Mema mu Kalunga Kafwa abena kuma mita umo pa mwaka pa mwaka. Bamo baakamwa’mba kino inge kyatwajijila, kino kizhiba kikoma kyonse mu mwaka wa 2050. Onkao mambo, bantangi babena kukeba kutanapo jishinda ja kupwishishamo luno lukatazho. Jishinda jimo jo balangulukapo kwingijisha ke kupompa mema kufuma mu Kalunga Kachila ne kwiatokesha kuba’mba bantu bengijishenga, apa bino mema aubisha mukele akashalangapo bakeapompelenga mu mipaipi kuya mu Kalunga Kafwa. Pano bino, bantu bakwabo baakamwa’mba jino jishinda jikatamisha mema a mu Kalunga Kafwa.

Kampanyi kalamina bantu mali o bengijisha inge bataanwa mu mapuso nangwa bikola kaamba’mba bantu bavula bingi babela kikola kya muchima pa juba ja Kiminshiminshi kukila pa moba akwabo mu mwaka yense. Kano kampanyi kaamba’mba javula kilengela bino ke na mambo a kuba’mba bantu bekala bingi na bijikila na mambo a kukeba bupe bwa kupa bakwabo ne bintu byawama biketekela kutambula balongo ne balunda pa juba ja kiminshiminshi.

Bashayuka ba bya sayansi ku Britain baambile’mba jisabi jiji na kibabulwa jafumine mu kyalo kya Iceland jafwile mu mwaka wa 2006, jaikele myaka 507. Kala balangulukanga’mba jaikele myaka 405. Onkao mambo, jino jisabi kyo kilengwa kyaikala myaka yavula bingi. * Jino jisabi jafwijile mu jishinda kimye kyo bejibikile mu mema achimba na mashika pa kwijitwala ku ofweshi wabo ko bapimina bya kupima-pima.

Mu misambo yajinga mu muzhi wa Havana, mu kyalo kya Cuba ku ntendekelo ya uno mwaka, bantangi mu byalo 33 biji mu kibunji kya Latin America ne byalo biji ku Caribbean baambile’mba basakutelanga kibunji kya byalo byabo amba ‘kibunji kya mutende’ panyuma ya kwitabizha’mba basakupwishanga makatazho pakachi ka byalo byabo mu mutende kwa kubula kulwa nkondo. Pa batainweko ku ino misambo pajinga ne mukulumpe wa kipamo kya United Nations, aye Ban Ki-moon.