Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Ahmad Gharabli/AFP via Getty Images

MUBYE IMUNATHEGHIRYE!

Mbwino Ebihugho Byangana Kolera Haghuma Erithoka Erirwanisya Emibere y’Obuthuku Erihinduka Eyikalhwiririra mw’Ebitsinduli?—E Biblia Yikabugha Yithiki?

Mbwino Ebihugho Byangana Kolera Haghuma Erithoka Erirwanisya Emibere y’Obuthuku Erihinduka Eyikalhwiririra mw’Ebitsinduli?—E Biblia Yikabugha Yithiki?

 Kyasande, Okwerikuminakughuma 20, 2022, olhukurutho lhunene olhwa COP27 United Nations olhuhambire okwa mibere y’obuthuku erihinduka mulhwahwere. Nomwakine indi mubahikire okw’ithwamu likulhu ery’eriwathikya ebihugho ebithayithoka omwa by’esyosente nuku bighumire ebitsinduli ebikalhwiririra omw’ihinduka ly’emibere y’obuthuku, abangyi banasi ngoku eki sikyendi ghunzaho enzuko y’ekitsibu.

  •   “Ngatsemire kutsibu eribya ithwamathwamu erihiraho emitheghekere y’eribya ithunemusorokya esyosente sy’eriwathikya abakaghalhawa busana n’erihinduka ly’emibere y’obuthuku. Ahathe erithika-thika thunasi ngoku eki sikirighunza . . . Ekihugho kyethu kikine okwa kalibbi-libbi.” Byabughawa n’omuhandiki Mukulhu ow’Obughuma bw’Ebihanda (UN), ya António Guterres, mwabughire bino omwa Kwerikuminakughuma 19, 2022

  •   “Omwa buthuku obuthe bwahali ekihugho kikendi bana embinduka nene kutsibu omwa mibere y’obuthuku.”—Mary Robinson, oyuwabya prezidenti we Ireland kandi oyuwabya Mukulhu wa Bakalhwira Obughabe bw’Abandu, Kwerikuminakughuma 20, 2022.

 Kwilhabirirya abalere bakabulha ekihugho kyethu nga kikendibya kithi omwa buthuku obukasa. Aliwe, mbwino ebihugho byangana kolera haghuma n’eriberererya omulhaghe wabyo ow’eriyira eky’erikolha nuku bighunzeho ekitsibu ky’erihinduka-hinduka ly’emibere y’obuthuku? E Biblia yikabugha yithiki?

Mbwino ebihanda byangana kolera haghuma kandi ibyathoka?

 E Biblia yikabisulha yithi ebihugho nomubyanga kolha kutsibu n’erilengaho bungahi, sibyangathoka erighunziraho ighuma ekitsibu ky’erihinduka-hinduka ly’emibere y’obuthuku. Thalhangira esyonzumwa ibiri esikaleka:

  •   “Ekihengemire sikyanga thoka erilhungulhwa.”—Omugambuli 1:15.

     Ekya kikamanyisaya: Esyogavumente si syanga thoka eriberererya ebyosi ebya sikanza erikolha kundi abandu mubathahangikwa ini b’eriyithabalhako. (Yeremia 10:23) Neryo ebihugho nomubyanga yiyunga haghuma, sibyanga thoka erighunzaho ebitsibu ebiri omwa kihugho, nomubyanga lengaho bungahi.

  •   “Kusangwa abandu basyabya abakayanza, n’erianza ebindu, . . . abathetsomana.”—2 Timoteo 3:2, 4.

     Ekya kikamanyisaya: E Biblia muyalhaghulha ndeke-ndeke ngoku abandu bangyi munabwire bangabere abathetsomana abandu kandi abathanzire erikolera haghuma busana n’erighasira abandi.

Ekikaha amaha

 Aliwe, obuthuku obukasa obw’ekihugho kyethu sibuseghemere okwa milhaghe y’esyogavumente sy’abandu. Nyamuhanga abirithuha Omuthabali w’ekihugho ow’amaaka, Yesu Kristo. E Biblia yikamukanayako yithi:

  •   “N’obuthabale bwasyabya okwa bithigho biwe. Erina liwe lyasyahulhwa mw’Omuhani w’Eriswekera. Nyamuhanga Omuthoki, Thatha w’Erikotha, Omunya-mwami w’Obuholho.”—Isaya 9:6.

 Yesu ni Mwami w’Obwami bwa Nyamuhanga, kutse egavumente y’elhubulha. (Matayo 6:10) Awithe amaaka, amenge, n’eriyisunza ery’eritsomana ekihugho kyethu n’abakendi syakibyako. (Esyonyimbo 72:12, 16) Omwisi sy’obuthabali bwiwe, egavumente y’elhubulha eyi yikendi syathoghothya “abakatsandaya ekihugho” n’erithasyuwania ekihugho.—Eribisulirwa 11:18; Isaya 35:1, 7.

 Eriminya bingyi ebihambire okw’ighunziraho ighuma emibere y’obuthuku erihinduka eyikalhwiririra mw’ebitsinduli, soma omwatsi “Emibere y’Obuthuku Erihinduka n’Obuthuku Bwethu Obukasa—Ekya Biblia Yikabugha.”