha eriyihighulha okw’ibisubira, ithwangana yikethera ngoku Yehova abirithughanyira. (Emib. 3:19) Thwamabirikolha ebi, Yehova syali thasyanza thukalholha embere eriyowa nabi. Anasi ngoku eriyowa nabi ery’olhughumerere likahuthalhaya. (Esy. 31:10) Obulighe bwamathubundamirya, thwangana lemwa amathibitho w’engebe.—2 Kor. 2:7.

Wukabya wabiriyisubamo erilhua oko muthima, Yehova syalibera erilengekania okwa bibi byawu, nawu siwutholere wukakolha ekyo (Lebaya enungu 15)

15. Ni byahi ebyanga kuwathikya erighumira eriyowa nabi kutsibu? (1 Yoane 3:19, 20) (Lebaya n’ekisasani.)

15 Wanga yilhusyako wuthi omusiko oyo? Omughulhu wukayowa nabi kutsibu, hweraya amalengekania ‘okw’ibuyira’ lya Nyamuhanga. (Esy. 130:4) Akabya akaghanyira abakayisubamo erilhua oko muthima, akayilhagha athi: “Ebibi byabo sinendi syaswibukabyo.” (Yer. 31:34) Eki kikamanyisaya kithi Yehova syendi syaswalengekania okwa bibi ebya wakolha kera. Neryo isiwayowa wuthi ebyabirilhwiririra omwa bibi byawu ni bwema obukakanganaya ngoku syali athakughanyira. Kandi isiwayihithanako kundi ebisobyo ebya wakolha kera byanganabya ibyabirileka iwaherya esyonzunzo ndebe omwa kithunga. Yehova syalibera erilengekania okwa bisobyo byawu, nawu siwutholere wukakolha ekyo.—Soma 1 Yoane 3:19, 20.

THIBITHA IWUNE N’EKILHUBIRIRWA KY’ERISINGA

16. Ithwe ng’abathibithi, thutholere ithwaminyaki?

16 Thukathibitha amathibitho w’engebe, thutholere ithwathibitha ithune n’ekilhubirirwa ky’erisinga. (1 Kor. 9:24) Thwangana kolha ekyo thwamaminya embaghane eyiri ahakathi-kathi k’emisiko eya thutholere ithwaheka n’eya thutholere ithwayilhusyako. Omo mwatsi ono, thwamabirikania okwa by’erileberyako bike eby’emisiko eya thutholere ithwaheka n’eya thutholere ithwayilhusyako. Aliwe hane n’ebindi. Yesu mwabugha athi ithwangana ‘lithoherwa n’erithamira, n’erikunda, n’amalengekania w’engebe y’eno.’ (Lk. 21:34) Amasako aya n’awandi angana kuwathikya eriminya aho wukayithagha erikolha esyombinduka wunemuthibitha amathibitho w’engebe.

17. Busana naki ithwakakasya ku thukendi singa amathibitho w’engebe?

17 Thwangana kakasya ku thukendi singa amathibitho w’engebe kundi Yehova akendithuha akaghalha ako thukayithagha. (Isa. 40:29-31) Busana n’ekyo, siwulhuhirire! Gherereraya omukwenda Paulo, oyuwahiraho akaghalha nuku abane olhuhembo olhwabya embere siwe. (Fil. 3:13, 14) Sihali oyuwanga kuthibithira amathibitho aya, aliwe omwa buwathikya bwa Yehova wangana thoka. Yehova angana kuwathikya eriheka emisiko yawu n’eriyilhusyako eyitheyithaghisibawa. (Esy. 68:19) Yehova anali okwa lhuhandi lhwawu, iwukendi thoka erithibitha amathibitho omw’iyiyinia kandi iwasinga!

OLHWIMBO 65 Lholha Embere!

a Omwatsi ono akendi thuwathikya erithibitha amathibitho w’engebe. Ithwe ng’abathibithi, hane ebya thutholere eriheka. Ebi mwamuli eriyilhagha ly’eriyihayo lyethu, esyongwamirwa sy’efamile, n’eribya ithuli b’eriheka ebyanga lhwiririra omw’ithwamu lyethu. Aliwe thutholere ithwayilhusyako omusiko wosi-wosi owatheyithaghisibawa owanga thulemesya. Ekyo mwamuliki? Omwatsi ono akendi subirya okwa kibulyo ekyo.

b Wanganabana emyatsi eyikabera eryasa eya “Obuwathikya Busana n’Amaka” okwa jw.org. Emighuma y’okwa myatsi eyiriko ey’abathahenie y’eno “Ngoku Wanga Kangania Erisikya” na “Ngoku Wanga Kangania Erisima”; okwa babuthi, “Erikangirirya Abaana Bawu Ngoku Banga Kolesya Esimati Foni Omwa Menge” na “Ngoku Wanga Kanirania n’Omulengwa Wawu”; n’okwa balengwa, “Ngoku Wanga Rwanisya Akahathikano” na “Ngoku Wanga Ghumira Embwera.”