Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Wunayitheghekire Erilindirira Omw’Ighumisirizya?

Wunayitheghekire Erilindirira Omw’Ighumisirizya?

“Nenyu mughumisirizaye.”​—YAKOBO 5:8, NW

ESYONYIMBO: 24, 139

1, 2. (a) Ni kyahi ekyangana leka ithwayibulya thuthi, ‘Erihika mughulhu wahi?’ (b) Busana naki abaghombe bathaleghulha abakera bakaleka ithwaghuma?

OMUMINYERERI omuthaleghulha Isaya mwabulya athi: “Erithwiryahi?” Kuthya n’omuminyereri Habakuki mwabulya athi: “Nasyakolyahi.” (Isaya 6:11; Habakuki 1:2) Omwami Dawudi abere akahandika esura eya 13 omwa Esyonyimbo, nayu mwabulya ekibulyo ng’ekyo ngendo ini. (Esyonyimbo 13:1, 2) N’omughulhu Yesu abya omwa bandu ababya n’erikirirya like, mwabulya athi: ‘Nasyikalha nenyu mughulhu wungahi kwehi?’ (Matayo 17:17) Nethu ithwanga yisanga ithwabiribulya ekibulyo ng’ekyo munabwire.

2 Ni byahi ebyanga leka ithwabulya ekibulyo ekya, ‘Erihika mughulhu wahi?’ Obundi hane ekindu ekithuwene ekya thubereko. Ng’erilhwalha kutse erikekelhuha. Obundi eriyowa isithuwithe buholho kundi thuli omwa “mighulhu eyikalire.” (2 Timoteo 3:1) Kutse ithwangana bulha obuholho n’erihwa amani busana n’amalengekania mabi aw’abandu abathuthimbireko. Mbulha ni nzumwa yahi eyikaleka iwayibulya ekyo, kikahumulikanaya eriminya ngoku Yehova mwathatsweba abaghombe biwe abayibulhaya bathya.

3. Niki ekyanga thuwathikya omughulhu thuli omwa mibere eyikalire?

3 Niki ekyanga thuwathikya omughulhu thuli omwa mibere eyikalire erighumira? Yakobo, mughalha wobu Yesu mwasondolibwa n’omulimu erithubwira athi: “Neryo balikyethu, muyibombeke [“mughumisirizaye,” NW] erihika okwa kiro ky’eryasa ly’Omukama.” (Yakobo 5:7) Neryo ithwe bosi thukayithagha erighumisirizya. Aliwe erighumisirizya niki, kandi omubere mubuya oyu thwanga kanganiagho thuthi?

ERIGHUMISIRIZYA NIKI?

4, 5. (a) Erighumisirizya niki, kandi thwanga ghumisirizya thuthi? (b) Yakobo akalisoborera athi erighumisirizya? (Lebaya Ekisasani ekiri okw’itsuka.)

4 E Biblia yikabugha yithi omubere w’erighumisirizya akalhua okwa mulimu abuyirire wa Nyamuhanga. Ahathe obuwathikya bwa Nyamuhanga, ikyanganakalha okwa mundu oyuthahikene erighumisirizya omwa mibere eyikalire. Omubere oyu ni kihembo erilhua oku Nyamuhanga. Neryo thukabya thwamakanganiagho, thukabya ithwamakangania ku thwanzire Yehova. Thukabya thwamathendibya n’omubere w’erighumisirizya, olhwanzo olhwa thuwithire abandi lhukakeha. (1 Abanya Korinto 13:4; Abanya Galatia 5:22) Erighumisirizya mwamuliki? Mwamuli eriyiyinia omwa mibere eyikalire aliwe iwune n’amalengekania awuwene. (Abanya Kolosai 1:11; Yakobo 1:3, 4) Erighumisirizya kandi likathuwathikaya eribya ithune bathaleghulha oku Yehova nomuthwangabana bitsibu bingahi. Kandi ikikendi thuwathikya eriyihighulha okw’ithuhulya omughulhu thukaghalhawa. E Biblia yikathubwira yithi omundu atholere iniabya n’omuthima w’erilinda. Eryo ry’erisomo likulhu erya thukabana omu Yakobo 5:7, 8. (Soma.)

5 Busana naki thutholere ithwaligha erilinda erihika aho Yehova akendi berererya emilhaghe yiwe? Omukwenda Yakobo mwalinganisya emibere eya thulimu ng’ey’omulimi. Omulimi nomwanga kolha kutsibu akahera ebyalya, siy’ukathwamu embulha nga yiwe kutse eryanguhya erikulha ly’ebirimwa. Atholere inialinda “ebighuma by’enzwera nene by’ekithaka.” Kuthya nethu, ni bingyi ebya thuthe thwanga hindulha omughulhu thukalinda eribererera ly’emilhaghe ya Yehova. (Mariko 13:32, 33; Emibiri 1:7) Ng’omulimi, thutholere ithwalinda omw’ighumisirizya.

6. Eky’erileberyako ky’omuminyereri Mika kikathweghesayaki?

6 Omuminyereri Mika mwaghumira bitsibu binene ng’ithwe munabwire. Abyaho omwa buthabali bw’Omwami Ahazi. Ahazi abya mwami mubi kutsibu. Ekyo mukyaleka omwa buthabali bwiwe imwabya obulibathangania bunene. Emyatsi muyatsandira ighuma. Ne Biblia yikakanganaya ngoku okwa buthuku obo abandu babya ibabiribya babi kutsibu. (Soma Mika 7:1-3.) Mika abya inianasi ku syangahindulha emibere eyo. Angakolireki? Mwabugha athi: “Nikwa ingye nasyalinda Omwami Mukulhu n’omuhwa. Nasyalindirira Nyamuhanga w’erilhama lyaghe. Nyamuhanga waghe asyanyowa.” (Mika 7:7) Nethu, nga Mika, thutholere ithwabya n’omubere w’erilinda omw’ighumisirizya.

7. Busana naki erilinda eribererera ly’emilhaghe ya Yehova sikwama kya linda buyira?

7 Erikirirya lyethu lyamabya irinaghumire ng’erya Mika, ithukendianza erilinda Yehova erilhua omwa muthima. Erilinda eryethu siriri ng’ery’omunya ngomo oyukalinda ekiro kiwe eky’er’ithibwa. Iyo akalindakyo isyanzire, kandi isyanzire kikahika. Ithwe eryethu ni lya mbaghane kutsibu! Thwanzire erilinda Yehova kundi thunasi ngoku okwa ndambi eyitholere, akendi berererya eriyilhagha liwe ery’erithuha engebe y’erikotha! Neryo ‘thukayiyinaya omwa myatsi yosi haghuma n’eriyibombeka’ kandi ithunatsemire. (Abanya Kolosai 1:11, 12) Omw’irinda lyethu, thukayitheghaya okw’ibya nga thwamayineghenia thuthi Yehova syath’anguhya. Ekyo thwamakikolha, isyendi tsema.​—Abanya Kolosai 3:12.

ABATHALEGHULHA ABAKERA ABABYA N’OMUTHIMA W’ERILINDA

8. Abalhume n’abakali bathaleghulha abakera thukab’ighirakoki?

8 Ni kyahi ekikendi thuwathikya eribya n’omuthima w’erilinda kutsibu? Thutholere ithwalengekania okwa balhume n’abakali abathaleghulha abakera abalinda buthaleghulha eribererera ly’emilhaghe ya Yehova. (Abanya Roma 15:4) Thunemughanirya okwa ky’erileberyako kyabo, kyuwene erilengekania nga mubaghunza buthuku bungahi ibanalindire, ekyaleka ibabya ibanayitheghekire erilinda, kandi Yehova nga mwabatsumulha athi busana n’omuthima wabu w’erilinda.

Abrahamu mwalinda myaka mingyi erihika okw’ibuthwa ly’abitsikulhu biwe iya Esau na Yakobo (Lebaya enungu 9, 10)

9, 10. Abrahamu na Sara mubalinda Yehova habw’omughulhu mungahi?

9 Thalengekania okwa ky’erileberyako kya Abrahamu na Sara. Kundi ‘mubalindirira n’erithend’ilhuha,’ mubabana “ebyo Nyamuhanga alhagha.” E Biblia yikathubwira yithi Abrahamu abere abirikangania omuthima w’erilinda, neryo Yehova mwamulhaghanisya erimutsumulha n’erimuyira mo thathakulhu w’ekihanda kinene. (Abaebrania 6:12, 15) Busana naki Abrahamu mwayithagha erikangania erighumisirizya? Kundi kyangathwere buthuku omulhaghe oyo eribererera. Okwa Nisani 14, omo mwaka wa 1943 Yesu athali asa, Abrahamu, Sara n’abandi ab’ekihanda kyabu basoka Olhusi Efurati eringira omwa Kihugho Ekyalhaghanisibawa. Kandi Abrahamu abya w’erithasyalinda eyindi myaka 25 mughalha wiwe Isaka imwabuthwa, n’eyindi 60 erihika okw’ibuthwa ly’abitsikulhu biwe Esau na Yakobo.​—Abaebrania 11:9.

10 Ekihugho ekyalhaghanisibawa, Abrahamu mwahebwako kingahi? E Biblia yikabugha yithi Yehova “mwathaha Abrahamu okwa kihugho eki, kutse n’ekitsweka ky’emetere nguma. Nikwa mwamulhaghakyo isyawithe mwana, athi asyamuhakyo mwa kithaka kiwe n’eky’abaana biwe.” (Emibiri 7:5) Muhatsuka erilhaba myaka 430 abandu ba Abrahamu erisalha babya kihanda ekyanga sighalya Ekihugho Ekyalhaghanisibawa.​—Eriluayo 12:40-42; Abanya Galatia 3:17.

11. Busana naki Abrahamu abya iniananzire erilinda, kandi erighumisirizya liwe likendi syatsumulhwa lithi?

11 Abrahamu abya iniananzire erilinda kundi abya iniana yikethere ndeke ngoku Yehova akendi syaberererya eriyilhagha liwe. Abya awithe erikirirya omu Yehova. (Soma Abaebrania 11:8-12.) Abrahamu mwalinda inianatsemire nomwakine indi mwahika okw’iholha emilhaghe ya Nyamuhanga eyosi isiyiri yabererera. Aliwe, thalengekania Abrahamu ng’akendi syatsema bungahi akalhubukira omwa paradiso okwa kihugho. Akakendisya sweka akalhangira omwatsi w’engebe yiwe n’eka yiwe iniane omwa bitsweka bingyi bye Biblia. * (Lebaya omwatsi ahikwa.) Thalengekania ng’akendi syatsema bungahi akaminya ngoku mwakolha lhumimbi lhunene omw’ibererera ly’omulhaghe wa Yehova ow’eryasa lya Masiya! Omo kwenene, emighisa eyo yikendi syaleka iniayowa ngoku erilinda liwe lyabya litholere.

12, 13. Busana naki Yozefu mwayithagha erighumisirizya, kandi abya na malengekania wahi awuwene?

12 Omughuma w’okwa bitsikulhu ba Abrahamu, ya Yozefu, nayu abya n’omuthima w’erilinda. Mwakolhwa nabi kutsibu. Erimbere baghalha babu mubamughulya mwa mukobe iniane w’emyaka 17 misa. N’enyuma w’aho amahangirirwa indi alyanza erihamba mukali wa mukama wiwe, neryo bamamughusa omwa ngomo. (Enzuko 39:11-20; Esyonyimbo 105:17, 18) Yozefu nomwanabya mughombe muthaleghulha wa Nyamuhanga, mwabya ng’oyukasuyirawa omwakanya k’eritsumulhwa. Aliwe habere habirilhaba myaka 13, emyatsi muyahinduka. Yozefu mwalhusibwa omwa ngomo amabya wakabiri omwa buthabali bwe Misiri.​—Enzuko 41:14, 37-43; Emibiri 7:9, 10.

Yozefu abya inianasi ngoku Yehova akendi muwathikya kandi ngoku erilinda litholere busana n’emighisa eya likaletha

13 Ebyahika oku Yozefu ebyo mubyanaleka iniahiririkana? Mwanayowa Yehova ng’abirimulekerania? Eyihi. Yozefu mwalinda omw’ighumisirizya. Ni kyahi ekyamuwathikaya? Ly’erikirirya eryo aby’awithe omu Yehova. Abya inianasi ngoku Yehova analhangire ebyosi ebyo akalhabamu. Ekyo thukakilhangira omwa byabwira baghalha babu athi: “Simubahe, kusangwa ingye, indi omo mwanya wa Nyamuhanga kwehi? Kandi inywe mwaghaniraya eringolha nabi, nikwa Nyamuhanga mwaghanirya eribya bibuya eriberererya omulhamu busana n’abandu bangyi ngoku kiri munabwire.” (Enzuko 50:19, 20) Yozefu abya inianasi ngoku ni ky’omughaso munene erilinda eritsumulha lya Yehova.

14, 15. (a) Ni kyahi ekya thukalhangira omw’ighumisirizya lya Dawudi? (b) Ni kyahi ekya wathikaya Dawudi erilinda omw’ighumisirizya?

14 Omwami Dawudi nayu mwakolerwa ebindu bingyi ebithuwene. Yehova mwasombolha Dawudi iniakine mulere erisyabya mwami we Israeli. Aliwe Dawudi mwalinda myaka 15 erithabya mwami w’ekihanda ekiwe kisa-kisa. (2 Samweli 2:3, 4) Kandi n’omwa myaka eyo, Dawudi abya iniane muthibitha-thibitha, akayibisa oku Mwami Saulo oyuwabya akanza erimwitha. * (Lebaya omwatsi ahikwa.) Eki mukyaleka Dawudi iniabya isyawithe bwikalho obwiwe. Mwikalha omwa kihugho ekithe ky’ewabu kutse omwa myangalhu ey’omoli. Erighunzerera, Saulo mwakwira omo lhuhe. Aliwe kandi Dawudi mwalinda eyindi myaka musanju erisalha abya mwami we Israeli yosi.​—2 Samweli 5:4, 5.

15 Busana naki Dawudi mwaligha erilinda omw’ighumisirizya? Akathuha eky’erisubirya omo lhwimbo olhw’ahandika omo abughira mirundi ini athi: “Erikolyahi?” Akabugha athi: “Nikwa ingye, nasyayikethera olhwanzo lhwawu olhuthereghulha; kandi omuthima waghe asyatsemera erilhamya lyawu. Nasy’imbira Omwami Mukulhu kusangwa abirinyiyira ndeke.” (Esyonyimbo 13:5, 6) Dawudi abya inianasi ngoku Yehova amwanzire kandi ngoku syendi syamulekerania. Mwaghanirya okwa bya Yehova abirimukolera enyuma, neryo mwalindirira omughulhu Yehova akendi syaghunzaho erinuba liwe. Dawudi abya inianasi ngoku kitholere erilinda emighisa ya Yehova.

Yehova syalithubwira athi thukole ekindu ekyo iyo athanzire erikolha.

16, 17. Yehova na Yesu babirikangania bathi ku bawithe omubere ow’erianza erilinda?

16 Yehova syalithubwira athi thukole ekindu ekyo iyo athanzire erikolha. Iyo yulengire omw’ikangania omubere w’erilinda. (Soma 2 Petero 3:9.) Ng’eky’erileberyako, myaka mingyi enyuma, omw’irima ly’Edeni, Sitani mwahangirira Nyamuhanga athi ni mubi. Yehova “akalinda” omw’ighumisirizya erihika okwa kiro erina liwe likendi syayirwa mwa libuyirire omwa buswire. Eki kikendi syaletha emighisa okwa bosi “abakamukwa olhukando,” ni bugha ambu abakamulinda n’omuhwa.​—Isaya 30:18.

17 Yesu nayu abirikangania omuthima w’erilinda. Omughulhu abya okwa kihugho, mwakangania obuthaleghulha erihika okwa lhuholho lhwiwe. Omo mwaka wa 33, mwaha Yehova y’obughuli bw’ekihongwa kiwe elhubulha. Aliwe mwalinda erihika 1914 eritsuka erithabalha ng’Omwami. (Emibiri 2:33-35; Abaebrania 10:12, 13) Na lino, Yesu analindire erihika okw’Ithabalha liwe ery’Emyaka Rukumi erikolya okw’ithoghothya esyonzighu siwe. (1 Abanya Korinto 15:25) Eryo ni lindirira ery’omughulhu muuli. Aliwe erilinda eryo litholere busana n’emighisa mingyi eyikendi syalhwiririramu.

NI KYAHI EKIKENDI THUWATHIKYA?

18, 19. Ni kyahi ekikendi thuwathikya erilinda omw’ighumisirizya?

18 Kilhangirikire ngoku Yehova anzire ithwaghumisirizya, eribya n’omubere w’erilinda. Ni kyahi ekyanga thuwathikya erikolha eki? Thutholere ithwasaba Nyamuhanga y’omulimu abuyirire. Wibuke ngoku erighumisirizya likalhua okwa mulimu abuyirire wa Nyamuhanga. (Abanya Efeso 3:16; 6:18; 1 Abanya Tesalonika 5:17-19) Kwesi wusabe Yehova erikuwathikya eribya n’omubere w’erighumisirizya!

19 Kandi ambi iw’ibuka ebya wathikaya Abrahamu, Yozefu, na Dawudi erithoka erilinda buthaleghulha eribererera ly’ebya Yehova alhagha. Lyabya iry’erikirirya n’eriyikethera erya babya bawithe omu Yehova. Mubatha yilengekaniako ibo basa n’okwa bya bakayithagha bisa. Thwamaghanirya ngoku Yehova abatsumulha, nethu ithukendibya n’omuhwa ow’erikangania omubere w’erilinda.

20. Ni kyahi ekya thutholere ithwathwamu erikolha?

20 Kwesi nomuthwangabya omwa bitsibu bingahi, thutholere ithwabya n’omubere “w’erilinda.” Aliwe endambi iyangana hika ithwayibulya, “Ibbwa Yehova, erihika mughulhu wahi?” (Isaya 6:11) Aliwe busana n’obuwathikya bw’omulimu abuyirire wa Nyamuhanga, ithwangana bugha ng’ebya muminyereri Yeremia abugha athi: “Omwami Mukulhu n’ighabo lyaghe,” na “busana n’ekyo nasyamuhira kw’amaha.”​—Ekiriro 3:21, 24.

^ enu. 11 hakuhi esyasura nga 15 esy’ekitabu ky’Enzuko sikakanaya okwa ngene ya Abrahamu. N’abahandiki b’ebitabu by’Amasako w’Ekigiriki bakakanaya oku Abrahamu mirundi nga 70.

^ enu. 14 Yehova mwaghana Saulo imwamathathabalha habw’emyaka ng’ibiri. Aliwe, Saulo mwalholha embere erithabalha habw’eyindi myaka 38, erihika ah’ah’aholera.​—1 Samweli 13:1, NW; Emibiri 13:21.