BYAMBA BANTU

Mu bisho bimo inge mwanamulume ubena kuba bukende na mwanamukazhi wa ku mbaji, bamba’mba kijitu bulongo. Kabiji bakwabo bamona’mba masongola kechi afwainwa kwikala kikupu ne.

BYAMBA BAIBOLO

Kwesakana na Baibolo, bukende ke kufuukulapo kulaala na muntu mukwabo wabula mukwenu wa mu masongola. (Yoba 24:15; Byambo bya Maana 30:20) Lesa washikwa bukende. Ku bena Isalela ba kala, muntu inge wauba bukende bamwipayanga. (Bena Levi 18:20, 22, 29) Yesu wafunjishe’mba baana banji ba bwanga kechi bafwainwa kuba bukende ne.—Mateo 5:27, 28; Luka 18:18-20.

ENE MAMBO O KYANEMENA

Bankende balala luchipo lwanema lo bachipile ku mukwabo wa mu masongola kimye kyo besongwele. Kabiji ke “kumulenga mambo aye Lesa.” (Ntendekelo 39:7-9) Bukende bwakonsha kwabanya baana na bansemi. Kabiji kikwabo, Baibolo witujimunako amba “Lesa ukazhachisha . . . bankende.”—Bahebelu 13:4.

“Masongola aneme ku bonse, kabiji kange azhilululwe ne.”—Bahebelu 13:4.

BYAMBA BAIBOLO

Baibolo waswisha muntu uji mu masongola kupwisha masongola inge mukwabo wa mu masongola wauba bulalelale. (Mateo 19:9) Kino kibena kulumbulula’mba inge umo wauba bukende, mukwabo wabula mambo uji na luusa lwa kufuukulapo kutwajijila kwikala na mukwabo wabula bukishinka nangwa kwikana. Kino ke kya kwifuukwilapo muntu mwine.—Ngalatiya 6:5.

Kabiji Lesa umona masongola amba azhila kabiji afwainwa kutwajijila kufikatu ne ku lufu. (1 Kolinda 7:39) Lesa washikwa muntu ukeba kupwisha masongola ne pa bintu byabula kunema, nabiji kubula kutondwa na mukwenu wa mu masongola. Onkao mambo, kwikana kechi kintu kya kufuukulatu mu lubilo ne.—Malakai 2:16; Mateo 19:3-6.

“Nemwambila namba, yense ukakana mukazhanji pa kubula mambo a bulalelale wamulengela kwikala mu kizumba kya kuba bukende.”—Mateo 5:32.

BYAMBA BAIBOLO

Ine. Baibolo waamba’mba Lesa ubila lusa bantu balapila ne kwaluluka kufuma ku bubi bwabo, kuvwangakotu ne bukende. (Byubilo 3:19; Ngalatiya 5:19-21) Baibolo waamba ne pa banabalume ne banabakazhi balekele kuba bukende ne kwikala balunda na Lesa.—1 Kolinda 6:9-11.

Lesa waubijile lusa Davida Mfumu wa bena Isalela ba kala. Davida waubile bukende na mukazhi wa mushilikale wanji. (2 Samwela 11:2-4) Baibolo waambatu patoka’mba “kintu kyaubile Davida kyamufichishe bingi Yehoba ku muchima.” (2 Samwela 11:27) Byo bamukajipijile, Davida walapijile kabiji Lesa wamulekejileko mambo anji. Nangwa byonkabyo, Davida wamanamine na bintu byatama byafumine mu byo aubile. (2 Samwela 12:13, 14) Byo papichile moba, Mfumu wa maana aye Solomone waambile’mba “muntu yense uba bukende . . . maana ufwao.”—Byambo bya Maana 6:32.

BYO MWAKONSHA KUBA

Inge kya kuba mwauba bukende, mwafwainwa kulomba lulekelo lwa mambo kwi Lesa ne ku mukwenu wa mu masongola. (Salamo 51:1-5) Shikwai bukende byonka Yehoba byo ebushikwa. (Salamo 97:10) Fuukulaipo kubula kutamba bya mulekese, kufwanyikizha kulaala na muntu, kwijongaula nangwa kuba kintu kyonse kyakonsha kwimulengela kukeba kulaala na muntu wabula mwina kwenu.—Mateo 5:27, 28; Yakoba 1:14, 15.

Inge kya kuba mukwenu wa mu masongola waubapo kala bukende, yukai’mba Lesa wayuka byo mumvwa. (Malakai 2:13, 14) Mulombai kuba’mba emutekeneshe ne kwimutangijila, kabiji ‘aye ukemukosesha.’ (Salamo 55:22) Umvwe mwafuukulapo kulekelako mambo mwina kwenu ne kutwajijila mu masongola, bonse babiji mukakebewanga kwibikako pa kuba’mba mukoseshe masongola enu.—Efisesa 4:32.

Davida byo alapijile pa bukende bo aubile, ngauzhi Natana wamwambijile’mba “Yehoba wimulekelako mambo enu.” —2 Samwela 12:13.