KUJITU masabi acheche etulengela kukumya pa kwiamona byonka biji jisabi jipasha na kipale jitelwa’mba clown fish. Jino jisabi jimweka bingi bulongo, jiji na misombelo yawama yapasha bivwalo bivwalapo bankaizhi bamo. Tukumya bingi, mambo jino jisabi jikala pabula kupita masabi akwabo. Kabiji jino jisabi ja clown fish jitelwa ne kuba’mba anemonefish.

Jino jisabi kechi jichiina bantu beya pepi na kwijikopa ne. Bantu bebila mu tulunga twa mema na kukopa bintu javula baketekela’mba jisabi ja clown fish “jisakwimana” inge jibamona. Kechi jendela kwalepa na po jikala ne, kabiji kechi jichiina bantu nangwa pachechetu ne.

Pekala jino jisabi petulengela kukumya bingi. Jikala pa kinyama kya mu mema kiji na nsenkebele iji bingi na bulembe nobe muloolo. Bino jino jisabi jikalatu kimye kyonse pa kino kinyama. Pano ki ka kilengela jino jisabi kwikala pa kino kinyama?

Jisabi ja clown fish jikala pa kino kinyama mambo bekwasha bingi. Jino jisabi kechi jikalatu pamo na kino kinyama na mambotu a kutemwa ne. Bashayuka bataana kuba’mba jino jisabi kechi jakonsha kwikala na bumi kwa kubula kino kinyama ne. Ano masabi kechi aji na lubilo ne. Onkao mambo, bakonsha kwiavizha ku bijanyi. Kwikala pamo na kino kinyama kuzhikijila ano masabi ku bilwanyi. Kino kialengela kwikala myaka kukila pa jikumi.

Pa kino kinyama kimweka nobe jiluba popo asemena make ne kwikala. Onse abiji, jilume ne jikazhi azhikijila make kufikatu ne make byo atetuka, ne kutwajijla kwikala ponka pa kino kinyama.

Pano ano masabi akwasha byepi kino kinyama? Jisabi ja clown fish jipanga masabi apasha kipupulwa aja nsenkebele ya kino kinyama. Mutundu umo wa bino binyama byapasha maluba bakonsha kwibivizha inge pabula kwikala ano masabi. Pa kinyama kimo bashayuka byo bapangilepo ano masabi. Kyamwekele ke kya kuba’mba kino kinyama kyalekele kumweka juba jimo saka jikyangye kupwa. Kyamweka masabi apasha kipupulwa ajile kino kinyama kyonsetu pelu.

Kyamweka jisabi ja clown fish jipaana ne bulume ku kino kinyama. Bichololo bya ano masabi bilengela kino kinyama kyapasha jiluba kukoma bulongo. Kabiji kino kinyama kipema bulongo ano masabi pa kupitañana mu nsenkebele yakyo.

Kikoba kya jino jisabi kyo kilengela kuba’mba jikalenga pa nsenkebele iji na bulembe ya kino kinyama. Kikoba kya jino jisabi kifumya byatezhima bilengela kubula kwijisuma. Bino byatezhima bijilengela jino jisabi kwikala nobe kine kinyama. Shayuka umo waambile’mba, “jino jisabi jijitu nobe javwala kikoba kya kino kinyama.”

Bashayuka bataine kuba’mba jino jisabi ja clown fish pa kuba’mba jikale mu kino kinyama jaluka. Jino jisabi inge jaya pa kino kinyama pa kimye kitanshi, bejisuma ku nsenkebele pa maola acheche. Kuno koka kwijisuma, kwijilengela kwalula kikoba pa kuba’mba bulembe wa kino kinyama bubulenga kutwela mu mubiji. Pa kutendekatu inge bejisuma jumvwa kutanta, bino mu kuya kwa kimye jikalatu bulongo.

Kukwatankana kwa bino bilengwa bibiji kwitufunjisha kintu kyanema bingi kyakonsha kwitukwasha kukwatankana na bakwetu pa kwingila. Bantu bafuma mu bisho byapusana pusana inge bakwatankana ne kwingijila pamo, bintu byenda bingi bulongo. Byonkatu biji jisabi ja clown fish, ne atweba bantu papita kimye pa kuba’mba tuyuke bya kwingila na bakwetu bulongo. Kuba bino kwawama mambo mufuma bintu byawama bingi.