MUTWE WA PA NKUPIKO
Nanchi Lesa ko aji Nyi? Ñanyi Bishiino Bimwesha’mba Lesa ko Aji?
Buno bwipuzho bumweka nobe kechi bwakonsha kukumbulwa ne, nangwa nobe kechi bwanema ne. Hervé wakomejile mu kyalo kya France waambile’mba: “Nangwa kya kuba kechi nayuka kana Lesa ko aji nangwa ne, bino kechi naitabila mwi aye ne. Amiwa nataana kuba’mba kyawama kwikelatu monka mo nkebela amiwa mwine. Kechi kikebewa ne kwitabila mwi Lesa ne.”
Bamo balanguluka byonka bilanguluka John wa ku America. John waambile’mba: “Bankomeshe ku bansemi bami babujile kwitabila mwi Lesa. Byo nakijingatu nsongwalume, kechi nayukilepo’mba kuji Lesa ne. Pano bino, bimye bimo nalangulukangapo bingi.”
Nanchi mwakilangulukapo kala’mba Lesa ko aji nyi, kabiji inge ko aji, nanchi kuji ene mambo o twaikelako nyi? Kampe mwataanapo bishinka bimo byakonsha kukatazha kulumbulula kwa kubula kushiinwa’mba kuji Mulenga, nabiji byataana bashayuka ba sayansi bimwesha’mba tubintu tucheche tuji pano pa ntanda tukwashako bumi kwikalako, ne bishiino bimwesha’mba bumi kechi bwafumine ku bintu bibula kupema ne.—Monai kakitenguluzha ka kuba’mba, “ Langulukai pa Bishiino.”
Akilangulukai pa buneme bwa bishinka byo twaambapo peulu. Biji nobe bipachi bibena kumwesha ku mpunzha kuji bya buneme. Umvwe mwataana bishiino bimwesha’mba Lesa ko aji, ne byambo byaketekelwa byaamba pe aye mukamwenamo bingi. Langulukai pa bishiino bina byalondelapo.
1. ENE MAMBO O TWAIKELAKO
Inge kya kuba kuji kyo twaikelako pano pa ntanda, ko kuba’mba twafwainwa kuyuka bulongo ene mambo o twaikelako. Mambo inge kya kuba Lesa ko aji, bino kechi twayuka kyo kyo kishinka ne, ko kuba’mba tubena kwikala kwa kubula kuyuka bintu byanema.
Baibolo waamba’mba Lesa ye Nsulo ya bumi. (Lumwekesho 4:11) Kuyuka kino kwitulengela kwikala byepi? Akilangulukai pa bifunjisha Baibolo pa kino kishinka.
Bantu bapusanako ku bilengwa bikwabo biji pano pa ntanda. Kwesakana na byaamba Baibolo, atweba bantu twalengwa mu kipasha kya Lesa, ko kuba’mba tumwesha byubilo bya Lesa. (Ntendekelo 1:27) Kabiji Baibolo ufunjisha kuba’mba bantu bafwainwa kwikala balunda na Lesa. (Yakoba 2:23) Kafwako kintu kikwabo kyawama kukila kwikala na bulunda bwawama na Mulenga wetu ne.
Kwikala mulunda na Lesa kulumbulula ka? Balunda na Lesa bakonsha kwisamba nanji saka bakasuluka. Kabiji walaya kuba’mba ukateleka kwi abo ne kwibakwasha. (Salamo 91:15) Byo tuji balunda na Lesa, twakonsha kuyuka byo alanguluka pa bintu byavula. Kuba bino kwitukwashako kuyuka mikumbu ya mepuzho akatazha aamba pa bumi bwetu.
Mambo inge kya kuba Lesa ko aji, bino kechi twayuka kyo kyo kishinka ne, ko kuba’mba tubena kwikala kwa kubula kuyuka bintu byanema
2. MUTENDE WA MU MILANGULUKO
Bamo kibakatazha bingi kuketekela mwi Lesa na mambo a buyanji buji pano pa ntanda. Kino kibalengela kwiipuzha’mba, ‘Mambo ka Mulenga wa bulume bonse o aswishisha buyanji ne bubi?’
Mukumbu wa mu Baibolo utekenesha ke wa kuba’mba Lesa kechi walengele bantu amba bakayandenga ne. Mu ntendekelo, bantu kechi bayandanga ne. Kabiji Lesa kechi walengele bantu amba bakafwenga ne. (Ntendekelo 2:7-9, 15-17) Abya kino kyakatazha kwitabila nyi? Inyi kino kisangajikatu bantu? Ine. Inge kya kuba kuji Mulenga wa bulume bonse, kabiji butemwe kyo kyubilo kyanji kikatampe, ko kuba’mba twafwainwa kuketekela’mba ukalengela bantu kwikala bwikalo bwalumbuluka kulutwe.
Ñanyi bintu byalengela bantu kuyanda pa kino kimye? Baibolo walumbulula’mba Lesa wapeele bantu luusa lwa kwifuukwila bya kuba. Lesa kechi witukanjikizha kumukookela ne. Bamulume ne mukazhi batanshi kwafuma bantu bonse, bafuukwilepo kukana lutangijilo lwa Lesa. Bafuukwilepo kuba kyaswa muchima wabo. (Ntendekelo 3:1-6, 22-24) Kino kyo kyalengela’mba tupitenga mu bintu byatama bingi.
Twakonsha kwikala na mutende wa mu milanguluko inge twayuka’mba Lesa kechi walengele bantu amba bakayandenga ne. Pano bino, mwayilatu kisemwa, tukeba kupokololwa. Tukeba kwikala na luketekelo lwa bwikalo bwawama kulutwe.
3. LUKETEKELO
Bantu byo basatukiletu, Lesa walayile kuba’mba mu kuya kwa kimye ukafikizha byo akebelenga ntanda kwikala. Na mambo a bulume bwanji, kafwako kintu kyakonsha kumukanya ne. (Isaya 55:11) Katatakatu Lesa akafumyepo bintu byatama byaiyako na mambo a kumusatukila. Kabiji ntanda ne bantu bakekala byonka byo akebelenga ku ntendekelo.
Kino kilumbulula ka kwi anweba? Akilangulukai pa milaye ibiji Lesa yo akafikizha kulutwe itanwa mu Baibolo.
-
MUTENDE PA NTANDA PONSE NE KUFUMYAPO BUBI. “Kwashalatu pacheche, babi kechi bakekalako ne; ukatajisha po baikalanga, kabiji kechi bakekalapo ne. Pakuba bakimote bakaswana ntanda, kabiji bakasangalelanga mu kuvula kwa mutende.”—Salamo 37:10, 11.
-
KUFUMYAPO BIKOLA NE LUFU. “Kafwako muntu nangwa umo ukekala mu kyalo ukamba’mba: ‘Nakolwa’ ne.” (Isaya 33:24) “Lesa ukamina lufu myaka ne myaka, kabiji Nkambo Mfumu Yehoba ukashiimuna mipolo ku meso a bantu bonse.”—Isaya 25:8.
Mambo ka o twafwainwa kuketekela mu milaye ya Lesa itanwa mu Baibolo? Mambo bungauzhi bwavula bijimo bwafika kala. Nangwa byonkabyo, kuketekela kuba’mba buyanji bukapwa kechi kufumyapo makatazho o tupitamo pa kino kimye ne. Ñanyi bukwasho bukwabo Lesa bo etupa?
4. BUKWASHO MU KIMYE KYA MAKATAZHO NE PA KUFUUKULA BINTU
Lesa witupa maana etukwasha kuchinchika makatazho ne kufuukula bulongo bya kuba. Bintu byavula byo tufuukulapo ke bintu bichechetu byo tubula kulangulukapo kimye kyabaya ne, bino, bikwabo byo tufuukulapo mwakonsha kufuma makatazho kulutwe. Kafwako muntu wakonsha kwitupa maana awama kukila etupa Mulenga wetu ne. Maana anji a myaka ne myaka, kabiji aye ye Nsulo ya bumi bwa bantu. Onkao mambo, ukeba’mba twikalenga bulongo.
Mu Baibolo muji milanguluko ya Yehoba Lesa, kabiji watangijile bantu bapusana pusana kwiinemba. Mu Baibolo muji byambo bya kuba’mba: “Amiwa yami Yehoba Lesa wenu, Yenka wimufunjisha kuba’mba mumwenemo, Yenka wimutangijila mu jishinda jo mwafwainwa kuyamo.”—Isaya 48:17, 18.
Lesa uji na bulume bukatampe, kabiji wipana kwingijisha buno bulume bwanji mu kwitukwasha. Baibolo walumbulula Lesa amba shetu wa butemwe kabiji ukeba kwitukwasha. Waamba’mba: “Shenu wa mwiulu ukakilapo kupana mupashi wazhila ku boba bamulomba!” (Luka 11:13) Bulume bupana Lesa bwakonsha kwitutangijila ne kwitukosesha.
Mwakonsha kutambula byepi buno bukwasho bwa Lesa? Baibolo wakumbula’mba: “Yense usolomoka Lesa wafwainwa kuketekela’mba koaji kabiji ye ufweta aba bamukebesha.” (Bahebelu 11:6) Pa kuba’mba mushiinwe’mba Lesa ko aji, mwafwainwa kwimwena anweba bene bishiino.
NANCHI MUKEBA KUYUKILAPO BYAVULA NYI?
Pakebewa kimye pa kuba’mba muyuke bukine bwaamba pe Lesa, bino inge mwauba bino mukamwenamo bingi. Langulukai pa byamwekejile Xiujin Xiao wasemekejilwe ku China pano wikala ku America. Waambile’mba: “Nangwa naitabijile mu lufunjisho lwa kuba’mba bilengwa bilengeletu bine, nakebelenga bingi kuyuka bifunjisha Baibolo. Onkao mambo, natendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Byo kwashajiletu mwaka umo pa kuba’mba mpwishe byo nafunjilenga pa sukulu mukatampe, napayankene bingi kya kuba kechi najingapo ne na kimye kya kufunda Baibolo ne. Nangwa byonkabyo, kechi najinga na lusekelo ne. Kimye kyo natendekele jikwabo kufunda Baibolo, naikele bingi na lusekelo.”
Abya mukeba kufunda byavula pa Mulenga wetu, aye Yehoba Lesa nyi? Ikalaipo na kimye kya kulanguluka languluka pa bino bishiino.