Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

“Kuchina ne, Amiwa Nkakukwasha”

“Kuchina ne, Amiwa Nkakukwasha”

FWANYIKIZHAI kuba’mba mubena kwenda mu jishinda mabanga a bufuku. Mwaumvwa’mba kuji muntu ubena kwimulondela kunyuma. Byo mwaimana, ubena kwimulondela naye waimana. Byo mwatendeka kupimpauka, naye kapimpauke kwimulondela. Mwatendeka kunyema kuya ku nzubo ya mulunda nenu iji pepi. Mulunda nenu byo ashinkula kinzhilo ne kwimwambila’mba twelai, mwaikizha ne kyefu.

Kampe kintu kya uno mutundu kikyangye kwimumwekelapo kala, bino mwakonsha kwikala na bijikila mu bwikalo byakonsha kwimulengela kwakamwa. Nanchi mwakankalwa kuleka muteeto wimukatazha bingi nyi? Abya mwakankalwa kutaana nkito nangwa kya kuba mwibikako kwiikeba nyi? Nanchi mwaakamwa na mambo a kukota ne misongo yo mukapitangamo nyi? Inyi kujipo bintu bikwabo bilengela kwikala na bijikila?

Inge kya kuba muji na makatazho, nanchi kechi mwakonsha kutemwa kwikala na muntu ye mwakonsha kubuula bijikila byenu kabiji wakonsha kwimukwasha nenyi? Nanchi mujipo na mulunda wa uno mutundu nyi? Ee. Yehoba ye mulunda nenu byonkatu byo kyajinga ku mushakulu Abalahama byonka byo kyaambiwa mu Isaya 41:8-13. Mu kyepelo 10 ne 13, Yehoba waambila bakalume banji amba: “Kange uchine ne, mambo amiwa nji ne obewa. Kange wakamwe ne, mambo amiwa yami Lesa wobe. Amiwa nkakukosesha ne kukukwasha, kine, amiwa nkakukwata na kuboko kwami kwa kilujo kwa bololoke. Mambo amiwa Yehoba Lesa wobe nakukwata ku kuboko kobe kwa kilujo, Yami mbena kukwambila namba, ‘kuchina ne, amiwa nkakukwasha.’”

“AMIWA NKAKUKWATA”

Nanchi bino byambo bimulengela kushiinwa nyi? Fwanyikizhai kuba’mba muji ne Yehoba. Bino kino kechi kibena kulumbulula’mba mubena kwendela pamo ne Yehoba ne, pano bino mwakonsha kulanguluka’mba bino byambo byawama bingi. Umvwe mubena kwendela pamo nanji, aye ukemukwata ku kuboko kwenu kwa kipiko na kuboko kwanji kwa kilujo. Pakuba Yehoba wimukwata ‘na kuboko kwanji kwa kilujo kwa bololoke’ kabiji ukakwata ‘kuboko kwenu kwa kilujo,’ pa kuba’mba emufumye mu lukatazho lo mujimo. Kimye kyo abena kuba bino, wimutundaika’mba: “Kuchina ne, amiwa nkakukwasha.”

Nanchi mumona Yehoba amba Shenu wimutemwa kabiji Mulunda ukemukwasha inge mwaikala na bijikila nyi? Wimuta bingi muchima, wayuka bintu byo mupitamo mu bwikalo bwenu kabiji ukeba kwimukwasha. Inge ke mupite mu makatazho, Yehoba ukeba’mba mumvwenga’mba mwazhikijilwa mambo uji pepi ne anweba. Kine “witukwasha kimye kyonse kyo tupita mu bya malwa.”—Sala. 46:1.

KWIZHACHISHA PA BINTU BYATAMA BYO TWAUBILE

Bamo bekala na bijikila pa bintu byatama byo baubile kala kabiji bazhinauka inge Lesa wibalekelako mambo. Umvwe byobyo kiji ne kwi anweba, langulukai pa mwanamulume wa kishinka aye Yoba, wilangulwishe pa ‘bubi bwanji bwa ku bwanyike.’ (Yoba 13:26) Nyimbi wa Masalamo Davida naye wilangulwishe kabiji wasashijile Yehoba amba: “Kange muvuluke mambo a ku bwanyike bwami ne mizhilulwila yami ne.” (Sala. 25:7) Byo tuji bambulwakulumbuluka, atweba bonse ‘twalenga mambo kabiji kechi tufika ku lukumo lwa Lesa ne.’—Loma 3:23.

Byambo biji mu Isaya kitango 41 bebyambile kikatakata ku bantu ba Lesa ba kala. Balengele mambo akatampe kya kuba Yehoba wafuukwilepo kwibakambula byo bebatwajile mu buzha mu Babilona. (Isa. 39:6, 7) Bino Lesa walangulukilenga pa kimye kyo akapokolola bantu bakalapila ne kubwela kwi aye. (Isa. 41:8, 9; 49:8) Ne lelo jino, Yehoba utambwila boba bakeba kuba byaoloka pa kuba’mba ebapeshe.—Sala. 51:1.

Akilangulukai pa byaubanga Takuya, * wibikilengako kuleka muteeto wa kutamba bya mulekese ne kwisuka. Waubangatu waleka kabiji wakatendeka jikwabo. Waumvwanga byepi? Waambile’mba: “Nemonanga kwikala muntu watama bingi, bino byo nasashijile Yehoba kuba’mba andekeleko mambo, wanshikwile, ko kuba’mba wankwashishe kuleka muteeto wami.” Yehoba waubile byepi bino? Bakulumpe mu kipwilo kyajingamo Takuya bamwambijile kwibatuminanga foni inge watendeka jibiji muteeto wanji. Waswile’mba: “Kechi kyapelele kwibatumina foni ne, bino inge nebatumina, bankwashanga bingi.” Kepo bakulumpe babuujile kalama wa mwanzo kuba’mba akaye na kufwakesha Takuya pa lupempu lwa bukafunga. Kalama wa mwanzo wamubuujile’mba: “Kechi naiyatu na mambo a kukeba kwami ne. Nakufwakesha mambo bakulumpe mu kipwilo bambujile’mba mmonañane nobe. Bo banengezhezhe luno lupempu lwa bukafunga.” Takuya uvuluka’mba: “Yami nalengelenga mambo, bino Yehoba watumine bakulumpe kwiya na kunkwasha.” Takuya wapimpwile byubilo byanji ne kwikala painiya wa kimye kyonse kabiji luno wingijila pa musampi. Byonkatu byo kyajinga ku uno mulongo, ne anweba Lesa ukemushikula, ko kuba’mba kwimukwasha.

BIJIKILA NA MAMBO A KUKATAZHA BWIKALO

Bantu bavula baji bingi na bijikila na mambo a kubula kutaana nkito. Bamo nkito ipwa kabiji pa kupuma kuboko pe bakatazha bingi. Fwanyikizhai byo mwakonsha kumvwa inge kya kuba makito endatu na kupwa. Bantu baleka kunemeka bantu bekala na ano makatazho. Yehoba wakonsha kwimukwasha byepi? Kechi wakonsha kwimukebela nkito ponkapotu ne, bino wakonsha kwimukwasha kuvuluka byaambile Mfumu Davida amba: “Najinga mwanyike pano luno nakota, bino kechi nakimonapo kala muntu waoloka bamulekelela, nangwa baana banji saka bapitamo na kukeba kajo ne.” (Sala. 37:25) Ibyo, Yehoba wimumona’mba mwanema bingi, kabiji ukemukwasha ‘na kuboko kwanji kwa kilujo kwa bololoke’ kutaana bintu byo mukeba pa kuba’mba mukatwajijile kumwingijila.

Yehoba wakonsha kwimukwasha byepi inge nkito yapwa?

Sara wikala mu Colombia wimwenejile bulume bwa Yehoba byo bukwasha. Waingilanga nkito ya mujiilanga bingi kimye, bino wafolanga muzema wa mali. Na mambo a kuba wakebelenga kwingijila Yehoba pakatampe, walekele ino nkito ne kutendeka bupainiya. Pano bino kechi kyapelele kutaana nkito ya kwingila maola acheche ne. Watendekele busulu, pano bino mali apwile kabiji walekele busulu. Sara waambile’mba: “Papichile myaka isatu, bino nsanchila Yehoba mambo wankwashishe kuchinchika.” Byo apichilemo bya mufunjishe kuyuka bintu byanema ne bya byabula kunema kabiji kechi waikalanga na bijikila na mambo a juba ja kesha ne. (Mat. 6:33, 34) Pa kupitapo kimye, mukulumpe wa ku nkito ko aingilanga wamwichile ne kumubwezha pa kifulo kyonka kyo ajingapo. Wamubuujile’mba ukaswatu kwingila inge bamuswisha kwingilanga maola acheche ne kumuswisha kwingila mingilo ya Bufumu pa moba amo. Nangwa kya kuba Sara kechi ufola muzema wa mali byonka byo afolanga kala ne, kyamukwasha kutwajijila kwingila bupainiya. Waambile’mba: “Byo napichilenga mu bino byonse, nemwenejile kuboko kwa Yehoba kwa butemwe.”

BIJIKILA NA MAMBO A KUKOTA

Kikwabo kilengela bijikila ke bukote. Bantu bavula bafika pa kimino po batambwila penshonyi kabiji bakamwa inge bakekalanga na mali a kwingijisha. Bakamwa ne pa bikola byo bakapitangamo inge bakoma. Kyamweka Davida ye wasashijile Yehoba amba: “Kange muntaye mu kimye kya bukote bwami ne; kange mundekelele mu kimye kyapwa bulume bwami ne.”—Sala. 71:9, 18.

Pano bakalume ba Yehoba bakonsha kumvwa byepi amba bazhikijilwa inge bakota? Bafwainwa kutwajijila kuketekela mwi Lesa amba ukebapanga byo bakeba. Inge kya kuba baikelepo bwikalo bwa ntentente pa myaka yapitapo, bafwainwa kupeezhako bwikalo bwabo ne kutondwa na byonka byo baji nabyo. Bakonsha kutaana’mba kuja “bishu” kukila “kuja ñombe wanuna” kwanema mambo kwakonsha kwibalengela kwikala na bumi bwawama. (Maana 15:17) Inge mwatwajijila kutokesha Yehoba ku muchima, ukemupanga byo mukeba ne mu kimyetu kya bukote.

Ba José ne ba Rose ne ba Tony ne ba Wendy

Twayai twisambe pe ba José ne ba Rose baingijila Yehoba mu mwingilo wa kimye kyonse pa myaka kukila pa 65. Pa myaka yonse yapitapo, batoñamanga na kulama bashabo ba Rose. Kabiji ba José bachinchikile kikola kya kansa ne kutoma muchi. Nanchi Yehoba wakwashishe bano bamulume ne mukazhi na kuboko kwanji kwa kilujo nyi? Ee. Pano wibakwashishe byepi? Waingijishe bamulume ne mukazhi abo ba Tony ne ba Wendy bajinga mu kipwilo bebapeele kibamba mwakwikala. Ba Tony ne ba Wendy bakebelenga kupa kino kibamba baji mu mwingilo wa kimye kyonse. Pa myaka ya kunyuma, Tony wamonganga ba José ne ba Rose byo bayanga mu mwingilo kimye kyonse aye saka aji pa sukulu. Wibatemenwe bingi mambo baingilanga na mukoyo mu mwingilo kabiji kino kyamutundaikile bingi. Na mambo a kuba’mba bano bamulume ne mukazhi bakikulumpe bepaine kwingijila Yehoba mu bwikalo bwabo, ba Tony ne ba Wendy bebambijile kwiya na kwikalanga mu kibamba kyabo. Pa myaka 15 yapitapo, bakwasha ba José ne ba Rose baji mu myaka ya mu ma 80. Bano bakikulumpe bamona amba Yehoba ye wibakwashishe kupichila mu bano ba mulume ne mukazhi.

Lesa ubena kupana ‘kuboko kwanji kwa kilujo kwa bololoke’ kwi anweba. Nanchi mukaswa kukwata kuboko kwenu kwi Lesa wimulaya amba: “Kuchina ne, amiwa nkakukwasha” nyi?

^ jifu. 11 Mazhina apimpulwa