Mu makayo mwakonsha kufuma byawama nangwa byatama. Kino kyaimenatu pa bisela byo ukaya, jishinda jo wibikayilamo ne maola o ukaya.

•  Ñanyi bintu byawama bifumamo?

•  Ñanyi bizumba bijimo?

•  Byambapo Bakwenu

 Makayo akonsha kukulengela kwikala na butuntulu bwa mubiji bwawama. Baibolo wamba’mba “mu kukosesha mubiji ukamwenamo.” (1 Timoti 4:8) Nsongwalume aye Ryan waamba’mba: “Kukaya makayo kulengela mubiji kwikala bulongo, kukila kwikalatu pamo na kutamba makayo a pa vidyo.”

 Kukaya makayo kulengela kukwatankana ne kufunda kwikanya. Baibolo waamba pa bantu babena kukaya pa kwitufunjisha kintu kyanema. Waamba’mba: “Bantu banyema kapela bonse banyema, bino muntu umotu ye utambula kilambu.” Wanungapo’mba: “Muntu yense ukaya bisela bya kwikyombesha wikanya mu bintu byonse.” (1 Kolinda 9:24, 25) Kishinka ke kino: Kwikanya ne kulondela mizhilo ya kisela kyo ubena kukaya byo bintu bikebewa. Nsongwakazhi aye Abigail naye waitabizha kino kishinka. Waamba’mba: “Kukaya bisela kwamfunjisha kukwatankana na bakwetu ne kuyuka bya kwisamba nabo.”

 Kukaya makayo kukosesha bulunda. Kukaya kisela kukwatankanya bantu. Nsongwalume aye Jordan waamba’mba: “Mu makayo onse mwikala kwikyombesha, bino inge ke wiamone’mba tubena kukayatu, kukaya makayo ke jishinda jilengela bantu kwikala balunda.”

 Bintu byo ukaya. Baibolo wamba’mba: “Yehoba utalatala waoloka ne mubi; Aye washikwa muntu yense watemwa bukapondo.”​—Salamo 11:5.

 Makayo amo muji bingi bukapondo. Nsongwakazhi aye Lauren waambile’mba: “Kisela kya kutaya binkonyi kikalatu kya kukeba kupuma mukwabo. Byo tuji bena Kilishitu, kechi tulwa ne. Onkao mambo, kechi twafwainwa kutamba bantu babena kulwa ne.”

 Bya kulangulukapo: Nanchi kimo kimye mukaya nangwa kutamba bisela muji bukapondo ne kulanguluka’mba kechi byakonsha kwimulengela kwikala na byubilo bya bukapondo nenyi? Inge byo kiji, vulukai kuba’mba Salamo 11:5 wamba’mba Yehoba washikwa muntu “watemwa bukapondo,” kechi muntu wibubatu ne.

 Jishinda jo ukayilamo makayo. Baibolo wamba’mba: “Kange mubenga bintu na mapata nangwa na kwitota kwatu ne, bino na muchima wa kwipelula saka mulanguluka’mba bakwenu bemukila.”​—Filipai 2:3.

 Ibyo kuba’mba mu makayo javula mwikala kwikyombesha. Bino kwikala na muteeto wa kukebatu kukyombesha bakwenu kulengela makayo kutama. Nsongwalume aye Brian waamba’mba: “Muchima wa kwikyombesha wiyatu nobe mukukopa kwa jiso. Kikebewa kwipelula bingi inge wishenyenye mu kisela kya makayo.”

 Bya kulangulukapo: Nsongwalume aye Chris waamba’mba, “Mulungu ne mulungu monka twateela mpila, kabiji kwikala bingi kwikozha.” Onkao mambo, ishikishe’mba, ‘Ñanyi bintu byakonsha kulengela kwikozha? Nakonsha kuba byepi pa kuba’mba tubulenga kwikozha?’

 Maola o ukaya. Baibolo wamba’mba: “Muyuke bintu byanemesha.”​—Filipai 1:10.

 Bintu bya ku mupashi byobyo wafwainwa kutangizhako kukila bintu bikwabo. Bisela bimo mwakonsha kwibikaya pa maola avula bingi, nabiji bya kutamba nangwa kukaya. Nsongwakazhi aye Daria waamba’mba: “Twikatazhanga bingi ne ba maama na mambo a kutambila kitaala bya makayo pa TV ne kuntayila kimye ku bintu byanema.”

 Bya kulangulukapo: Nanchi ukookela inge bansemi ke bakukwashe pa bintu byo wafwainwa kutangizhako nyi? Nsongwakazhi aye Trina waamba’mba: “Bakolojami ne bankasami byo twatambanga bya makayo ne kubula kuta muchima ku bintu byanema, ba maama betubulanga’mba abo bo mubena kutamba bakafola mali nangwa mubule kwibatamba nangwa mwibatambe. Kabiji betwipuzhanga’mba, ‘Anweba mubena kufolapo mali nyi?’ Kyo baambilengapo ke kino: Bo mubena kutamba babena kwingila. Bino inge twalabikwa kwingila nkito ya pa nzubo ne bintutu bikwabo byanema, bwikalo bwakonsha kukatazha kulutwe. Ba maama betukwashishenga kuba’mba kutamba nangwa makayo kechi byo bintu byo twafwainwa kuteshako muchima mu bwikalo bwetu ne.”