Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 36

E Harmagedoni Ni Ngulhu Yuwene!

E Harmagedoni Ni Ngulhu Yuwene!

“Mubahindania abami haghuma ahakahulhawa . . . mo Harmagedoni.”​—ERIB. 16:16.

OLHWIMBO 150 Sondaya Nyamuhanga Wanabana Omulhamu

EBIKENDI KANIBWAKO *

1-2. (a) Busana naki e Harmagedoni ni ngulhu yuwene? (b) Ni bibulyo byahi ebya thukendi kaniako omo mwatsi ono?

WUKANOWA abandu bakabugha bathi e “Harmagedoni” ni lhuhi olhw’esyobbomu kutse ekitsinduli ekikendisya tsandya eby’obuhangwa? Mbaghane n’ekyo, ekya e Biblia yikabugha okwa Harmagedoni ni ngulhu yuwene, ekindu ekikaletha etseme! (Erib. 1:3) Olhuhi lhwe Harmagedoni silhulyasa erisyahwerekererya abandu abosi aliwe lhukasyabalhamaya! Lhuthi?

2 E Biblia yikakanganaya ngoku olhuhi lhwe Harmagedoni lhukendisyalhamya abandu omw’ighunzaho amathabali w’abandu. Olhuhi olho lhukendisyalhamya abandu omw’ilhusyaho ababi n’erilhamya abathunganene. Kandi lhukendi syalhamya abandu omw’ithoghothya abakatsandaya ekihugho kyethu kino. (Erib. 11:18) Erithoka eriyitheghererya ndeke esyonzumwa esi, thulebaye ebibulyo bbini bino: E Harmagedoni niki? Ni byahi ebikendi syatsuka eribya yithe yabya? Thwanga kolhaki nuku thusyabya okwa bakendisyalhamibwa okwa Harmagedoni? Thwanga sighalha thuthi bathaleghulha e Harmagedoni yinemuseghera hakuhi-kuhi?

E HARMAGEDONI NIKI?

3. (a) Ekinywe “Harmagedoni” kikamanyisayaki? (b) Erikwamana na Eribisulirwa 16:14, 16, busana naki ithwabugha thuthi e Harmagedoni si mwanya hene-hene?

3 Soma Eribisulirwa 16:14, 16. Ekinywe “Harmagedoni” kikabanika ngendo nguma nyisa omwa Masako, kandi kikalhua omwa kinywe ky’Ekihebrania ekikamanyisaya Ekithwe kye Megido. (Erib. 16:16) Megido yabya tawuni omwa Israeli. (Yos. 17:11) Aliwe e Harmagedoni si mwanya hene-hene owali okwa kihugho. Ekya yikamanyisaya kisa, y’emibere “abami b’ekihugho kyosi” bakendisya hindanibwa erihakanisya Yehova. (Erib. 16:14) Aliwe, omo mwatsi ono, thukendi kolesya kandi ekinywe “Harmagedoni” erimanyisya olhuhi olhukendi syalhuaho ilhwakwamako abami b’ekihugho babirihindanibwa. Thukaminya thuthi ngoku e Harmagedoni si mwanya hene-hene? Eky’erimbere, sihali ekithwe ekyonyine-nyine ekikahulhawamo Megido. Ekyakabiri, e Megido ni mwanya muke kutsibu indi “abami b’ekihugho kyosi” n’amahe wabu n’ebyuma byabu by’amalhwa si bangathoka erilhwira mugho. Ekyakasathu, ngoku thukendi lhangira omo mwatsi ono, olhuhi lhwe Harmagedoni lhukendisyatsuka “abami” b’ekihugho bakabambira abandu ba Nyamuhanga, abakendi syabya ibanayitsatsangire omwa kihugho kyosi.

4. Ni kyahi ekikaleka Yehova iniahulha olhuhi lhunene lhw’erighunzerera mwa Megido?

4 Ni kyahi ekyaleka Yehova iniahambania olhuhi lhunene lhw’erighunzerera ne Megido? Megido n’Omusya we Yezreeli owabya hakuhi nayo ni myanya eyabya yikaberamo malhwa mangyi. Ihakanayira Yehova iniawathikya abandu biwe omwa malhwa ayo. Ng’eky’erileberyako, “hakuhi n’amaghetse we Megido,” Nyamuhanga mwawathikya omutsweri we Israeli ya Baraka erikinda amahe w’Abanya Kanana awabya akasondolhwa na Sisera. Baraka n’omuminyereri w’obukali ya Debora mubasima Yehova busana n’eribawathikya erisinga omwa nzira y’ekithiko-thiko. Mubimba bathi: “Erilhua elhubulha esyongununu musyalhwa . . . na Sisera. Olhusi lhwe Kisoni mulhwathwalhabo.”​—Abat. 5:19-21.

5. Olhuhi lhwe Harmagedoni lhukendi syabya lhuthi mbaghane kutsibu okwa malhwa wa Baraka?

5 Baraka na Debora mubaghunzerera olhwimbo lhwabu n’ebinywe bino: “Esyonzighu syawu syosi sihere sithya, iwe Mwami Mukulhu, nikwa abakamwanza babye ng’eryuba omughulhu likahulhuka n’amaaka walyo.” (Abat. 5:31) N’okwa Harmagedoni, esyonzighu sya Nyamuhanga sikendisyathoghothibwa, n’abanzire Nyamuhanga ibalhamibwa. Aliwe hali embaghane nene ahakathi-kathi k’esyonyuhi ibiri esi. Okwa Harmagedoni, abandu ba Nyamuhanga ibo sibendisyalhwa. Sibendi syabya n’ebyuma by’amalhwa! Amaaka wabu ali “omw’iyibombeka n’eriyikethera” Yehova n’amahe wiwe w’elhubulha.​—Isa. 30:15; Erib. 19:11-15.

6. Yehova anganasyakinda athi esyonzighu siwe okwa Harmagedoni?

6 Nyamuhanga akendisya kinda athi esyonzighu siwe okwa Harmagedoni? Angana kolesya esyonzira muthina-muthina. Ng’eky’erileberyako, anganakolesya emisiki, amatsuku, n’ehirabyo. (Yobu 38:22, 23; Eze. 38:19-22) Anganaleka esyonzighu siwe isyabindukirana. (2 Emy. 20:17, 22, 23) Kandi anganakolesya abamalaika biwe eritha ababi. (Isa. 37:36) Mbulha ni kyahi ekya Nyamuhanga akendisya kolesya, iyo akendisya singa. Esyonzighu siwe esyosi sikendisya thoghothibwa. N’abathunganene abosi bakendisya lhamibwa.​—Emi. 3:25, 26.

NI BYAHI EBIKENDI SYATSUKA ERIBYA E HARMAGEDONI YITHE YABYA?

7-8. (a) Erikwamana na 1 Abanya Tesalonika 5:1-6, n’irangirira lyahi ery’embaghane eryo abathabali b’ekihugho bakendisya kolha? (b) Busana naki eki kikendisyabya ini mabehi w’akabi?

7 Erirangirira “obuholho n’eriyisyandira” likendisya tsuka eribya neryo “ekiro ky’Omukama [“ekiro kya Yehova,” NW]” ikyakwamako. (Soma 1 Abanya Tesalonika 5:1-6.) Omu 1 Abanya Tesalonika 5:2, ‘ekiro kya Yehova’ ‘bw’obulighe bunene.’ (Erib. 7:14, NW) Thukendisya minya thuthi ngoku obulighe obu bukayatsuka? E Biblia yikathubwira ngoku hakendisyabya erirangirira ly’embaghane. Likendisya kangania ngoku obulighe bunene bwamahika.

8 Eryo ly’erirangirira erikanibweko erya “obuholho n’eriyisyandira.” Ni kyahi ekikendisyaleka abathabali b’ekihugho ibabugha bathya? Mbwino abakulhu b’amadini banemwendisya lisangiramo? Obundi. Kundi ibbwa nibya n’erirangirira eryo likendi syabya ini mabehi awakalhua oko syombinga. Aliwe amabehi aya akendi syabya ini w’akabi kundi akendisyaleka abandu ibayowa nga bamathunga obuholho, obulighe bunene obuthe bwathabya omw’ibyaho ly’abandu buthe bwatsuka. “Neryo-neryo erithoghotha lyasyithabo! . . Lyasyahika ng’erikunda erikahika okwa mukali.” Kandi ibbwa abaghombe ba Yehova abathaleghulha? Banganasyasweka ekiro kya Yehova kikatsuka kitsumbukirania, aliwe bakendisyabya ibanayitheghekerekyo.

9. Nyamuhanga anemwendisya thoghotherya ekihugho kya Sitani ekyosi murundi mughuma? Soborera

9 Yehova syendi syathoghothya ekihugho kya Sitani ekyosi murundi mughuma, ngoku akolha omwa buthuku bwa Noa. Aliwe akendisya tsuka erithoghothya ekitsweka kighuma n’enyuma waho iniathoghothya ekindi. Akendi syatsuka erithoghothya e Babeli Mukulhu, ni bugha ambu amadini wosi w’amabehi. Neryo, okwa Harmagedoni ibbwa, iniathoghothya ekindi kitsweka ky’okwa kihugho kya Sitani, imwamuli eby’ekipolitiki, eby’amahe, n’eby’ekisubure. Thulebaye ndeke ebindu bikulhu bibiri ebyo.

10. Erikwamana na Eribisulirwa 17:1, 6 na 18:24, ni kyahi ekikendisya leka Yehova iniathoghothya Babeli Mukulhu?

10 “Erisuyira ly’omumalaya mukulhu.” (Soma Eribisulirwa 17:1, 6; 18:24.) Babeli Mukulhu abirikinia kutsibu erina lya Nyamuhanga. Abiribugha oku Nyamuhanga kw’amabehi. Abirisingira bunyakirimu omw’isighika amathabali w’ekihugho. Abirikolesya obuthoki bwiwe erinubya abandu biwe. Kandi abiryutha omusasi munene, imwamuli n’omusasi w’abaghombe ba Nyamuhanga. (Erib. 19:2) Yehova akendisya thoghothya athi Babeli Mukulhu?

11. “Enyama” niki, kandi Nyamuhanga akendisya kolesyayo athi erithoghothya Babeli Mukulhu?

11 Yehova akendisya thoghothya “omumalaya mukulhu” omw’ikolesya “enyama . . eyiwithe amahembe ikumi.” Enyama eyo yik’imanira Obughuma bw’Ebihanda (UN). Amahembe ikumi ak’imanira esyogavumente esya munabwire esikasighika ekithongole ekyo. Okwa buthuku obwa Nyamuhanga abirihiraho, esyogavumente esyo sikendisyabambira Babeli Mukulhu. “Basyamuthuthulha, n’erimuyira ndumbu” omw’imulhusyako obughuda bwiwe n’eriminyikalya obubi bwiwe. (Erib. 17:3, 16) Erithoghothibwa ery’aho n’aho​—erikendisyabya ng’eryamabya omwa kiro kighuma​—likendisya swekya abakamusighika. Kundi nibya, amabirighunza buthuku bungyi inianemuyiheka athi: “Nyikere ng’omughole w’omwami, sindi mukwakali, sinendisyalira na kera.”​—Erib. 18:7, 8.

12. Ni kyahi ekya Yehova athendisya lighira ebihanda erikolha, kandi busana naki?

12 Nyamuhanga syendisyalighira ebihanda bikathoghothya abandu biwe. Bakahulhawa omwa lina liwe kandi bakaghendera okwa kihano kiwe ky’erilhua omwa Babeli Mukulhu. (Emib. 15:16, 17; Erib. 18:4) Kandi babirikolha kutsibu eriwathikya abandi erilhua mugho. Neryo abaghombe ba Yehova sibendisyabana “erisuyirwa lyagho.” Nomwabine, erikirirya lyabu likendisya lengwako.

Ahosi-hosi aho bandu ba Yehova bakendisyabya ibali, bakendisya muyikethera bakabambirwa (Lebaya enungu 13) *

13. (a) Gogi nindi? (b) Erikwamana na Ezekieli 38:2, 8, 9, e Harmagedoni yikendi syatsuka mughulhu wahi?

13 Eribambira erya Gogi. (Soma Ezekieli 38:2, 8, 9.) Amadini w’amabehi akendisyabya abirithoghothibwa, okwa kihugho kukendisya sighalha edini nguma, nabu ib’abaghombe ba Yehova. Ahathe erithika-thika, Sitani akendisya hithana. Akendisya kangania erihithana eryo omw’ikolesya epoko-poko y’esyombinga​—“ebikere bisathu ebithunda-thundire”​—erileka ebihanda ebiyiyungire haghuma ibyabindukira abaghombe ba Yehova. (Erib. 16:13, 14) Ebihanda ebiyiyungire haghuma ebyo ni ‘Gogi ow’ekihugho kya Magogi.’ Ebihanda bikendisyabya bikabambira abandu ba Yehova, e Harmagedoni iyatsuka.​—Erib. 16:16.

14. Ni kyahi ekya Gogi akendisya minya?

14 Gogi akendisya yikethera “okuboko kw’omubiri”​—amahe wiwe. (2 Emy. 32:8) Thukendisya yikethera Yehova Nyamuhanga wethu​—ekikendisya lhangirika ng’obukiru omwa meso w’ebihanda. Kundi nibya ibbwa, esyonyamuhanga sya Babeli Mukulhu imusithethamulhamya okwa “nyama . . eyiwithe amahembe ikumi”! (Erib. 17:16) Neryo Gogi akendisya lengekania athi akendi thuhamba bweghu-bweghu. Akendisya bambira abandu ba Yehova, “ng’ekithu ky’eriswika ekihugho.” (Eze. 38:16) Neryo Gogi akendisya yisanga iniamabiriwa omwa kithegho. Ngoku byanabya oku Farao okwa Ngetse y’Engulha, Gogi akendisya minya ngoku oyo akalhwa nayu ni Yehova.​—Eri. 14:1-4; Eze. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Ni kyahi ekya Yesu akendisya kolha okwa Harmagedoni?

15 Kristo n’amahe wiwe w’elhubulha bakendisyalhwira oko bandu ba Nyamuhanga n’erithoghothya amahe wa Gogi. (Erib. 19:11, 14, 15) Kandi ibbwa enzighu ngulhu ya Yehova, Sitani, oyuwathebaya Gogi n’erileka iniabambira abandu ba Yehova okwa lhuhi lhwe Harmagedoni? Yesu akendisya mughusa n’esyombinga siwe omwa buhya, eyo bakendisya boherwa habw’emyaka rukumi.​—Erib. 20:1-3.

WANGA LHAMIBWA WUTHI OKWA HARMAGEDONI?

16. (a) Thukakanganaya thuthi ku thunasi Nyamuhanga? (b) Busana naki eriminya Yehova akendisyabya mughisa okwa Harmagedoni?

16 Mbulha thwamabirighunza omwa kwenene mwa myaka mingyi kutse eyihi, erisyalhama okwa Harmagedoni, thutholere ithwakangania ngoku thunasi Nyamuhanga kandi ku “thukakenga engulhu yuwene y’Omukama wethu Yesu.” (2 Tes. 1:7-9) Thukaminya Nyamuhanga omughulhu thukaminya ebyo anzire, ebyo athanzire, n’ebihano biwe. Kandi thukakanganaya ku thumwasi thwamamwanza n’erimwowa n’erimuramya iyo musa. (1 Yn. 2:3-5; 5:3) Thukabya thukakangania ku thunasi Nyamuhanga, thukathunga akaghisa ak’eriminywa ndeke na Nyamuhanga, ekindu ekikendisya lhamya esyongebe syethu okwa Harmagedoni! (1 Kor. 8:3) Kithi? Kundi eriminywa na Nyamuhanga kikaleka iniathuligha.

17. Kikamanyisayaki erikenga “engulhu yuwene y’Omukama wethu Yesu”?

17 “Engulhu yuwene y’Omukama wethu Yesu” mwamuli ekwenene yosi eyo Yesu akangiriraya, eyiri omwa Kinywe kya Nyamuhanga. Thukakenga engulhu yuwene thukaghendera kuyo omwa ngebe yethu. Obwowa obo mwamuli erihira emyatsi y’Obwami y’embere, erighendera okwa bihano bya Nyamuhanga, n’erithulhughania Obwami bwa Nyamuhanga. (Mt. 6:33; 24:14) Kandi mwamuli eriwathikya abaghalha bobu Kristo abahakabibwa bakaberereraya olhukwamirwa lhwabu olhulithohire.​—Mt. 25:31-40.

18. Baghalha bobu Kristo abahakabibwa bakendisya kangania bathi ngoku bakasima obuwathikya obwa bahebawa?

18 Abaghombe ba Nyamuhanga abahakabibwa bakisiya ibakangania erisima lyabu okwa ‘b’esindi mbuli.’ (Yn. 10:16) Bathi? Olhuhi lhwe Harmagedoni lhuthe lhwatsuka, abosi 144,000 bakendisyabya ibabirilhubukibwa eribya birimu ebiwithe obuthaholha omwa lhubulha. Neryo bakendisyabya baghuma b’okwa mahe w’elhubulha abakendisyahinolera Gogi n’eritheya “endeko nene” abali ng’esyombuli. (Erib. 2:26, 27; 7:9, 10) Ab’endeko nene bakendi syabana olhusunzo lhw’eribya imubawathikya abaghombe ba Yehova abahakabibwa omughulhu babya ibakine okwa kihugho!

THWANGA SIGHALHA THUTHI BATHALEGHULHA ENDULI YINEMUSEGHERA HAKUHI?

19-20. Mbulha thuwithe bitsibu bingahi, thwangabya thuthi ithune bathaleghulha e Harmagedoni yinemuseghera hakuhi?

19 Omwa biro by’enyuma-nyuma ebikalire bino, abangyi omwa baghombe ba Yehova banemubana ebitsibu. Nomwabine, thwanganayiyinia ithunatsemire. (Yak. 1:2-4) Ekindu ekyanga thuwathikya kutsibu ly’eriyitsingirira omw’isaba erikalhua okwa muthima. (Lk. 21:36) Kandi thutholere ithwakwamya okwa misabe yethu kw’erigha Ekinywe kya Nyamuhanga buli kiro n’erikighaniryako, imwamune n’amaminyereri awahambire okwa mighulhu eyo thulimo. (Esy. 77:12) Ebi, iwahirako n’erisangira ndeke omw’ithulira, bikendi thuwathikya eribya n’erikirirya erighumire n’amaha awasikire!

20 Thalengekania nga wukendi syatsema bungahi e Babeli Mukulhu yikabya iyabirithoghothibwa ne Harmagedoni iyabirilhaba! Kandi, thalengekania nga wukendisya tsema bungahi omughulhu obuli mundu akendisyabya iniasikirye erina lya Nyamuhanga n’ehamuli yiwe y’erithabalha! (Eze. 38:23) Omo kwenene, erihika lye Harmagedoni ni ngulhu mbuya okw’abo abasi Nyamuhanga, abakakenga Mughalha wiwe, n’eriyiyinia erihika okwa nduli.​—Mt. 24:13.

OLHWIMBO 143 Mulhole Embere Erikolha, Eritheya, n’Erilindirira

^ enu. 5 Abandu ba Yehova bamabirighunza myaka mingyi ibanalindirire e Harmagedoni. Omo mwatsi ono, thukendiminya e Harmagedoni nga niki, ebikendi syatsuka eribya yithe yabya, kandi ngoku thwanga sighalha bathaleghulha enduli yinemuseghera hakuhi-kuhi.

^ enu. 71 ERISOBORERA EBISASANI: Ebindu ebikaswekaya bikabya munabwire. Thukendi (1) sangira omw’ithulira kyamathokekana, (2) lholha embere n’endegheka yethu y’eriyeghesya, na (3) lholha embere eriyikethera obutheya bwa Nyamuhanga.

^ enu. 85 ERISOBORERA EBISASANI: Abapolisi bakayithegheka eringira kinyamakara omwa nyumba y’eka y’Abakristayo abayikethere ngoku Yesu n’abamalaika biwe banalhangire.