Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 36

Lhangira Akaghalha k’Eminyethu mw’ak’Obughuli

Lhangira Akaghalha k’Eminyethu mw’ak’Obughuli

“Olhukengerwa lhw’abalhwana ni maaka wabu.”​—EMI. 20:29.

OLHWIMBO 88 Nyikangiriraye Esyonzira Syawu

EBIKENDI KANIBWAKO *

1. Ni kilhubirirwa kyahi ekya thwanga yihiriraho thunemukulha omo myaka?

THUKABYA thunemukulha, thwanganubaha thuthi sithwendi thasyabya b’omughaso embere sya Yehova ngoku thwabya. Nomwakine indi kwenene si thukiwithe akaghalha nga kera, thwangana kolesya amenge n’ebya thwalhabiremo eriwathikya abalere eritholera erihebwa esyongwamirwa mbyaka. Mughalha wethu oyuwamabirighunza myaka iniane musyakulhu w’ekithunga mwabugha athi, “Nabere ingayowa ingali kulemererwa busana n’emyaka, munatsema kundi habya ihane baghalha bethu abalere abatholere abanayitheghekire erikolha omubiiri.”

2. Omo mwatsi ono thukendi kania okuki?

2 Omwatsi owahwere mwakanasoborera abalere nga banga ghasirwa bathi bamanywana abakulire. Omo mwatsi ono, thukendi lebya ngoku emibere ng’eriyikehya, eriminya aho maaka wawu akasubulira, erisima, n’erihithya byanga wathikya abakulire erikolongana n’abalere, ekindu ekikaghasira ekithunga ekyosi.

YIKEHAYE

3. Ngoku kiri omwa Abanya Filipi 2:3, 4, eriyikehya niki, kandi lyanga wathikya lithi Omukristayo?

3 Abakulire batholere ibayikehya bamabya banzire eriwathikya abalere. Oyukayikehaya akalhangira abandi ng’abamulengire. (Soma Abanya Filipi 2:3, 4.) Abakulire abakakanganaya omubere oyu bakalhangira ngoku omubiiri angana kolhwa omwa syonzira muthina-muthina esiseghemere okwa Biblia kandi isyakolha ndeke. Neryo sibali lengekanaya bathi obuli mundu atholere iniakolha emyatsi ngoku babya bakakolhayo kera. (Omu. 7:10) Nomwakine indi bawithe bingyi eby’obughuli eby’eribwira abalere, banasi ngoku “emibere ey’ekihugho kino yinemuhinduka” kandi ngoku kyangana bayithaghisya erighenda-ghendania n’emibere mihyaka.​—1 Kor. 7:31, NWT.

Abakulire bakabwira abandi okwa byabalholireko (Lebaya enungu 4-5) *

4. Abalebererya b’omuthimbo bakakanganaya bathi omuthima owali ng’ow’Abalawi?

4 Abakulire abayikehirye bakaminya ngoku bakabya bane mughenda bakakulha, bakabya isibanga thasyakolha bingaha n’ebya babya bakakolha. Ng’eky’erileberyako, lengekanaya okwa balebererya bethu b’omuthimbo. Bakabya bakahikya myaka 70, bakasabawa erithasyakolha eyindi mibiiri. Ekyo kyangana bakalira. Ibakalhangira olhusunzo lhw’erikolera balikyabu mwa lhw’obughuli. Ni lhusunzo olho babya banzire kutsibu, kandi bakinanzire kutsibu erilhukolha. Aliwe bakaminya ngoku abalere bakayithaghisibawa erikolha emibiiri eyo. Neryo bakakanganaya omuthima owali ng’ow’Abalawi omwa Israeli kera, ababya bakaleka emibiiri yabu y’erikolera okwa hema y’erihindaniramo bakahikya myaka 50. Etseme y’Abalawi abakulire omo myaka abo siyabya yiseghemere okwa lhusunzo lhulebe. Ibanawithe esyonzunzo, mubakolha n’omuhwa munene eriwathikya abalere. (Emig. 8:25, 26) Munabwire, ababya balebererya b’omuthimbo, nomwakine indi sibanga thasyabungira ebithunga bingyi, banemukangania ku ni b’omughaso omwa bithunga ebyo balimo.

5. Wam’ighaki okwa ky’erileberyako kya Dan na Katie?

5 Lengekanaya oku mughalha wethu Dan, oyuwakolha ng’omulebererya w’omuthimbo habw’emyaka 23. Dan abere ahikya myaka 70, iyo na mukali wiwe, Katie, mubathumwa ng’abatemburi b’embaghane. Babirighenda-ghendania bathi n’emibere mihyaka eyo? Dan akabugha athi lino awithe bingyi by’erikolha kwilhaba kera! Akakolha okwa mibiiri y’ekithunga, akawathikaya baghalha bethu eritholera eribya baghombe bawathikya, kandi akathendeka abandi erisangira omw’ithulira ahakabya abandu bangyi n’omwa ngomo. Abakulire, mbulha muli omwa mubiiri w’omughulhu wosi kutse eyihi, ni bingyi ebya mwangakolha eriwathikya abandi. Muthi? Ghenda-ghendanaya n’emibere mihyaka, yihirireho ebilhubirirwa bihyaka, n’erihwerya amalengekania okwa bya wangathoka butsira okwa bya wuthe wangakolha.

MINYA AHO MAAKA WAWU AKASUBULIRA

6. Busana naki ni ky’amenge eriminya aho maaka wawu akasubulira? Iha eky’erileberyako.

6 Oyukaminya aho maaka wiwe akasubulira syali lengekanaya athi iniakolha ebyo athe angathoka. Busana n’ekyo, akasighalha inianatsemire kandi inialholha embere erikolha kutsibu. Thwangana mulinganisya n’omundu oyukaghendaya eggali neryo inieya ekilhalho ky’omuthi. Oyukaghendaya atholere iniakima okwa ggali yiwe erithoka erisoka. Ni kwenene, akendi ghenda lyolho-lyolho, aliwe akendibya inianemulholha embere. Kuthya, oyukaminya aho maaka wiwe akasubulira akaminya endambi “ey’erihindulha” nuku angalholha embere erikolera Yehova n’omuhwa.​—Fil. 4:5.

7. Barzilai mwakangania athi kw’asi aho maaka wiwe akasubulira?

7 Lengekanaya okwa ky’erileberyako kya Barzilai, oyuwabya w’emyaka 80, Omwami Dawudi akamukokya athi ase ikale omo kikale ky’omwami. Busana n’eriminya aho maaka wiwe akasubulira, Barzilai mwaghana erisaba ly’omwami. Barzilai mwaminya erilemererwa liwe busana n’erikulha omo myaka, kyamaleka iniasombolha omulhwana ya Kimuhamu, erighenda omwa bwiwe. (2 Sam. 19:35-37) Nga Barzilai, abalhume abakulire omo myaka bakatsema bakaha abalere b’akaghisa k’erikolha.

Omwami Dawudi mwaligha erithwamu lya Nyamuhanga ery’eribugha indi mughalha wiwe yukendi himba ehekalu (Lebaya enungu 8)

8. Omwami Dawudi mwakangania athi kw’asi aho maaka wiwe akasubulira bikahika okwa buhimbe bw’ehekalu?

8 Omwami Dawudi mwahiraho eky’erileberyako ekyuwene eky’eriminya aho maaka wiwe akasubulira. N’omuthima wiwe wosi, mwanza erihimbira Yehova y’enyumba. Aliwe Yehova abere amubwira ngoku olhusunzo olho lhwabirihebwa omulhwana Solomono, Dawudi mwaligha erithwamu lya Yehova kandi mwasighika obuhimbe n’omuthima wiwe wosi. (1 Emy. 17:4; 22:5) Dawudi mwathayowa nga n’iyo wanga kolha omubiiri oyo wa ndeke kundi Solomono abya ‘iniakine mulere kandi isyabeghere.’ (1 Emy. 29:1) Dawudi abya inianasi ngoku omubiiri w’obuhimbe oyo akendi thokekana busana n’emighisa ya Yehova, butsira busana n’emyaka y’abakasondolha eby’obuhimbe kutse ebyo basi. Omw’igherererya Dawudi, munabwire abakulire bakalholha embere erikolha n’omuhwa, olhukwamirwa lhwabu nomulhwanga hinduka. Kandi banasi ngoku Yehova akendi tsumulha abalere abakakolha emibiiri eyo babya bakakolha kera.

9. Ow’okwa Komiti y’Ekyaghanda ky’Omuthahulha mwakangania athi kw’asi aho maaka wiwe akasubulira?

9 Munabwire, eky’erileberyako ky’erikangania omubere w’eriminya aho maaka wawu akasubulira ni mughalha wethu Shigeo. Omwa 1976, iniane w’emyaka 30, mwasombolhwa erikolha ng’omughuma w’okwa Komiti y’Ekyaghanda ky’Omuthahulha. Omwa 2004 mwabya musangania w’Ekomiti y’Ekyaghanda ky’Omuthahulha. Enyuma waho mwaminya ngoku amabirikulha omo myaka kandi ngoku syanga thasyathoka eryanguhya emibiiri. Omw’isaba, mwalengekania okwa mighaso eyanga lhwiririra omw’iha omulere y’esyongwamirwa esyo. Nomwakine indi syakiri musangania, Shigeo akinalholha embere erikolha omwa bughuma n’abandi abali okwa Komiti y’Ekyaghanda ky’Omuthahulha. Ngoku kine omwa ky’erileberyako kya Barzilai, Omwami Dawudi, na Shigeo, omundu oyuyikehirye kandi oyukaminya aho maaka wiwe akasubulira syalihira amalengekania okwa ky’abalere eribya isibasi bingyi, aliwe akahiragho okwa kaghalha kabu. Akabalhangira ng’abakoli balikyabu butsira ng’abali nayu omwa malingwatha.​—Emi. 20:29.

IBYA OYUKASIMA

10. Ni malengekania wahi agho abakulire bawithe oko balere abali omwa kithunga?

10 Abakulire bakalhangira abalere ng’ebihembo erilhua oku Yehova kandi bakasimabyo. Akaghalha kabu kakabya kanemukeha, abakulire bakasima eminyethu eyiwithe akaghalha kandi abanayitheghekire erikolha omubiiri n’erikolera ekithunga.

11. Ebiri omu Ruta 4:13-16 bikakanganaya bithi emighisa eyangasa busana n’eriligha obuwathikya bw’abalere?

11 Omo Biblia, Naomi ni ky’erileberyako ekyuwene eky’oyukulire oyuwaligha obuwathikya bw’omulere. Okw’itsuka, Naomi mwabwira mwalyana wiwe omukwakali ya Ruta athi asube ewabu. Aliwe, Ruta abere akahathikana erighenda na Naomi e Betelehemu, Naomi mwaligha obuwathikya bwa Ruta. (Ruta 1:7, 8, 18) Oyu k’abya mughisa okwa bakali babiri aba! (Soma Ruta 4:13-16.) Eriyikehya likendi leka abakulire ibathoka erigherererya eky’erileberyako kya Naomi.

12. Omukwenda Paulo mwakangania athi erisima liwe?

12 Omukwenda Paulo mwasima obuwathikya obo abana. Ng’eky’erileberyako, mwasima Abakristayo be Filipi busana n’ebihembo by’ekinyamubiri ebyo bamuthumira. (Fil. 4:16) Mwakangania erisima busana n’obuwathikya obwa Timoteo amuha. (Fil. 2:19-22) Kandi Paulo mwasima Nyamuhanga busana n’abasamuhumulikanaya akathwalhawa e Roma ng’omunyangomo. (Emib. 28:15) Paulo abya mundu w’akaghalha oyuwaghenda esyongumi sy’esyomairo eriyathulira n’erighumya ebithunga. Nomwabine, mwayikehya amaligha obuwathikya bwa balikyabo.

13. Abakulire banga kangania bathi ku bakasima abalere?

13 Abakulire, mwangana kangania kumukasima abalere abali omwa kithunga kyenyu omwa nzira nyingyi. Bamanza erikuwathikya omwa by’etrasipoti, erikughendera omwa kathali, kutse erikuwathikya okwa bindi biyithawa by’ekinyamubiri, ligha obuwathikya bwabu. Lhangira obuwathikya ng’obu ng’enzira eya Yehova akakukanganirayamo olhwanzo. Iwangana sweka mukalhwiririra obunywani obukamathire. Mughulhu wosi kanganaya ku wutsomene erikulha-kulhana bunyakirimu ery’abanywani bwawu abalere, kandi babwire ngoku wukatsema wukalhangira abalere bakongera erikolha bingyi omwa kithunga. Kandi ibya iwunayitheghekire eribana obuthuku bw’eribabwira okwa byawalhabiremo. Wamakolha ekyo, iwukendibya mundu ‘oyukasima’ Yehova busana n’abalere abo abiriletha omo kithunga.​—Kol. 3:15; Yn. 6:44; 1 Tes. 5:18.

IBYA OYUKAHITHAYA

14. Omwami Dawudi mwakangania athi omubere w’erihithya?

14 Thukabana omwa ky’erileberyako ky’Omwami Dawudi mw’owundi mubere agho abakulire batholere ibakangania​—erihithya. Mwahayo bindu bingyi erisighika obuhimbe bw’ehekalu. (1 Emy. 22:11-16; 29:3, 4) Mwakolha eki nomwakine indi mughalha wiwe Solomono yuwangaminyirwe ng’oyuwakolha omubiiri oyo. Omughulhu thuthakiwithe akaghalha ak’erisangira omwa buhimbe bw’ekiteokrasi, thwangana lholha embere erisighika emibiiri eyi omw’ihayo erikwamana n’emibere eya thulimo. Kandi thwangana wathikya abalere erighasirwa omwa menge agho thwabirithunga ahabw’emyaka.

15. Ni bihembo byahi eby’obughuli ebya mukwenda Paulo aghabirako Timoteo?

15 Bikahika okw’ihithya, thalengekania okwa ky’erileberyako ekya mukwenda Paulo ahiraho. Mwakokya Timoteo erimuyiyungako omwa mubiiri w’obumisyonare, kandi Paulo mwakangania omubere w’erihithya akabwira omulhwana oyo okwa syonzira esyo akolesaya erithulira n’erikangirirya. (Emib. 16:1-3) Erithendeka lya Paulo mulyawathikya Timoteo eribya muthuliri mubuya w’engulhu yuwene. (1 Kor. 4:17) Timoteo nayu mwakolesya esyonzira sya Paulo esyo erithendeka abandi.

16. Ni kyahi ekyaleka Shigeo iniathendeka abandi?

16 Munabwire abakulire sibali sagha bathi bamathendeka abalere erikolha emibiiri eyo balhue bakakolha omo kithunga, ibo isibendi thasyabya b’omughaso. Ng’eky’erileberyako, ahabw’emyaka, Shigeo, oyothulyakanayako, mwathendeka abalere okwa Komiti y’Ekyaghanda ky’Omuthahulha. Akolha eki nuku asighike emyatsi y’Obwami omwa kihugho ekyo aby’akakoleramo. Neryo endambi muyahika hamabanika mughalha wethu oyuthendekirwe ndeke oyukendi suba omwa mwanya wiwe ng’omusangania. Shigeo na lino anemulholha embere eribwira baghalha bethu abalere okwa ebyalholireko omo myaka 45 inianemukolha ng’omughuma w’okwa Komiti y’Ekyaghanda ky’Omuthahulha. Abandu ng’aba ni mughisa okwa bandu ba Nyamuhanga!

17. Ni byahi ebyo abakulire bangaha abandi? (Luka 6:38)

17 Inywe balikyethu abakulire muli bwema obulhangirikire obukakanganaya ngoku erikolera Yehova omw’ikirirya n’omwa buthaleghulha y’engebe eyuwene. Omwa ky’erileberyako kyenyu, mukakanganaya ngoku akaghalha aka mukahiraho erigha emisingyi ye Biblia n’erighendera kuyo kakaghanduka. Munasi emibere emyatsi yabya yikakolerwamo kera, aliwe kandi mukalhangira ikitholere inywe erighenda-ghendania n’esyombinduka mbyaka. Nenyu, abakulire ababatizibawa lino-lino muwithe bingyi by’erihithya; mwangana bwira abandi okwa tseme eyamukabana busana n’eriminya Yehova omwa myaka yenyu y’obukulhu. Abalere ibakendi tsema bakowa ebya mwalhabiremo n’ebya mwamabirigha. Mwamahithya okwa byamwalholireko, Yehova iniakendi batsumulha kutsibu.​—Soma Luka 6:38.

18. Abakulire n’abalere banga wathikania bathi?

18 Inywe abakulire mukendibya munemunywana abalere, mukendi thoka eriwathikania. (Abar. 1:12) Obuli mughuma anawithe ekindu ky’obughuli ekyo wundi athawithe. Abakulire bawithe amenge n’ebya balholireko ebyo babiribana omo ngebe yabu. Abalere bawithe akaghalha n’amaaka. Abalere n’abakulhu bakabya bakakolha haghuma ng’abanywani, bakaleka Thatha wethu w’elhubulha ow’olhwanzo iniapipwa kandi ibo ni mughisa okwa bosi omo kithunga.

OLHWIMBO 90 Thuhimbangane

^ enu. 5 Ni mughisa ebithunga byethu eribyamo eminyethu mingyi eyikalengaho kutsibu erisighika ekithunga kya Yehova. Abakulire omo myaka abali omwa kithunga, mbulha ni b’ekalikya yahi kutse balhuire omwa mibereki, bangana wathikya abalere erikolesya ndeke akaghalha kabu omwa mubiiri wa Yehova.

^ enu. 55 ERISOBORERA EKISASANI: Omulebererya w’omuthimbo abere ahikya myaka 70, iyo na mukali wiwe mubahebwa olhundi lhukwamirwa. Emyaka eya bamabirighunza omwa mubiiri yikabalighira erithendeka abandi omwa kithunga ekyo balimu lino.