Yai panembwa’mba bijipo

BANYIKE BEPUZHA AMBA

Nakonsha Kuba Byepi Umvwe Nalubankanya?

Nakonsha Kuba Byepi Umvwe Nalubankanya?

 Inge obewa wakonsha kuba byepi?

 Tanga umone Karina byoaubile, kabiji ufwanyikizhe nobe bya kumwekela. Wakonsha kuba byepi?

 Karina waamba’mba: “Bakapokola bankwachila byo nayilenga ku sukulu, na mambo a kwendesha motoka masekenyi, kabiji bantongwejile kupana mali. Nazhingijile bingi, kabiji na kabujile bamama, abo bañambijile’mba mbuule batata. Pano bino kechi nakebelenga kubula batata ne.”

 

  1.  Mulanguluko A: Nakonsha kuzhindamapotu, kabiji batata kechi bafwainwa kuyuka ne.

  2.  Mulanguluko B: Nakonsha kwibabula batata byonse byamweka.

 Kimo kimye wakonsha kusalapo Mulanguluko A. Apo kampe bainobe bakonsha kulanguluka amba wabuula bashobe kabiji walomba ne lulekelo lwa mambo. Bino kyawama bingi kubula bansemi bobe inge walubankanya.

 Bintu bisatu byakonsha kukukwasha kuswa’mba walubankanya

  1.  1. Kuswa’mba walubankanya ke kintu kyawama bingi. Baibolo walumbulula bulongo kuba’mba bena Kilishitu byobyo bafwainwa kuba, waamba’mba: “Tukebesha kwikala bakishinka mu bintu byonse.”​—Bahebelu 13:⁠18.

     Alexis, nsongwakazhi uji na myaka 19, waambile’mba, “Nkebesha bingi kwikala wakishinka mu bintu byonse byo nguba, kabiji umvwe nalubankanya kechi nkana ne.”

  2.  2. Bantu batemwa kulekelako boba baswa’mba balubankanya. Baibolo waamba’mba: “Awa ufya mizhilulwila yanji kechi ukamona byawama ne; pakuba awa wiisolola ne kwiileka kikupu ukamona lusa.”​—Byambo bya Mana 28:⁠13.

     Richard nsongwalume uji na myaka 25, waambile’mba “Kyakatazha bingi kuswa’mba walubankanya, pano bino, umvwe waswa bantu bakuketekela. Bayuka’mba wi wakishinka. Kuba bino kulengela bantu kukutemwa.”

  3.  3. Kuswa byo wauba kutokesha Yehoba Lesa pa muchima. Baibolo waamba’mba: “Muntu waluwankana ye wa bunya kwi Yehoba; pakuba baoloka Yehoba wibaketekela bulongo.”​—Byambo bya Mana 3:​32.

     Rachel, nsongwakazhi uji na myaka 23, waambile’mba, “Umvwe nalubankanya nswa byo nauba. Yehoba wakonshatu kunkwasha umvwe ke ngube bintu byo akeba.”

 Karina waubile byepi byo bamupelemo mambo a kwendesha motoka masekenyi? Wafile bashanji. Nangwa byonkabyo, bashanji bayukile byamwekele. Karina waambile’mba, “Byo papichile mwaka umo, batata byo bapitulukilenga mu malishichi a motoka, batulukile lishichi ye bampele mambo a kwendesha motoka masekenyi po banembele jizhina jami. Namwene a kusesula. Bamama nabo bazhingijile bingi, mambo kechi naubile byo bambujile ne!”

 Lufunjisho: Karina waambile’mba: “Kubula kwamba byowauba kulengela bintu kutaminako. Mambo umvwe kyayukanyikwa bakukatazha bingi!”

 Bya kufunjilako inge walubankanya

 Bonsetu tulubankanya. (Loma 3:23; 1 Yoano 1:⁠8) Byonka byo twaambapo kala, muntu uswa inge walubankanya umwesha kwipelula kabiji kechi ukana ne. Umvwe walubankanya ufikenatu kuswa.

 Jishinda jalondelapo jamwesha bya kufunjilako inge walubankanya. Kyatamakotu ke kya kuba’mba banyike bamo kechi bakeba ne! Balanguluka byonka byalangulukilenga Priscilla. Waambile’mba: “Naumvwanga bibi ku muchima umvwe nalubankanya. Nakankalwanga kuyuka bya kuba, inge nalubankanya namonanga nobe kisendwa kyo nakonsha kukankalwa kushikula. Byampezhanga maana kabiji namonanga nobe kafwako kyo nakonsha kuba.”

 Nanchi kimo kimye ne anweba byobyo mumvwa nyi? Umvwe byobyo mumvwa, mwafwainwa kuyuka kino: Kuvuluka bintu bya kunyuma po pamotu ne kwendesha motoka, bino saka utala kunyuma. Kuvuluka bintu byapita kwakonsha kwimulefula ne kukankalwa kuyuka bya kuba na makatazho akonsha kwiya kulutwe.

 Kyawama kulangulukanga pa bintu byanema.

 Elliot waambile’mba “Vulukainga bintu bimo byo mwaubile ne kufunjilako pa kuba’mba mukabule kubwezhapo. Bino kechi kuchikamenamo kya kuba bimulengela kwikala na bijikila ne.”

 Vera, wamukazhi uji na myaka 20 waambile’mba “Nkeba kufunjilako ku bintu byo nalubankenye kuba’mba ngikale muntu walumbuluka ne kubula kubwezhapo. Kulondela jino jishinda kwawama bingi mambo kulengela kuyuka bya kuba.”