Yai panembwa’mba bijipo

Yesu Wamwekanga Byepi?

Yesu Wamwekanga Byepi?

Mukumbu wa mu Baibolo

 Kafwako muntu nangwa umo wayuka byamwekanga Yesu ne. Mambo Baibolo kechi waambapo pa byo amwekanga ne. Kino kibena kumweshatu patoka kuba’mba mmwekelo ya kwa Yesu kechi kyo kintu kyanema ne. Nangwa byonkabyo, Baibolo waambapo bishinka bimo bitulengela kuyuka byamwekanga Yesu.

  •   Byo ajinga: Yesu wajinga Muyudea kabiji kyamweka waikele na byubilo bya Bayudea byo afunjijile kwi bainanji, mambo nabo bajinga Bayudea. (Bahebelu 7:14) Kyamweka kechi wapusene mu mmwekelo na bakwabo ne. Kimye kimo wafumine mu Ngalilea mu bufyamfya kuya ku Yelusalema kwa kubula muntu nangwa umo kumulabijila’mba wajinga Yesu. (Yoano 7:​10, 11) Kabiji Yesu kechi wapusene mu mmwekelo na baana banji ba bwanga ne. Vulukai kuba’mba Yudasa Isakaliota wasolwele Yesu pa kuba’mba balwanyi banji bamuyuke ne kumukwata.​—Mateo 26:47-​49.

  •   Nsuki yanji: Kyamweka Yesu kechi wajinga na nsuki yalepa ne. Mambo Baibolo waamba’mba “mwanamulume uji na nsuki yazama kyo kintu kya bumvu kwi aye.”​—1 Kolinda 11:14.

  •   Bwevu: Yesu walamine myevu. Walondejile muzhilo wa Bayudea wakainye banabalume bakoma “kutenda kunsa ya myevu.” (Bena Levi 19:27; Ngalatiya 4:4) Kabiji Baibolo waambapo pa myevu ya kwa Yesu mu bungauzhi bwaambile pa byo bakamumanyikanga.​—Isaya 50:6.

  •   Mubiji: Yesu wajinga na mubiji wawama bingi. Waendelenga miseke yalepa bingi pa kwingila mwingilo wanji pano pa ntanda. (Mateo 9:​35) Watokeshe mu nzubo ya Lesa ya Bayudea bimye bibiji, kupinuna matebulu o bapimpwilangapo mali. Kabiji wapangilemo bapoteshenga bankunda ne banyama na kinzhipwila. (Luka 19:45, 46; Yoano 2:​14, 15) Buku wa Cyclopedia wanembele McClintock ne Strong waamba’mba: “Mwingilo wa kusapwila waingijile Yesu umwesha’mba wajinga na butuntulu bwa mubiji bwawama.”​—Volyumu IV, jipa 884.

  •   Byo amwekanga pa meso: Yesu wajinga na kifyele ne lusa, kabiji mwekelo ya kilungi kyanji yamweshanga bino byubilo. (Mateo 11:28, 29) Bantu bapusana pusana bayanga kwi aye kuba’mba ebatekeneshe ne kwibakwasha. (Luka 5:​12, 13; 7:​37, 38) Nangwatu banyike bamukasulukilanga bingi.​—Mateo 19:13-​15; Mako 9:​35-​37.

Milanguluko yabula kuyilamo yamba bantu pa byamwekanga Yesu

 Mulanguluko wabula kuyilamo: Bantu bamo bamba’mba Yesu wajinga muntu ufiita mambo buku wa Lumwekesho waesakanya nsuki yanji ku boya butooka ne maulu anji ku “mukuba ye batubula.”​—Lumwekesho 1:​14, 15, Buku wa Lesa.

 Kishinka: Biji mu buku wa Lumwekesho bebinemba “mu biyukilo.” (Lumwekesho 1:1) Mo balumbulwila biji nsuki ne maulu a kwa Yesu baingijisha ñambilo ya kifwanyikizho kulumbulwilamo byubilo byajinga ne Yesu kimye kyo bamusangwile, kechi byo amwekanga kimye kyo ajinga pano pa ntanda ne. Ñambilo ya kuba’mba “nsuki ne mutwe wanji yatokeletu too, nobe boya butoka, nobe mabebe,” buku wa Lumwekesho 1:14, waingijishatu musombelo kwesakanyako, bino kechi amba byo byo yajinga ne. Ino ñambilo ibena kulumbulula’mba Yesu uji bingi na maana mambo waikala myaka yavula bingi. (Lumwekesho 3:​14) Onkao mambo, akino kinembelo kechi kibena kwesakanya nsuki ya kwa Yesu ku boya bwatokatu too kukila byatooka mabebe ne.

 Maulu a kwa Yesu ajinga “nobe mukuba ye batubula bulongo mu kisha kya mujilo.” (Lumwekesho 1:​15) Kabiji kilungi kyanji kyamwekanga “nobe kusama kwa juba.” (Lumwekesho 1:​16) Byo kiji kuba’mba kafwako mutundu wa bantu waesekana na mwaambila bino binembelo, akino kimwesho kibena kwimenako Yesu ye basangwile waikala “mu kyeya kya kukankalwa kufikako.”​—1 Timoti 6:16.

 Mulanguluko wabula kuyilamo: Yesu wajinga muntu wabula kukosa kabiji nkope.

 Kishinka: Yesu wajinga muntu wachinchikile bingi. Kechi wachiine kwisolola ku jibumba ja balwanyi jasendele bilwilo byo baishile na kumukasa ne. (Yoano 18:​4-8) Kabiji wajinga bingi na ngovu mambo waingijile mwingilo wa bukalipentala kwingijisha bintu bibula kwingijisha malaichi.​—Mako 6:3.

 Pano mambo ka Yesu o akebewenga wa kumukwashako kusenda kichi kyanji kya lumanamo? Kabiji mambo ka Yesu o afwijile bukiji kukila bakwabo mo bebakobekijile pa kichi? (Luka 23:26; Yoano 19:31-​33) Byo kwashajiletu pacheche kuba’mba Yesu afwe, mubiji wanji wakookele bingi. Mambo bufuku bonse kechi walaajilepo ne, muchima wamukatezhe bingi pa bintu byo atengejilenga kupitamo. (Luka 22:42-​44) Bufuku, Bayudea bamuyanjishe bingi kabiji byo bwakile bena Loma nabo bamumanyikile bingi. (Mateo 26:67, 68; Yoano 19:​1-3) Kyamweka abino bintu byo byamulengejile ne kufwa bukiji.

 Mulanguluko wabula kuyilamo: Yesu wajinga muntu winyengaikanga bingi.

 Kishinka: Yesu wamwesheshe byubilo bijipo ne Shanji aye Yehoba ye balumbulula mu Baibolo amba “Lesa wa lusekelo.” (1 Timoti 1:​11; Yoano 14:9) Kwambatu kine, Yesu wafunjishanga bantu bya kwikala na lusekelo. (Mateo 5:​3-9; Luka 11:28) Abino bishinka byamwesha’mba Yesu kimye kyonse wamwekangatu wa lusekelo.